Οικονομία & Αγορές
Τρίτη, 19 Φεβρουαρίου 2013 06:00

Αλλαγές σε πρόστιμα και δόσεις

Τελικά το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει νέα βελτιωμένη ρύθμιση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη με περισσότερες δόσεις από τις ισχύουσες, παρά τις περί του αντιθέτου αναφορές που περιείχε η γραπτή απάντηση στη Βουλή του υφυπουργού Οικονομικών, Γιώργου Μαυραγάνη, η οποία προκάλεσε αντιδράσεις και σύγχυση στους φορολογούμενους.

Τελικά το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει νέα βελτιωμένη ρύθμιση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη με περισσότερες δόσεις από τις ισχύουσες, παρά τις περί του αντιθέτου αναφορές που περιείχε η γραπτή απάντηση στη Βουλή του υφυπουργού Οικονομικών, Γιώργου Μαυραγάνη, η οποία προκάλεσε αντιδράσεις και σύγχυση στους φορολογούμενους.

Ταυτόχρονα, ο νέος γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων, Χάρης Θεοχάρης, προαναγγέλλει αλλαγές στο σύστημα ποινών των παραβατών του ΦΠΑ ενώ παραδέχεται ότι το ΥΠΟΙΚ δεν έχει επαρκή κονδύλια για την κάλυψη των οδοιπορικών των φοροελεγκτών.

«Η κυβέρνηση εξετάζει τεχνικές βελτιώσεις, ώστε το υφιστάμενο καθεστώς να γίνει πιο λειτουργικό και αποτελεσματικό και να ανταποκρίνεται αφενός στις πράγματι μεγάλες ανάγκες των φορολογουμένων και αφετέρου στην επίτευξη εύρυθμης εισπραξιμότητας των ληξιπρόθεσμων χρεών από πλευράς Δημοσίου», δήλωσε αργά χθες το απόγευμα ο κ. Μαυραγάνης.

Νωρίτερα είχε γνωστοποιηθεί η γραπτή απάντηση του κ. Μαυραγάνη στην ερώτηση της αντιπροέδρου της Βουλής, Μαρίας Κόλλια-Τσαρουχά, για το θέμα των ληξιπρόθεσμων χρεών, στην οποία ο υφυπουργός απέκλειε το ενδεχόμενο να χορηγηθούν περισσότερες δόσεις για τις πληρωμές των ληξιπρόθεσμων χρεών, που, εκτός των άλλων, ερχόταν σε αντίθεση με τις επίσημες και ανεπίσημες διαβεβαιώσεις του υπουργείου Οικονομικών για επερχόμενη νέα ρύθμιση με πολλές δόσεις και με χαμηλή μηνιαία δόση.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη έχει ανοίξει δίαυλος επικοινωνίας με την τρόικα προκειμένου να ανάψει το «πράσινο φως» για τη νέα ρύθμιση και να αρχίσει η πληρωμή των χρεών προς το Δημόσιο, καθώς και η ροή εσόδων προς τα κρατικά ταμεία, που έχει ανακοπεί, βασικά, λόγω οικονομικής αδυναμίας των φορολογουμένων.

Σημειώνεται ότι εντός του 2012 τα ληξιπρόθεσμα χρέη αυξήθηκαν περίπου κατά 13 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 8,3 δισ. ευρώ προέρχονται από χρέη νοικοκυριών και από αυτά πληρώθηκαν μόλις 1,4 δισ. ευρώ. Το στοιχείο αυτό αναδεικνύει το τεράστιο πρόβλημα που υπάρχει και στελέχη του ΥΠΟΙΚ το θεωρούν ικανό ώστε να κάμψει τις όποιες αντιρρήσεις της τρόικας, αφού κοινός στόχος είναι η αύξηση των δημοσίων εσόδων.

Η ισχύουσα διευκόλυνση τμηματικής εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών προβλέπει αρχικά έως 26 δόσεις, οι οποίες μπορούν έπειτα από αίτηση επανεξέτασης και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις να φτάσουν τις 48 δόσεις. Στελέχη του ΥΠΟΙΚ έχουν ετοιμάσει σχέδιο (για το οποίο εκκρεμεί η έγκριση της τρόικας) για την αποπληρωμή των χρεών μέχρι και σε 100 δόσεις και με χαμηλό ύψος δόσης.

Η σύγχυση

Σύγχυση ως προς τις προθέσεις της κυβέρνησης να διευκολύνει τους οφειλέτες του Δημοσίου που αδυνατούν να αποπληρώσουν τους δόσεις τους προκάλεσε ο υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Μαυραγάνης, χαρακτηρίζοντας «μη σκόπιμη» την καθιέρωση περισσότερων δόσεων σε έγγραφο που διαβίβασε στη Βουλή.

Ο υφυπουργός Οικονομικών, απαντώντας εγγράφως σε σχετική ερώτηση της βουλευτού των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Μαρίας Κόλλια-Τσαρουχά, επιβεβαίωσε καταρχάς ότι το ΥΠΟΙΚ μελετά δυνατότητες αντιμετώπισης δυσλειτουργιών του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο. Στη συνέχεια, όμως, έθεσε σε αμφισβήτηση τα μέχρι τώρα δεδομένα, υπογραμμίζοντας ότι το υπουργείο Οικονομικών -λαμβάνοντας υπόψη και τη διεθνή πρακτική- δεν θεωρεί σκόπιμη την πρόβλεψη μεγαλύτερου αριθμού δόσεων για την αποπληρωμή των οφειλών. Στήριξε, μάλιστα, το σκεπτικό του στην ανάγκη καθιέρωσης, όπως σημείωσε, «ενός πάγιου και αποτελεσματικού συστήματος ρυθμίσεων-διευκολύνσεων» και την «εδραίωση μιας σύγχρονης αντίληψης φορολογικής συμμόρφωσης».

Εν τω μεταξύ, απαντώντας, στο ερώτημα της βουλευτού σχετικά με τις δυνατότητες ελάφρυνσης των οφειλετών και των συνεπών φορολογουμένων, ο κ. Μαυραγάνης επεσήμανε ότι το συγκεκριμένο ζήτημα αποτελεί αντικείμενο προς εξέταση στο πλαίσιο της σχεδιαζόμενης φορολογικής μεταρρύθμισης.

Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι, με βάση το νόμο, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ έχει υποχρέωση, σύμφωνα με το νόμο, να επιδιώξει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο «ανεξαρτήτως της προέλευσης αυτών». Πρόσθεσε δε ότι στο πλαίσιο αυτό είναι δυνατή η λήψη όλων των προβλεπόμενων αναγκαστικά μέτρων, ποινικά ή μη, και επεσήμανε ότι μεταξύ αυτών των μέτρων περιλαμβάνεται και «η επιβολή κατάσχεσης στα χέρια τρίτων, καθώς και των πιστωτικών ιδρυμάτων».

«Σύμφωνα πάντως με το άρθρο 31 του Κώδικα Είσπραξης Δημόσιων Εσόδων, επιτρέπεται η κατάσχεση επί 25% των απαιτήσεων από μισθούς, συντάξεις και πάσης φύσεως ασφαλιστικά βοηθήματα για τα χρέη προς το Δημόσιο», πρόσθεσε ο κ. Μαυραγάνης, αλλά διευκρίνισε ότι δεν επιτρέπεται η κατάσχεση μισθών, συντάξεων και βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το συνολικό ποσό αυτών μηνιαίως είναι μικρότερο των 1.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό, επιτρέπεται η κατάσχεση επί του 25% αυτών, το εναπομένον όμως ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 1.000 ευρώ, εξήγησε ο κ. Μαυραγάνης.

Προαναγγελία εκτεταμένων θεσμικών παρεμβάσεων

Εκτεταμένες αλλαγές στο σύστημα των προστίμων και των φορολογικών ελέγχων προανήγγειλε ο γενικός γραμματέας Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, Χάρης Θεοχάρης, διαπιστώνοντας πως το υφιστάμενο σύστημα υπολειτουργεί, κοστίζει σε χρήμα και ανθρωποώρες, αλλά και επιβραβεύει τους φοροφυγάδες.

Οι προωθούμενες αλλαγές θα ενταχθούν στο νομοσχέδιο για τις θεσμικές παρεμβάσεις στο φορολογικό τομέα, που θα κατατεθεί στη Βουλή τον προσεχή Μάιο, ενώ έχει συσταθεί και ειδική επιτροπή που θα εισηγηθεί τις αλλαγές.

Αυστηρότερο αναμένεται να καταστεί το πλαίσιο για τους παραβάτες στον τομέα του ΦΠΑ και γενικά των παρακρατούμενων φόρων, ώστε να μην επιβραβεύονται οι συστηματικά ασυνεπείς φορολογούμενοι.

Μιλώντας σε εκδήλωση της ΔΗΜΑΡ για το φορολογικό σύστημα, ο κ. Θεοχάρης επεσήμανε πως η ίδια η ισχύουσα νομοθεσία παρέχει στις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες «κίνητρα» να μην υποβάλουν περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ και να μην αποδίδουν έγκαιρα το φόρο.

Ο γ.γ. Εσόδων δεν δίστασε να παραδεχτεί πως τα κίνητρα συμμόρφωσης που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για την υποβολή περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ είναι λάθος, καθώς ευνοούν τελικά τη μη συμμόρφωση, όπως χαρακτηριστικά είπε. Διευκρίνισε δε ότι ο συνεπής επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, δηλαδή αυτός που υποβάλλει εμπρόθεσμα τη χρεωστική περιοδική δήλωση ΦΠΑ, καλείται να εξοφλήσει το φόρο σε τρεις δόσεις. Αντίθετα, εκείνος που δεν υποβάλλει καθόλου την περιοδική δήλωση αντιμετωπίζεται ευνοϊκότερα, καθώς έπειτα από τον προσωρινό φορολογικό έλεγχο που διενεργεί στα βιβλία του η αρμόδια ΔΟΥ καλείται να εξοφλήσει το μη εμπρόθεσμα αποδοθέντα ΦΠΑ σε έξι μηνιαίες δόσεις!

Η διαδικασία απόδοσης του ΦΠΑ

Στο θέμα του κόστους των υπηρεσιών, ο γενικός γραμματέας Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών, Χάρης Θεοχάρης, μιλώντας σε εκδήλωση της ΔΗΜΑΡ για το φορολογικό σύστημα, παρατήρησε πως δεν αποτελεί αντικίνητρο για τη φοροδιαφυγή η υφιστάμενη διαδικασία διενέργειας των προσωρινών ελέγχων, που προβλέπει τη μετάβαση του ελεγκτή της αρμόδιας ΔΟΥ στην έδρα της επιχείρησης και επιτόπιο έλεγχο στα βιβλία για να προσδιοριστεί ο μη αποδοθείς ΦΠΑ.

Περιγράφοντας την κατάσταση, ο κ. Θεοχάρης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Μου πήρες έναν άνθρωπο από τη ΔΟΥ που κάνει εκεί δουλειά, τον έφερες στην εταιρεία σου, τον έκανες βοηθό λογιστή, αφού οι επιχειρήσεις λένε ότι δεν υποβάλλουν δήλωση, γιατί δεν έχουν λεφτά, και "ελέγξτε μας", σου φτιάχνει και τα βιβλία και μετά έχεις έξι δόσεις. Αυτό είναι σύστημα που μπορεί να δώσει στο φορολογούμενο αντικίνητρα για φοροδιαφυγή;».

Δηλαδή, όπως λειτουργεί σήμερα το σύστημα των προσωρινών ελέγχων για τη μη απόδοση του ΦΠΑ, ο εφοριακός ελεγκτής συμπληρώνει και υποβάλλει τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, ασκώντας κατά κάποιον τρόπο «χρέη βοηθού λογιστή», ενώ ο ΦΠΑ που προκύπτει, μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συμβιβασμού με τη ΔΟΥ και να πληρωθεί εφάπαξ των 20% και το υπόλοιπο σε έξι δόσεις, με μηνιαία προσαύξηση 2,1%.

Τέλος, στις λίγες ημέρες που έχει αναλάβει τα καθήκοντά του ο κ. Θεοχάρης, έχει διαπιστώσει πως οι φοροελεγκτικές Αρχές δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύπτουν τα οδοιπορικά των υπαλλήλων που μετακινιούνται από πόλη σε πόλη για ελέγχους.

ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ