Δέσμευση για νέα μέτρα που αφορούν τη «διεύρυνση της φορολογικής βάσης, τις περικοπές επιδομάτων εκπτώσεων φόρου αλλά και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων αναλαμβάνει η ελληνική κυβέρνηση αν δεν τηρηθούν οι στόχοι του μνημονίου.
Δέσμευση για νέα μέτρα που αφορούν τη «διεύρυνση της φορολογικής βάσης, τις περικοπές επιδομάτων εκπτώσεων φόρου αλλά και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων αναλαμβάνει η ελληνική κυβέρνηση αν δεν τηρηθούν οι στόχοι του μνημονίου.
Στα κείμενα που πήγαν χθες μεταφρασμένα στα ελληνικά στη Βουλή (μνημόνιο, τεχνικό μνημόνιο και δήλωση προθέσεων της ελληνικής κυβέρνησης) η ελληνική κυβέρνηση παραδέχεται ότι για την περίοδο 2015 -2016 θα χρειαστούν και νέα μέτρα το ύψος των οποίων θα κυμαίνεται από 2 έως και 4 δισ. ευρώ για να επιτευχθεί ο στόχος του προγράμματος για έλλειμμα κάτω από το 3% στο τέλος του 2015.
Στην ανάλυση των 13,5 δισ. ευρώ για την περίοδο 2013-2014, τονίζεται ότι αυτά αναλύονται σε 3 δισ. ευρώ για να αντικαταστήσουν προηγούμενα συμφωνηθέντα μέτρα που η απόδοσή τους μειώνεται και καθαρά 10,5 δισ. ευρώ σε νέα μέτρα.
Σε σχέση με τα προηγούμενα ανάλογα κείμενα το μνημόνιο τρία περιλαμβάνει τρεις νέους κανονισμούς που δεν υπήρχαν ή δεν λειτούργησαν τα τρία προηγούμενα χρόνια:
1. Το πρώτο είναι η λειτουργία του ειδικού δεσμευμένου λογαριασμού για το χρέος. Συγκεκριμένα υπενθυμίζεται ότι ο Νόμος 4063/2012 θέσπισε ένα ξεχωριστό λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδα. Σύμφωνα με το νόμο, οι εκταμιεύσεις από αυτόν το λογαριασμό δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κανέναν άλλο σκοπό εκτός από την εξυπηρέτηση του χρέους. Μέσω αυτού του λογαριασμού καταβάλλονται τα έξοδα πληρωμής χρεολυσίων και τόκων των δανείων του ελληνικού δημοσίου, συναλλαγές διαχείρισης του χρέους και παραγώγων, καθώς και κάθε παράλληλο κόστος (αμοιβές και λοιπά έξοδα) που σχετίζονται με την εξυπηρέτηση του χρέους και γενικότερα με τη διαχείριση του δημόσιου χρέους. Τα έσοδα του λογαριασμού αυτού είναι η εκταμίευση των δανείων του EFSF, υπόκεινται σε ανακοίνωση αποδοχής από το EFSF, καθώς και η συμβολή της Ελληνικής Δημοκρατίας για την εξυπηρέτηση του χρέους, συμπεριλαμβανομένων όλων των εσόδων από την αποκρατικοποίηση των κρατικών περιουσιακών στοιχείων και τουλάχιστον το 30% των εκτάκτων εσόδων. Όλες οι πληρωμές από αυτόν το λογαριασμό θα υπόκεινται σε εκ των προτέρων λεπτομερή αναφορά στο EFSF/ESM και εκ των υστέρων επιβεβαίωση από τον κάτοχο του λογαριασμού. Μάλιστα τίθενται και νέοι πιο ρεαλιστικοί στόχοι εσόδων από αποκρατικοποιήσεις με το συνολικό ποσό στα 11,1 δισ. ευρώ ώς το 2016. Στην ανάλυση που δίνεται τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις θα πρέπει «σωρευτικά από τον Ιούνιο 2011 να είναι τουλάχιστον 1,6 δισ. ευρώ ώς το τέλος 2012, 4,2 δισ. ευρώ ώς το τέλος 2013, 6,5 δισ. ευρώ ώς το τέλος 2014, 7,7 δισ. ευρώ ώς το τέλος 2015, 11,1 δισ. ευρώ ώς το τέλος 2016.
2. Το δεύτερο είναι η ρήτρα αυτόματης διόρθωσης. Συγκεκριμένα ορίζεται ότι θα υπάρχει αυτόματη αύξηση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος, στην περίπτωση που υπάρξει υστέρηση εσόδων από αποκρατικοποιήσεις που οφείλεται στην καθυστέρηση της πώλησης συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων σε σχέση με τους στόχους του προγράμματος για δύο συνεχόμενα τρίμηνα.
Κάθε υστέρηση στα έσοδα από αποκρατικοποίηση αυξάνει ceteris paribus την ανάγκη χρηματοδότησης και το λόγο χρέους. Για την άμβλυνση αυτής της ανεπιθύμητης εξέλιξης, εκτός αν συμφωνηθούν άλλες ρυθμίσεις με την Ε.Ε./ΕΚΤ/ΔΝΤ, ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος θα αυξηθεί με άμεση ισχύ κατά το 50% του ελλείμματος, και θα πρέπει να επιτευχθεί μέσω των περικοπών στις τρέχουσες δαπάνες της γενικής κυβέρνησης. Η προσαρμογή σε κάθε έτος δεν θα μπορεί να υπερβεί το 1 δισ. ευρώ.
3. Ο τρίτος νέος θεσμός είναι ο αυστηρός ορισμός του δημοσιονομικού κανόνα που νομοθετήθηκε από το 2010, αλλά ουδέποτε εφαρμόστηκε για τα υπουργεία και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Εκτός από τη θέσπιση οροφών δαπανών για όλα τα υπουργεία σε τριετή βάση με τα όρια που θα τεθούν για το 2013 να είναι δεσμευτικά τονίζεται ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να τροποποιήσει τον οργανωτικό νόμο του προϋπολογισμού έως τον Αύγουστο του 2013, προκειμένου να εισαγάγει τα τριετή δεσμευτικά ανώτατα όρια δαπανών σε μόνιμη βάση, ως μέρος του διαρκώς αναθεωρούμενου μεσοπρόθεσμου. Πρόνοιες για το ex-ante πάγωμα του 10% των πιστώσεων για διακριτικές δαπάνες ανά γραμμή του προϋπολογισμού, στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου. Οι παγωμένες πιστώσεις θα απελευθερωθούν στο δεύτερο εξάμηνο του έτους υπό την προϋπόθεση της επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων. Η πρώτη εφαρμογή θα πρέπει να αφορά τον προϋπολογισμό του 2014. Έναν κανόνα εσόδων για τη γενική κυβέρνηση, σύμφωνα με τον οποίο τουλάχιστον το 30% των εκτάκτων εσόδων θα διατεθεί για την αποπληρωμή του χρέους, ενώ μέχρι και 70% θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί κατά το επόμενο έτος από την κυβέρνηση, προκειμένου να υποστηρίξει προσωρινές πολιτικές που στοχεύουν την τόνωση της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.
Δημόσιος τομέας
Το κείμενο που καθυστέρησε πολύ να μεταφραστεί φανερώνει και τις καθυστερήσεις σε μέτρα του προγράμματος ειδικά σε ό,τι αφορά τη μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων.
Στο κείμενο τονίζεται ότι μέχρι και το τέλος Ιανουαρίου η κυβέρνηση θα έπρεπε να χαράξει και να νομοθετήσει μία στρατηγική ανθρωπίνων πόρων ούτως ώστε: (i) να αναγνωρίσει τις αδυναμίες της διαχείρισης των ανθρωπίνων πόρων στο δημόσιο τομέα, (ii) να εντοπίσει τον καλύτερο δυνατό τρόπο τροποποίησης των διαδικασιών πρόσληψης, διορισμών, εκπαιδεύσεων, καθώς και της κινητικότητας. Αυτή η νομοθετική πράξη θα παρέχει την αξιολογική βάση για τις ικανότητες των ανώτερων και ανώτατων διοικητικών στελεχών.
Θα πρέπει, επίσης, να τοποθετήσει 25.000 κυβερνητικούς υπαλλήλους στο σχέδιο κινητικότητας το 2013, εκ των οποίων τους μισούς έως τα μέσα του 2013.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - [email protected]
Καθοριστικός ο ρόλος της φορολογικής μεταρρύθμισης
Βασικός τομέας για την επίτευξη των στόχων είναι και η βελτίωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών. Εκτός από το μίνι φορολογικό και το νέο πλαίσιο ποινών, η ελληνική κυβέρνηση αναλαμβάνει μια σειρά υποχρεώσεων που αφορούν:
- Στην επανεξέταση της πολιτικής και των διαδικασιών για τη διαγραφή των φορολογικών χρεών και προετοιμάζει συστάσεις για να διευκολύνει την ενεργή διαχείριση του φορολογικού χρέους με πραγματική προοπτική συλλογής του.
- Στη θέσπιση νομοθεσίας για τη δημιουργία μιας σημαντικά πιο αυτόνομης φορολογικής διοίκησης και καθορίζει το βαθμό αυτονομίας, το πλαίσιο διακυβέρνησης, τη λογοδοσία, τις νομικές εξουσίες του επικεφαλής της διοίκησης και την αρχική στελέχωση του οργανισμού μέχρι το Φεβρουάριο 2013. Το Μάρτιο 2014 η νέα υπηρεσία θα είναι πλήρως λειτουργική.
- Συνεχίζει να συγκεντρώνει και να συγχωνεύει τις εφορίες, αφήνοντας περίπου 120 σε λειτουργία (Ιούνιος 2013).
- Καταργεί την υποχρέωση ότι όλες οι φορολογικές δηλώσεις των προηγούμενων 10 ετών θα πρέπει να ελεγχθούν, ενώ διατηρεί το δικαίωμα να συνεχίζουν να ελέγχονται παλαιότερα έτη και τη διακριτική ευχέρεια να ελέγχεται οποιοδήποτε ποσό δηλώσεων από αυτά τα προηγούμενα έτη (Ιανουάριος 2013).
- Θεσπίζει νομοθεσία προκειμένου να εισαγάγει ένα σύγχρονο κώδικα δεοντολογίας σχετικά με τις συγκρούσεις συμφερόντων και δηλώσεις συμφερόντων και ένα σύστημα προστασίας των πληροφοριοδοτών που αναφέρουν τη διαφθορά (Μάρτιος 2013).
- Διορίζει έναν εθνικό συντονιστή για τη δράση κατά της διαφθοράς (Απρίλιος 2013).
- Θεσπίζει το κατάλληλο νομικό πλαίσιο για τη δημιουργία ενός ασφαλούς άμεσου ή έμμεσου κεντρικού μητρώου τραπεζικών λογαριασμών (Ιανουάριος 2013).
- Απαιτεί ότι όλα τα υπουργεία που έχουν δημοσιονομική σχέση με τους φορολογούμενους να χρησιμοποιούν τον αριθμό ταυτοποίησης τους για τις οικονομικές συναλλαγές μαζί τους (Ιούνιος 2013).