Σε κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας ξεκινάει το απόγευμα στις Βρυξέλλες η διαπραγμάτευση των 1.000 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα καθορίσει τις κοινοτικές δαπάνες για την επταετία 2014-2020. Στη σκληρή μάχη μπαίνει και ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς με το επιχείρημα της ύφεσης και της ανεργίας. Κοινοτικό μέσο με αρκετά δισ. ευρώ για την αναχαίτιση της ανεργίας στους νέους θα βρεθεί στο «τραπέζι» της Συνόδου Κορυφής.
Σε κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας ξεκινάει το απόγευμα στις Βρυξέλλες η διαπραγμάτευση των 1.000 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα καθορίσει τις κοινοτικές δαπάνες για την επταετία 2014-2020. Στη σκληρή μάχη μπαίνει και ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς με το επιχείρημα της ύφεσης και της ανεργίας. Κοινοτικό μέσο με αρκετά δισ. ευρώ για την αναχαίτιση της ανεργίας στους νέους θα βρεθεί στο «τραπέζι» της Συνόδου Κορυφής.
Χθες τόσο ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ όσο και ο Πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο έκαναν έκκληση στους Ευρωπαίους ηγέτες να επιδείξουν εποικοδομητικό πνεύμα στη διαπραγμάτευση ώστε να ληφθεί απόφαση.
Σύμφωνα με τον κ. Μπαρόζο μια περαιτέρω καθυστέρηση θα στείλει αρνητικό μήνυμα σε αυτή την εύθραυστη περίοδο οικονομικής ανάκαμψης. Από την πλευρά του, ο κ. Βαν Ρόμπεϊ στην καθιερωμένη επιστολή του στους Ευρωπαίους ηγέτες χαρακτηρίζει επείγουσα την ανάγκη να υιοθετηθεί το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, εάν θέλουμε οι μελλοντικές πολιτικές και τα επιχειρησιακά προγράμματα να είναι πλήρως υπηρεσιακά και να εξυπηρετήσουν την ανάπτυξη από τον επόμενο χρόνο.
Στο σύνολο
Ο σχεδιασμός που έχει κάνει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προβλέπει ότι η συζήτηση θα επικεντρωθεί κατ' αρχήν στα συνολικά ποσά σε σχέση με τις δαπάνες και τα έσοδα του προϋπολογισμού, ώστε να υπάρξει κοινή προσέγγιση. Μεταξύ των εισηγήσεων θα είναι η σύσταση ενός χρηματοδοτικού μέσου με στόχο την καταπολέμηση της ανεργίας στους νέους κάτω των 25 ετών, η οποία ανέρχεται σήμερα στο 24% και ο αριθμός των ανέργων στα 5,7 εκατομμύρια. Το ποσό που θα προταθεί θα ανέρχεται σε αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ για το σύνολο της επταετίας, ενώ ένα μέρος θα είναι επιπρόσθετα κονδύλια και το υπόλοιπο θα προέλθει από ανακατανομή των υφιστάμενων πόρων και μεταφορές από άλλες γραμμές του προϋπολογισμού.
Η Ελλάδα με το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας σε όλες τις κατηγορίες θα είναι η χώρα που αναμένεται να επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό. Ωστόσο, λίγες ώρες πριν από την κρίσιμη διαπραγμάτευση οι διαφωνίες μεταξύ των κρατών - μελών εξακολουθούν να υφίστανται, με τον κοινοτικό βορρά (Γερμανία, Σουηδία, Ολλανδία, Αυστρία, Φινλανδία) να ζητάει περαιτέρω «ψαλίδισμα» των κοινοτικών δαπανών, ενώ από την άλλη τα κράτη - μέλη της συνοχής, η Ευρωβουλή και η Κομισιόν αντιδρούν έντονα. Από την πλευρά του, ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον ευελπιστεί να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Γερμανίας και άλλων πλούσιων χωρών του Ευρωπαϊκού Βορρά στην προσπάθειά του να επιτύχει «πάγωμα» των κοινοτικών δαπανών, ενώ εμφανίστηκε προετοιμασμένος να μπλοκάρει τη συμφωνία, εκτός και εάν εξασφαλιστούν περισσότερες περικοπές.
Μάλιστα, η Ευρωβουλή που έχει με βάση τη Συνθήκη της Λισαβόνας αυξημένες αρμοδιότητες απειλεί ότι δεν θα ψηφίσει μια απόφαση που θα συρρικνώνει τις δαπάνες για τη συνοχή. Χαρακτηριστικό ήταν το σχόλιο του Γάλλου ευρωβουλευτή από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Ζαν Πολ Γκοζές, ότι «στηρίζουμε την Κομισιόν που ζητά από τις χώρες - μέλη να εξυγιάνουν τον προϋπολογισμό και φυσικά να λάβουν μέτρα για την ανάπτυξη». Επισημαίνει ωστόσο ότι «είναι απαράδεκτο να λέμε ότι η σημερινή κατάσταση οφείλεται αποκλειστικά στη λιτότητα, γιατί στην πραγματικότητα η σταθεροποίηση αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη».
Πάντως, ο κ. Βαν Ρόμπεϊ σχεδιάζει να προχωρήσει σε νέα μείωση των δαπανών σε σχέση με τη συμβιβαστική πρόταση που είχε καταθέσει στις 22 Νοεμβρίου. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες στη συμβιβαστική πρόταση που θα υποβάλει σήμερα το μεσημέρι στους Ευρωπαίους ηγέτες, ο Πρόεδρος, Βαν Ρόμπεϊ θα εισηγείται την περαιτέρω μείωση του κοινοτικού προϋπολογισμού κατά 30 δισ. ευρώ.
Στη πρότασή του καθόριζε τις συνολικές κοινοτικές δαπάνες την περίοδο 2014-2020 στα 973 δισ. ευρώ ή στο 1,01% του κοινοτικού ΑΕΠ, η οποία σε σχέση με την αρχική πρόταση της Κομισιόν είναι χαμηλότερη κατά περίπου 75 δισ. ευρώ. Τώρα σχεδιάζει να προτείνει έναν προϋπολογισμό της τάξης των 943 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι θα υπάρξουν και νέες οριζόντιες μειώσεις των δαπανών στη συνοχή, στη γεωργία, αλλά και των διοικητικών δαπανών.
Με δεδομένο πλέον ότι η Ε.Ε. θα έχει κι αυτή, όπως και τα κράτη - μέλη, έναν προϋπολογισμό λιτότητας την περίοδο 2014-2020, ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς θα επιχειρήσει να περιορίσει τις μεγάλες απώλειες που θα έχει η χώρα μας σε σχέση με το πακέτο της περιόδου 2014-2020. Το βασικό επιχείρημά του είναι ότι η Ελλάδα γνωρίζει τα τελευταία 5 χρόνια τη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρώπη και επιπλέον συγκυριακά είναι και το μεγάλο θύμα της στατιστικής μεθοδολογίας με βάση την οποία κατανέμονται τα κονδύλια στα κράτη - μέλη.
«Τώρα ή ποτέ»
Διπλωματικοί κύκλοι πάντως αναφέρουν ότι θα πρέπει να υπάρξει «τώρα» συμφωνία, γιατί διαφορετικά δεν θα υπάρξει «ποτέ». «Εάν δεν υπάρξει τώρα συμφωνία, είναι πιθανόν να μετατεθεί για το επόμενο Συμβούλιο. Ομως, η πολιτική ατζέντα για τις χώρες - μέλη κατά τους προσεχείς μήνες θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο την υπογραφή συμφωνίας, όπως και ο πολιτική ατζέντα του Ευρωκοινοβουλίου», δήλωσε κοινοτική πηγή.
Οι απώλειες στη γεωργία
Η Ελλάδα θα έχει απώλειες και στη γεωργία, οι οποίες με βάση την πρόταση του Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ του Νοεμβρίου θα φτάσουν τα 2,2 δισ. ευρώ για την επταετία 2014-2020. Την περίοδο 2007-2013 οι Ελληνες αγρότες λαμβάνουν ενισχύσεις και επιδοτήσεις συνολικού ύψους 18,7 δισ. ευρώ, ενώ για τη νέα περίοδο το ποσό για την επταετία μπορεί να πέσει κάτω των 16,5 δισ. ευρώ και δυστυχώς στο γεωργικό τομέα δεν υπάρχουν περιθώρια επιμέρους αποφάσεων για κάποιες χώρες. Το Νοέμβριο ο κ. Βαν Ρόμπεϊ καθόρισε τις συνολικές δαπάνες για τη γεωργία στην Ε.Ε. στα 373 δισ. ευρώ, ποσό που ήταν κατά 47 δισ. ευρώ χαμηλότερο από τις δαπάνες της περιόδου 2007-2013.
Μειωμένη χρηματοδότηση κατά 40%
Με βάση τη συμβιβαστική πρόταση του Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, που είχε καταθέσει τον περασμένο Νοέμβριο, οι χρηματοδοτήσεις προς την Ελλάδα για τη συνοχή εμφανίζονται μειωμένες κατά περίπου 40% ή 8,5 δισ. ευρώ σε σχέση με το πακέτο της περιόδου 2007-2013. Για τη συνοχή, το ποσό που αναλογεί στην Ελλάδα ανέρχεται σε 12 δισ. ευρώ. Η μείωση των χρηματοδοτήσεων οφείλεται στη γενικότερη μείωση του κοινοτικού προϋπολογισμού και, κυρίως, στην περίοδο αναφοράς που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του βιοτικού επιπέδου των περιφερειών, η οποία είναι η τριετία 2008-2010, όπου δεν είχαν αποτυπωθεί συνολικά οι επιπτώσεις της ύφεσης.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάποιες περιφέρειες, όπως η Αττική, να εμφανίζονται πλούσιες στα χαρτιά, ενώ στην πραγματικότητα, εξαιτίας της κρίσης το 2011 και 2012, είναι πολύ φτωχότερες και θα έπρεπε να λαμβάνουν μαζικές κοινοτικές χρηματοδοτήσεις. Η κυβέρνηση διεκδικεί στη διαπραγμάτευση μια αύξηση του ποσού των 12 δισ. ευρώ της συνοχής τουλάχιστον στα 14 δισ. ευρώ, ώστε να δοθεί 1 δισ. ευρώ στην Αττική, όπου βρίσκεται και το μεγαλύτερο μέρος των ανέργων, και 1 δισ. ευρώ σε κάποιες περιφέρειες που πλήττονται ιδιαίτερα από την προαναφερόμενη στατιστική μεθοδολογία.
Ανάλογα αιτήματα έχουν υποβάλει και οι πρωθυπουργοί της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, δύο χώρες που πλήττονται επίσης από τη λιτότητα, την ύφεση και την ανεργία. Ο κ. Βαν Ρόμπεϊ και οι εταίροι αναγνωρίζουν την ιδιαιτερότητα της Ελλάδας, ωστόσο, επειδή το διακύβευμα ανέρχεται σε δισεκατομμύρια ευρώ, η ικανοποίηση επιμέρους αιτημάτων δεν είναι εύκολη υπόθεση, δεδομένου ότι από τα επιπλέον χρήματα που λαμβάνει μια χώρα, επιβαρύνονται κάποιες άλλες.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ - [email protected]