Ριζικές αλλαγές στη φορολογία κεφαλαίου επιφυλάσσει το 2013 για όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι θα κληθούν να καλύψουν τις προβλέψεις για έσοδα ύψους 3 δισ. ευρώ από τη συγκεκριμένη «πηγή» του προϋπολογισμού.
Ριζικές αλλαγές στη φορολογία κεφαλαίου επιφυλάσσει το 2013 για όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι θα κληθούν να καλύψουν τις προβλέψεις για έσοδα ύψους 3 δισ. ευρώ από τη συγκεκριμένη «πηγή» του προϋπολογισμού.
Το σχετικό νομοσχέδιο έχει ήδη αρχίσει να εκπονείται από τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών και σύντομα θα πάρει το δρόμο προς τη Βουλή, ενώ οι βασικότερες παρεμβάσεις που θα περιλαμβάνει αφορούν στη θέσπιση του νέου ενιαίου φόρου επί των ακινήτων που θα αντικαταστήσει το χαράτσι της ΔΕΗ και το ΦΑΠ, την επέκταση των αντικειμενικών αξιών σε όλη τη χώρα στα εκτός σχεδίου ακίνητα και στα αγροτεμάχια, αλλά και τη μείωση των αφορολογήτων ορίων για αγορά πρώτης κατοικίας, καθώς και για γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές.
Θα πρέπει πάντως να αναφερθεί ότι και στο φορολογικό νομοσχέδιο που βρίσκεται ήδη στη Βουλή περιλαμβάνονται μέτρα τα οποία θα επιβαρύνουν από το νέο έτος ακόμη περισσότερο τους ιδιοκτήτες ακινήτων, αφού με βάση τις διατάξεις του εν λόγω σχεδίου το 2013:
* Καθιερώνεται αυτοτελής φορολόγηση του εισοδήματος από ακίνητα με συντελεστή 10% για το εισόδημα έως 12.000 ευρώ και 33% για το υπερβάλλον. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι οι μικροϊδιοκτήτες με αποκλειστικό εισόδημα από ενοίκια επιβαρύνονται, ενώ αντίθετα ευνοούνται οι φορολογούμενοι που εκτός από το εισόδημα από ακίνητα έχουν και άλλες πηγές εισοδήματος. Ο συμπληρωματικός φόρος επί των μισθωμάτων, που ανέρχεται σε 1,5% επί του μισθώματος για τις κατοικίες και σε 3% για τις κατοικίες άνω των 300 τ.μ. και τους επαγγελματικούς χώρους διατηρείται.
* Επιβάλλεται φόρος 20% στην υπεραξία από την πώληση ακινήτων. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις επί ακινήτου ή ιδανικού μεριδίου αυτού ή εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου ή ιδανικού μεριδίου αυτού που αποκτάται με οποιαδήποτε αιτία και μετά την κτήση του μεταβιβάζεται περαιτέρω με επαχθή αιτία, επιβάλλεται φόρος στη διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης αυτού και της τιμής πώλησής του.
Ως κτήση του ακινήτου νοείται η αγορά ή η με άλλη αιτία κτήση του ανεξάρτητα από τη μεταγραφή της.
Ως τιμή κτήσης του ακινήτου ή του εμπράγματου επ' αυτού δικαιώματος λαμβάνεται η αξία αυτού κατά το χρόνο απόκτησής του, όπως προσδιορίζεται με το αντικειμενικό σύστημα ή το αναγραφόμενο στο συμβόλαιο τίμημα εφόσον αυτό είναι μεγαλύτερο.
Η διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησής του ακινήτου, η οποία υποβάλλεται σε φόρο, με την εφαρμογή συντελεστών παλαιότητας που ξεκινούν από 0,90 για 1 έως 5 έτη διακράτησης και φθάνουν μέχρι 0,60 για πάνω από 25 έτη διακράτησης.
Στο φόρο υπεραξίας δεν υπόκεινται:
α) Το κέρδος που πραγματοποιείται από εμπορική δραστηριότητα αγοραπωλησίας ακινήτων.
β) Το κέρδος που πραγματοποιείται από την πώληση ακινήτου, παγίου περιουσιακού στοιχείου, νομικού προσώπου.
γ) Το κέρδος μέχρι 25.000 ευρώ που πραγματοποιείται από μεταβίβαση ακινήτου και εφόσον το ακίνητο αυτό έχει διακρατηθεί για διάστημα τουλάχιστον 5 ετών. Η εξαίρεση δεν ισχύει για φυσικά πρόσωπα τα οποία πραγματοποιούν πέραν της μιας μεταβίβασης εντός της πενταετίας.
* Καταργούνται, μεταξύ άλλων, οι φοροαπαλλαγές που προέβλεπαν έκπτωση φόρου (10%) για τους τόκους στεγαστικών δανείων, αλλά και για τα ενοίκια.
* Ενσωματώνεται στη νομοθεσία η απόφαση του ΥΠΟΙΚ που ελήφθη στις αρχές του 2012 και προβλέπει ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που αδυνατούν να πληρώσουν το χαράτσι (ΕΕΤΗΔΕ) και επιθυμούν να το διαχωρίσουν από το λογαριασμό του ρεύματος μπορούν να προσέλθουν στη ΔΟΥ, να καταβάλουν 50 ευρώ και να βεβαιωθεί στο όνομά τους.
Επισημαίνεται πάντως ότι ακόμη δεν έχει «κλειδώσει» το ύψος του αφορολογήτου ορίου για το νέο φόρο, που θα αντικαταστήσει το χαράτσι της ΔΕΗ και το ΦΑΠ, καθώς φαίνεται να απομακρύνεται προς το παρόν τουλάχιστον το ενδεχόμενο να μη θεσπιστεί αφορολόγητο και να επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Για το θέμα, ωστόσο, αναμένεται να ληφθεί οριστική απόφαση αμέσως μετά τις γιορτές από τη διακομματική επιτροπή, η οποία έχει συμφωνήσει στους βασικούς άξονες του νέου καθεστώτος που θα προβλέπουν:
* Αφορολόγητο όριο στις 50.000 ή 100.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας ακίνητης περιουσίας.
* Για τα φυσικά πρόσωπα η νέα κλίμακα να έχει 7 - 9 φορολογικά κλιμάκια, ενώ οι συντελεστές να ξεκινούν από 0,1% ή 0,15% και να φθάνουν μέχρι 2% ή 2,5% για ακίνητη περιουσία όμως που η αντικειμενική της αξία υπερβαίνει τα 3.000.000 ή 4.000.000 ή 5.000.000 ευρώ.
* Για τα νομικά πρόσωπα η φορολόγηση των ακινήτων τους να γίνει όχι μόνο με τρεις συντελεστές που ισχύουν σήμερα (0,1%, 0,3% και 0,6%) άλλα με 10 συντελεστές ανάλογα με χρήση ακίνητου (άλλος για εμπορικά, άλλος για βιομηχανικά ακίνητα κ.λπ.). Επισημαίνεται ότι στα ακίνητα της Εκκλησίας θα διατηρηθεί η απαλλαγή από το φόρο για τους λατρευτικούς χώρους.
* Ο νέος φόρος θα επιβληθεί και στα αγροτεμάχια.
* Από το φόρο δεν θα εξαιρούνται οι κατ' επάγγελμα αγρότες, όμως θα καθοριστεί αφορολόγητο όριο το οποίο θα συνδέεται με την έκταση και την αξία της γης.
* Ο νέος φόρος θα επιβληθεί και σε όλα τα εκτός σχεδίου ακίνητα.
* Δεν θα αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες των ακίνητων, παρά τη σχετική δέσμευση που έχει αναληφθεί και μέσω του Μνημονίου III, όμως το υπουργείο Οικονομικών θα προχωρήσει στην επέκταση των αντικειμενικών αξιών σε όλη τη χώρα.
Ολα σε ένα
Η σημαντικότερη πάντως αλλαγή στο καθεστώς φορολόγησης των ακινήτων θα είναι η θέσπιση του ενιαίου φόρου, που θα αντικαταστήσει το χαράτσι της ΔΕΗ και το ΦΑΠ, ενώ από το νέο σύστημα το οικονομικό επιτελείο προσδοκά να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία το επόμενο έτος 3 δισ. ευρώ, ποσό στο οποίο θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι εισπράξεις που εκκρεμούν από τον ΦΑΠ του 2010, του 2011 και του 2012 καθώς και το ειδικό τέλος ακινήτων.
Επέκταση σε όλη τη χώρα
Δεν θα αυξηθούν το 2013 οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, όμως το υπουργείο Οικονομικών θα προχωρήσει στην επέκταση των αντικειμενικών αξιών σε όλη τη χώρα.
Πιθανή επαναφορά
Στο πλαίσιο του γενικότερου σχεδίου εντοπισμού του «μαύρου χρήματος» και σύλληψης της φοροδιαφυγής, η κυβέρνηση εξετάζει να επαναφέρει το «πόθεν έσχες» στην αγορά των ακινήτων πριν από την 1η Ιανουαρίου 2014.
Γιώργος Κούρος - [email protected]
Aνατροπές που έρχονται
Οι ανατροπές που έρχονται στη φορολογία των ακινήτων για τη νέα χρονιά είναι:
** Μείωση των αφορολόγητων ορίων για την απόκτηση πρώτης κατοικίας ακόμη και κατά 50%. Υπενθυμίζεται ότι τα συγκεκριμένα όρια σήμερα είναι 200.000 για τον άγαμο, 250.000 ευρώ για τον έγγαμο και αυξάνονται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα παιδιά και 30.000 ευρώ για καθένα από τα επόμενα.
** Μείωση κατά 33% του αφορολογήτου ορίου για γονικές παροχές και κληρονομιές με αλλαγές στους συντελεστές και τα κλιμάκια. Σήμερα, το αφορολόγητο όριο στις γονικές παροχές και τις κληρονομιές (σύζυγοι, τέκνα, εγγονοί) ανέρχεται στις 150.000 ευρώ. Το τμήμα της ακίνητης περιουσίας πάνω από το αφορολόγητο όριο των 150.000 ευρώ και μέχρι τις 300.000 ευρώ φορολογείται με συντελεστή 1%, από 300.000 μέχρι 600.000 ευρώ με 5%, και πάνω από τις 600.000 ευρώ φορολογείται με 10%.
** Θέσπιση φορολογικής κλίμακας για τον υπολογισμό του φόρου στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι, με το ισχύον καθεστώς, ο φόρος μεταβίβασης υπολογίζεται με συντελεστή 8% - 10%, καθώς μέχρι τα πρώτα 20.000 ευρώ της αξίας του ακινήτου επιβάλλεται φορολογικός συντελεστής 8% και για την υπερβάλλουσα αξία συντελεστής 10%. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι συντελεστές του φόρου μεταβίβασης στη χώρα μας είναι 8% και 10%, όταν στην Αυστρία ο φόρος μεταβίβασης είναι 3,5%, στην Πορτογαλία 1% - 6%, στην Ιρλανδία 1% - 2% και στη Νορβηγία και στη Βουλγαρία 2,5%.