Aκολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Πρωθυπουργού στη 19η τακτική γενική συνέλευση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων:
Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, κανείς πια δεν αμφισβητεί ότι ζούμε ιστορικές στιγμές σε αυτό τον τόπο, στιγμές στις οποίες ο καθένας μας αποφασίζει, όλοι μας αποφασίζουμε την κατεύθυνση που θα πορευτούμε. Καλούμαστε επίσης να αποφασίσουμε τι αξίζει να αφήσουμε πίσω και τι αξίζει στη διαδρομή αυτή να κρατήσουμε μαζί μας.
Αυτές οι στιγμές, πολύ λογικά, είναι γεμάτες προσμονή. Κάτι παλιό τελειώνει, κάτι νέο γεννιέται. Στιγμές με προσμονή, αλλά και ανασφάλεια. Θα φτάσουμε ποτέ εκεί όπου θέλουμε να πάμε; Θα φτάσουμε στον προορισμό μας ή θα εγκαταλείψουμε στο δρόμο; Θα είναι καλύτερα τα πράγματα εκεί όπου θα φτάσουμε;
Ακριβώς επειδή σήμερα μιλώ σε εσάς, στους εκπρόσωπους του ελληνικού τουρισμού, που φέτος δείχνει μια νέα δυναμική και αποτελεί, όπως πολύ σωστά είπατε, την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, θα ήθελα να στείλω ένα μήνυμα αισιοδοξίας.
Η νέα δυναμική θα έρθει για ολόκληρη τη χώρα. Ξέρουμε πια ότι κάτι πρέπει να αλλάξει και να αλλάξει ριζικά στην Ελλάδα. Και αυτή την πορεία πια, αλλαγής, υπηρετούμε ευλαβικά, μέσα σε πολύ αντίξοες συνθήκες τον τελευταίο χρόνο.
Ξέρουμε και ξέρετε πια, από τη δική σας πρόσφατη εμπειρία, ότι είναι τελικά στο χέρι μας. Στο χέρι μας είναι, αν δουλέψουμε όλοι μαζί, όπως κάνουμε στο χώρο σας τους τελευταίους μήνες. Έχω πει πολλές φορές και το επαναλαμβάνω και σήμερα, ότι η πορεία δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε σύντομη. Και δεν θα βγει η πατρίδα μας από την κρίση, ούτε με μαγικές συνταγές, ούτε με αποσπασματικές και ευκαιριακές κινήσεις. Θα βγει μέσα από τις μεγάλες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, που έχει ανάγκη - στο κράτος, στην οικονομία, στους θεσμούς, στο ίδιο το πολιτικό σύστημα, παντού. Πάνω απ' όλα, στην ίδια τη νοοτροπία μας.
Αυτή είναι η συνταγή και καμία άλλη. Και όσοι περισσότεροι είμαστε, όσοι περισσότεροι στηρίξουμε αυτές τις μεγάλες αλλαγές, τόσο πιο γρήγορα θα δούμε φως και έξοδο από το τούνελ. Προσωπικά, το έχω ξαναπεί: θα προχωρήσω με όλους εκείνους που θέλουν να αλλάξει η Ελλάδα, άσχετα από τη θέση τους στην ελληνική κοινωνία, την κομματική τους, ή οποιαδήποτε άλλη ιδιότητα. Με εκείνους που, είτε μέσα από τη δουλειά τους καθημερινά, είτε από το δημόσιο ρόλο τους, είτε από την κοινωνική τους προσφορά, είτε από την επιχείρησή τους, κάνουν την αλλαγή πράξη.
Και την κάνουν πράξη ενάντια σε δυσκολίες, σε μικρές ή μεγάλες ολιγαρχίες, σε συμφέροντα που φοβούνται και αντιστέκονται σε κάθε αλλαγή. Ολιγαρχίες με τα φέουδά τους, τα προνόμιά τους, το βόλεμά τους, τις αντιλήψεις τους. Είναι αυτοί που πολλές φορές διακηρύττουν την καταστροφή, τη μοιρολατρία, την απελπισία, που ψάχνουν για συνομωσίες και εξιλαστήρια θύματα, αντί να αποφασίσουν ότι εμείς, η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει. Για να σηκώσουμε με αισιοδοξία, η Ελλάδα, ο Έλληνας, η Ελληνίδα, το κεφάλι μας και να φύγουμε από το φόβο. Να αντικαταστήσουμε το φόβο, τη βία και την άρνηση, με την πρωτοβουλία, τη δημιουργία, το έργο, το όνειρο.
Εμείς, ενάμιση χρόνο τώρα, δεν διστάσαμε να πάρουμε τις αποφάσεις που έπρεπε να πάρουμε για το καλό της χώρας. Ναι, διλήμματα υπήρξαν, πολλά. Όλα όμως απαντήθηκαν και απαντιούνται από την αταλάντευτη βούλησή μας να αλλάξουμε αυτή τη χώρα, να κάνουμε αυτό που πρέπει.
Προβληματισμοί υπήρξαν και θα υπάρχουν. Αλίμονο αν δεν υπήρχαν πολλές σκέψεις, επεξεργασία, διαβούλευση, διαφορετικές προσεγγίσεις, δυσκολίες σε μια πορεία, όταν ταξιδεύουμε σε αχαρτογράφητα νερά, μέσα σε πρωτόγνωρες συνθήκες που είχαμε και έχουμε να διαχειριστούμε. Όχι μόνο ως Ελλάδα, αλλά και ως Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε μια περιοχή, που δοκιμάζεται με πρωτόγνωρες αλλαγές - η γειτονιά μας, η Μεσόγειος, ο Αραβικός κόσμος, η Αφρική, η μετανάστευση, αλλά και αλλαγές σε διεθνές επίπεδο.
Όλοι μαζί, λοιπόν, εμψυχώνοντας ο ένας τον άλλο, θα παλέψουμε και θα πετύχουμε, συνεχίζοντας με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα. Με σχέδιο, με νηφαλιότητα και συσπειρωμένη την κοινωνία μας, που τόσες υπερβάσεις έχει κάνει μέσα σε λίγους μήνες, θα τα καταφέρουμε.
Θα καταφέρουμε, όχι μόνο να ξεπεράσουμε τη δημοσιονομική κρίση, αλλά και να αλλάξουμε την ταυτότητα της ατομικής και συλλογικής μας ζωής. Την ταυτότητα της Ελλάδας μας, σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, με ταχύτητα που εντυπωσιάζει, ίσως και φοβίζει. Εμείς όμως θέλω να πατάμε γερά στα δικά μας πόδια, στις δικές μας δυνάμεις. Έχουμε περισσότερα να προσδοκούμε, παρά να φοβόμαστε.
Όσα πετύχατε εσείς, αποδεικνύουν ότι πράγματι μπορούμε να αλλάξουμε όσα θέλουμε να αλλάξουμε. Και συνεχίζουμε με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, με σχέδιο και πυγμή.
Ήδη, έχουμε ανακοινώσει τον Οδικό Χάρτη με τον οποίο θα πορευτούμε και αυτόν θα εξειδικεύσουμε περαιτέρω. Θα πετύχουμε, να είστε βέβαιοι. Δουλεύοντας όλοι μαζί, με υπομονή, με πίστη στο σκοπό μας, η Ελλάδα θα αλλάξει προς το καλύτερο και θα βγει από την κρίση.
Φίλες και φίλοι, η συζήτηση για το χρέος της Ελλάδας έχει συνεπάρει τον κόσμο ολόκληρο. Αυτό το χρέος φορτώθηκε ο Ελληνικός λαός και κληθήκαμε εμείς, ως Κυβέρνηση, να διαχειριστούμε. Να διαχειριστούμε, αν θέλετε, βάρη του παρελθόντος.
Και αυτό, θέλω να ξέρετε, το κάνουμε με τεράστια προσπάθεια, και εδώ, και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και παγκοσμίως. Η Κυβέρνηση δεν θέλει και δεν μπορεί να εμπλακεί σε μια δημόσια συζήτηση και απίστευτη σεναριολογία, που αγγίζει πολλές φορές τα όρια της εγκληματικότητας και εντός, αλλά και εκτός Ελλάδας.
Θέλω όμως να ξέρετε, ότι εμείς διαχειριζόμαστε αυτό το μεγάλο εθνικό πρόβλημα. Και το κάνουμε, όχι μόνο με τρόπο υπεύθυνο και με προσοχή, αλλά και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ώστε να προστατευτούν τα συμφέροντα της Ελλάδας μέσα στις σημερινές δύσκολες παγκόσμιες συνθήκες.
Αλλά το χρέος του παρελθόντος δεν είναι το θέμα στο οποίο πρέπει να εστιάζουμε στην καθημερινότητά μας. Υπάρχει τελικά και το πιο ουσιαστικό ζήτημα: το σήμερα, αλλά και το αύριο. Γιατί το χρέος δεν ήρθε από το πουθενά. Εμείς το χτίσαμε. Εμείς χτίσαμε το χρέος, όταν εγκαταλείψαμε τις αρχές και τις αξίες μας και υιοθετήσαμε άλλες.
Όταν, για παράδειγμα, μας ξέφυγε η έννοια του μέτρου και τα πάντα πνίγηκαν στην εύκολη σπατάλη. Όταν χάθηκε η έννοια της προσφοράς και φώλιασε η διαφθορά. Όταν χάσαμε το πνεύμα της συλλογικότητας και επιβλήθηκε η ατομικότητα. Όταν από το κέντρο της ελληνικής κοινωνίας έφυγε ο άνθρωπος και μπήκε ο καταναλωτισμός, όχι η κατανάλωση, αλλά ο επιφανειακός καταναλωτισμός, η προσπάθεια δηλαδή να επιβεβαιώσουμε την ύπαρξή μας, ως σύνολο και ως άτομα, μέσα από το «έχειν» και όχι μέσα από το «είναι».
Το χρέος δεν είναι ένα στατιστικό μέγεθος, αλλά η απεικόνιση του τι χάσαμε ως Έλληνες και τι πρέπει να ξαναβρούμε. Το ερώτημα στο μυαλό κάθε Έλληνα είναι: μπορούμε; Πριν τις εκλογές είπαμε ότι, τις αλλαγές που θέλουμε να κάνουμε, θα τις κάνουμε μαζί. Είπαμε ότι μαζί μπορούμε.
Πριν τις εκλογές είπαμε ότι, για να δημιουργήσουμε πλούτο, πρέπει να βρούμε αξία σε κάθε τι που είναι ανεκτίμητο στην πατρίδα μας - τον φυσικό της πλούτο, την κληρονομιά, τη νεότερη δημιουργία και πάνω απ’ όλα το ανθρώπινο δυναμικό της.
Είπαμε ότι, για να ανατρέψουμε αυτή τη δύσκολη κατάσταση, οφείλουμε να γυρίσουμε σε ό,τι καλό εκπροσωπούμε ως Έλληνες, σε κάθε αξία την οποία αυθεντικά πρεσβεύουμε και όχι να προσπαθούμε να είμαστε κάτι που δεν μας ταιριάζει.
Να αναδείξουμε ξανά την έννοια του φιλότιμου, το μεράκι, το κέφι για δημιουργία, το πολυμήχανο του Έλληνα, να το στρέψουμε στην καινοτομία και όχι στο πώς θα κοροϊδέψει το διπλανό του, την ελληνική φιλοξενία, την ντομπροσύνη, την περηφάνια για ό,τι όμορφο έχει η Ελλάδα.
Αυτή είναι η πρόκληση που έχουμε μπροστά μας. Και αν το πετύχουμε, τα άλλα θα ακολουθήσουν.
Αυτό όμως πετύχαμε όλοι μαζί στο χώρο του τουρισμού. Αυτό που έζησε πέρυσι ο τουρισμός, δεν δείχνει μόνο ότι ο τουρισμός μπορεί να είναι πρωταθλητής της ανάπτυξης, όπως είπε ο κ. Ανδρεάδης - τον οποίο και συγχαίρω για την εκλογή του - αλλά ότι μπορεί να γίνει και πρότυπο ανάπτυξης για μια σύγχρονη ελληνική οικονομία.
Ανάπτυξη με ποιότητα, βιώσιμη ανάπτυξη, όχι τόσο λόγω των αισιόδοξων προβλέψεων για το 2011, που κινούνται στην αγορά - προφανώς, εύχομαι κι εγώ όλα να πάνε καλά - αλλά λόγω του έργου που έγινε στον κλάδο, του έργου που κάναμε μαζί, φορείς και Πολιτεία.
Και πρώτα απ’ όλα, συγχαρητήρια για τη συλλογικότητα με την οποία δουλέψατε. Υπουργεία, φορείς, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, επιχειρηματίες, αφήσατε πίσω τους άγονους ατομικισμούς και βασιστήκατε ο ένας στις δυνάμεις του άλλου. Γίνατε όλοι μαζί μια δύναμη αλλαγής, μια δύναμη που αποδεικνύει ότι μαζί μπορούμε.
Δεύτερον, αποκτήσαμε και πάλι την έννοια του μέτρου. Σωστές υπηρεσίες στις σωστές τιμές. Δεν είναι τυχαίο ότι μιλάει με τα καλύτερα λόγια για τον ελληνικό τουρισμό ο Γενικός Γραμματέας της Παγκόσμιας Οργάνωσης Τουρισμού, ο κ. Taleb D. Rifai. Την ώρα που ανταγωνιστές μας δείχνουν αλαζονεία και υπέρμετρη σιγουριά, ο ελληνικός τουρισμός δείχνει νηφαλιότητα και μέτρο, αλλά και αλληλεγγύη για χώρες που έχουν φέτος πληγεί.
Τρίτον, αναδείξαμε μια εξωστρέφεια τεράστιας σημασίας σε αυτή τη συγκυρία. Μαζί με τους εξαγωγικούς κλάδους, έχετε αποδείξει ότι η ελληνική επιχείρηση δεν μπορεί και δεν πρέπει να μείνει προσκολλημένη στην επικίνδυνη θαλπωρή, αλλά τελικά και εξάρτησή της από το ελληνικό κράτος και από μια πελατειακή γραφειοκρατία.
Και τέλος, αναβιώσατε με τον καλύτερο τρόπο την έννοια της προσφοράς και της φιλοξενίας. Από την ημέρα που φιλοξενήσατε τους επισκέπτες, που έμειναν στην Ελλάδα λόγω του ηφαιστείου, ξεκίνησε ένα έτος προσφοράς από τον κόσμο του τουρισμού.
Φιλοξενήσατε ξένους δημοσιογράφους, ξένους ταξιδιωτικούς πράκτορες στα ξενοδοχεία σας, διαθέσατε τους χώρους σας για να βοηθήσετε την προβολή της Ελλάδας και δημιουργήσατε, δημιουργήσαμε μαζί, την «Συμμαχία για την Ελλάδα», που έχει κάνει ένα σημαντικό έργο, χωρίς ανταλλάγματα. Ειλικρινά, συγχαρητήρια.
Αναδείξατε την Ελλάδα, στην οποία ελπίζουμε. Μια Ελλάδα, που είναι ζωντανή, μαχητική, έτοιμη και ναι, μπορεί να μας βγάλει από την κρίση. Και να είναι μια καλύτερη, χαμογελαστή Ελλάδα.
Απαντήσατε με τη δουλειά σας και την αποτελεσματικότητά σας. Απαντήσατε: ναι, μπορούμε. Και με αφορμή τη δική σας συμμετοχή στην προσπάθεια που κάνει η χώρα μας, θέλω να κάνω μια γενικότερη αναφορά σε αυτό το θέμα. Στην ανάγκη για τη συνεργασία της Πολιτείας, του κράτους, με την ίδια την κοινωνία, με τους παραγωγικούς φορείς, με τους ίδιους τους πολίτες. Διότι υπάρχει ένας μύθος της εποχής, ότι οι πολιτικοί έχουν όλη τη δύναμη στα χέρια τους για τα πάντα.
Δεν ήταν έτσι και δεν είναι έτσι ακόμα περισσότερο σήμερα. Με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, αλλά και με την παγκοσμιοποίηση των προβλημάτων, το έθνος - κράτος έχει πολύ μικρότερες δυνατότητες να επηρεάσει τις εξελίξεις. Αυτή είναι βέβαια και μια παγκόσμια πρόκληση για την έννοια της Δημοκρατίας. Η έννοια της Δημοκρατίας και της φωνής κάθε πολίτη, σε μια παγκόσμια κοινωνία, εξασθενίζουν.
Γι' αυτό, επιβάλλεται η όσο το δυνατόν πιο στενή συνεργασία μας. Για να ακουστούμε πιο δυνατά, για να αντιμετωπίσουμε από κοινού αυτές τις εξελίξεις. Γιατί είναι πολύ εύκολο να λένε, «φταίνε οι 300 της Βουλής», είναι όμως μεγάλο λάθος. Είναι ευθύνη του καθενός μας και όλων μαζί, να αλλάξουμε τον τόπο μας, μαζί και τις νοοτροπίες που μας οδήγησαν εδώ, από τη Δημόσια Διοίκηση, μέχρι τον επιχειρηματία. Και εσείς το αποδεικνύετε.
Η συνεργασία σας, η συμμετοχή σας, η συνέργεια φέτος με την Πολιτεία, την Κυβέρνηση, αυτό δείχνει. Πόσο πιο εύκολα γίνονται όλα, όταν βαδίζουμε μαζί.
Απέναντι σε μια τέτοια, δική σας προσπάθεια, η Πολιτεία σάς οφείλει συνέπεια. Όχι πάντα συμφωνία, αλλά πάντοτε συνέπεια. Στην ομιλία μου πέρυσι, δεσμεύτηκα για είκοσι εξελίξεις στον τουρισμό. Είκοσι εξελίξεις, για τις οποίες μαζί δεσμευτήκαμε. Ολοκληρώθηκαν οι δεκαεπτά, προχωρούν οι άλλες τρεις και ολοκληρώσαμε κι άλλα πέντε σημαντικά πράγματα, που δεν είχαμε τότε υποσχεθεί.
Από την ώρα που τελείωσα την περσινή μου ομιλία μέχρι σήμερα, δουλέψαμε όλοι μαζί, για να πετύχουμε όσα βάλαμε στόχο. Και έτσι θα εργαστούμε, για να ολοκληρώσουμε μαζί ό,τι συμφωνήσουμε σήμερα.
Το πρώτο που είπαμε είναι ότι ο τουρισμός είναι και θα είναι πάντα κοινωνικός εταίρος. Υποσχεθήκαμε και εντάξαμε τον ΣΕΤΕ στον σκληρό πυρήνα της ΟΚΕ, στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, ως ισότιμο εταίρο σε αυτό τον οικονομικό και κοινωνικό διάλογο για το παρόν και το μέλλον της χώρας.
Είναι η έμπρακτη αποδοχή ότι ο τουρισμός έχει κομβικό ρόλο να παίξει στην ανάπτυξη. Ίσως να ακούγεται αυτονόητο, τόσα χρόνια όμως δεν ήταν. Νίκο Αγγελόπουλε, το είπαμε, όπως το είπες κι εσύ, και το κάναμε. Κάναμε μαζί την επανάσταση του αυτονόητου. Ξέρω πόσο σημαντικό το θεωρείς και συμμερίζομαι απόλυτα την άποψή σου.
Είπαμε ότι πρώτη προτεραιότητά μας είναι να τονώσουμε την ανταγωνιστικότητά μας, το τουριστικό μας προϊόν και ναι, το κάναμε. Κάναμε τα πρώτα βήματα. Ψηφίσαμε νέο επενδυτικό νόμο, που θα δώσει ώθηση στις σύγχρονες και τις πράσινες επενδύσεις στον τουρισμό. Στόχος μας είναι σταδιακά να αλλάξει και το πρότυπο παροχής τουριστικών υπηρεσιών. Γιατί ποντάρουμε στην ποιότητα, την καινοτομία, την πρωτοπορία στην πράσινη ανάπτυξη, στην όλο και καλύτερη παρεχόμενη ποιότητα των υπηρεσιών.
Γνωρίζω ότι πρέπει να υπάρξει μέριμνα, ώστε τέτοιες επενδύσεις να μην επιβαρύνουν τις ήδη κορεσμένες περιοχές - μου το έλεγε ο Νίκος, πολλές φορές - και θα πάρουμε όλα τα μέτρα για να το εξασφαλίσουμε.
Όσον αφορά το ΕΣΠΑ, όλοι σας γνωρίζετε ότι οι εντάξεις έργων ήταν μηδενικές και ο σχεδιασμός ανεπαρκής. Όταν αναλάβαμε τη διακυβέρνηση, για το ΕΣΠΑ, ήμασταν στο σημείο μηδέν. Παρά ταύτα, αναδιοργανώσαμε Υπηρεσίες, σχεδιάσαμε, αναθεωρήσαμε προγράμματα και δράσεις, μιλήσαμε για την αξιοποίηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ για τις ειδικές μορφές τουρισμού, με στόχο την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Και ναι, το κάναμε.
Είπαμε ότι θα βρούμε τρόπο να μειωθεί το βάρος του ΦΠΑ. Και αυτό το κάναμε. Μειώσαμε στο 6,5% τον ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία, σε συνδυασμό με την ενίσχυση των ποιοτικών θέσεων εργασίας. Και συμφωνώ με τον κ. Ανδρεάδη, το νέο σας Πρόεδρο, στόχος μας είναι η διεύρυνση της φορολογικής βάσης, δηλαδή η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, που θα μας επιτρέψει ακόμα και να μειώσουμε φόρους σε πολλούς τομείς.
Αλλά μην ξεχνάμε ούτε για μια στιγμή την κατάσταση στην οποία βρέθηκε και βρίσκεται η χώρα. Και η φορολογική συνείδηση αποτελεί κι αυτό ζητούμενο στις μεγάλες αλλαγές νοοτροπιών.
Μιλήσαμε για κίνητρα στον τομέα των αερομεταφορών, ως προς την προσέλκυση νέων εταιρειών για τη δημιουργία νέων πτήσεων, και το κάναμε. Πέρυσι, προχωρήσαμε στην απαλλαγή πληρωμής των τελών προσγείωσης, απογείωσης και παραμονής αεροσκαφών σε όλους τους κρατικούς αερολιμένες, πλην του Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος», η οποία έγινε πράξη για τη χρονική περίοδο από την 1η Απριλίου έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2010. Το είπαμε, το κάναμε και φέτος συνεχίζουμε στην ίδια κατεύθυνση.
Για την ανάπτυξη της κρουαζιέρας και του θαλάσσιου τουρισμού, μιλήσαμε για την άρση του καμποτάζ. Και ναι, προχωρήσαμε στην αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας. Υπήρξαν αντιδράσεις, όπως υπάρχουν σε πολλές αλλαγές που κάνουμε, κάθε μέρα που περνάει.
Όμως, πιστεύω ότι ακόμη κι εκείνοι που αντέδρασαν πέρυσι, σήμερα αναγνωρίζουν ότι η άρση του καμποτάζ μόνο καλά αποτελέσματα έχει και θα έχει για τη χώρα μας, για την αύξηση των θέσεων εργασίας, για ευκαιρίες σε νέους εργαζόμενους και επιχειρήσεις. Νέες ευκαιρίες για τα νησιά μας, τα λιμάνια μας, για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το είπαμε και το κάναμε.
Υποσχεθήκαμε και προχωρήσαμε στην απλοποίηση των διαδικασιών έκδοσης βίζας σε νέες και αναδυόμενες αγορές, όπως η Ρωσία, η Κίνα και η Ουκρανία, για να έχουμε τουρισμό από όλες και όχι μόνο από τρεις χώρες. Και είχαμε για τη χρονιά που μας πέρασε, σε σχέση με το 2009, θεαματική αύξηση. Για παράδειγμα, από τη Ρωσία έχουμε αύξηση κατά 63,5%.
Από μια απλή κίνηση, που κανείς μέχρι σήμερα δεν έκανε: διευκολύναμε τις θεωρήσεις. Και φέτος, προχωρήσαμε στην ίδρυση δύο νέων «Visa Centers» και δεν σταματήσαμε εκεί. Μιλήσαμε για την επένδυση στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, στον πολιτισμό μας. Προχωρήσαμε στην υλοποίηση του προγράμματος «Αναβάθμισης των παρεχομένων υπηρεσιών για τους επισκέπτες» του πολιτιστικού μας προϊόντος.
Γιατί ενώ η χώρα μας έχει συγκριτικό πλεονέκτημα τους μοναδικούς αρχαιολογικούς χώρους, εκθέσεις, μουσεία, μνημεία βυζαντινά, ή και νεότερα, από όσους επισκέπτες έρχονται για πολιτιστικό τουρισμό στη χώρα μας, επιστρέφουν στην Ελλάδα μόνο οι μισοί. Ποσοστό τραγικά χαμηλότερο από άλλες χώρες, που επενδύουν στον πολιτιστικό τουρισμό.
Και ενώ έχουμε επενδύσει στην επιστημονική ανάδειξη των μνημείων μας, δεν είχαμε κάνει το ίδιο για την τουριστική τους αξιοποίηση. Μια αξιοποίηση, που και συμβάλλει στη στήριξη της επιστημονικής δουλειάς, αλλά και επενδύει στην προβολή τους, καθώς και στη σύνδεσή τους με την παροχή βασικών υπηρεσιών.
Δεσμεύσαμε 20 εκ. από το ΕΣΠΑ, το ΤΑΠ και τον ΟΠΑΠ, για την αναβάθμιση των μνημείων. Το είπαμε και το κάναμε.
Κυρίες και κύριοι, ένα από τα κύρια ζητήματα όπου επανατοποθετηθήκαμε ριζικά ήταν αυτό της προβολής μας. Επενδύσαμε στις νέες τεχνολογίες, στο Διαδίκτυο, για να έχουμε γρήγορη, άμεση και φτηνή πρόσβαση στις αγορές. Σχεδιάσαμε και πραγματοποιήσαμε για πρώτη φορά στοχευμένη καμπάνια ανά χώρα, ανά αγορά, ανά προϊόν.
Στον ΕΟΤ, μιλήσαμε για απόλυτη αλλαγή νοοτροπίας. Και ναι, καθημερινά δουλεύουμε με μια άλλη νοοτροπία. Βάλαμε τάξη στα οικονομικά μας, μιλήσαμε για την επανάκτηση της αξιοπιστίας μας, που είχε χαθεί. Και ναι, ήδη μέσα σε ένα χρόνο έχουμε ανακτήσει τις σχέσεις μας με τα ξένα Μέσα.
Έπειτα από μελέτη αξιολόγησης των γραφείων εξωτερικού, προχωρήσαμε στον περιορισμό τους στο 1/3 και στην αναδιάρθρωσή τους, όπου κρίθηκε απαραίτητο.
Η Ελλάδα ενίσχυσε τη φωνή της στο Διαδίκτυο. Αναβαθμίστηκε το «visitgreece.gr» και δημιουργήθηκε το «my-greece.gr», ένας διαδικτυακός τόπος, όπου κάθε Έλληνας μπορεί να περιγράψει την εμπειρία του.
Βάλαμε την Ελλάδα στα social media, στο Facebook, το Twitter, το Youtube και το Flickr, όταν δεν είχαμε καν παρουσία και πάμε καλά σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας, κερδίζοντας έδαφος κάθε μέρα.
Δημιουργήσαμε μια στοχευμένη διαφημιστική καμπάνια, βασισμένη στην εμπειρία του ίδιου του επισκέπτη, με πραγματικούς επισκέπτες, σε πραγματικούς τόπους, σε πραγματικό χρόνο, το λεγόμενο «You in Greece». Κύρια στόχευσή μας ήταν η αποστολή υλικού σε διαμορφωτές κοινής γνώμης - «opinion makers» - και η προβολή του στο Διαδίκτυο.
Θέσαμε τις βάσεις για συνδιαφήμιση του κράτους με τον ιδιωτικό τομέα και ενισχύθηκαν οι επισκέψεις ξένων δημοσιογράφων και διαμορφωτών κοινής γνώμης, για να ζήσουν από κοντά την ελληνική εμπειρία. Έχουμε πολλή δουλειά ακόμα στον ΕΟΤ, αλλά άρχισε η αλλαγή της πορείας του.
Παράλληλα, προχωρήσαμε στην ενίσχυση και άλλων ειδών τουρισμού, όπως είναι το «City Break». Για το 2011, η ενίσχυση τουρισμού πόλης αποτελεί προτεραιότητα. Ήδη το 2010, αναπτύξαμε δύο νέα προϊόντα για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Το «Athens every week» και το «Θεσσαλονίκη - Σταυροδρόμι των πολιτισμών», αντίστοιχα. Και εδώ, το είπαμε και το κάναμε. Και ήδη έχουμε επεξεργαστεί και σύντομα θα γίνουν οι απαραίτητες εξαγγελίες και θα ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα, μαζί με το Δήμο Αθηναίων και την Περιφέρεια Αττικής, για την αναβάθμιση του μεγάλου και δύσκολου προβλήματος, του κέντρου της Αθήνας.
Θέλω όμως, πριν ξεκινήσω να μιλώ για το τι θα κάνουμε τη χρονιά που έρχεται, να υπογραμμίσω ένα σημαντικό σημείο. Αν θέλουμε να αναδείξουμε τον τουρισμό ως πρότυπο ανάπτυξης στην Ελλάδα, θα πρέπει όλοι μας να προσθέσουμε ένα ακόμα μέγεθος, το οποίο παρακολουθούμε με αγωνία.
Όπως αναζητούμε τη μηνιαία αύξηση των αφίξεων και εισπράξεων, πρέπει να κοιτάμε και την αύξηση των θέσεων εργασίας. Διότι η ανάπτυξη που δεν δημιουργεί θέσεις εργασίας, είναι ανάπτυξη με κοντά πόδια.
Κυρίες και κύριοι, πέρυσι, πάλι από το ίδιο βήμα, σας μίλησα για τον άνθρωπο. Είπα, πως «το επίκεντρο της πολιτικής μας, είναι ο άνθρωπος». Και ναι, δεν το λέμε απλά, το δείχνουμε, στηρίζοντας την εργασία και τις ποιοτικές θέσεις δουλειάς.
Στον τουρισμό, απασχολούνται είτε άμεσα, είτε έμμεσα, ένας στους πέντε εργαζόμενους. Για την ενίσχυση των θέσεων εργασίας, ήδη από το 2010 εφαρμόστηκαν από τον ΟΑΕΔ τρία γενναία και, θα έλεγα, καινοτόμα προγράμματα.
Πρώτα, το ειδικό πρόγραμμα διεύρυνσης της τουριστικής περιόδου. Αυτό έγινε με επιχορήγηση των ασφαλιστικών εισφορών. Έγινε και επαναπροσλήφθηκαν 70.000 άνεργοι σε εποχικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Το κόστος ήταν 70 εκατομμύρια ευρώ.
Δεύτερο, το πρόγραμμα διατήρησης 10.000 θέσεων εργασίας σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας, ύψους 18,6 εκατομμυρίων ευρώ.
Και τρίτο, το πρόγραμμα διεύρυνσης της τουριστικής περιόδου, με επιχορήγηση των ασφαλιστικών εισφορών 50.000 εργαζομένων για το μήνα Σεπτέμβριο του 2010, ύψους 25 εκατομμυρίων ευρώ.
Αυτά τα προγράμματα είναι και στην ευρύτερη φιλοσοφία μας, να μην δίνουμε παθητικά επιδόματα ανεργίας, αλλά να βοηθάμε στην ανάπτυξη, στη συμμετοχή, στη διατήρηση ή και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Για το 2011, έχει ήδη ξεκινήσει το πρόγραμμα που αφορά στην επιχορήγηση εποχικών ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Έχει επίσης ξεκινήσει να εφαρμόζεται η Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία θέσαμε το πλαφόν του 17% για τους μαθητευόμενους στα ξενοδοχεία, κάτι που τα προηγούμενα χρόνια είχε οδηγήσει σε πλήρη καταστρατήγηση της εργατικής νομοθεσίας.
Ξέρω ότι πολλοί από εσάς ανησυχείτε για το κόστος ενός τέτοιου πλαφόν. Όμως, περνάμε μια δύσκολη χρονιά και πρέπει να σταθούμε ο ένας δίπλα στον άλλο. Μόνο όταν όλοι μαζί βάλουμε ως προτεραιότητα τη δημιουργία θέσεων εργασίας για Έλληνες εργαζόμενους, θα μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι το μοντέλο ανάπτυξης που προωθούμε είναι στη σωστή κατεύθυνση.
Κυρίες και κύριοι, όλοι μας γνωρίζουμε πολύ καλά ότι, γενικότερα στη ζωή, στην κοινωνία, στην οικονομία μας, τα πράγματα δεν αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται δουλειά, επιμονή, υπομονή, καινοτομία, προσήλωση στους στόχους. Και τα αποτελέσματα θα έρθουν.
Όχι, δεν άλλαξε μέσα σε ένα χρόνο το μοντέλο του τουρισμού στη χώρα μας. Θα ήταν αφελές να περιμένουμε να αλλάξει κάτι τόσο γρήγορα, όταν όλες οι πρακτικές, όλες οι επενδύσεις, όλες οι υποδομές δημιουργούνταν για δεκαετίες προς την αντίθετη κατεύθυνση. Κάναμε όμως μαζί τα πρώτα βήματα, τα οποία μαζί σχεδιάσαμε και έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα. Και έτσι θα συνεχίσουμε.
Σήμερα, είμαι εδώ για να μιλήσουμε για τη συνέχεια της προσπάθειας που κάνουμε, γιατί σημασία έχει να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια, να μην το βάλουμε κάτω ούτε στιγμή. Να είστε βέβαιοι ότι, τη χρονιά που έρχεται, θα επαναλάβουμε αρκετά από τα μέτρα που θεσπίσαμε πέρυσι - και τα είδατε θετικά - όπως για παράδειγμα το μηδενισμό των τελών αεροδρομίων και την επιδότηση θέσεων εργασίας.
Την ίδια ώρα, βάζουμε νέες στρατηγικές προτεραιότητες, που μέχρι σήμερα δεν είχαμε αναπτύξει. Οι προτεραιότητες αυτές είναι εξαιρετικά σημαντικές και έχουν στόχο να καταστήσουν τον τουρισμό πρότυπο ανάπτυξης της χώρας μας. Συνεχίζοντας τη δουλειά που ξεκίνησε πέρυσι, θα αναπτυχθεί η στρατηγική μας σε τρία επίπεδα:
1. Στη διευκόλυνση των επενδύσεων.
2. Στη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χώρα μας, ώστε να πετύχουμε αυξήσεις, τόσο σε ποσοτικούς, όσο και σε ποιοτικούς όρους.
3. Στην προβολή της Ελλάδας στο εξωτερικό.
Συγκεκριμένα, λοιπόν, αναφορικά με την προβολή της Ελλάδας στο εξωτερικό, η τουριστική προβολή δεν είναι και δεν μπορεί να είναι κρατικό μονοπώλιο. Όπως κάναμε μέχρι τώρα, θέλουμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας, για να διασφαλίσουμε τη συνέχεια και τη συνέπεια του μηνύματός μας, ενός κοινού μηνύματος.
Να δημιουργήσουμε το πλαίσιο, όπου η προβολή θα έχει την απαραίτητη ευελιξία, για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις των νέων τεχνολογιών και των νέων μέσων. Και μαζί, μπορούμε να διασφαλίσουμε αυτό το πλαίσιο, μέσα σε έναν κοινό φορέα προβολής της Ελλάδας και εμπορικής αξιοποίησης των νέων μέσων.
Η πρότασή σας με βρίσκει σύμφωνο, αλλά θα πρέπει να δείτε πώς αυτός ο φορέας δεν θα αποκτήσει τις αγκυλώσεις της Δημόσιας Διοίκησης και δεν θα επεμβαίνει στο ρόλο του ΕΟΤ. Διότι παράλληλα, πρέπει να δώσουμε ένα νέο νόημα στο ρόλο του κράτους, ώστε να προβάλει και να εγγυάται πάντα μια διακριτή ταυτότητα της χώρας, να προβάλει και περιοχές ή και μορφές τουρισμού στη χώρα μας, που σήμερα δεν είναι αναπτυγμένες, ενώ υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες. Χρειάζονται και αυτές οι περιοχές φωνή, αν θέλουμε πραγματικά την ισόρροπη ανάπτυξη, αλλά και την ανάπτυξη νέων μορφών τουρισμού.
Και με την ευκαιρία, θα ήθελα να σας συγχαρώ για τη συνεργασία σας για το πρόγραμμα «Expedia», αλλά και της προβολής μέσω των «tour operators» και των αερογραμμών.
Σχετικά με την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού και τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χώρα μας, πρώτον, συνεχίζουμε την προσπάθειά μας για την αναθεώρηση του καθεστώτος χορήγησης Visa, κάτι που φυσικά σχετίζεται με τη μάχη που πρέπει να δώσουμε και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Πέρυσι, ξεκίνησε μια συστηματική δουλειά για την απλοποίηση χορήγησης θεωρήσεων. Θα συνεχίσουμε αυτή τη δουλειά σε κάθε γωνιά της γης, όπου υπάρχουν εν δυνάμει επισκέπτες, αλλά θα την κάνουμε και πιο αποτελεσματικά. Κατ’ αρχήν, απλοποιώντας σημαντικά τη διαδικασία. Παράδειγμα για το πώς μικρές αλλαγές στην ελληνική γραφειοκρατία μπορούν να κάνουν διαφορές: το χαρτόσημο στη Visa Σένγκεν.
Μόνο η Ελλάδα εδραίωσε την ευρωπαϊκή Visa και κράτησε το παραδοσιακό χαρτόσημο της ελληνικής διαδικασίας και γραφειοκρατίας. Το κόστος σε χρόνο και ανθρώπινο δυναμικό, για να κολληθεί αυτό το χαρτόσημο, να σφραγιστεί και να υπογραφεί, φτάνει το 40% του συνολικού κόστους και χρόνου. Ο Υπουργός Οικονομικών έδωσε εντολή να καταργηθεί. Αλλά θέλω στο σημείο αυτό, να επισημάνω ότι τα εύσημα ανήκουν στον υπάλληλο, που τόλμησε να προτείνει την κατάργησή του.
Επίσης, όμως, πέραν του τι κάνουμε εμείς ως χώρα, θα δώσουμε μάχη και στην Ευρώπη. Σήμερα, είναι πολλές χώρες που θέλουν την αναθεώρηση της Συμφωνίας Σένγκεν. Σε αυτό συμφωνούμε, αλλά με άλλη κατεύθυνση - εμείς θέλουμε απλοποίηση.
Δεν μπορεί όλοι οι παραγωγικοί κλάδοι της Ευρώπης να διευκολύνονται από την Ένωση και ο τουρισμός να υποφέρει. Έμφαση στη Ρωσία, την Τουρκία, τις λεγόμενες χώρες BRICs. Και προσωπικά, έχω εισηγηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση τη μεγαλύτερη ευελιξία για τις θεωρήσεις Τούρκων υπηκόων, που θέλουν να επισκεφτούν την Ελλάδα.
Δεύτερη πρωτοβουλία, για να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού και να διευκολύνουμε την πρόσβαση των επισκεπτών στις διάφορες περιοχές. Έδωσα εντολή στον Υπουργό Θαλασσίων Υποθέσεων, να προχωρήσει σε μειώσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, με την κατάργηση πολλών κρατήσεων υπέρ τρίτων στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια. Διότι θέλουμε, τόσο η ελληνική οικογένεια, όσο και ο επισκέπτης, να φτάνουν στον προορισμό τους, με το μικρότερο δυνατό κόστος.
Καταργούμε αναχρονιστικές κρατήσεις, που σήμερα δεν έχουν κανένα νόημα, αλλά όμως επιβαρύνουν χωρίς λόγο την οικονομία και την κοινωνία. Με τις μειώσεις των κρατήσεων και τις ισόποσες μειώσεις των εισιτηρίων, ελαφραίνουμε τα βάρη στη μέση ελληνική οικογένεια, μειώνουμε το κόστος του τουριστικού μας προϊόντος και ενισχύουμε τον τουρισμό. Το μέτρο αυτό, θα μειώσει το κόστος των εισιτηρίων περίπου κατά 10%.
Η τρίτη πρωτοβουλία μας στην ίδια κατεύθυνση αφορά στο Σπατόσημο. Πέρυσι και φέτος, καταργήσαμε όλα τα τέλη προσγείωσης - απογείωσης και παραμονής στα περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας.
Φέτος, πάμε ένα βήμα παραπάνω. Είμαστε στο τελικό στάδιο, με στόχο να μειώσουμε το Σπατόσημο για πτήσεις που φτάνουν στα περιφερειακά αεροδρόμια τους χειμερινούς μήνες, από αεροδρόμια εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά σε απόσταση ίδια με τα πιο απόμακρα ευρωπαϊκά αεροδρόμια.
Για να δώσω συγκεκριμένα παραδείγματα: αντί το μειωμένο τέλος να ισχύει μόνο για τα αεροδρόμια της Ευρώπης, θα ισχύει για πτήσεις π.χ. από πόλεις όπως η Μόσχα ή το Τελ Αβίβ, τους μήνες του χειμώνα. Αυτό είναι ένα σοβαρό κίνητρο για πτήσεις του καλοκαιριού, να μείνουν ανοιχτές και το χειμώνα, για να εξυπηρετήσουν το χειμερινό τουρισμό και τα λεγόμενα «City Breaks».
Και έρχομαι στο θέμα της αδειοδότησης των επιχειρήσεων και στις διαδικασίες για την απλοποίησή της. Είναι γνωστό ότι οι διαδικασίες αδειοδότησης στην Ελλάδα είναι αναχρονιστικές και έχουν σχεδιαστεί από ένα φοβικό κράτος, που αντιμετωπίζει κάθε επιχείρηση με καχυποψία και όχι με εμπιστοσύνη. Με μόνα αποτελέσματα την ταλαιπωρία, την καθυστέρηση, τελικά, και τη διαφθορά. Πολλά Υπουργεία, πολλοί εμπλεκόμενοι φορείς, πολλά δικαιολογητικά που κατατίθενται ξανά και ξανά, χωρίς κανένα συντονισμό, χωρίς καμία δέσμευση εκ μέρους της Πολιτείας για τη γρήγορη εξυπηρέτησή τους.
Προσέξτε για τι είδους γραφειοκρατία μιλάμε: 200 επιχειρήσεις καταθέτουν στο Δημόσιο κάθε χρόνο από 180 δικαιολογητικά η κάθε μία, για να ξεκινήσουν μια επένδυση. Αυτό σημαίνει 36.000 δικαιολογητικά το χρόνο! Και για την ανανέωση, 3.000 επιχειρήσεις καταθέτουν άλλα 20 δικαιολογητικά η κάθε μία, δηλαδή 60.000 δικαιολογητικά ακόμα, κάθε χρόνο. Και βέβαια, όλοι ξέρετε τους χρόνους που απαιτούνται για να διεκπεραιωθούν όλες αυτές οι υποθέσεις.
Ένα κράτος, που τελικά δούλευε για τον εαυτό του και για κανέναν άλλο. Ή μάλλον είχε και έχει στηθεί σε μεγάλο βαθμό για να θέτει εμπόδια, εμπόδια που μετά εξαργυρώνονται σε ψήφους, διαφθορά, αντίτιμα δηλαδή ιδιοτελή, που σταματούν την επιχειρηματικότητα και εγκλωβίζουν την ανάπτυξη, τη δημιουργικότητα και την πρωτοβουλία.
Γι’ αυτό, είναι πολύ εύκολο να φωνάζουμε γενικά για την ανάπτυξη, αλλά δεν αρκεί. Ας καταλάβουμε ποια ανάπτυξη θέλουμε και ποια ήταν τελικά τα εμπόδια στη χώρα μας γι’ αυτή τη σωστή ανάπτυξη. Και βεβαίως, το πρόβλημα δεν λύνεται με νέους νόμους, αλλά με επίπονη εστίαση στην απλούστευση και την κατάργηση νόμων.
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, έχει ξεκινήσει μια δουλειά για να βοηθήσει σημαντικά αυτή τη διαδικασία. Μεταξύ αυτών, εξετάζουμε:
· Την ίδρυση ειδικής Υπηρεσίας Εξυπηρέτησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων, για επενδύσεις που δεν μπορούν να ενταχθούν στο λεγόμενο «Fast track» - αν θέλετε, ένα μικρότερο «Fast track» για τις επενδύσεις αυτές.
· Την ίδρυση εντός της Υπηρεσίας αυτής, Πολεοδομικού Γραφείου, το οποίο θα επιλαμβάνεται της έκδοσης και αναθεώρησης οικοδομικών αδειών, για τις μεγάλες και σύνθετες τουριστικές επενδύσεις και για επενδύσεις που πραγματοποιούνται σε δημόσια ακίνητα.
· Στόχος μας είναι και η σύσταση Κεντρικής Συντονιστικής Ομάδας για την αδειοδότηση των τουριστικών επενδύσεων, που θα συμπεριλαμβάνει Γενικούς Γραμματείς, υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου Τουρισμού και του ΥΠΕΚΑ, που θα παρακολουθεί, θα συντονίζει και θα λύνει προβλήματα αδειοδοτικής διαδικασίας.
Σε συνεργασία με το ΣΕΤΕ και στο πλαίσιο της δουλειάς των Υπουργείων Εσωτερικών και Ανάπτυξης, θα μειώσουμε τα δικαιολογητικά για νέες επενδύσεις κατά 75% και για ανανεώσεις κατά 90%. Θα μειώσουμε στο 1/4 το χρόνο για να ξεκινήσει να λειτουργεί μια επιχείρηση και, με αυτό τον τρόπο, θα μειώσουμε και την ταλαιπωρία και τη διαφθορά που υπάρχει.
Παράλληλα, θα ήθελα να αναφερθώ εδώ και στην ουσία κάποιων πραγμάτων, που αφορούν στην ολοκληρωμένη λειτουργία τουριστικών επιχειρήσεων.
Τους τελευταίους μήνες, όπως γνωρίζετε, προχωράμε στο άνοιγμα επαγγελμάτων. Όμως, το άνοιγμα επαγγελμάτων δεν θα ολοκληρωθεί μόνο με την ψήφιση ενός νόμου. Θα ολοκληρωθεί, όταν θα εξορθολογιστούν οι διαδικασίες αδειοδότησης, που σήμερα δημιουργούν συχνά συντεχνιακές αγκυλώσεις, αλλά και όταν επί της ουσίας ο επαγγελματίας έχει την ελευθερία να προσφέρει το ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών που επιθυμεί, εντός του νομικού πλαισίου που το ορίζει.
Σήμερα, παραδείγματος χάρη, κανείς δεν κατανοεί γιατί η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες χώρες, όπου δεν επιτρέπεται να μισθώσεις αυτοκίνητο με οδηγό. Είναι ένα αναχρονιστικό μέτρο, που δεν εξυπηρετεί πια. Θα το διορθώσουμε, προφανώς, με μεγάλη ευαισθησία απέναντι στις ανάγκες άλλων επαγγελματιών, που πιθανόν να αισθάνονται ότι θίγονται από μια τέτοια αλλαγή - αλλά θα το διορθώσουμε.
Η τουριστική βιομηχανία είναι σύνθετη. Καλύπτει και άλλες, πολλές μορφές παροχής υπηρεσιών. Η αξιοποίηση τουριστικών κατοικιών, που είναι εντεταγμένη σε ξενοδοχειακές μονάδες, είτε υπάρχουσες, είτε νέες, είναι μέσα στο σχεδιασμό μας για την παραπέρα ανάπτυξη του τουριστικού κλάδου, με έμφαση στην ανάπτυξη της δημόσιας περιουσίας, που βεβαίως υπάρχει και θέλουμε να αξιοποιήσουμε για αναπτυξιακούς λόγους.
Στο σχεδιασμό μας αυτό, επιδιώκουμε τη δημιουργία μόνιμων δεσμών με ξένους επισκέπτες, γνωρίζοντας ότι τα έσοδα από την αξιοποίηση των κατοικιών αυτών θα χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη ανταγωνιστικών και βιώσιμων τουριστικών μονάδων υψηλής κατηγορίας, τεσσάρων ή και πέντε αστέρων.
Γνωρίζουμε όμως ότι σε άλλες χώρες υπήρξαν και αρνητικές συνέπειες από την εφαρμογή αντίστοιχης πολιτικής, γι' αυτό θα συμπεριλάβουμε τις απαραίτητες προϋποθέσεις στο σχεδιασμό μας, που δεν θα επιτρέψουν τη δημιουργία αντιστοίχων προβλημάτων στη χώρα μας, που θα αλλοίωναν βεβαίως και ένα πανέμορφο περιβάλλον.
Κατηγορηματικά θα ήθελα να διευκρινίσω ότι, η πολιτική αυτή δεν αφορά στην παραθεριστική κατοικία, που δεν συνδέεται με ξενοδοχειακή επιχείρηση, οι προϋποθέσεις για την οποία ήδη προβλέπονται από το υφιστάμενο πολεοδομικό καθεστώς. Ο σχεδιασμός αυτός, βεβαίως, αυτονόητα σέβεται και το θέμα του περιβάλλοντος.
Και έρχομαι σε ένα ζήτημα πολύ κρίσιμο, που γνωρίζω ότι όλοι εσείς γνωρίζετε καλά: τα κριτήρια ποιότητας. Αν μια χώρα θέλει να είναι περήφανη για την ποιότητα του τουρισμού της, δεν μπορεί να αρκεστεί σε τεχνικά κριτήρια ποιότητας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα κριτήρια είναι εντελώς αναχρονιστικά.
Θέλουμε κριτήρια, που θα αναδεικνύουν την ποιότητα κάθε είδους ξενοδοχείου. Θέλουμε κριτήρια, που θα αναδεικνύουν στοιχεία της ποιότητας και της ταυτότητας που ενδιαφέρουν και δεν μετριούνται σήμερα - αν η αρχιτεκτονική είναι παραδοσιακή παραδείγματος χάρη, αν το ξενοδοχείο είναι φιλικό στο περιβάλλον κ.λπ.
Υπάρχουν μελέτες, που χρειάζονται επικαιροποίηση. Μαζί θα τις ανανεώσουμε, για να προχωρήσουμε σε αλλαγές, που θα κάνουν το δικό σας όνομα πιο αξιόπιστο, αλλά και της Ελλάδας ως προορισμό.
Πιστεύω, επίσης, ότι υπάρχει ένας τομέας, στον οποίο μπορούν να συνεργαστούν, με άμεσα αποτελέσματα, Πολιτεία - Τοπική Αυτοδιοίκηση - τοπικοί φορείς και επιχειρηματίες, για τον εμπλουτισμό του τουριστικού μας προϊόντος, αλλά και για την ανάδειξη της κληρονομιάς μας.
Αυτός ο τομέας είναι η προετοιμασία αιτήσεων, για να ενταχθούν μνημεία της χώρας στο λεγόμενο «World Heritage Convention»». Όμορφο παράδειγμα είναι η δουλειά που έγινε στη Σπιναλόγκα. Μετά από μια επίσκεψη του Υπουργού στο νησί, μαζεύτηκαν όλοι στο καφενείο, ο Υπουργός, τοπικοί παράγοντες, ξενοδόχοι της Ελούντας, φορείς όπως το Τεχνικό Επιμελητήριο, και εκπόνησαν ένα σχέδιο για να ενταχθεί η Σπιναλόγκα μεταξύ των πρώτων σε υπηρεσίες για τον επισκέπτη μνημεία.
Αποδεικνύει το παράδειγμα αυτό και τον πλούτο που έχουμε γύρω μας, που ή δεν τον γνωρίζουμε ή δεν ξέραμε σωστά και οργανωμένα να τον αναδείξουμε, για να φέρει τουρισμό, ενδιαφέρον και υπεραξία.
Αντιθέτως, το περιβάλλον γύρω από τα ξενοδοχεία μας, τα χωριά, οι γειτονιές, πολλές φορές, υποβαθμίζονται από την έλλειψη σωστού τοπικού σχεδιασμού και συνεργειών, αντί να αναβαθμίζονται.
Υπάρχουν κοινά που αναζητούν αυτούς τους προορισμούς, ή ακόμη κάθε τέτοιος προορισμός μπορεί να εμπλουτίσει και να δώσει μια πιο ολοκληρωμένη εμπειρία στον επισκέπτη.
Η φήμη της χώρας μας δυναμώνει, όταν φαίνεται ο πλούτος των μνημείων, όταν συνδέονται με το μύθο, με την ιστορία, με την παράδοση, με το ελληνικό προϊόν, με την ελληνική διατροφή. Θα ζητήσω από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού να δημιουργήσει έναν μηχανισμό, που θα παρακολουθεί και θα βοηθάει τέτοιες προσπάθειες.
Όμως, ο ρόλος κάθε τοπικής κοινωνίας, κάθε Δήμου, κάθε Περιφέρειας, εδώ, είναι εξαιρετικά κρίσιμος. Δεν αρκούμαστε μόνο σε αυτές τις βασικές πρωτοβουλίες, αλλά τις συμπληρώνουμε με δράσεις που επηρεάζουν όλο το φάσμα του τουρισμού. Ενδεικτικά:
- Δίνουμε βάρος στην ανάπτυξη μορφών τουρισμού, που εδώ και χρόνια η χώρα μας έχει αφήσει ανεκμετάλλευτες: τον τουρισμό υπαίθρου, τον καταδυτικό τουρισμό, τον ιαματικό τουρισμό. Και θα συμφωνήσω με τους προλαλήσαντες για τον θαλάσσιο τουρισμό. Πέρα από την κρουαζιέρα, οι μαρίνες έχουν ενταχθεί στο λεγόμενο «μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα», το οποίο καταθέτουμε τις επόμενες μέρες, τον Οδικό Χάρτη, αν θέλετε, για την ανάπτυξη της χώρας μας, ώστε να μπορεί να αξιοποιηθεί αυτός ο δημόσιος πλούτος, ένα μεγάλο συγκριτικό μας πλεονέκτημα, που δυστυχώς δεν είχε αξιοποιηθεί όσο θα έπρεπε τόσα χρόνια, με δύσκολους πια ανταγωνιστές στην περιοχή μας, όπως είναι η Τουρκία.
- Η αξιοποίηση των εγκαταλελειμμένων οικισμών μπορεί να αποδειχθεί επίσης σημαντικό στοιχείο και για την κληρονομιά μας, αλλά και για την ανάπτυξη δεδομένων. Εδώ, έχω ζητήσει την καταγραφή του αριθμού και της κατάστασης που επικρατεί σε αυτούς, καθώς και ιδέες για το πώς μπορούν να αξιοποιηθούν. Στόχος είναι να γίνει η χώρα μας ηγετική δύναμη σε αυτό το χώρο και οι υποδομές είναι απαραίτητο στοιχείο αυτής της προσπάθειας.
- Είναι επίσης ώρα να πιάσουμε, όπως είπε και ο Πρόεδρος, το θέμα της τουριστικής παιδείας. Τι τουριστική παιδεία θέλουμε, σε ποιες μορφές τουριστικής παιδείας οφείλει να εμπλέκεται το κράτος, ποιες μορφές πρέπει να προωθήσουμε στη συνεργασία μας, για να δημιουργηθεί μια νέα δυναμική στον κλάδο, πώς απελευθερώνουμε τα δημόσια Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, ώστε να μπορούν να δώσουν ώθηση στον τουρισμό - εννοώ ακόμα και στον εκπαιδευτικό τουρισμό. Επίσης, η λειτουργία Νηπιαγωγείων και Παιδικών Σταθμών τους μήνες του καλοκαιριού, μπορεί να βοηθήσει πολλές οικογένειες τουριστών να επιλέξουν ελληνικούς προορισμούς. Και αυτό απαιτεί συνέργεια με το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας, σε περιφερειακό επίπεδο.
- Επίσης, έχει ωριμάσει στη χώρα μας το θέμα της εισαγωγής υδροπλάνων, κυρίως για την αεροπορική σύνδεση των νησιών μας. Στόχος μας είναι, μέσα στο επόμενο εξάμηνο, να διαμορφώσουμε ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο.
- Αντιμετωπίζουμε και το θέμα των πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων, με τρόπο ώστε και αυτά να προστατεύονται, αλλά και να μην δημιουργούνται προβλήματα και αβεβαιότητες στην επιχειρηματική κοινότητα.
- Άλλο ένα σημαντικό θέμα είναι η μείωση των εργοδοτικών εισφορών σε όλες τις επιχειρήσεις, που είναι συνεπείς με τις πληρωμές τους. Μέρος μια ευνομούμενης κοινωνίας είναι να πληρώνουν περισσότερα αυτοί που δεν είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Μελετούμε ένα σχέδιο, που να εξασφαλίζει ότι. όσοι πληρώνουν με ακρίβεια τις ασφαλιστικές τους εισφορές, θα πληρώνουν λιγότερα. Σύντομα, θα έχω περισσότερα να ανακοινώσω γι' αυτό.
Φίλες και φίλοι, ό,τι είπαμε το κάναμε και ό,τι λέμε σήμερα, μας δεσμεύει για να προχωρήσουμε μαζί.
Αυτό που θέλουμε είναι ο τουρισμός να γίνει πρωταθλητής, αλλά και πρότυπο ανάπτυξης για τη χώρα μας. Ένα πρότυπο, που αντανακλά και την ταυτότητα της ανάπτυξης που θέλουμε για τον τόπο, με ξεκάθαρους στόχους: τη δημιουργία πλούτου για όλους, τη δημιουργία νέων, βιώσιμων θέσεων εργασίας, τη δημιουργία ενός επενδυτικού περιβάλλοντος στη χώρα μας, την εδραίωση και προβολή αξιοζήλευτων στοιχείων της ταυτότητάς μας, καθώς και τη διαμόρφωση εκπαιδευτικών μονάδων, που θα εμπλουτίσουν, ερευνήσουν και καινοτομήσουν, για να αναδείξουν την ελληνική τουριστική και περιφερειακή ταυτότητα.
Ένα πρότυπο ανάπτυξης, που αντανακλά βαθιές ελληνικές αξίες: τον άνθρωπο στο επίκεντρο της κοινωνίας μας, την αυθεντικότητα ως μόνο κριτήριο στις επιλογές μας, την επιστροφή του μέτρου σε κάθε τι που κάνουμε.
Με αυτές τις πανάρχαιες ελληνικές αξίες, θα πετύχουμε τους στόχους μας. Διότι με μέτρο στις επιλογές μας, με κριτήριο την αυθεντικότητα και με τον άνθρωπο στο επίκεντρο των αποφάσεών μας, αναδεικνύουμε ότι μπορούμε να ανατρέψουμε τις αρνητικές διαστάσεις αυτής της κρίσης και να κάνουμε επιτέλους την κρίση ευκαιρία.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα πετύχουμε τους στόχους μας, αν μαζί συνεχίσουμε να σχεδιάζουμε και να ενεργούμε συλλογικά, όπως κάναμε μέχρι σήμερα. Προφανώς, η επιτυχία μας θα μετρηθεί σε αύξηση των αφίξεων. Προφανώς, θα μετρηθεί και με την αύξηση των εισπράξεων. Αλλά θα μετρηθεί και από τη δυνατότητα να ανατρέψουμε την πορεία της Ελλάδας στο δείκτη ανταγωνιστικότητας. Από την προσέλκυση μεγάλων επενδυτών και γνωστών ονομάτων, με σταθερό πελατολόγιο στη χώρα μας.
Και θα μετρηθεί και από τις θέσεις εργασίας που θα δημιουργήσουμε. Θέλουμε επενδύσεις, που θα αλλάξουν και θα αναβαθμίσουν το τουριστικό μας προϊόν. Επενδύσεις, που θα φέρουν νέα κριτήρια ποιότητας, που θα προωθήσουν την ελληνική ταυτότητα, την ελληνική φιλοξενία, που θα ταυτιστούν με τη γενικότερη αναβάθμιση ζωής στη χώρα μας. Θέλουμε επενδύσεις, όπως το «Kisterna Hotel and Spa» στη Μονεμβασιά, που συγκαταλέγεται στη συλλογή «Best of the best new hotels». Όπως το «Eagle's Palace» στη Χαλκιδική, που προτάθηκε για το βραβείο Υπεύθυνου Τουρισμού και βραβεύτηκε στη «Φιλοξένια 2008». Προφανώς, όπως το «Costa Navarino», το όραμα του αείμνηστου καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου, που ανέβασε τον πήχη και στο χώρο του τουρισμού, αλλά κυρίως που κατόρθωσε να αναδείξει τη χώρα μας, κάνοντας μια επένδυση από βαθιά αγάπη για την περιοχή του.
Όταν ζήτησα καλά παραδείγματα επενδύσεων, ανακαλύψαμε δεκάδες μονάδες, παλιές και νέες, που μας κάνουν περήφανους για τον τουρισμό μας. «Πράσινα ξενοδοχεία», ξενοδοχεία που επενδύουν σε τοπικά προϊόντα, αγροτουριστικές μονάδες που κάνουν θαύματα στην ελληνική ύπαιθρο, αστικές μονάδες - στολίδια για τις πόλεις μας. Δεν θέλω να αδικήσω κάποιες, αναφέροντας άλλες.
Αν δεν αναδείξουμε, όμως, με τόλμη και χωρίς ταμπού, παραδείγματα προσπαθειών, ώστε να γίνει η Ελλάδα ο τουριστικός προορισμός που θέλουμε, που μας αξίζει, δεν θα πείσουμε ποτέ ότι ξέρουμε τι έχει αξία στη χώρα μας. Αυτές οι καλές πρακτικές και τα παραδείγματα μπορούν να αποτελέσουν μια μαγιά ακόμα και για εκπαιδευτικές δράσεις και μονάδες. Ένα φυτώριο ανακάλυψης και καινοτομίας για την ελληνική τουριστική ταυτότητα.
Σκεφτείτε ότι σε τρεις για την Ελλάδα δυναμικούς κλάδους, έχουμε τη μικρότερη ζήτηση για εκπαίδευση. Οι Σχολές με πολύ μικρή ζήτηση στη χώρα μας είναι οι ναυτιλιακές σπουδές, οι σπουδές σε ιχθυοκαλλιέργειες και οι τουριστικές σπουδές. Τυχαίο; Δεν νομίζω.
Η ποιότητα των σπουδών αυτών δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες, τις δυναμικές εξελίξεις και δυνατότητες στους κλάδούς αυτούς. Και αυτό αποτελεί γενικότερο πρόβλημα της ελληνικής παιδείας σήμερα. Τομέας, στον οποίο προετοιμάζουμε ριζικές αλλαγές και ζητάμε και εδώ τη στήριξή σας, στη μάχη που θα δώσουμε.
Όμως, για τον τουρισμό χρειάζεται να κάνουμε ξεχωριστή προσπάθεια. Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να έχει Σχολή ή Σχολές, που πρωτοπορούν στον τομέα του τουρισμού. Η χώρα μας να γίνει κέντρο γνώσης και τεχνογνωσίας για το είδος του τουρισμού, που θα συνδέεται με τις δικές μας παραδόσεις και ταυτότητα.
Και αυτό απαιτεί μια ξεχωριστή δομή Σχολών, που θα συνδέονται με τη θεωρία και την πράξη, την Περιφέρεια και τους φορείς που εμπλέκονται στον τουρισμό: από την αγροτική ανάπτυξη, τη διατροφή, μέχρι τον αθλητισμό και τον πολιτισμό.
Ήδη, έχει ξεκινήσει μια πρωτοβουλία στην Κρήτη, που ελπίζω οι εκεί φορείς να το «σπρώξουν». Εμείς θα είμαστε αρωγοί της προσπάθειας αυτής. Εκεί πιστεύω ότι πρέπει να εστιάσει την προσπάθειά του και ο ΣΕΤΕ. Περιμένω τις σκέψεις σας και είμαστε έτοιμοι για ρηξικέλευθες αποφάσεις. Γιατί ένας φορέας όπως ο δικός σας, δεν μπορεί να αρκείται απλά στην εκπροσώπηση όλων, χωρίς διακρίσεις, αλλά και στην ενθάρρυνση αυτών που έχουν κάτι νέο, κάτι καινοτόμο, κάτι ποιοτικό να εκφράσουν, που ανοίγουν νέους δρόμους και τάσεις.
Φέτος, πετύχαμε μαζί πολλά, για να φτάσουμε εδώ όπου είμαστε, πολύ πιο αισιόδοξα. Και τα πετύχαμε, διότι είχαμε άποψη, κοινούς στόχους και βαθιά πίστη ότι μπορούμε να καταφέρουμε ό,τι βάλουμε στόχο. Αυτό αποδείξαμε πέρυσι, αυτό αποδεικνύουμε και φέτος, αλλά και κάθε χρόνο, μέχρι να καταφέρουμε τον πήχη που εσείς βάλατε: να κατατάξουμε την Ελλάδα μέσα στους 10 παγκόσμιους προορισμούς. Αποδεικνύοντας για μία ακόμα φορά ότι η Ελλάδα μπορεί, εμείς οι Έλληνες μπορούμε.
Σας ευχαριστώ.