Συμφωνία των «17» για το δημοσιονομικό σύμφωνο

Oι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες απέτυχαν να καταλήξουν σε συμφωνία για την αλλαγή της Συνθήκης της Ε.Ε. και πλέον οι προσπάθειες για τη διάσωση του ευρώ επικεντρώνονται σε μία συμφωνία μεταξύ των 17 χωρών που χρησιμοποιούν το ενιαίο νόμισμα. Συμφωνία των «17» για το δημοσιονομικό σύμφωνο και την ισχυρότερη οικονομική ένωση.

Aξιωματούχος της Ε.Ε. που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, ανέφερε ότι οι χώρες εκτός ευρωζώνης είναι ευπρόσδεκτες να συμμετάσχουν στη συμφωνία για τη νέα Συνθήκη αν το επιθυμούν.

Όπως είπε ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και επιβεβαίωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, η νέα συμφωνία θα περιλαμβάνει τις χώρες του ευρώ συν έξι άλλες χώρες-μέλη της Ε.Ε. -δηλαδή 23 εκ των 27. Εκτός μένουν η Βρετανία και η Ουγγαρία, ενώ η Σουηδία και η Τσεχία θα περάσουν τη συμφωνία από την έγκριση των κοινοβουλίων τους.

Σαρκοζί: Απαράδεκτοι οι όροι του Λονδίνου

Οι προσπάθειες για τη διάσωση του ευρώ θα επικεντρωθούν πλέον σε μία συμφωνία μεταξύ των 17 χωρών που χρησιμοποιούν το ενιαίο νόμισμα, δήλωσε νωρίτερα ο Γάλλος πρόεδρος σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τις ολονύκτιες συνομιλίες, και έκανε γνωστό ότι η ευρωζώνη έθεσε προθεσμία έως τον ερχόμενο Μάρτιο για την έγκριση μίας διακυβερνητικής συμφωνίας.

«Θα θέλαμε μία συμφωνία σε επίπεδο των "27" αλλά αυτό δεν κατέστη δυνατό δεδομένης της στάσης των Βρετανών φίλων μας», σημείωσε με νόημα ο Νικολά Σαρκοζί και διευκρίνισε πως πρόκειται πλέον για μία «διακυβερνητική συνθήκη, ανοικτή στους υπόλοιπους».

Ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας υποστήριξε πως το γεγονός ότι οι συνομιλίες συνεχίζονται σε επίπεδο των 17 της ευρωζώνης, δεν σημαίνει μία Ευρώπη δύο ταχυτήτων, ενώ χαρακτήρισε απαράδεκτους τους όρους που έθεσε το Λονδίνο για την αλλαγή της Συνθήκης.

Κύριος ανασταλτικός παράγοντας για την επίτευξη συμφωνίας σε επίπεδο των «27» ήταν, όπως μεταδίδουν και τα ξένα πρακτορεία, η στάση της Βρετανίας. Ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον παρέμεινε σταθερά αντίθετος στο ενδεχόμενο αλλαγής των Συνθηκών, θεωρώντας ότι θίγονται τα συμφέροντα του City του Λονδίνου.

«Ο Κάμερον ήταν αδέξιος στους χειρισμούς του», σχολίασε ανώτατος διπλωμάτης της Ε.Ε., ενώ άλλοι διπλωμάτες εκτιμούσαν πως ίσως η Βρετανία αλλάξει στάση όταν αντιληφθεί ότι ο δρόμος της απομόνωσης δεν είναι βιώσιμος.

Στη χθεσινή πρώτη μέρα της Συνόδου που είχε μορφή δείπνου, παρουσιάστηκαν πολλές εναλλακτικές προτάσεις, τόσο για την αναθεώρηση της Συνθήκης, όσο και για την ενίσχυση των υφιστάμενων αμυντικών «εργαλείων» έναντι των αγορών ή ακόμη και η δημιουργία νέων.

Το μόνο ουσιαστικό σημείο στο οποίο συμφωνούσαν όλοι ήταν η ενίσχυση της δημοσιονομικής εποπτείας και πειθαρχίας, καθώς επίσης η αυτοματοποίηση των κυρώσεων εναντίον των χωρών που δεν τηρούν τους κανόνες. Ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο επιχείρησε να περάσει τη θέση του ο γαλλογερμανικός άξονας προκάλεσε την εντονότατη δυσφορία ακόμη και των κορυφαίων κοινοτικών αξιωματούχων που συνήθως αποφεύγουν να πάρουν θέση όταν υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των κρατών-μελών. Τελικά, μετά από δέκα και πλέον ώρες συνομιλιών, οι ηγέτες της Ε.Ε. κατάφεραν να συμφωνήσουν στον καθορισμό ενός ανώτατου ορίου για το μέγεθος του μόνιμου ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης, το ESM, στα 500 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα επανεξεταστεί το Ιούλιο του επόμενου έτους, όταν ο ESM αναμένεται να τεθεί σε ισχύ. Επίσης, οι ηγέτες συμφώνησαν να διερευνήσουν την ιδέα της παροχής διμερών δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (και όχι μέσω ΕΚΤ) για την ενίσχυση των πόρων του.

Προς μία ισχυρότερη οικονομική ένωση

Σε κοινή τους δήλωση που δόθηκε νωρίς το πρωί στη δημοσιότητα, οι ηγέτες των χωρών μελών της ευρωζώνης ανακοίνωσαν ότι κατέληξαν σε συμφωνία για μία ισχυρότερη οικονομική ένωση.

Αποφασισμένοι να ξεπεράσουμε μαζί τις τρέχουσες δυσκολίες, σήμερα συμφωνήσαμε σε ένα νέο δημοσιονομικό σύμφωνο και σε έναν σημαντικά ισχυρότερο συντονισμό της οικονομικής πολιτικής σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος, αναφέρουν στη δήλωσή τους οι «17».

Εκ των βασικών στοιχείων του νέου δημοσιονομικού κανόνα στον οποίο συμφώνησαν οι «17», είναι οι ισοσκελισμένοι ή πλεονασματικοί προϋπολογισμοί, με το διαρθρωτικό έλλειμμα να μην υπερβαίνει το 0,5% του ΑΕΠ. Ο κανόνας θα ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο των χωρών μελών σε συνταγματικό –ή ανάλογο- επίπεδο, και θα περιλαμβάνει αυτόματο μηχανισμό κυρώσεων που θα ενεργοποιείται σε περίπτωση παράβασης.

Οι ηγέτες της ευρωζώνης συμφώνησαν μεταξύ άλλων και στην επίσπευση της λειτουργίας του μόνιμου μηχανισμού στήριξης (ESM). Ο μηχανισμός θα τεθεί σε λειτουργία μόλις τον επικυρώσουν τα κράτη μέλη που θα αντιπροσωπεύουν το 90% των δεσμευθέντων κεφαλαίων και κοινός στόχος, όπως σημειώνεται, είναι να τεθεί σε ισχύ τον Ιούλιο του 2012. Οι «17» δηλώνουν επίσης έτοιμοι να διασφαλίσουν τη δανειοδοτική δυνατότητα του Μηχανισμού στα 500 δισ. ευρώ, ενώ όπως αναφέρεται οι χώρες της ευρωζώνης και τα υπόλοιπα κράτη – μέλη της Ε.Ε. θα εξετάσουν –και θα επιβεβαιώσουν μέσα σε δέκα μέρες- την πρόβλεψη για επιπρόσθετους πόρους προς το ΔΝΤ ύψους 200 δισ. ευρώ με τη μορφή διμερών δανείων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η επάρκεια πόρων του Ταμείου για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Προκειμένου τέλος να διασφαλιστεί ότι το ΕSM θα είναι σε θέση να λάβει τις αναγκαίες αποφάσεις σε κάθε πιθανή περίπτωση, οι κανόνες ψηφοφορίας στο Μηχανισμό θα αλλάξουν για να συμπεριλάβουν μία διαδικασία εκτάκτου ανάγκης. Ο κανόνας της κοινής συμφωνίας θα αντικατασταθεί με την ενισχυμένη πλειοψηφία του 85% σε περίπτωση που η Κομισιόν και η ΕΚΤ κρίνουν ότι απαιτείται επείγουσα απόφαση για παροχή οικονομικής βοήθειας και ότι απειλείται η οικονομική σταθερότητα στην ευρωζώνη.

Tη διαχείριση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αλλά και του μελλοντικού Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, θα έχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. «Η ΕΚΤ θα διαχειρίζεται το ΕFSF και τον ΕSM», δήλωσε ο Νικολά Σαρκοζί στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, διευκρινίζοντας ότι η απόφαση αυτή ελήφθη κατόπιν πρότασης του προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι. «Υπήρξε μια πρόταση του κ. Ντράγκι να θέσουμε την ΕΚΤ στην υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Ταμείου και σκεφθήκαμε ότι θα ήταν μια πολύ καλή ιδέα (...) Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι και είναι ένα επιπρόσθετο στοιχείο που θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο Ταμείο», εκτίμησε ο Γάλλος Πρόεδρος.

Καταλήγοντας, οι ηγέτες των χωρών της ευρωζώνης καλωσορίζουν τα μέτρα που έλαβε η Ιταλία και «τη δέσμευση της νέας ελληνικής κυβέρνησης, με τη στήριξη όλων των κομμάτων, για πλήρη εφαρμογή του προγράμματός της», καθώς επίσης, τη σημαντική πρόοδο της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας στην εφαρμογή των προγραμμάτων τους.

«(Η απόφαση) θα αποτελέσει τη βάση για ένα καλό δημοσιονομικό σύμφωνο και μεγαλύτερη πειθαρχία στη οικονομική πολιτική των κρατών μελών της ευρωζώνης», εκτίμησε από την πλευρά του ο διοικητής της ΕΚΤ Mάριο Ντράγκι εξερχόμενος της Συνόδου και σημείωσε ότι τα συμπεράσματά της «θα πρέπει να πάρουν σάρκα και οστά τις επόμενες ημέρες».

Η υπουργός Προϋπολογισμού της Γαλλίας και εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης, Βαλερί Πεκρές, εξέφρασε την ελπίδα ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε θα γίνει ευνοϊκά δεκτή από τους οίκους αξιολόγησης.

«Πιστεύω ότι πραγματικά ενισχύσαμε αποφασιστικά το ευρώ», είπε σε συνέντευξή της στο κανάλι iTele και συμπλήρωσε πως ελπίζει ότι «έτσι θα το εκλάβουν όλοι οι παρατηρητές της ζώνης του ευρώ». «Τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους», συνέχισε».

"Βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση" χαρακτήρισε τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής για ενίσχυση των υφιστάμενων συνθηκών της Ε.Ε. ο εκπρόσωπος της Μπούντεσμπανκ.