Μόνο ένα στα 10 μέλη των διοικητικών συμβουλίων των μεγαλύτερων εισηγμένων στο Χρηματιστήριο εταιριών της Ευρώπης είναι γυναίκα, ενώ όλοι οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών στην ΕΕ είναι άνδρες.
Μόνο ένα στα 10 μέλη των διοικητικών συμβουλίων των μεγαλύτερων εισηγμένων στο Χρηματιστήριο εταιριών της Ευρώπης είναι γυναίκα, ενώ όλοι οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών στην ΕΕ είναι άνδρες.
Η οικονομία θα αντλούσε οφέλη από την πλήρη εκπροσώπηση ανδρών και γυναικών στις διευθυντικές θέσεις, ισχυρίζεται μια πρόσφατη έκθεση που δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η έκθεση αυτή αποτελεί το προοίμιο μιας νέας στρατηγικής για την ισότητα των φύλων την οποία πρόκειται να εγκρίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντός του τρέχοντος έτους.
Η έκθεση "Περισσότερες γυναίκες σε διευθυντικές θέσεις – βασικός παράγοντας για την οικονομική σταθερότητα και ανάπτυξη" αποκαλύπτει ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στον χώρο της λήψης οικονομικών αποφάσεων. Στον εταιρικό χώρο οι άνδρες καταλαμβάνουν περίπου το 89% των θέσεων στα διοικητικά συμβούλια των μεγαλύτερων εισηγμένων στο Χρηματιστήριο εταιριών της Ευρώπης. Η ανισότητα είναι εμφανέστερη στις υψηλότατες θέσεις όπου μόνο το 3% των επιχειρήσεων έχουν γυναίκες στην κορυφή. Η Νορβηγία διακρίνεται ως η μοναδική χώρα που πλησιάζει κάπως να έχει επιτύχει ισορροπία όσον αφορά τα φύλα: 42% γυναίκες και 58% άνδρες συμμετέχουν στα διοικητικά συμβούλια των μεγαλύτερων εισηγμένων στο Χρηματιστήριο εταιριών, ως αποτέλεσμα προβλεπόμενης από τον νόμο ποσόστωσης.
Παράλληλα, πολλές μελέτες αποκάλυψαν τα ευεργετήματα που έχει η ισορροπία ανδρών και γυναικών και απέδειξαν τη θετική επίπτωση που έχει το ποσοστό γυναικών σε υψηλές θέσεις στην αποδοτικότητα της επιχείρησης. Για παράδειγμα, από μελέτη που διεξήχθη στη Φινλανδία διαπιστώθηκε ότι επιχειρήσεις στις οποίες το διοικητικό συμβούλιο χαρακτηρίζεται από ισορροπία μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι κατά μέσον όρο 10% πιο κερδοφόρες από εκείνες στις οποίες το διοικητικό συμβούλιο αποτελείται μόνο από άνδρες.
Σε επίπεδο λήψης πολιτικών αποφάσεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί την πλέον ισόρροπη από άποψη φύλου συνέλευση μετά τη σύστασή του το 1979, με 35% γυναίκες και 65% άνδρες ως μέλη του. Η αναλογία γυναικών μελών στα εθνικά κοινοβούλια (ενιαίο κοινοβουλευτικό σώμα/Κάτω Βουλή) σε ολόκληρη την Ευρώπη έχει αυξηθεί στο σύνολό της από 16% το 1997 σε 24% το 2009. Εντούτοις, το ποσοστό αυτό ευρίσκεται ακόμα πολύ χαμηλά σε σχέση με την κρίσιμη μάζα του 30% που θεωρείται αναγκαία ώστε να μπορούν οι γυναίκες να ασκήσουν καθοριστική επιρροή στην πολιτική. Στις εθνικές κυβερνήσεις η κατάσταση βελτιώνεται σταθερά με το ποσοστό γυναικών που κατέχουν σημαντικά υπουργικά χαρτοφυλάκια στις κυβερνήσεις κρατών μελών της ΕΕ να φθάνει το 27%. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποτελείται από εννέα γυναίκες επιτρόπους (33%) και δεκαοκτώ άνδρες (67%) – η καλύτερη μέχρι στιγμής κατανομή των φύλων αν ληφθούν υπόψη τα στοιχεία του 1994/1995, όπου το ποσοστό των γυναικών έφθανε το 5,6%.
Πάνω από τους μισούς Ευρωπαίους (55%) που ρωτήθηκαν σε πρόσφατη δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου θεωρούν ως "επείγον" να αντιμετωπιστεί το θέμα της αναλογίας ανδρών/γυναικών στα κοινοβούλια. Στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης ο ρόλος των γυναικών στις επιχειρήσεις αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία. Για να μπορέσουν να επιζήσουν και να δράσουν οι επιχειρήσεις μέσα σε αυτή την κρίση χρειάζεται να επιτύχουν την καλύτερη δυνατή διακυβέρνηση και να προσελκύσουν τους πλέον ταλαντούχους. Σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη κατά τη σουηδική προεδρία της ΕΕ το 2009, αν γεφυρωθεί το χάσμα των φύλων όσον αφορά την απασχόληση στα κράτη μέλη, θα μπορούσε να επιτευχθεί μια ενδεχόμενη αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 15%-45% (βλ. παράρτημα).
Συνεπώς, είναι αναγκαίο να επιτευχθεί γρήγορα μια πιο ισόρροπη εκπροσώπηση γυναικών και ανδρών στις υψηλόβαθμες θέσεις σε όλους τους τομείς και όλα τα επίπεδα. Με την παρουσίαση του "Χάρτη για τα δικαιώματα των Γυναικών" στις 5 Μαρτίου, η Επιτροπή επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της για μεγαλύτερη ισότητα των φύλων σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ. Ο Χάρτης θα εφαρμοστεί με μια νέα στρατηγική για την ισότητα των φύλων που θα θεσπίσει η Επιτροπή αργότερα εντός του έτους. Μια από τις καθοριστικές προτεραιότητες της στρατηγικής αυτής θα είναι η προώθηση της ισότητας στον χώρο της λήψης αποφάσεων.
Μεταξύ των μέτρων που πρέπει να ληφθούν για τη βελτίωση ισορροπίας των φύλων στη λήψη αποφάσεων μπορεί να είναι η εκπόνηση σχεδίων για την ισότητα των φύλων, ο καθορισμός στόχων και η τακτική παρακολούθηση, η καλύτερη παροχή δυνατοτήτων για την εξισορρόπηση εργασίας και προσωπικής ζωής, η προαγωγή γυναικών ως προτύπων προς μίμηση, τα προγράμματα καθοδήγησης και η δημιουργία δικτύων.
Η εν λόγω έκθεση θα παρουσιαστεί στην ευρωπαϊκή διάσκεψη "Ισότητα γυναικών και ανδρών – η βάση για την ανάπτυξη και την απασχόληση", άτυπη σύνοδο υπουργών ισότητας στη Βαλέντσια, 25-26 Μαρτίου 2010.
"Αν η Ευρώπη έχει πραγματικά την πρόθεση να βγει από την κρίση και να γίνει μια ανταγωνιστική οικονομία μέσω ευφυούς και ολοκληρωμένης ανάπτυξης, τότε πρέπει να κάνουμε καλύτερη χρήση των ταλέντων και των ικανοτήτων των γυναικών. Για τον λόγο αυτό, η ισότητα των φύλων ευρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής μας για την Ευρώπη του 2020: αν κινητοποιήσουμε τις γυναίκες που εργάζονται θα διευκολύνουμε την έξοδό μας από την κρίση", δήλωσε η κα Viviane Reding, επίτροπος της ΕΕ αρμόδια για θέματα Δικαιοσύνης, Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ιθαγένειας, και Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. "Διάφορες μελέτες έχουν καταδείξει ότι στις επιχειρήσεις με ισχυρή εκπροσώπηση γυναικών σημειώνεται επίσης ισχυρή οικονομική απόδοση. Καλώ επιχειρήσεις και κυβερνήσεις να καταβάλουν κάθε προσπάθεια ώστε να γίνει πραγματικότητα η ισορροπία ανδρών και γυναικών στις διευθυντικές θέσεις. Ενθαρρύνω επίσης όλες τις ταλαντούχες γυναίκες να αντιμετωπίσουν ως πρόκληση τη συμμετοχή τους σε διοικητικά συμβούλια και να υποβάλλουν την υποψηφιότητά τους σε θέσεις που προβλέπουν διευθυντικά καθήκοντα".