Το περίγραμμα των ιδεών της αναφορικά με τη μελλοντική φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα εξέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε παγκόσμιο επίπεδο, προτείνει έναν φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και σε επίπεδο ΕΕ έναν φόρο χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων.
Το περίγραμμα των ιδεών της αναφορικά με τη μελλοντική φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα εξέθεσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Βασιζόμενη στην υπόθεση εργασίας ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας οφείλει δίκαιη συνεισφορά στα δημόσια οικονομικά, όπως και ότι οι κυβερνήσεις χρειάζονται επειγόντως, μέσα στο σημερινό οικονομικό κλίμα, νέες πηγές εσόδων, η Επιτροπή προχωρεί στη διατύπωση μιας διττής προσέγγισης.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Κομισιόν υποστηρίζει την ιδέα ενός φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (Financial Transactions Tax - FTT), ο οποίος θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση διεθνών προκλήσεων όπως η ανάπτυξη και η κλιματική αλλαγή.
Σε ενωσιακό επίπεδο, η Επιτροπή συνιστά να προτιμηθεί η λύση ενός φόρου χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων (Financial Activities Tax - FAT), ο οποίος αν εφαρμοστεί προσεκτικά, εκτιμάται ότι θα μπορεί να παράγει σημαντικά έσοδα και να συμβάλλει στη διασφάλιση υψηλότερης σταθερότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές, χωρίς η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ να τίθεται σε υπέρμετρο κίνδυνο.
«Υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα, όπως και εφικτός τρόπος για να γίνει αυτό. Πιστεύω ότι οι ιδέες τις οποίες έθεσε σήμερα η Επιτροπή επί τάπητος είναι οι σωστές, προκειμένου να διασφαλισθεί ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας θα συνεισφέρει ακριβοδίκαια στις πιο επιτακτικές ενωσιακές και παγκόσμιες προκλήσεις», δήλωσε ο αρμόδιος Επίτροπος για τη φορολογία, τα τελωνεία, την καταπολέμηση της απάτης και τον έλεγχο, Αλγκίρντας Σεμέτα.
Φορολόγηση των τραπεζών: μια παγκόσμια και ενωσιακή προσέγγιση
Η Επιτροπή υποστηρίζει την ιδέα ενός φόρου χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (FTT) σε παγκόσμιο επίπεδο, και θα συνεχίσει να εργάζεται προς την κατεύθυνση αυτή στα πλαίσια της Ομάδας G20.
Με τον φόρο χρηματοπιστωτικών συναλλαγών θα φορολογείται κάθε πράξη συναλλαγής με βάση την αξία της συναλλαγής, πράγμα από το οποίο θα προκύψουν σημαντικά έσοδα.
Η Επιτροπή πιστεύει ότι ένας διεθνούς ισχύος φόρος χρηματοπιστωτικών συναλλαγών μπορεί, σωστά εφαρμοζόμενος, να αποτελέσει έναν ελκυστικό τρόπο άντλησης των απαραίτητων πόρων χρηματοδότησης σημαντικών παγκόσμιων πολιτικών.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ανακοίνωση υποδεικνύει να εξεταστεί η λύση ενός φόρου χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων (FAT), ο οποίος θα στοχεύει στα κέρδη και στις αμοιβές των εταιρειών του χρηματοπιστωτικού τομέα. Με τον τρόπο αυτό, θα φορολογούνται μάλλον οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και όχι χωριστά κάθε εμπλεκόμενος σε μια χρηματοπιστωτική συναλλαγή (όπως συμβαίνει στην περίπτωση του FTT).
Μετά από εμπεριστατωμένη ανάλυση των δυνατών εναλλακτικών λύσεων για τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι ο φόρος χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων θα αποτελεί το βέλτιστο μέσο για την κατάλληλη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα και για την κάλυψη της ανάγκης άντλησης νέων εσόδων εντός της ΕΕ.
Δίκαιη συνεισφορά του χρηματοπιστωτικού τομέα
Για να εκτιμηθεί το κατά πόσον μπορεί να είναι πλήρως δικαιολογημένος ένας νέος φόρος στον χρηματοπιστωτικό τομέα, η Επιτροπή εξέτασε την τρέχουσα συνεισφορά του τομέα αυτού στους δημόσιους προϋπολογισμούς. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υφίστανται βάσιμοι λόγοι θέσπισης των φόρων που πρότεινε για τον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Πρώτον, ο χρηματοπιστωτικός τομέας αποτέλεσε μια από τις μείζονες αιτίες της χρηματοπιστωτικής κρίσης και, στη διάρκεια των τελευταίων ετών, ήταν αποδέκτης σημαντικής κρατικής αρωγής. Θα πρέπει συνεπώς να συμβάλει ανάλογα στο κόστος ανασυγκρότησης των οικονομιών της Ευρώπης και στήριξης των δημόσιων οικονομικών.
Δεύτερον, ένας διορθωτικός τραπεζικός φόρος θα μπορεί να συμπληρώνει τα ουσιώδη κανονιστικά μέτρα (μεταξύ άλλων η τραπεζική εισφορά και το Ταμείο εξυγίανσης) που έχουν σχεδιαστεί για την τόνωση της αποτελεσματικότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών και τη μείωση των διακυμάνσεών τους.
Τέλος, δεδομένου ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας απαλλάσσεται του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) εντός της ΕΕ, με την επιβολή αυτού του φόρου θα εξασφαλισθεί ότι ο τομέας αυτός δεν υποφορολογείται σε σύγκριση με άλλους τομείς. Με λίγα λόγια, ένας νέος φόρος θα μπορούσε να συμβάλει στο να διασφαλισθεί μια πιο δίκαιη και πιο ουσιαστική συμμετοχή του χρηματοπιστωτικού τομέα στα δημόσια οικονομικά, θα προσέφερε πρόσθετες πηγές εσόδων και θα βοηθούσε στη δημιουργία ενός σταθερού και αποδοτικότερου χρηματοπιστωτικού τομέα.
Η Κομισιόν θα παρουσιάσει την ανακοίνωσή της στους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ στο Συμβούλιο ECOFIN της 19ης Οκτωβρίου, καθώς και στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα τέλη Οκτωβρίου. Η θέση της ΕΕ σχετικά με τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα θα παρουσιασθεί στη σύνοδο κορυφής της ομάδας G20 του Νοεμβρίου.
Η Επιτροπή θα ξεκινήσει επίσης μια εμπεριστατωμένη μελέτη εκτίμησης των επιπτώσεων με σκοπό την περαιτέρω εξέταση των ιδεών που εξέθεσε στη σημερινή ανακοίνωσή της, έχοντας κατά νου να διατυπώσει πολιτικές πρωτοβουλίες εντός του 2011.