Ανησυχία για μεγάλη αναθεώρηση του χρέους

Διαδοχικές συναντήσεις με τους υπουργούς Οικονομικών, Περιφερειακής Ανάπτυξης και Εργασίας έχει σήμερα ο Πρωθυπουργός, στη Βουλή. Στο μηδενισμό του πρωτογενούς ελλείμματος έως το τέλος του 2011 στοχεύει η κυβέρνηση. Φόβοι ΥΠΟΙΚ για μεγάλη αναθεώρηση του χρέους, αλλά και του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης.

Συγκεκριμένα ο κ. Παπανδρέου θα συναντηθεί αρχικά με τον υπουργό Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, στη συνέχεια με την υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Λ. Κατσέλη και τον αναπληρωτή υπουργό Γ. Κουτρουμάνη και κατόπιν με τον υπουργό Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Μ. Χρυσοχοΐδη.

Όπως είπε χθες στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, παρουσιάζοντας το προσχέδιο του Προϋπολογισμού, στόχος της κυβέρνησης είναι ο μηδενισμός του πρωτογενούς ελλείμματος έως το τέλος του 2011. Υπογράμμισε, μάλιστα, ότι αυτή η εξέλιξη, σε συνδυασμό με τη μείωση του συνολικού ελλείμματος στο 7%, θα αποτελέσει «το διαβατήριο για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και τη μείωση του δημόσιου χρέους».

Αναφερόμενος, εξάλλου, στη διαδικασία αναθεώρησης του ελλείμματος του 2009, ο κ. Παπακωνσταντίνου δήλωσε ότι οι τελικές εκτιμήσεις, όποιες και αν είναι αυτές, θα ενσωματωθούν στον υπό κατάθεση Προϋπολογισμό, αλλά δεν πρόκειται να επηρεάσουν την πορεία και τους στόχους για το 2011.

Τέλος, ο υπουργός Οικονομικών πέρασε στην αντεπίθεση για το ζήτημα που δημιουργήθηκε με την ερμηνεία του στην επίμαχη δήλωση Γιούνκερ και απαντώντας στους βουλευτές της ΝΔ που τον καλούσαν επίμονα να ζητήσει συγγνώμη, ανέφερε: «Με καλούν να δώσω δημόσια συγγνώμη, ευχαρίστως να το κάνω αλλά πρώτα να ακούσουν όλοι οι Έλληνες πολίτες και η Βουλή την απολογία του κ. Καραμανλή, διότι παρέδωσε μια χώρα βουτηγμένη στη διαφθορά και την ανυποληψία, διότι παρέδωσε μια κατεστραμμένη οικονομία. Ο κ. Καραμανλής παρέλαβε μια χώρα με προβλήματα διαφθοράς που βρισκόταν στην 49η θέση και την οδήγησε στην 71η, δηλαδή κάτω ακόμη και από την Γκάνα». «Ποιος απολογείται για αυτά; Η παράταξη της Ν.Δ. δεν έχει καταλάβει ακόμη γιατί εδώ και ένα χρόνο την αποδοκίμασαν οι ψηφοφόροι. Η Ελλάδα έχει σοβαρό πρόβλημα διαφθοράς. Η κατάσταση παραείναι κρίσιμη για να παίζουμε παιχνίδια εντυπώσεων».

Από την πλευρά του ο γενικός εισηγητής της ΝΔ, Χρήστος Σταϊκούρας, καταλόγισε στον υπουργό αμετροέπεια, πολιτικό αυτισμό και εμπάθεια, ενώ όσον αφορά το προσχέδιο του Προϋπολογισμού, το χαρακτήρισε «αντιαναπτυξιακό, κοινωνικά άδικο και αναποτελεσματικό». Σκληρή κριτική στο προσχέδιο άσκησαν και τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης με το ΚΚΕ και το ΣΥΡΙΖΑ να σημειώνουν ότι η κυβέρνηση δίνει τη χαριστική βολή στους εργαζόμενους και το ΛΑΟΣ να σημειώνει ότι δεν θα επιτευχθούν οι στόχοι του προσχεδίου.

Tην ίδια ώρα, όπως γράφει η Ναυτεμπορική, από το υπουργείο Οικονομικών εκφράζονται φόβοι για τεράστια αναθεώρηση του χρέους που μπορεί να φτάνει και το 10% του ΑΕΠ αλλά και του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κατά 1%-1,5% του ΑΕΠ για το 2009.

Το κλιμάκιο της Eurostat που εγκαταστάθηκε από χθες στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει ως βασική αποστολή να «αποτυπώσει» τα χρέη και τα ελλείμματα μεγάλο δημόσιων επιχειρήσεων οι οποίες επιδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό στους λογαριασμούς της γενικής κυβέρνησης και να μετατρέψουν ανάλογα χρέος και έλλειμμα για την περίοδο 2006-2009 .

Η ενσωμάτωση μια προβληματικής δημόσιας επιχείρησης στο λογαριασμό γίνεται με ένα απλό κανόνα: Αν τα έσοδά της καλύπτουν το 50% του συνολικού ενεργητικού της τότε δεν μπαίνει στους λογαριασμούς της γενικής κυβέρνησης. Αν όμως τα έσοδα είναι μικρότερα από το 50% του ενεργητικού της και δεν είναι εισηγμένη, θεωρείται κομμάτι του ευρύτερου δημόσιου τομέα και άρα αθροίζονται στους λογαριασμούς της γενικής κυβέρνησης.

Με βάση τον κανόνα αυτό στους λογαριασμούς της γενικής κυβέρνησης μπαίνουν ο ιδιαιτέρως προβληματικός ΟΣΕ, οι επίσης προβληματικές συγκοινωνιακές επιχειρήσεις του λεκανοπεδίου (ΕΘΕΛ, ΟΑΣΑ, ΗΣΑΠ, ΗΛΠΑΠ, ΜΕΤΡΟ Α.Ε., ΤΡΑΜ Α.Ε.) αλλά και οι δύο αμυντικές βιομηχανίες, δηλαδή η ΕΑΒ και η Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (προήλθε από την συγχώνευση Πυρκάλ και ΕΒΟ). Σχεδόν το σύνολο των δανείων που έχουν συνάψει οι εταιρείες αυτές έχουν την εγγύηση του Δημοσίου. Από αυτά όσα εξυπηρετούνται κανονικά θα εγγραφούν στο χρέος της γενικής κυβέρνησης. Οι καταπτώσεις εγγυήσεων ως ετήσια δαπάνη καταγράφονται στο έλλειμμα, καθώς επίσης και το ετήσιο έλλειμμα χρήσης του κάθε Οργανισμού.

Το ύψος της αναθεώρησης χρέους και ελλείμματος αναμένεται να ξεπεράσει κατά πολύ την αρχική πρόβλεψη της Κομισιόν για αύξηση του ελλείμματος κατά 0,4% του ΑΕΠ και του χρέους κατά 7% μόνο για το 2009. Οι διαφορές δεν θα προκύψουν πρώτα από τις υποεκτιμήσεις των αρχικών προβλέψεων για τα οικονομικά των δημόσιων επιχειρήσεων. Επίσης, πολλά δάνεια των ΔΕΚΟ δίνονταν χωρίς δημόσια εγγύηση. Η επιχείρηση δανειζόταν κατευθείαν από την τράπεζα με επιτόκιο υψηλότερο κατά 3%-4% από αυτό που θα εξασφάλιζε με την εγγύηση του Δημοσίου. Αν όμως δυσκολευόταν να το εξυπηρετήσει, προχωρούσε σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου την οποία κάλυπτε απολύτως το Ελληνικό Δημόσιο όντας ο βασικός μέτοχος. Αυτές οι διευκολύνσεις φαίνεται ότι είναι πολλές, δεν έχουν καταγραφεί επαρκώς και ενέχουν ένα κίνδυνο πρόσθετης αναθεώρησης.

Οπως διευκρινίζεται στο δημοσίευμα της Ναυτεμπορικής, όλα αυτά δεν θα εξεταστούν μόνο για το 2009, αλλά για το σύνολο της περιόδου 2006-2009 αφού η Eurostat απαντώντας στην πρόθεση του ΥΠΟΙΚ για ενσωμάτωση των δημόσιων αυτών δαπανών στη γενική κυβέρνηση από το 2011 ζήτησε να δημιουργηθεί ένα πενταετές ιστορικό.

Ενα δεύτερο θέμα που θα πρέπει να ξεκαθαρίσει είναι αυτό με τα swaps εκτός αγοράς που έγιναν την τελευταία 10ετία. Υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα το βράδυ ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή, παραδέχθηκε ότι η επίπτωση από το swap συναλλάγματος που έκανε το 2000 το Ελληνικό Δημόσιο με την Goldman Sachs θα κοστίσει περίπου 5 δισ. ευρώ τόσο στο χρέος όσο και στο έλλειμμα. Ο υπουργός επέμεινε ότι η επίπτωση για τα μεγέθη ελλείμματος και χρέους του 2010 θα είναι μικρή, αλλά δεν επεκτάθηκε στο εάν υπάρχουν περισσότερες τέτοιες πράξεις οι οποίες θα πρέπει να διευκρινιστούν και βέβαια να αποτυπωθούν στους δημόσιους λογαριασμούς.

Ενα δεύτερο κλιμάκιο εμπειρογνωμόνων της Εurostat αναμένεται να εγκατασταθεί στο κτίριο της ΕΛΣΤΑΤ στην οδό Πειραιώς, με αντικείμενο την αποτύπωση των αποτελεσμάτων που θα έχει ο έλεγχος που διενεργούν για την προηγούμενη τετραετία.