Την άποψή του ότι η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε μια αναδιάρθωρη χρέους «φιλική προς τις αγορές» επανέλαβε ο Νουριέλ Ρουμπινί. Βασική μέριμνα θα πρέπει να είναι η ανάκτηση της οικονομικής ανάπτυξης το ταχύτερο δυνατό, τόνισε ο γνωστός οικονομολόγος.
Την άποψή του ότι η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε μια αναδιάρθωρη χρέους «φιλική προς τις αγορές» επανέλαβε ο γνωστός οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί, ο οποίος βρίσκεται από χθες στην Αθήνα.
Σε συνέντευξή του στο «Βήμα 99,5», ο κ. Ρουμπινί υπογράμμισε ότι βασική μέριμνα θα πρέπει να είναι η ανάκτηση της οικονομικής ανάπτυξης το ταχύτερο δυνατό, αναφέρθηκε στις επιπτώσεις μιας πιθανής αναδιάρθρωσης χρέους και παρουσίασε τέσσερις επιλογές για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας στη χώρα.
Αναγνώρισε, παράλληλα, τις «θυσίες» που έχουν κάνει οι Έλληνες και η κυβέρνηση με μειώσεις στις κρατικές δαπάνες, αυξήσεις στη φορολογία και μεγάλες μεταρρυθμίσεις.
Χρειάζονται περαιτέρω μέτρα
Ερωτηθείς αν η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει περαιτέρω οικονομικά μέτρα, ο κ. Ρουμπινί τόνισε πως «οπωσδήποτε» πρέπει να εφαρμοστούν περαιτέρω μέτρα, όπως και το πρόγραμμα του ΔΝΤ και της ΕΕ.
Χαρακτήρισε αναγκαία τα μέτρα που εφαρμόζονται, ωστόσο προειδοποίησε ότι αν δεν αποκαταστεθί η ανάπτυξη σε 6 με 12 μήνες, τότε «οι κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες, θα είναι πολύ σοβαρές». «Η βασική μέριμνα θα πρέπει να είναι η ανάκτηση της οικονομικής ανάπτυξης το ταχύτερο δυνατό», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι επιπτώσεις από μια αναδιάρθρωση χρέους
Επαναλαμβάνοντας την άποψή του ότι η Ελλάδα χρειάζεται να αναδιαρθρώσει το χρέος της, ο γνωστός οικονομολόγος τόνισε ότι οι πιστωτές του κράτους, κυρίως ξένοι πιστωτές, πρέπει να μοιραστούν αυτό το βάρος «μέσα από μια συντεταγμένη και φιλική προς τις αγορές αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους».
«Επεκτείνοντας τις λήξεις ομολόγων σε βάθος χρόνου και μειώνοντας τα επιτόκια του παλαιού χρέους σε χαμηλότερα επίπεδα, μέσω νέων δανείων, με τρόπο που θα περνά μέρος του βάρους στους κατόχους ομολόγων.»
Όπως εξήγησε ο κ. Ρουμπινί, ο λόγος για τον οποίο μέχρι τώρα δεν έχει γίνει η αναδιάρθρωση χρέους σχετίζεται με τη ζημιά που θα υποστούν από μια τέτοια κίνηση τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη ευρωζώνη, αλλά και με τον κίνδυνο εξάπλωσης της κρίσης σε άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ.
«Για αυτό επιμένω πως η αναδιάρθρωση πρέπει να γίνει με τρόπο φιλικό προς τις αγορές», ανέφερε, συμπληρώνοντας: «Δεν είναι απαραίτητο να μειώσεις την ονομαστική αξία του χρέους, μπορείς να την διατηρήσεις έτσι ώστε οι τράπεζες, τα θεσμικά χαρτοφυλάκια και τα ασφαλιστικά ταμεία να μην είναι αναγκασμένα να εγγράψουν προβλέψεις.
Είναι προτιμότερο να επεκτείνεις την λήξη των ομολόγων σε βάθος 10ετίας ή 15ετίας και να περιορίσεις τα επιτόκια των νέων δανείων σε βιώσιμα επίπεδα. Έτσι, θα ανακουφίσεις ουσιαστικά το χρέος της χώρας και θα στηρίξεις τον προϋπολογισμό της κεντρικής κυβέρνησης, χωρίς την ίδια στιγμή να προκαλείς ανεπανόρθωτη ζημιά στους εγχώριους και ξένους επενδυτές και τους δανειστές που διακρατούν αυτούς τους τίτλους.
Πρέπει λοιπόν να το κάνεις με τρόπο φιλικό προς τις αγορές που θα ελαχιστοποιεί τους κινδύνους πρόκλησης οικονομικής ζημιάς και μόλυνσης των υπολοίπων αγορών. Η ομαλή αυτή αναδιάρθρωση έχει ήδη γίνει σε κάποιες χώρες με τρόπο που δεν επέτρεψε την διάχυση των ζημιών.»
Επιστροφή στις αγορές όταν αποκατασταθεί η δημοσιονομική ισορροπία
Ερωτηθείς αν η Ελλάδα θα μπορέσει να εξέλθει στις αγορές μετά την αναδιάρθρωση χρέους, εκτίμησε ότι η χώρα θα έχει την δυνατότητα, αλλά μπορεί και να μην συμβεί. «Σε κάθε περίπτωση υπάρχει ο μηχανισμός χρηματοδοτικής στήριξης της Ευρώπης και του ΔΝΤ που επιτρέπει στην Ελλάδα να μην βγει για δανεισμό στις αγορές την επόμενη τριετία. Όσο η δημοσιονομική προσαρμογή συνεχίζεται, και οι ροές χρηματοδότησης από τον μηχανισμό στήριξης παραμένουν, τόσο θα εξομαλύνονται οι συνθήκες.»
Σύμφωνα με τον κ. Ρουμπινί, η επάνοδος της χώρας στις διεθνείς αγορές θα έρθει όταν αποκατασταθεί η δημοσιονομική ισορροπία, όταν αναδιαρθρωθεί το χρέος και όταν επανέλθει η ανάπτυξη και οι επενδυτές θεωρήσουν πως η χώρα είναι φερέγγυα και η κατάσταση βιώσιμη.
Τέσσερις επιλογές για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας
Όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας, παρουσίασε τέσσερις επιλογές:
Μια άμεση διολίσθηση της αξίας του ευρώ κατά 20% με 30% ευρώ θα επέτρεπε την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, κρατών που την τελευταία δεκαετία απώλεσαν ανταγωνιστικότητα λόγω του ισχυρού ευρώ και της μεγαλύτερης αύξησης του μισθολογικού κόστους σε σχέση με την παραγωγικότητα.
Μια δεύτερη επιλογή είναι η μείωση των τιμών και των αμοιβών κατά 30% σε βάθος τετραετίας ή πενταετίας, αν και συνήθως ο αποπληθωρισμός τιμών και αμοιβών επιδεινώνει την κρίση και έτσι αυτή δεν είναι μια βιώσιμη λύση.
Η τρίτη επιλογή είναι να γίνουν πολλές μεταρρυθμίσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα, ώστε να αυξηθεί η παραγωγικότητα, αλλά με ταυτόχρονη διατήρηση του μισθολογικού κόστους σε χαμηλά επίπεδα.
Η τέταρτη λύση, την οποία ωστόσο δεν υποστηρίζει ο κ. Ρουμπινί, είναι στη χειρότερη περίπτωση η Ελλάδα να εξέλθει από την Οικονομική και Νομισματική Ένωση και να επιστρέψει στην δραχμή.