Διευκρινίσεις για τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων χρεών

Μέχρι και τις 30.06.2009 πρέπει να κατατεθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. ή Τελωνείο, όπου είναι βεβαιωμένα τα χρέη, η αίτηση του οφειλέτη για την υπαγωγή στη ρύθμιση των άρθρων 82-85 του ν. 3746/2009 (ΦΕΚ 27 Α, 16.02.2009).

Ποιες οφειλές υπάγονται στη ρύθμιση

Στη ρύθμιση, υπάγονται οι παρακάτω οφειλές :

Α) Όσες έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες, με βάση τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2008.

Β) Επιπλέον μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση, εφόσον το επιθυμεί ο οφειλέτης και το δηλώσει στην αίτησή του :

- οι οφειλές που τελούν σε αναστολή είσπραξης,

- οι οφειλές που έχουν υπαχθεί σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής κατά τις διατάξεις των άρθρων 13-21 του ν. 2648/98 (ΦΕΚ 238 Α) ή σε άλλη ρύθμιση, οι όροι των οποίων τηρούνται κατά την ημέρα υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση. Τυχόν καταβληθέντα ποσά δεν επιστρέφονται ούτε συμψηφίζονται.

Γ) Επίσης υπάγονται στη ρύθμιση :

- Oι οφειλές προσώπων που ευθύνονται μαζί με τον πρωτοφειλέτη για την καταβολή τους, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει ευθύνη για το συνολικό ποσό βεβαίωσης (συγκεκριμένης εγγραφής).

- Οι κληρονόμοι αποβιωσάντων οφειλετών, δεδομένου ότι δεν πρόκειται περί συνυπευθυνότητας με τον οφειλέτη αλλά επιμεριστικής ευθύνης καταβολής σύμφωνα με το ποσοστό της κληρονομικής μερίδας.

- Οι οφειλέτες σύζυγοι για φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων που προέκυψε από την κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος, δεδομένου ότι η ευθύνη καταβολής ανήκει στον κάθε σύζυγο χωριστά για το φόρο που αναλογεί στα εισοδήματά του.

Διευκρινίζεται, ότι πτωχευτικά χρέη πτωχών οφειλετών, που έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση κατά τις διατάξεις του άρθρου 62 Α του ΚΕΔΕ και τηρείται, μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση αυτή κατόπιν αιτήσεώς τους. Στην περίπτωση αυτή θα ρυθμισθεί το υπόλοιπο της αρχικά βεβαιωμένης οφειλής με τις αναλογούσες, σ’ αυτήν, προσαυξήσεις (αρχική οφειλή μειωμένη κατά το ποσό των ήδη καταβληθεισών δόσεων).

Οφειλές που δεν υπάγονται στη ρύθμιση

- Όσες οφειλές έχουν υπαχθεί σε πτωχευτικό ή εξωπτωχευτικό συμβιβασμό που δεν έχει ανατραπεί.

- Τα χρέη υπέρ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τα χρέη υπέρ τρίτων κρατών.

- Πρόσωπα που ευθύνονται μαζί με τον οφειλέτη για την καταβολή μέρους οφειλής δεν δικαιούνται να ρυθμίσουν μόνο το μέρος αυτό της οφειλής.

Προϋποθέσεις υπαγωγής στη ρύθμιση

Α) Υποβολή αίτησης του ενδιαφερομένου έως και τις 30.06.2009 στη Δ.Ο.Υ ή στο Τελωνείο που είναι βεβαιωμένες οι ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Β) Καταβολή της πρώτης δόσης της ρύθμισης ή της εφάπαξ πληρωμής (κατ’ επιλογή του οφειλέτη) την ημέρα υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση. Το ποσό της πρώτης δόσης θα είναι αυξημένο κατά ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) του υπαγομένου στη ρύθμιση κεφαλαίου, πλέον των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής που αναλογούν στο ποσοστό αυτό, όπως αυτές διαμορφώνονται με την παρούσα ρύθμιση.

Ευεργετήματα του οφειλέτη

A) Δυνατότητα καταβολής των οφειλών που ρυθμίζονται εφάπαξ ή σε μηνιαίες δόσεις {από δύο (2) εως εικοσιτέσσερις (24)}.

Β) Παγίωση των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, που βαρύνουν τις οφειλές με βάση τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε., όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί μέχρι τις 16-02-2009, ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου 3746/2009.

Γ) Απαλλαγή από τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, πρόσθετους φόρους του ν.2523/1997 (ΦΕΚ Α 179) και των πάσης φύσεως πρόσθετων φόρων, προσαυξήσεων φόρου και φορολογικών προστίμων, που έχουν βεβαιωθεί και αφορούν στην κύρια οφειλή, κατά ποσοστό ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων της ρύθμισης που επιλέγεται από τον οφειλέτη.

Συγκεκριμένα, οι ρυθμιζόμενες οφειλές καταβάλλονται :

α) εφάπαξ, με απαλλαγή ποσοστού εκατό τοις εκατό (100%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής και πενήντα τοις εκατό (50%) των πρόσθετων φόρων του ν.2523/1997 και των πάσης φύσεως πρόσθετων φόρων, προσαυξήσεων φόρου και φορολογικών προστίμων, που έχουν βεβαιωθεί είτε με βάση ισχύουσες είτε με βάση προϊσχύσασες διατάξεις και αφορούν στην κύρια οφειλή.

β) από δύο (2) εως τρεις (3) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή ποσοστού εκατό τοις εκατό (100%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής,

γ) από τέσσερις (4) μέχρι έξι (6) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή ποσοστού ενενήντα τοις εκατό (90%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής,

δ) από επτά (7) μέχρι δώδεκα (12) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή ποσοστού ογδόντα τοις εκατό (80%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής,

ε) από δεκατρείς (13) μέχρι δεκαοκτώ (18) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή ποσοστού εβδομήντα τοις εκατό (70%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής,

στ) από δεκαεννέα (19) μέχρι εικοσιτέσσερις (24) μηνιαίες δόσεις, με απαλλαγή ποσοστού εξήντα τοις εκατό (60%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής.

Διευκρινίζεται ότι :

- Στις ανωτέρω ρυθμίσεις και με τις ίδιες προϋποθέσεις εμπίπτουν και τα πρόστιμα του Κ.Β.Σ. π.δ. 186/92 (ΦΕΚ Α’ 84) και του ν. 1809/88 (ΦΕΚ Α’ 222) περί φορολογικών μηχανισμών , τα οποία ως κύρια οφειλή δεν υπάγονται στη μείωση του 50% με την εφάπαξ καταβολή τους σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην υποπερίπτωση α΄ της περίπτωσης Γ΄ της παραγράφου 4 της παρούσης. Απαλλάσσονται μόνο μερικά ή ολικά ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων, από τις προσαυξήσεις της εκπρόθεσμης καταβολής τους, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις υποπεριπτώσεις (α΄ έως και στ΄) της ίδιας ως άνω περίπτωσης Γ΄.

- Ως προς τη φορολογία εισοδήματος τονίζεται ότι, στη μείωση του 50% δεν υπάγονται τα βεβαιωμένα αυτοτελή πρόστιμα που δεν αφορούν κύρια οφειλή, όπως π.χ. πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής μισθωτηρίου συμβολαίου, φορολογικής δήλωσης, από την οποία δεν προκύπτει ποσό για καταβολή.

- Ως προς το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας για την εφαρμογή της υποπερίπτωσης α΄ της περίπτωσης Γ΄ της παραγράφου 4 της παρούσης διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

• Στην απαλλαγή του ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) περιλαμβάνονται οι πρόσθετοι φόροι που έχουν βεβαιωθεί με βάση τις διατάξεις του ν. 2523/1997 ή με προϊσχύσασες διατάξεις.

• Στην εν λόγω απαλλαγή δεν περιλαμβάνονται όλα τα πρόστιμα που έχουν βεβαιωθεί, είτε με τις διατάξεις του ν. 2523/1997 είτε με προϊσχύσασες διατάξεις, εφόσον αυτά αποτελούν κύρια οφειλή.

- Στις ανωτέρω ρυθμίσεις, με τις ίδιες προϋποθέσεις, εμπίπτουν και οι οφειλές από ειδικές φορολογίες (τέλη χαρτοσήμου, τέλη κυκλοφορίας και λοιπά τέλη και εισφορές προς το Ελληνικό Δημόσιο).

Δ) Εφόσον ο οφειλέτης επιθυμεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης να εξοφλήσει εφάπαξ τις υπόλοιπες δόσεις των ρυθμισμένων οφειλών, τού παρέχεται η δυνατότητα χορήγησης απαλλαγής κατά ποσοστό, επί του εναπομείναντος ποσού των παγιωμένων προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, ίσο με αυτό που αντιστοιχεί στον αριθμό των μηνιαίων δόσεων που τελικά διαμορφώνεται. Το ποσό που καταβάλλεται εφάπαξ για την εξόφληση της οφειλής θεωρείται ως η τελευταία μηνιαία δόση. Π.χ αν κάποιος οφειλέτης έχει ρυθμίσει τις οφειλές του σε εικοσιτέσσερις μηνιαίες δόσεις ( με απαλλαγή των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής κατά ποσοστό 60%) και αποφασίσει την εξόφληση μέσα στην προθεσμία της 9ης δόσης, τότε το ποσοστό απαλλαγής που του παρέχεται επί των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής του υπόλοιπου χρέους ανέρχεται σε ποσοστό 80% και όχι σε 60%.

Ε) Χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας, εφόσον ο οφειλέτης είναι ενήμερος και σε τυχόν άλλες ληξιπρόθεσμες οφειλές και συντρέχουν οι λοιπές προϋποθέσεις του άρθρου 26 ν. 1882/1990, όπως ισχύει σήμερα.

Αν πρόκειται για αίτημα χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ μπορεί να αρνηθεί τη χορήγησή του, εφόσον δεν διασφαλίζονται τα συμφέροντα του Δημοσίου, ή να ορίζει ποσοστό παρακράτησης μέρους ή του συνόλου του εισπραττόμενου τιμήματος.

Αν πρόκειται για είσπραξη χρηματικής απαίτησης του οφειλέτη κατά τρίτου, μπορεί να παρακρατηθεί μέρος ή το σύνολο της απαίτησης αυτής. Απαιτήσεις κατά του Δημοσίου συμψηφίζονται κατά τις διατάξεις του άρθρου 83 του Κ.Ε.Δ.Ε..

ΣΤ) Δεν λαμβάνονται σε βάρος του οφειλέτη τα παρακάτω μέτρα:

- Της ποινικής δίωξης λόγω μη καταβολής ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο (άρθρο 25 ν. 1882/90), όπως ισχύει.

- Της αναστολής λειτουργίας καταστημάτων ή επιχειρήσεων (άρθρο 22 ν. 2523/97).

- Της προσωπικής κράτησης σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Ζ) Εφόσον έχουν ήδη ληφθεί σε βάρος των οφειλετών που υπάγονται στη ρύθμιση τα πιο πάνω μέτρα αναστέλλονται.

Η) Αναστέλλεται η συνέχιση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης κινητών ή ακινήτων (έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού), εφόσον η εκτέλεση αφορά μόνο ρυθμισμένα χρέη.

Δεν αναστέλλονται οι κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ούτε στις περιπτώσεις που έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες κατάσχεσης, τα ποσά όμως που θα αποδίδονται από αυτές, θα πιστώνονται σε δόση ή δόσεις της ρύθμισης, εφόσον δεν συμψηφίζονται με άλλες ληξιπρόθεσμες μη ρυθμισμένες οφειλές.

Σημειώνεται ότι, αν ο οφειλέτης απολέσει το ευεργέτημα της ρύθμισης, τα μέτρα που έχουν ανασταλεί συνεχίζονται.

Αναστολή παραγραφής

Η παραγραφή χρεών που ρυθμίζονται με τις διατάξεις αυτές και για τα οποία υποβάλλεται σχετική αίτηση υπαγωγής τους στη ρύθμιση, αναστέλλεται από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και για ολόκληρο το χρονικό διάστημα που αφορά η ρύθμιση, ανεξαρτήτως καταβολής οποιουδήποτε ποσού και δεν συμπληρώνεται πριν παρέλθει ένα (1) έτος από τη λήξη της τελευταίας δόσης αυτής.

Λοιπά στοιχεία της ρύθμισης

- Κατά την ημέρα υποβολής της αίτησης καταβάλλεται η πρώτη δόση της ρύθμισης (ή εξοφλείται η οφειλή εφάπαξ), χωρίς να απαιτείται καταβολή παραβόλου.

- Η δεύτερη δόση θα καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών.

- Το συνολικό ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο (σε κεφάλαιο και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής μαζί) των εκατόν πενήντα (150) ευρώ.

- Η καθυστέρηση καταβολής μιας δόσης της ρύθμισης έχει ως συνέπεια την επιβάρυνση της δόσης αυτής με τις κατά Κ.Ε.Δ.Ε. προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής.

- Απώλεια της ρύθμισης και των ευεργετημάτων αυτής επέρχεται με τη μη καταβολή τριών (3) συνεχών μηνιαίων δόσεων αυτής.

- Εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας, αυτό χορηγείται με διάρκεια ισχύος ενός μηνός.

- Η συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση δεν εμποδίζει το Δημόσιο προς διασφάλιση της οφειλής να επιβάλλει κατασχέσεις ή να λαμβάνει ασφαλιστικά μέτρα.

7. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗΣ του 50% των πρόσθετων φόρων του ν.2523/1997 και των πάσης φύσεως πρόσθετων φόρων, προσαυξήσεων φόρου και φορολογικών προστίμων, που έχουν βεβαιωθεί και αφορούν στην κύρια οφειλή :

Κατά την εφάπαξ εξόφληση, σύμφωνα με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, το τμήμα εσόδων ενημερώνει αμελλητί το αρμόδιο για τη βεβαίωση του αντίστοιχου φόρου τμήμα, το οποίο προβαίνει άμεσα στη σύνταξη ΑΦΕΚ για το 50% των αναλογούντων πρόσθετων φόρων, των οποίων ο υπόχρεος για καταβολή τυγχάνει απαλλαγής κατά τα προαναφερθέντα.

Στην περίπτωση που η αρμόδια για τη βεβαίωση του φόρου Δ.Ο.Υ. είναι άλλη από την αρμόδια για την είσπραξη των φόρων αυτών (πχ στην φορολογία κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, προικών, μεταβίβασης ακινήτων, αυτομάτου υπερτιμήματος και τέλους συναλλαγής ακινήτων) και εφόσον στη Δ.Ο.Υ. της είσπραξης δεν καθίσταται δυνατός ο προσδιορισμός του ύψους του βεβαιωθέντος κύριου και πρόσθετων φόρων, προσκομίζεται από τη Δ.Ο.Υ. της βεβαίωσης σημείωμα για το ύψος των φόρων αυτών (πχ. κύριου και πρόσθετου) και, κατά την εφάπαξ εξόφληση των ληξιπρόθεσμων ποσών, ακολουθείται η πιο πάνω διαδικασία έκδοσης Α.Φ.ΕΚ.