Ένα από τα μαθήματα που μας δίδαξε η Μεγάλη Ύφεση είναι ότι δεν πρέπει να υποτιμούμε την καταστροφική ισχύ των «κακών» νοοτροπιών, τονίζει ο νομπελίστας οικονομολόγος. Το ανησυχητικό είναι ότι πολλές από τις κακές νοοτροπίες που συνέβαλαν στη Μεγάλη Ύφεση είναι εξαιρετικά ανθεκτικές στο χρόνο με αποτέλεσμα να ισχύουν ακόμη και σήμερα, τονίζει.
Ένα από τα μαθήματα που μας δίδαξε η Μεγάλη Ύφεση είναι ότι δεν πρέπει να υποτιμούμε την καταστροφική ισχύ των «κακών» νοοτροπιών, τονίζει ο νομπελίστας οικονομολόγος. Το ανησυχητικό είναι ότι πολλές από τις κακές νοοτροπίες που συνέβαλαν στη Μεγάλη Ύφεση είναι εξαιρετικά ανθεκτικές στο χρόνο με αποτέλεσμα να ισχύουν ακόμη και σήμερα, τονίζει.
Ένας βασικός υπαίτιος της Μεγάλης Ύφεσης είναι ο λεγόμενος «κανόνας του χρυσού» –το ξεπερασμένο πλέον σύστημα κατά το οποίο τα χρήματα που κυκλοφορούν σε μια χώρα πρέπει να έχουν αντίκρισμα σε χρυσό στα θησαυροφυλάκια του κράτους.
Παρότι η ανάπτυξη των οικονομιών γενικότερα και του πλαστικού χρήματος ειδικότερα επέβαλαν την εγκατάλειψη αυτής της λογικής, η νοοτροπία του κανόνα του χρυσού φαίνεται ότι καλά κρατεί. Παρότι ανανεωμένη, η κακή αυτή νοοτροπία του παρελθόντος υπονομεύει την πορεία της διεθνούς οικονομίας προς την ανάκαμψη, προειδοποιεί ο Κρούγκμαν.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα «κακής» νοοτροπίας είναι ο πανικός που σπέρνει η υποτίμηση του δολαρίου σε αξιωματούχους και ΜΜΕ. Κατά τη γνώμη του κορυφαίου οικονομολόγου, η πρόσφατη πτώση του δολαρίου αποτελεί θετική εξέλιξη, καθώς προέρχεται από την αυξημένη εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Μετά το ξέσπασμα της διεθνούς κρίσης, το δολάριο ανατιμήθηκε, καθώς οι τρομοκρατημένοι επενδυτές στράφηκαν στο «ασφαλές» αμερικανικό νόμισμα. Ταυτόχρονα, η υποχώρηση του δολαρίου ευνοεί τους αμερικανούς εξαγωγείς και βοηθά τη χώρα να μειώσει το θηριώδες έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου, παγιώνοντας μια πιο βιώσιμη θέση στη διεθνή σκηνή.
Οι κασσάνδρες, όμως, σπέρνουν τον πανικό υποστηρίζοντας ότι η Αμερική χάνει την αξιοπιστία της και πιέζουν για άμεση παρέμβαση των αρμοδίων για παρεμπόδιση της διολίσθησης του δολαρίου, παρατηρεί ο Κρούγκμαν, ο οποίος ελπίζει ότι η Fed δεν θα ενδώσει στις πιέσεις. ΠαρΆ όλα αυτά, ολοένα περισσότερα κορυφαία στελέχη περιφερειακών κεντρικών τραπεζών των ΗΠΑ τάσσονται δημοσίως υπέρ της άσκησης πιο αυστηρής νομισματικής πολιτικής μέσω της αύξησης των επιτοκίων.
Η άποψη αυτή προκαλεί κατάπληξη στον Κρούγκμαν, ο οποίος υποστηρίζει ότι κάτι τέτοιο θα ήταν παράλογο υπό τις παρούσες συνθήκες. Κατά τη γνώμη του, σήμερα δεν είναι δυνατή η αύξηση των επιτοκίων δεδομένου ότι η ανεργία έχει εκτιναχθεί στο 9,8% και κάτι τέτοιο δεν θα ήταν δυνατό πριν την υποχώρηση της ανεργίας στο 7%.
«Φαίνεται πως έχουμε αποφύγει τη δεύτερη Μεγάλη Ύφεση. Αλλά με το να βλέπουμε τον σύγχρονο κόσμο μέσα από τις προλήψεις των παππούδων μας είναι ένας σίγουρος τρόπος να επιβεβαιώσουμε το χειρότερο σενάριο: μια παρατεταμένη περίοδος ασθενούς ανάπτυξης με πολύ υψηλά ποσοστά ανεργίας», καταλήγει ο Πολ Κρούγκμαν.
Πηγή: The New York Times