Σύμφωνα με νέα έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα, οι καταναλωτές της ΕΕ που προσπαθούν να πραγματοποιήσουν αγορές προϊόντων στο διαδίκτυο από άλλα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα απόρριψης των παραγγελιών τους.
Σύμφωνα με νέα έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα, οι καταναλωτές της ΕΕ που προσπαθούν να πραγματοποιήσουν αγορές προϊόντων στο διαδίκτυο από άλλα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα απόρριψης των παραγγελιών τους.
Η Επιτροπή εκπόνησε εκτενή ανεξάρτητη δοκιμή με τη χρησιμοποίηση εικονικών πελατών (mystery shopping), στο πλαίσιο της οποίας αγοραστές σε ολόκληρη την ΕΕ προσπάθησαν να προβούν σε αγορές 100 δημοφιλών προϊόντων, όπως κάμερες, CD, βιβλία ή ρούχα από διασυνοριακούς προμηθευτές. Πραγματοποιήθηκαν πάνω από 11.000 δοκιμαστικές παραγγελίες.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 60% των διασυνοριακών συναλλαγών των καταναλωτών δεν μπορούσε να ολοκληρωθεί, διότι ο έμπορος είτε δεν πραγματοποιούσε αποστολές προϊόντων στη χώρα τους, είτε δεν προσέφερε επαρκείς τρόπους διασυνοριακής πληρωμής. Η Λετονία, το Βέλγιο, η Ρουμανία και η Βουλγαρία ανήκουν στις χώρες όπου οι καταναλωτές έχουν τη μικρότερη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν διασυνοριακές αγορές. Αλλά και σε όλες τις χώρες εκτός από δύο, οι πιθανότητες επιτυχούς ολοκλήρωσης διασυνοριακών αγορών είναι χαμηλότερες από 50%. Τα διαφυγόντα οφέλη για τους πολίτες είναι επίσης πολύ σαφή. Σε περισσότερα από τα μισά κράτη μέλη, τουλάχιστον το 50% των προϊόντων είναι διαθέσιμα κατά 10% φθηνότερα σε δικτυακό τόπο άλλης χώρας (μαζί με τα έξοδα αποστολής).
Επίσης, το 50% των προϊόντων που αναζητήθηκαν δεν βρέθηκε σε εθνικούς δικτυακούς τόπους και προσφερόταν μόνο από έμπορο άλλου κράτους μέλους. Η ανακοίνωση παρουσιάζει μια σειρά μέτρων που πρέπει να ληφθούν προκειμένου να απλοποιηθεί το πολύπλοκο κανονιστικό περιβάλλον που λειτουργεί ως αντικίνητρο στις επιχειρήσεις για την εξυπηρέτηση καταναλωτών σε άλλα κράτη μέλη. Επιπλέον, και προκειμένου να τονωθεί η εμπιστοσύνη στο επιγραμμικό εμπόριο, θα πραγματοποιηθεί φόρουμ των ενδιαφερόμενων μερών, στο πλαίσιο του οποίου θα αναλυθούν τα προβλήματα που αφορούν τη συλλογή εμπορικών δεδομένων και τη χρήση τους για την κατάρτιση του προφίλ των καταναλωτών και τον τρόπο προσέγγισής τους.
Η αγορά του ηλεκτρονικού εμπορίου
Η αξία της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρονικού εμπορίου για το 2006 υπολογίζεται στα 106 δις ευρώ. Το διαδίκτυο είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος δίαυλος λιανικής πώλησης . Το 2008, το 51% των εμπόρων λιανικής πώλησης στην ΕΕ πραγματοποιούσε πωλήσεις στο διαδίκτυο.
Ωστόσο, εξαιτίας των εμποδίων στο επιγραμμικό εμπόριο, το χάσμα μεταξύ τοπικού και διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου διευρύνεται . Ενώ το μερίδιο των καταναλωτών της ΕΕ που πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές αυξήθηκε από 27% σε 33% σε διάστημα δύο ετών (2006-08), το μερίδιο των καταναλωτών που πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ παρέμεινε σταθερό (στο 6% με 7%). Επίσης, μόνο το 21% των εμπόρων πραγματοποιούν σήμερα διασυνοριακές πωλήσεις.
Όμως, η δυνατότητα σαφώς και υπάρχει . Το ένα τρίτο των καταναλωτών της ΕΕ δηλώνει ότι θα πραγματοποιούσε ηλεκτρονικές αγορές από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, εφόσον το προϊόν ήταν πιο οικονομικό ή καλύτερο, ενώ το ένα τρίτο από αυτούς προτίθεται να πραγματοποιήσει αγορές σε άλλη γλώσσα. Το 59% των εμπόρων λιανικής πώλησης είναι σε θέση να πραγματοποιεί εμπορικές συναλλαγές σε περισσότερες από μία γλώσσες.
Πορίσματα από τη χρησιμοποίηση εικονικών πελατών
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπόνησε δοκιμή στο διαδίκτυο με σκοπό να ελέγξει τις ευκαιρίες και τα εμπόδια που παρουσιάζονται στους καταναλωτές οι οποίοι πραγματοποιούν ηλεκτρονικές διασυνοριακές αγορές εντός της ΕΕ ακολουθώντας τη διαδικασία αγοράς. Οι δοκιμαστές σε όλες τις χώρες της ΕΕ αναζήτησαν 100 δημοφιλή προϊόντα (από CD μέχρι υπολογιστές, ψηφιακές κάμερες και πλυντήρια) στο διαδίκτυο, σε μια προσπάθεια να ελέγξουν το ποσό εξοικονόμησης κατά την πραγματοποίηση διασυνοριακών αγορών και τον βαθμό δυσκολίας πραγματοποίησης ηλεκτρονικών αγορών από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ . Συνολικά, πραγματοποιήθηκαν περίπου 11.000 δοκιμαστικές συναλλαγές. Τα πιο σημαντικά πορίσματα είναι τα ακόλουθα:
Είναι εφικτή η εξοικονόμηση σημαντικών ποσών. Σε 13 από τις 27 χώρες και τουλάχιστον για τα μισά προϊόντα που αναζητήθηκαν, οι καταναλωτές εντόπισαν προσφορά σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ η οποία ήταν τουλάχιστον κατά 10% πιο οικονομική από την καλύτερη τοπική προσφορά (στο σύνολό της, δηλαδή μαζί με τα έξοδα παράδοσης και άλλα πρόσθετα έξοδα).
Πρόσβαση σε προϊόντα που δεν διατίθενται στην εγχώρια αγορά . Οι καταναλωτές των 13 κρατών μελών της ΕΕ δεν κατάφεραν να εντοπίσουν τοπικές προσφορές στο διαδίκτυο τουλάχιστον για το 50% των προϊόντων που αναζητούσαν∙ ωστόσο, εντόπισαν αντίστοιχες προσφορές σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ.
Οι περισσότερες παραγγελίες απέτυχαν . Κατά μέσο όρο, το 61% των παραγγελιών που διενεργούνται ηλεκτρονικά από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ απέτυχε, κυρίως επειδή ο έμπορος δεν εξυπηρετούσε πελάτες στη χώρα προέλευσης του καταναλωτή ή δεν πρόσφερε επαρκείς τρόπους διασυνοριακής πληρωμής.
Τα εμπόδια στο ηλεκτρονικό εμπόριο
Η σημερινή ανακοίνωση παρουσιάζει τη στρατηγική αντιμετώπισης των εμποδίων στο επιγραμμικό διασυνοριακό εμπόριο. Ορισμένοι τομείς προτεραιότητας για δράση είναι οι ακόλουθοι:
Δημιουργία μιας απλής ενιαίας δέσμης δικαιωμάτων για τους καταναλωτές της ΕΕ. Η πρόταση σχετικά με την οδηγία για τα δικαιώματα των καταναλωτών αποσκοπεί στην αντικατάσταση του τρέχοντος δαιδαλώδους συνόλου νόμων από μια απλή δέσμη δικαιωμάτων που θα ισχύει σε ολόκληρη την ΕΕ και θα παρέχει ίση προστασία στους καταναλωτές, ενώ παράλληλα θα μεριμνά για τους εμπόρους λιανικής πώλησης, μειώνοντας το κόστος συμμόρφωσης και διασφαλίζοντας νομική σαφήνεια.
Ενίσχυση της επιβολής των μέτρων σε διασυνοριακό επίπεδο. Συνέχιση της συντονισμένης δράσης της ΕΕ για την επιβολή του δικαίου των καταναλωτών (όπως «εξονυχιστικοί έλεγχοι στο διαδίκτυο»), προκειμένου να εξαλειφθούν οι παράνομες πρακτικές και να τονωθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις διασυνοριακές αγορές.
Απλούστευση των διασυνοριακών κανόνων για τους εμπόρους λιανικής πώλησης , όπως του ΦΠΑ, των τελών ανακύκλωσης και των εισφορών πνευματικών δικαιωμάτων. Σήμερα, ορισμένοι έμποροι λιανικής πώλησης πρέπει να συναλλάσσονται με διάφορες φορολογικές αρχές, να υπακούουν σε διαφορετικούς εθνικούς κανόνες ανακύκλωσης ηλεκτρονικών παλιών συσκευών και, ενδεχομένως, να καταβάλλουν τελικά εισφορές που αφορούν πνευματικά δικαιώματα σε πολλές χώρες για τα ίδια προϊόντα. Οι προτάσεις της Επιτροπής αφορούν τα δύο πρώτα προβλήματα. Σε ό,τι αφορά τις εισφορές, πρέπει να βρεθούν πρακτικές λύσεις σύντομα.
Δηλώσεις
Η επίτροπος κ. Kuneva δήλωσε: «Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας είναι εντυπωσιακά. Μας έδωσαν συγκεκριμένα στοιχεία και αριθμούς που δείχνουν το κατά πόσο η ευρωπαϊκή ενιαία αγορά για τους καταναλωτές δεν ισχύει στις λιανικές πωλήσεις μέσω διαδικτύου. Οι καταναλωτές της πλατιάς ευρωπαϊκής αγοράς μπορούν με ένα απλό κλικ να βρουν ευνοϊκότερες προσφορές και μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων. Αλλά στην πραγματικότητα, οι αγοραστές στο διαδίκτυο περιορίζονται ακόμα σε συναλλαγές μέσα στα εθνικά σύνορα.
Οι ευρωπαίοι καταναλωτές δεν έχουν πρόσβαση σε ευνοϊκότερες επιλογές ούτε σε πιο συμφέρουσες τιμές. Τους αξίζει κάτι καλύτερο. Πρέπει να απλουστεύσουμε το νομικό λαβύρινθο που εμποδίζει τους εμπόρους στο διαδίκτυο να διαθέτουν τα προϊόντα τους σε άλλες χώρες».
«Η κατάρτιση μιας ψηφιακής ενιαίας αγοράς ανήκει στις άμεσες προτεραιότητες της Ευρώπης», δηλώνει η κ. Viviane Reding, επίτροπος της ΕΕ αρμόδια για την Κοινωνία της Πληροφορίας και τα Μέσα Επικοινωνίας. «Δεν μπορούμε να μιλάμε για πραγματική ψηφιακή οικονομία, εάν πρώτα δεν εξαλείψουμε όλα τα εμπόδια στις ηλεκτρονικές συναλλαγές, ακόμα και εκείνα που αφορούν τους τελικούς καταναλωτές. Αυτό πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα σε όλες τις πολιτικές πρωτοβουλίες που επιδιώκουν να δώσουν νέα ώθηση στο σχέδιο της ενιαίας αγοράς».