ΟΠΑΠ: Πώς σχολιάζει η διοίκηση τα αποτελέσματα 9μηνου

Σε συνέχεια της δημοσιοποίησης των οικονομικών αποτελεσμάτων της ΟΠΑΠ ΑΕ για το εννεάμηνο του 2009, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας κ. Χρήστος Χατζηεμμανουήλ, σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα, επεσήμανε τα εξής:

Α. Πωλήσεις

Κατά το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2009, οι συνολικές πωλήσεις του ομίλου της ΟΠΑΠ Α.Ε. ανήλθαν σε €3.973,9 εκ., έναντι ποσού €3.977,2 εκ. για την αντίστοιχη περίοδο του 2008, παρουσιάζοντας αξιοσημείωτη σταθερότητα (-0,08%). Με άλλα λόγια, οι πωλήσεις παρέμειναν στα ίδια επίπεδα, παρά την έλλειψη κατά την τρέχουσα χρονιά μεγάλου αθλητικού γεγονότος εφάμιλλου του Euro 2008, αλλά και τη σημαντική και συνεχή επιδείνωση του γενικού οικονομικού κλίματος από τον Οκτώβριο 2008 και μετά. Η διατήρηση των πωλήσεων στα προηγούμενα, υψηλότατα επίπεδα είχε εξ αρχής τεθεί, και μάλιστα δημοσίως, ως βασικός στόχος της διοίκησης για το 2009? και αυτό, δεδομένου του κινδύνου αποκλιμάκωσης των δραστηριοτήτων μας σε ένα περιβάλλον φθίνοντος διαθέσιμου εισοδήματος των παικτών μας, αλλά και διαρκώς εντεινόμενου παράνομου ανταγωνισμού.

Κατά τη διάρκεια του γΆ τριμήνου οι πωλήσεις διατηρήθηκαν επίσης σε επίπεδα όμοια με την αντίστοιχη περίοδο του 2008 (€1.209,8 εκ. έναντι €1.217,0 εκ.), κυρίως λόγω των καλών επιδόσεων του παιχνιδιού Πάμε Στοίχημα και των συνεχιζόμενων ισχυρών επιδόσεων των αριθμολαχείων Τζόκερ και Λόττο.

Αντιθέτως, το Κίνο υπέστη πίεση, ιδίως λόγω της εφαρμογής των νέων ρυθμίσεων για το κάπνισμα. Ως πρόσθετος λόγος μπορεί να εξετασθεί και η σταδιακή ωρίμανση του παιγνιδιού ως προς το τελευταίο σημείο, πάντως, πρέπει να παρατηρηθεί ότι κατά το πρώτο εξάμηνο οι πωλήσεις του Κίνο ακολούθησαν αξιόλογη ανοδική πορεία, και θα ήταν εύλογο να υποθέσουμε ότι η αντιστροφή της τάσεως οφείλεται κυρίως στα μέτρα δημοσίας πολιτικής, η εφαρμογή των οποίων συμπίπτει απολύτως χρονικά με την νέα τάση, και όχι τόσο στην ωρίμανσή του.

Σημειώνεται ότι η (οφειλόμενη στα αναγγελθέντα φορολογικά μέτρα της τότε κυβέρνησης) διήμερη απεργία των πρακτόρων στις 15 και 16.07.09 αποτελεί έναν επιπλέον λόγο αρνητικής επίδρασης στη διαμόρφωση των εσόδων? η σχετική απώλεια συνολικών εσόδων εκτιμάται στο επίπεδο των €25 εκ.

Ειδικότερα:

(α) Οι πωλήσεις των παιγνιδιών αθλητικού στοιχηματισμού (Πάμε Στοίχημα, ΠροΠό, Προπογκόλ) μειώθηκαν στο εννεάμηνο 2009 κατά 8,6% (€1.494,8 εκ.) σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, κατά την οποία όμως υπήρχαν αυξημένες πωλήσεις λόγω του Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου (Ιούνιος 2008). Κατά τη διάρκεια του γ΄ τριμήνου 2009 οι πωλήσεις του Πάμε Στοίχημα αυξήθηκαν κατά 7,5%, στα €462,2 εκ. έναντι €430,0 εκ. κατά το αντίστοιχο διάστημα του 2008.

(β) Οι πωλήσεις από τα αριθμολαχεία (Κίνο, Τζόκερ, Λόττο, Super3, Extra 5, Πρότο) αυξήθηκαν στο εννεάμηνο 2009 κατά 5,8%, στα €2.479,1 εκ. από €2.342,6 εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2008, ενώ κατά τη διάρκεια του γ΄ τριμήνου τα έσοδα των αριθμολαχείων μειώθηκαν κατά 4,9%, στα €739,8 εκ.

Τα έσοδα του Kίνο στο εννεάμηνο 2009, παρά τις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες, που επηρεάζουν άμεσα το διαθέσιμο εισόδημα, ιδίως των δημογραφικών ομάδων που αποτελούν τους πλέον ενεργούς παίκτες μας, παρουσίασαν αύξηση 3,2%, στα €2.111,5 εκ. από €2.045,3 εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2008, δικαιολογώντας την πρόβλεψη της διοίκησης ότι τα αριθμολαχεία, συμπεριλαμβανομένου σε μικρότερο βαθμό και του Κίνο, θα επεδείκνυαν αρκετή ανθεκτικότητα σε περιβάλλον κρίσεως. Στο γ΄ τρίμηνο 2009 τα έσοδα του Κίνο μειώθηκαν κατά 8,6% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, κυρίως λόγω (α) της διήμερης απεργίας των πρακτόρων, και (β) της απαγόρευσης του καπνίσματος στους χώρους των πρακτορείων.

Σημαντική αύξηση των πωλήσεων παρουσίασαν τα παιχνίδια Τζόκερ και Λόττο, σε ποσοστά 39% και 27,5% αντίστοιχα, επηρεαζόμενα κυρίως από τα ευνοϊκά διαδοχικά jackpots, ως αποτέλεσμα της αναμόρφωσής τους στην αρχή του έτους (26.01.2009).

B. Κερδοφορία

Κατά το εννεάμηνο τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) του ομίλου υποχώρησαν σε €693,2 εκ., έναντι €796,8 εκ. κατά την αντίστοιχη περίοδο του 2008, σημειώνοντας μείωση 13,0%.

Η μείωση των κερδών EBITDA αντανακλά κυρίως την αύξηση του ποσοστού διανομής κερδών στους νικητές του Πάμε Στοίχημα και την αύξηση, σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, των εξόδων διάθεσης.

Ειδικότερα, για το Πάμε Στοίχημα κατά την υπό εξέταση περίοδο τα ποσά που αποδόθηκαν στους νικητές ανήλθαν στο 70,5% επί των πωλήσεων του παιγνιδιού, έναντι ποσοστού 65,9% για την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Ειδικότερα για το γ΄ τρίμηνο, η απόδοση για τους παίκτες ανήλθε στο 74,2%, έναντι του ιδιαίτερα ευνοϊκού για την εταιρεία 67,1% κατά το αντίστοιχο τρίμηνο του 2008. Πρέπει να σημειωθεί ότι το αυξημένο ποσοστό απόδοσης στους νικητές κατά το προηγούμενο τρίμηνο αντιστοιχεί με την εξέλιξη του payout όλων των εταιρειών του κλάδου διεθνώς, και μάλιστα συγκρίνεται ευνοϊκά με τα αποτελέσματα ορισμένων άλλων εταιρειών? επίσης, παραμένει στα παραδοσιακά επίπεδα γ΄ τριμήνου, ως προς τα οποία το περυσινό γ΄ τρίμηνο αποτελούσε ιδιαίτερα ευνοϊκή για την εταιρεία εξαίρεση.

Γενικότερα, η εταιρεία, αντιμέτωπη με οξύτατο και επιθετικό παράνομο ανταγωνισμό, δεδομένου ότι η καταπολέμηση του φαινομένου αυτού παρουσιάζει πλημμελή αντιμετώπιση τόσο σε επίπεδο παρεμπόδισης της διαφημιστικής προβολής παρανόμων δραστηριοτήτων όσο και στην απαγόρευση χρήσης του συστήματος πληρωμών για την είσπραξη παρανόμων εσόδων, δεν είναι σε θέση να επιλέγει ελευθέρως το επίπεδο της απόδοσης στους παίκτες, ούτε ασφαλώς μπορεί να βελτιώσει την κερδοφορία με απλή μείωση της απόδοσης, αφού αυτό θα την καθιστούσε μη ανταγωνιστική. Θεωρούμε ότι έχουμε επιτύχει την χρυσή τομή μεταξύ του στόχου της διατήρησης της (εξαιρετικά μεγάλης) πελατειακής μας βάσης και δραστηριότητας, αφΆ ενός, και της διασφάλισης υγιούς ποσοστού κερδοφορίας, αφΆ ετέρου.

Εν τούτοις, περαιτέρω δράσεις, με ανανέωση της μορφής στοιχηματισμού και διαφορετική οργάνωση αυτής της γραμμής δραστηριότητος, είναι μάλλον απαραίτητες για τη μακροπρόθεσμη απόδοση της εταιρείας? ήδη έχουν ληφθεί προπαρασκευαστικά μέτρα για τη μετάπτωση σε νέες μορφές αθλητικού στοιχηματισμού, με χρονικό ορίζοντα το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2010, πλην όμως οι πρόσφατες γενικότερες εξελίξεις, συμπεριλαμβανόμενης της επερχόμενης αλλαγής διοικήσεως, έχουν οδηγήσει σε μικρές καθυστερήσεις σε αυτή τη διαδικασία.

Σε ετήσια βάση, πάντως, η εταιρεία παραμένει εντός του ετήσιου στρατηγικού της σχεδιασμού, σύμφωνα με τον οποίο για το Πάμε Στοίχημα είχε τεθεί στόχος πωλήσεων στα €2 δισ., με απόδοση στους νικητές της τάξεως του 70%.

Γ. Πορεία λειτουργικών εξόδων

Οι προμήθειες που καταβλήθηκαν στους πράκτορες, στο εννεάμηνο του 2009 ανήλθαν στα €334,6 εκ., από €331,7 εκ. την ίδια περίοδο του 2008. Τα λοιπά λειτουργικά έξοδα, που περιλαμβάνονται στο κόστος πωλήσεων, αυξήθηκαν στα €32,6 εκ., από €28,5 εκ. το εννεάμηνο 2008, αντανακλώντας αύξηση σε διάφορες δαπάνες που σχετίζονται με την διεξαγωγή των παιχνιδιών (δελτία, έντυπο προγράμματος, θερμικό χαρτί, κ.λπ.).

Το συνολικό κόστος μισθοδοσίας του προσωπικού του ομίλου ανήλθε σε €42,8 εκ., από €39,9 εκ. την αντίστοιχη περίοδο του 2008. Δεδομένων των ριζικών μεταβολών στη διάρθρωση της εταιρείας, της συναφούς κατάργησης του καθεστώτος ευκαιριακής-μερικής απασχόλησης και της πλήρους στελέχωσης της ΟΠΑΠ Υπηρεσιών με υπαλλήλους πλήρους απασχολήσεως, κυρίως δε του πρόσθετου, μη επαναλαμβανόμενου κόστους (περί το €1,3 εκ.) που προκλήθηκε από την εθελοντική αποχώρηση πολλών ευκαιριακά απασχολούμενων στην ΟΠΑΠ Α.Ε., η εξέλιξη της συγκεκριμένης πηγής κόστους κρίνεται εξαιρετικά θετική, αφού η οργανωτική και λειτουργική κατάσταση του ομίλου βελτιώθηκε ριζικά, χωρίς να προκύψει έκρηξη του εργασιακού κόστους.

Για το εννεάμηνο 2009, τα συνολικά έξοδα διάθεσης ανήλθαν στα €118,5 εκ., από €81,0 εκ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Βασικότερη αιτία αύξησης των εξόδων διάθεσης (κατά €17,7 εκ.) αποτελεί η άμεση και αποτελεσματικότερη σύνδεση της εταιρείας με τις βασικές ομοσπονδίες του ελληνικού επαγγελματικού αθλητισμού, κυρίως του ποδοσφαίρου, αλλά και του μπάσκετ (Superleague, ΕΠΟ, ΕΕΠ ΒΆ & ΓΆ, ΕΣΑΚΕ, κ.λ.π.), με τις οποίες συνήφθησαν μεγάλες πολυετείς συμβάσεις χορηγιών, με χρονική αφετηρία την αθλητική σαιζόν 2008-09? οι εν λόγω χορηγικές συμβάσεις άρχισαν να επιβαρύνουν τους λογαριασμούς της εταιρείας κατά το τελευταίο μόνον τρίμηνο του 2008. Μέσω της άμεσης σύνδεσης του προσφερόμενου αθλητικού γεγονότος με την ΟΠΑΠ Α.Ε. και τα σήματά της επιτυγχάνονται (α) η ταύτιση της εταιρείας με τις αθλητικές δραστηριότητες, που αποτελούν τη βάση της στοιχηματικής της δραστηριότητας, (β) η ποιοτική βελτίωση του αθλητικού προϊόντος καθΆ εαυτό, και (γ) η αναγνωρισιμότητα και η ενίσχυση της αξιοπιστίας της ΟΠΑΠ Α.Ε. έναντι των ανταγωνιστών της του παράνομου στοιχηματισμού.

Επιπλέον, οι δαπάνες διαφήμισης παραμένουν στο εξαιρετικά χαμηλότερο σε σχέση με το 2007 γενικό επίπεδο, που επετεύχθη πέρυσι. Η ελαφρά αύξηση, κατά €1,5 εκ., σε σχέση με το εννεάμηνο 2008 οφείλεται (α) στην ανάγκη έμμεσης καταπολέμησης του παράνομου στοιχηματισμού (με δεδομένη, μάλιστα, την ανεπάρκεια κρατικών μέσων προστασίας του εθνικού μονοπωλίου, και εμμέσως του αποκλειστικού δικαιώματος της ΟΠΑΠ Α.Ε., κατά τα προαναφερθέντα), στον βαθμό που οι παράνομες εταιρείες αθλητικού στοιχηματισμού έχουν πλέον διευρύνει την διαφημιστική τους προβολή, πέραν του ηλεκτρονικού διαδικτύου, και στο σύνολο των υπολοίπων μέσων, αλλά και (β) στην ειδική προβολή και ανάδειξη των δραστηριοτήτων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) της ΟΠΑΠ Α.Ε., η οποία κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου οι δραστηριότητες αυτές να έχουν τα αναγκαία αντισταθμιστικά αποτελέσματα σε επίπεδο άυλης αξίας και κοινωνικής αποδοχής της εταιρείας.

Πάντως, πρέπει να παρατηρηθεί ότι η φαινομενικά μεγάλη αύξηση των δαπανών διαθέσεως περιορίζεται σημαντικά, εάν κανείς χρησιμοποιήσει ως βάση σύγκρισης το σύνολο του έτους, και όχι τα τρίμηνα. Κι αυτό, λόγω του ότι οι αναπόφευκτες δυσκολίες εισαγωγής το 2008 του νέου, διαφανούς πλαισίου ΕΚΕ οδήγησαν στην ετεροχρονισμένη διασπορά των οικονομικών ενισχύσεων και δωρεών κατά τη χρονιά αυτή, με αποτέλεσμα οι οικονομικές ενισχύσεις να αποδοθούν κατά μέγιστο ποσοστό στο δΆ τρίμηνο, ενώ φέτος το μεγαλύτερο τμήμα του σχετικού προϋπολογιστικού κονδυλίου έχει δεσμευθεί και λογιστικοποιηθεί στα τρία πρώτα τρίμηνα, όπως είναι και το φυσικό. Γενικά, προβλέπεται ότι οι δωρεές και οικονομικές ενισχύσεις για το 2009 θα κυμανθούν στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη χρήση.

Σε ό,τι αφορά το σύνολο των εξόδων διάθεσης, σε κάθε περίπτωση προβλέπεται να κλείσει εντός των ορίων του προϋπολογισμού και περίπου στα ίδια επίπεδα με τα αντίστοιχα ποσά του προηγούμενου έτους.

Δ. Συνέπειες

Λόγω των ανωτέρω, τα καθαρά κέρδη του ομίλου για το εννεάμηνο 2009 διαμορφώνονται στα €501,7 εκ., έναντι €549,6 εκ. της αντίστοιχης περιόδου του 2008 (μείωση 8,7%). Τα βασικά κέρδη ανά μετοχή διαμορφώνονται σε €1,57, έναντι €1,72.

Με βάση τα ως άνω αποτελέσματα του εννεάμηνου 2009, αλλά λαμβάνοντας υπΆ όψιν και την προσδοκώμενη επίδραση στην συνολική κερδοφορία του 2009 της επικείμενης (και ήδη διατυπωθείσας υπό τη μορφή νομοσχεδίου) επιβολής έκτακτης εισφοράς στις εταιρείες με μεγάλη κερδοφορία κατά το 2008, η διοίκηση της ΟΠΑΠ Α.Ε. ενέκρινε τη διανομή προμερίσματος προς τους μετόχους στο επίπεδο των €0,65 ανά μετοχή, ήτοι συνολικού ποσού €207.350.000 προ της παρακράτησης φόρου 10% σύμφωνα με το νόμο 3697/2008.