Εκρηκτική αύξηση παρουσίασε το συνολικό εξωτερικό χρέος του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας, στη διάρκεια του τρίτου τριμήνου του 2009, σπάζοντας το φράγμα των 400 δισ. ευρώ και διαμορφώθηκε στο 168% του ΑΕΠ.
Εκρηκτική αύξηση παρουσίασε το συνολικό εξωτερικό χρέος του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας, στη διάρκεια του τρίτου τριμήνου του 2009, σπάζοντας το φράγμα των 400 δισ. ευρώ και διαμορφώθηκε στο 168% του ΑΕΠ.
Mε ρυθμό 50 δισ. ευρώ ετησίως αυξάνεται το ακαθάριστο εξωτερικό χρέος της χώρας στα τελευταία χρόνια, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τον υπερδιπλασιασμό του, σε μια τετραετία, από το 2005, εξέλιξη που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, σε μια περίοδο που η ελληνική οικονομία βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα των πιέσεων των αγορών, που οδηγούν σε αυξήσεις των επιτοκίων.
Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι το ύψος του συνολικού εξωτερικού χρέους της χώρας, που περιλαμβάνει το δημόσιο χρέος, τα χρέη των Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών (ΔΕΚΟ), τις οφειλές τραπεζών, επιχειρήσεων και ιδιωτών (δάνεια, ομόλογα, δαπάνη εισαγωγών κ.λπ.), αυξήθηκε, στο τρίτο τρίμηνο του 2009, κατά 11,92 δισ. ευρώ και διαμορφώθηκε σε 403,2 δισ. ευρώ, στο τέλος Σεπτεμβρίου 2009.
Σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2008, προκύπτει μια αύξηση της τάξης των 53,49 δισ. ευρώ ή κατά 15,3%. Το εξωτερικό χρέος καταγράφει τις υποχρεώσεις της Ελλάδας έναντι άλλων χωρών, κατανεμημένες κατά τομέα οικονομίας (Νομισματικές Αρχές, Γενική Κυβέρνηση, Νομισματοπιστωτικά Ιδρύματα και Λοιποί Τομείς), κατά είδος χρηματοοικονομικού μέσου και κατά αρχική διάρκεια υποχρεώσεων (μακροχρόνιες και βραχυχρόνιες), ενώ δεν περιλαμβάνει τις υποχρεώσεις από μετοχές, καθώς και τις άμεσες επενδύσεις.
Τα συγκεκριμένα μεγέθη αφορούν στο ακαθάριστο χρέος, το οποίο μειώνεται από τις απαιτήσεις που έχει η Ελλάδα από το εξωτερικό, από εξαγωγές, μερίσματα, τόκους κ.λπ., από επενδύσεις στο εξωτερικό.
Στη διάρκεια του γ' τριμήνου, παρατηρείται σημαντική αύξηση του εξωτερικού χρέους, παρά το γεγονός ότι η υποχώρηση της κερδοφορίας και η μειωμένη διανομή μερισμάτων των εγχώριων, αλλά και των αλλοδαπών εταιρειών, εξαιτίας της χρηματοοικονομικής κρίσης, συνετέλεσαν στον περιορισμό των καθαρών πληρωμών για μερίσματα και κέρδη. Ωστόσο, όπως διευκρινίζει η ΤτΕ, αν και οι καθαρές πληρωμές για τόκους συνολικά μειώθηκαν, οι καθαρές πληρωμές για τόκους ομολόγων και έντοκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου σημείωσαν άνοδο, λόγω της αύξησης του τμήματος του δημόσιου χρέους που διακρατείται από κατοίκους εξωτερικού.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που ανησυχεί έντονα την Τράπεζα της Ελλάδος, αφού η πληρωμή τόκων και χρεολυσίων για την εξυπηρέτησή του απορροφά ένα αυξανόμενο μερίδιο του εθνικού εισοδήματος, με δυσμενείς συνέπειες για τις επενδύσεις, τις αναπτυξιακές προοπτικές και επομένως το βιοτικό επίπεδο. Το εξωτερικό χρέος βαραίνει ιδιαίτερα στην τρέχουσα συγκυρία, που έχουν αυξηθεί σημαντικά τα επιτόκια δανεισμού, τόσο για το δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα της ελληνικής οικονομίας, λόγω των υποβαθμίσεων της πιστοληπτικής ικανότητας.
Βασική πηγή τροφοδότησής του είναι τα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, τα οποία έχουν περιοριστεί στο τελευταίο δωδεκάμηνο, λόγω της μείωσης της εισαγωγικής δαπάνης.
Σχεδόν τα 3/5 του ακαθάριστου εξωτερικού χρέους βαρύνουν το δημόσιο τομέα, ενώ τα 2/5 αποτελούν οφειλές του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας.
Καλπάζει
Αλματώδης είναι επίσης η αύξηση του ακαθάριστου εξωτερικού χρέους της χώρας, στο τελευταία χρόνια, αφού σε μια τετραετία, από το 2005, υπερδιπλασιάστηκε!
Ενδεικτικό της επιτάχυνσης του ρυθμού αύξησης του ακαθάριστου εξωτερικού χρέους της Ελλάδας είναι το γεγονός ότι, στο τέλος του 2002, το ύψος του ήταν 143,82 δισ. ευρώ, το 2003 αυξήθηκε σε 161,98 δισ. ευρώ, το 2004 σε 185,95 δισ. ευρώ, το 2005 έφτασε σε 222,90 δισ. ευρώ, το 2006 αυξήθηκε σε 248,21 δισ. ευρώ, το 2007 εκτινάχθηκε σε 308,5 δισ. ευρώ και, στο τέλος του 2008, έφτασε σε 362,6 δισ. ευρώ και, στο εννεάμηνο του 2009, έφτασε στα 403,2 δισ. ευρώ.
Σημαντική είναι η άνοδος ως ποσοστό του ΑΕΠ, αφού, από 113% του ΑΕΠ που ήταν το 2004, αυξήθηκε στο 117% του ΑΕΠ το 2005, στο 135% του ΑΕΠ το 2007, στο 148% του ΑΕΠ το 2008 και, μέχρι το περασμένο Σεπτέμβριο, βρέθηκε στο 168% του ΑΕΠ. Η μεγάλη ποσοστιαία αύξηση, φέτος, αποδίδεται εν μέρει και στη μηδενική αύξηση του ύψους του ΑΕΠ φέτος, με αποτέλεσμα το εξωτερικό χρέος, να αυξάνεται ταχύτερα ως ποσοστό.
Από το συνολικό ποσό, το μεγαλύτερο μέρος του αποτελεί εξωτερικό δημόσιο χρέος. Ειδικότερα, το εξωτερικό δημόσιο χρέος Γενικής Κυβέρνησης, δηλαδή κρατικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που διακρατούν ξένοι θεσμικοί επενδυτές, έφτασαν στο τέλος του περασμένου Σεπτεμβρίου σε 224,3 δισ. ευρώ, καλύπτοντας το 56% του συνολικού ακαθάριστου εξωτερικού χρέους.
Το υπόλοιπο ποσό του ακαθάριστου εξωτερικού χρέους αποτελεί οφειλές -υποχρεώσεις, νομισματικών αρχών, χρηματοοικονομικών φορέων, ιδιωτών και άμεσες επενδύσεις.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ