OI προβλέψεις για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας φέτος και το επόμενο έτος, που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο αρμόδιος επίτροπος, Χοακίν Αλμούνια, είναι από τις πλέον ανησυχητικές των τελευταίων ετών, όχι μόνο διότι η Κομισιόν κατεβάζει τον πήχη της ανάπτυξης, αλλά κυρίως εξαιτίας των αβεβαιοτήτων που περιλαμβάνουν.
Βρυξέλλες
OI προβλέψεις για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας φέτος και το επόμενο έτος, που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο αρμόδιος επίτροπος, Χοακίν Αλμούνια, είναι από τις πλέον ανησυχητικές των τελευταίων ετών, όχι μόνο διότι η Κομισιόν κατεβάζει τον πήχη της ανάπτυξης, αλλά κυρίως εξαιτίας των αβεβαιοτήτων που περιλαμβάνουν.
Για την Ελλάδα η ανησυχία έχει να κάνει λιγότερο με την ανάπτυξη που παραμένει ισχυρή παρά την επιβράδυνση, και πολύ περισσότερο με τη θεαματική αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, που οφείλεται στο ακριβό πετρέλαιο και στη χαμηλή ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Ανησυχητική επίσης είναι και η αμφισβήτηση από τη Eurostat των ελληνικών στοιχείων για το έλλειμμα του 2007 που έλαβε χθες χαρακτήρα υποσημείωσης.
Ο κ. Αλμούνια, στάθηκε χθες ιδιαίτερα, χωρίς να τις κατονομάσει, στις χώρες που εμφανίζουν υψηλό δημόσιο χρέος και μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Πρόκειται, κυρίως για την Ελλάδα, στην οποία το έλλειμμα του ισοζυγίου εκτοξεύθηκε το 2007 στο 16,2% του ΑΕΠ και κατά δεύτερο λόγο την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Σύμφωνα με τον Ισπανό Επίτροπο, οι χώρες που εμφανίζουν ψηλό έλλειμμα στο ισοζύγιο και έχουν επίσης ψηλό χρέος οφείλουν να προχωρήσουν στη λήψη διαρθρωτικών μέτρων για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.
Κι αυτό γιατί σε περίπτωση επιδείνωσης της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης θα υποχρεωθούν να δανείζονται για την κάλυψη του δημόσιο χρέους με πολύ ψηλότερο επιτόκιο, δεδομένου ότι θα μεταβληθούν οι προτιμήσεις κινδύνου των επενδυτών.
Ενδεικτικό της ραγδαίας επιδείνωσης της κατάστασης στην Ελλάδα είναι και το γεγονός ότι στην προηγούμενη πρόβλεψη του περασμένου Νοεμβρίου η Κομισιόν εκτιμούσε ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στο 10,8% του ΑΕΠ για το 2007.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν το ΑΕΠ θα κυμανθεί στην Ελλάδα στο 3,4% το 2008 και 3,3% το επόμενο έτους. Τον περασμένο Νοέμβριο η Επιτροπή προέβλεπε αύξηση 3,8% και 3,7% αντίστοιχα. Πάντως, ο ρυθμός ανάπτυξης της Ελλάδας παραμένει από τους ψηλότερους στην Ευρωζώνη.
Το δημόσιο έλλειμμα εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο 2,0% του ΑΕΠ το 2008, ενώ το ίδιο ποσοστό εκτιμάται ότι θα παραμείνει και το 2009. Η προηγούμενη πρόβλεψη του Νοεμβρίου εκτιμούσε το έλλειμμα στο 1,8% το 2008 και το 2009.
Ομως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε χθες τα στοιχεία για το έλλειμμα με μια υποσημείωση, στην οποία υπογραμμίζει ότι η Eurostat σε στενή συνεργασία με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδας βρίσκεται σε διαδικασία διευκρίνησης ζητημάτων που επικεντρώνονται στην εγγραφή των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων το 2006 και το 2007, την ύπαρξη μιας σημαντικής στατιστικής διαφοράς και, την ελλιπή καταγραφή των εσόδων και δαπανών των δήμων και κοινοτήτων της χώρας καθώς και του συστήματος κοινωνικών ασφαλίσεων (χρέη δημόσιων νοσοκομείων).
Οι δύο πλευρές θα πρέπει να συμφωνήσουν μέχρι το Φθινόπωρο εάν υπάρχει και ποια είναι η διαφορά. Το πλέον πιθανό είναι ότι θα υπάρξει αναθεώρηση προς το πάνω του ελλείμματος για το 2007, το ακριβές ύψος της οποίας δεν μπορεί στην παρούσα φάση να προσδιοριστεί.
Πρόβλημα θα δημιουργηθεί εάν ορισμένες από τις παραπάνω αμφισβητούμενες δαπάνες, όπως αυτές των δήμων και κοινοτήτων και των χρεών των νοσοκομείων αποδειχθούν επαναλαμβανόμενες, που σημαίνει ότι θα επηρεάσουν και το έλλειμμα του 2008. Με τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει εκ νέου το έλλειμμα κοντά στην απαγορευτική ζώνη του 3% του ΑΕΠ.
Αναφορικά με τον πληθωρισμό η Επιτροπή εκτιμά ότι το 2008 θα κυμανθεί στο 3,7% και το 2009 στο 3,6%. Τον περασμένο Νοέμβριο η Κομισιόν εκτιμούσε ότι ο πληθωρισμός θα ανέλθει στο 3,1% φέτος και του χρόνου.
Στο κεφάλαιο της έκθεσης που αναφέρεται στην Ελλάδα, σημειώνεται ότι το 2008 και το 2009 η οικονομική δραστηριότητα θα εξακολουθήσει να προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από την εσωτερική ζήτηση, η οποία όμως, τόσο στο σκέλος της ιδιωτικής όσο και της δημόσιας κατανάλωσης θα υποχωρήσει σε πιο επίπεδο πλησιέστερο με τις πραγματικές δυνατότητες της οικονομίας.
Οι πιο δύσκολες συνθήκες δανεισμού, οι αρνητικές επιπτώσεις από τις τιμές του πετρελαίου και των τροφίμων στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, αναφέρει η έκθεση, «αναμένεται να αντισταθμίσουν τις θετικές εξελίξεις στην απασχόληση, την πραγματική αύξηση των μισθών, τις φορολογικές ελαφρύνσεις και την αύξηση των κοινωνικών επιδομάτων.
Όλα αυτά θα οδηγήσουν σε "οριακή» επιβράδυνση στο ρυθμό αύξησης τόσο της ιδιωτικής κατανάλωσης, σε λίγο περισσότερο από 3% του ΑΕΠ όσο και της δημόσιας, περίπου στο 3,25%. Περαιτέρω επιβράδυνση αναμένεται και στην αγορά κατοικίας, ενώ αντιθέτως "ισχυρές" αναμένεται να παραμείνουν οι επενδύσεις, ιδιωτικές και δημόσιες, κυρίως χάρις στα πάντα σχετικά χαμηλά επιτόκια, την «υγιή» εικόνα των επιχειρήσεων μετά και την «ισχυρή κερδοφορία» του 2007 και φυσικά τον πακτωλό των κοινοτικών κονδυλίων και την ανάπτυξη των ΣΔΙΤ.
Η Επιτροπή προβλέπει επιβράδυνση των εισαγωγών αλλά και επιδείνωση των εξαγωγών κυρίως εμπορευμάτων, εξαιτίας της συνεχιζόμενης επιδείνωσης της θέσης της Ελλάδας έναντι των κύριων αγορών της στο μέτωπο του κόστους εργασίας. Πάντως, ο τομέας που αναμένεται να παραμείνει ισχυρός είναι οι εξαγωγές υπηρεσιών, πρωτίστως λόγω της ναυτιλίας.
Ο πληθωρισμός, από την άλλη, που συγκρατήθηκε στο 3% το 2007 έχει ανακάμψει, υπερβαίνοντας το 4,25% στο πρώτο τρίμηνο του έτους, λόγω των αυξήσεων των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων.
Για την αγορά εργασίας αναφέρει ότι η απασχόληση θα αυξηθεί περίπου 1% το 2008 και το 2009, από 1,25% το 2007, ενώ η ανεργία θα κυμανθεί φέτος στο 8,3% και του χρόνου στο 8,0%, δηλαδή αισθητά ψηλότερα από το στόχο που έχει τεθεί από την πλευρά της κυβέρνησης.
- Η οικονομία της Ευρωζώνης
Για το σύνολο της Ευρωζώνης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε σε αναθεώρηση προς το κάτω της ανάπτυξης.
Ο κ. Αλμούνα, αν και εκ πεποιθήσεως, όπως είπε, είναι αισιόδοξος, δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι η κρίση τελειώνει και ότι δεν θα προχωρήσει το φθινόπωρο και σε νέα αναθεώρηση προς το κάτω. Το βέβαιο είναι ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας ανέφερε και ότι οι πληθωριστικές πιέσεις προκαλούν μεγάλη ανησυχία, ανέφερε.
Ενδεικτικό της ρευστότητας της σημερινής κατάστασης είναι και το γεγονός ότι οι παρούσες προβλέψεις βασίστηκαν σε ένα σενάριο εργασίας με τιμή πετρελαίου 101,2 δολάρια το βαρέλι το 2008 και 100 δολάρια το 2009. Σήμερα το πετρέλαιο φλερτάρει με τα 120 δολάρια το βαρέλι, που σημαίνει ότι ήδη υπάρχει απόκλιση προς το χειρότερο.
Σύμφωνα με την Κομισιόν το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα αυξηθεί στην Ευρωζώνη κατά 1,7% το 2008 και 1,5% το 2009. Τον περασμένο Νοέμβριο προέβλεπε αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 2,1% και 2% αντίστοιχα.
Ο συνολικός πληθωρισμός που αυξάνεται συνεχώς από το περασμένο φθινόπωρο φτάνοντας στο 3,6% το Μάρτιο στην Ευρωζώνη, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο τέλος του χρόνου στο 3,2% με προοπτική και υπό προϋποθέσεις (υποχώρηση τιμών πετρελαίου και πρώτων υλών) να βρεθεί λίγο πάνω από τη ζώνη του 2% στο τέλος του 2009.
Επισημάνσεις του υπουργείου
Με αφορμή την έκθεση της Ε.Ε. από το ΥΠΟΙΟ, επισημαίνεται, ότι «ούτε ζητείται από την Ε.Ε., ούτε σχεδιάζεται από την κυβέρνηση η λήψη οποιασδήποτε μορφής μέτρων. Αυτό που προέχει είναι η πιστή υλοποίηση του προϋπολογισμού».
Το ΠΑΣΟΚ
Η εκπρόσωπος τύπου του ΠΑΣΟΚ για την οικονομία, κα Λούκα Κατσέλη, δήλωσε ότι η έκθεση της Ε.Ε. επιβεβαιώνει την πλήρη αποτυχία της οικονομικής πολιτικής.
Του ανταποκριτή μας ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΛΟΥ