Οι ανατιμήσεις στην ενέργεια και σε βασικά προϊόντα αποτελούν ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Έτσι ο πληθωρισμός, που έχει φτάσει σε επίπεδα που δεν είχαν παρατηρηθεί εδώ και τέσσερις δεκαετίες, έχει πυροδοτήσει μια έντονη δυσαρέσκεια με την επικρατούσα πολιτικοοικονομική τάξη.
Της Ιωάννας Βαρδαλαχάκη
[email protected]
Οι ανατιμήσεις στην ενέργεια και σε βασικά προϊόντα αποτελούν ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Ως εκ τούτου ο πληθωρισμός, που έχει φτάσει σε επίπεδα που δεν είχαν παρατηρηθεί εδώ και τέσσερις δεκαετίες, έχει πυροδοτήσει μια έντονη δυσαρέσκεια με την επικρατούσα πολιτικοοικονομική τάξη.
Ένα βασικό αίτημα από την πλευρά των εργαζομένων σε πολλές χώρες είναι η αύξηση του μισθού ώστε να περιοριστεί το αποτύπωμα της κρίσης του κόστους ζωής στα νοικοκυριά. Ωστόσο, τα πράγματα δεν αναμένεται να βελτιωθούν ικανοποητικά, σύμφωνα με έκθεση της ECA International που καταλήγει πως οι πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται να πλήξουν σημαντικά τις αυξήσεις των μισθών για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το 2023. Εκτιμάει μάλιστα πως μόλις το 37% των χωρών παγκοσμίως θα καταγράψουν αύξηση στους πραγματικούς μισθούς (η αύξηση των ονομαστικών μισθών αφού αφαιρεθεί ο ρυθμός πληθωρισμού).
Όσον αφορά την Ελλάδα η ECA International σημειώνει πως ήταν ανάμεσα στις χώρες που το 2022 είδαν μείωση κατά 6,9% στους μισθούς σε πραγματικούς όρους.
Ωστόσο, εκτιμάει ότι το 2023 θα είναι ανάμεσα στις χώρες που θα καταγράψουν αυξήσεις στους μισθούς σε πραγματικούς όρους. Συγκεκριμένα βλέπει αύξηση 0,3% στους πραγματικούς μισθούς.
Το 2022, οι εργαζόμενοι στη Σιγκαπούρη έλαβαν αύξηση μισθού 3,8% σε ονομαστικούς όρους και αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω στο 4,0% το επόμενο έτος. Ο πληθωρισμός όμως στη Σιγκαπούρη φέτος είναι 5,5%, παρόμοιο με το μέσο ποσοστό πληθωρισμού στην περιοχή και αναμένεται να μειωθεί στο 3,0% το 2023.
«Αν και η αύξηση των μισθών το 2022 ήταν υψηλότερη στη Σιγκαπούρη από ό,τι τα τελευταία χρόνια, η άνοδος του πληθωρισμού σημαίνει ότι πολλοί θα δουν στην πραγματικότητα μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος», εξήγησε ο Lee Quane, Διευθυντής της ECA International για την Ασία. «Οι μισθοί θα μειωθούν κατά σχεδόν 2% φέτος σε πραγματικούς όρους».
Αυτή η τάση είναι επίσης πολύ έντονη παγκοσμίως, με τους μέσους παγκόσμιους μισθούς να μειώνονται κατά 3,5% σε πραγματικούς όρους φέτος. «Τα υψηλά ποσοστά πληθωρισμού σημαίνουν ότι οι εργαζόμενοι στις περισσότερες περιοχές σε όλο τον κόσμο ήταν φέτος σε χειρότερη θέση καθώς οι μισθοί μειώθηκαν σε πραγματικούς όρους το 2022», δήλωσε ο Quane. «Κατά μέσο όρο, οι μισθοί μειώθηκαν κατά 3,8% σε πραγματικούς όρους το 2022, με τους εργαζόμενους σε περισσότερες από 50 από τις χώρες που ερευνήσαμε να αντιμετωπίζουν πτώση των μισθών σε πραγματικούς όρους».
«Η έρευνά μας δείχνει άλλη μια δύσκολη χρονιά για τους εργαζόμενους παγκοσμίως το 2023. Μόνο το ένα τρίτο περίπου των χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα- που συλλέγει δεδομένα από 360 πολυεθνικές εταιρείες σε 68 χώρες και πόλεις- προβλέπεται να δουν αύξηση μισθών σε πραγματικούς όρους, αν και αυτό το ποσοστό είναι βελτιωμένο συγκριτικά με το 22% που παρουσίασαν αυξήσεις φέτος», σχολίασε ο Lee Quane.
Παγκοσμίως, η μέση αύξηση μισθού φέτος ήταν 4,0% και προβλέπεται να αυξηθεί στο 5% το 2023. Με τον πληθωρισμό να αυξάνεται σημαντικά το 2022, το 78% των χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα κατέγραψε πραγματική μείωση μισθών και καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν σημείωσε αύξηση του πραγματικού μισθού.
Παρόλο που η παγκόσμια κατάσταση αναμένεται να βελτιωθεί το επόμενο έτος με υψηλότερες αυξήσεις ονομαστικών μισθών και χαμηλότερο πληθωρισμό κατά μέσο όρο, εξακολουθεί να αναμένεται μείωση 0,5% σε πραγματικούς όρους.
Οι ασιατικές χώρες κυριαρχούν στην κορυφαία δεκάδα των χωρών που προβλέπεται ότι θα δουν πραγματική αύξηση μισθών.
Η κορυφαία δεκάδα των χωρών που αναμένεται να δουν πραγματικές αυξήσεις στους μισθούς είναι:
Από την άλλη, η περιοχή που έχει πληγεί περισσότερο είναι πιθανό να είναι η Ευρώπη, όπου οι πραγματικοί μισθοί φαίνεται να μειώνονται κατά μέσο όρο 1,5%, σύμφωνα με την ECA International.
Οι εργαζόμενοι στο Ηνωμένο Βασίλειο υπέστησαν το μεγαλύτερο πλήγμα φέτος, από τότε που ξεκίνησε η καταγραγή δεδομένων το 2000. Παρά τη μέση αύξηση των ονομαστικών αποδοχών κατά 3,5%, οι μισθοί σε πραγματικούς όρους μειώθηκαν κατά 5,6%, λόγω του μέσου πληθωρισμού 9,1%. Πρόκειται να υποχωρήσουν περαιτέρω 4% το 2023.
Στις ΗΠΑ, μια πτώση σε πραγματικούς όρους κατά 4,5% φέτος αναμένεται να αντιστραφεί από την πτώση του πληθωρισμού το επόμενο έτος, γεγονός που μεταφράζεται σε αύξηση των μισθών σε πραγματικούς όρους κατά 1%.
Οι χώρες με τις μεγαλύτερες αναμενόμενες μειώσεις είναι: