Εντείνονται οι προσπάθειες των αρμόδιων αρχών του κράτους για τον εντοπισμό περιπτώσεων παράνομου πλουτισμού και ξεπλύματος μαύρου ή βρόμικου χρήματος. Οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και η Αρχή για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες έχουν πλέον την προνομιακή δυνατότητα να διασυνδέονται ηλεκτρονικά -είτε άμεσα είτε έμμεσα- με το τραπεζικό σύστημα, να λαμβάνουν εύκολα και γρήγορα πληροφορίες για τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών και των πιστωτικών καρτών των φορολογουμένων και να εντοπίζουν και να ελέγχουν εξονυχιστικά όσους θεωρούνται ύποπτοι για οικονομικά εγκλήματα και άλλες παράνομες δραστηριότητες που αποφέρουν οικονομικά οφέλη.
Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Εντείνονται οι προσπάθειες των αρμόδιων αρχών του κράτους για τον εντοπισμό περιπτώσεων παράνομου πλουτισμού και ξεπλύματος μαύρου ή βρόμικου χρήματος.
Οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και η Αρχή για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες έχουν πλέον την προνομιακή δυνατότητα να διασυνδέονται ηλεκτρονικά -είτε άμεσα είτε έμμεσα- με το τραπεζικό σύστημα, να λαμβάνουν εύκολα και γρήγορα πληροφορίες για τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών και των πιστωτικών καρτών των φορολογουμένων και να εντοπίζουν και να ελέγχουν εξονυχιστικά όσους θεωρούνται ύποπτοι για οικονομικά εγκλήματα και άλλες παράνομες δραστηριότητες που αποφέρουν οικονομικά οφέλη.
Οι κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών και των πιστωτικών καρτών των υπόπτων φορολογουμένων μπορούν πλέον να παρακολουθούνται σε βάθος δεκαετίας και να συγκρίνονται με τα δεδομένα των φορολογικών τους δηλώσεων και τις πληροφορίες για την κινητή και ακίνητη περιουσία τους.
Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις διασταυρώσεις αξιοποιούνται για τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, ενώ σύντομα θα χρησιμοποιούνται και από την Αρχή για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες στους ελέγχους των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης (των δηλώσεων «πόθεν έσχες») που οφείλουν να υποβάλλουν δημόσιοι λειτουργοί και συνολικά 49 κατηγορίες φορολογουμένων (στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων, στελέχη μέσων μαζικής ενημέρωσης και δημοσιογράφοι).
Ειδικότερα:
Ο εντοπισμός των φορολογικών υποθέσεων με αυξημένες πιθανότητες διαπίστωσης παράνομης προσαύξησης περιουσίας και μεγάλης φοροδιαφυγής γίνεται πλέον από τις φοροελεγκτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ με τη χρησιμοποίηση ενός ειδικού λογισμικού για την αυτοματοποίηση των διασταυρώσεων δεδομένων μεταξύ τραπεζικών καταθέσεων και δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος.
Το λογισμικό παρέχει τη δυνατότητα στις εν λόγω υπηρεσίες της ΑΑΔΕ να προχωρούν στο «σάρωμα» των κινήσεων των τραπεζικών λογαριασμών των φυσικών προσώπων και να ξεχωρίζουν εύκολα τις περιπτώσεις εκείνες όπου τα ποσά των πρωταρχικών καταθέσεων είναι πολύ μεγάλα σε σύγκριση με τα εισοδήματα που έχουν συμπεριλάβει οι φορολογούμενοι αυτοί στις φορολογικές δηλώσεις των ιδίων ετών.
Έτσι οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες μπορούν εύκολα να εντοπίζουν τις κατ’ αρχήν αδικαιολόγητες διαφορές χρηματικών ποσών μεταξύ πρωτογενών καταθέσεων και δηλωθέντων εισοδημάτων. Ουσιαστικά, με το λογισμικό αυτό, τα στοιχεία από τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών χιλιάδων φυσικών προσώπων με μεγάλα ποσά αναλήψεων και καταθέσεων μέσα στην τελευταία πενταετία διασταυρώνονται, αυτόματα και με μεγάλη ασφάλεια αξιοπιστίας, με τα ποσά των δηλωθέντων εισοδημάτων τους στα αντίστοιχα έτη, προκειμένου να ξεχωρίζουν οι πλέον ενδιαφέρουσες υποθέσεις και να επιλέγονται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια ανάλυσης κινδύνου για πλήρη έλεγχο.
Με τη διάταξη του άρθρου 18 του ν. 4734/2020, η οποία ψηφίστηκε και τέθηκε σε ισχύ πριν από δύο χρόνια, παρέχεται η δυνατότητα στις φορολογικές αρχές και τις λοιπές υπηρεσίες δίωξης οικονομικών εγκλημάτων να «σαρώνουν» όλες τις κινήσεις των τραπεζικών καταθετικών λογαριασμών, των λογαριασμών εξυπηρέτησης δανείων και των πιστωτικών καρτών, τις οποίες πραγματοποίησαν σε βάθος δεκαετίας οι φορολογούμενοι. Έτσι έχουν τη δυνατότητα να εντοπίζουν εύκολα και γρήγορα τα φυσικά πρόσωπα που έχουν διαπράξει οικονομικά εγκλήματα και άλλα αδικήματα του ποινικού κώδικα, συνδεόμενα άμεσα ή έμμεσα με ξέπλυμα μαύρου ή βρόμικου χρήματος.
Ειδικότερα με τη διάταξη του άρθρου 18 του ν. 4734/2020 προβλέπεται ότι:
α) Το Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών (ΣΜΤΛ και Λ.Π.) -το οποίο δημιουργήθηκε από το 2013 με τον ν. 4170 με σκοπό τη διευκόλυνση της άρσης του τραπεζικού απορρήτου ενώπιον των αρμοδίων ελεγκτικών, διωκτικών και δικαστικών αρχών, καθώς και για την άμεση συλλογή στοιχείων σχετικών με την οικονομική κατάσταση και τις οικονομικές συναλλαγές προσώπων υπόπτων για οικονομικά εγκλήματα- αποτελεί τον «κεντρικό αυτοματοποιημένο μηχανισμό ηλεκτρονικής ανάκτησης δεδομένων» για την έγκαιρη εξακρίβωση: οποιωνδήποτε προσώπων κατέχουν ή ελέγχουν λογαριασμούς πληρωμής, τραπεζικούς λογαριασμούς και τραπεζικές θυρίδες, κάθε πληροφορίας για φυσικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που τηρείται από πιστωτικά ιδρύματα, ιδρύματα πληρωμών και ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος λειτουργούντα στην Ελλάδα.
β) Η ηλεκτρονική ανάκτηση των δεδομένων γίνεται με σκοπό τηδιευκόλυνση της διαβίβασης και εξυπηρέτησης των αιτημάτων παροχής πληροφοριών που υποβάλλονται από το σύνολο των ελεγκτικών υπηρεσιών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΔΟΥ, Ελεγκτικά Κέντρα, Υπηρεσία Ελέγχου και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων, Τελωνεία κ.λπ.), το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ) του υπουργείου Οικονομικών και την Αρχή Καταπολέμησης της νομιμοποίησης των εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.
γ) Τα αιτήματα παροχής πληροφοριών αφορούν κάθε στοιχείο και πληροφορία που προκύπτει, για κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο, από την άρση του τραπεζικού και επαγγελματικού απορρήτου.
δ) Οι πληροφορίες που είναι προσβάσιμες και μπορεί να αναζητηθούν μέσω του «κεντρικού αυτοματοποιημένου μηχανισμού ηλεκτρονικής ανάκτησης δεδομένων» είναι οι ακόλουθες:
ι) για κάθε κάτοχο λογαριασμού: το ονοματεπώνυμο ιι) για τον πραγματικό δικαιούχο του κατόχου λογαριασμού: το ονοματεπώνυμο ιι) για τον τραπεζικό λογαριασμό ή τον λογαριασμό πληρωμών: ο αριθμός ΙΒΑΝ ή ο μοναδικός αριθμός λογαριασμού, η ημερομηνία ανοίγματος και κλεισίματος του λογαριασμού και το προοδευτικό υπόλοιπο, καθώς και η κίνηση του λογαριασμού για τη χρονική περίοδο των τελευταίων -από το αίτημα- 10 ετών
ιv) για την ενεργή θυρίδα ασφαλείας: το ονοματεπώνυμο του μισθωτή, συμπληρωμένο είτε με τα άλλα στοιχεία αναγνώρισης που απαιτούνται για την εξακρίβωση της ταυτότητας του πραγματικού δικαιούχου, την επικαιροποίηση των στοιχείων και τη λήψη εύλογων μέτρων, όπως αυτά εξειδικεύονται με αποφάσεις της Τράπεζας της Ελλάδος και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, είτε με έναν ενιαίο αριθμό αναγνώρισης και τη διάρκεια της περιόδου μίσθωσης
v) για τον λογαριασμό εξυπηρέτησης δανείων-χορηγήσεων: η ημερομηνία ανοίγματος και κλεισίματος του λογαριασμού, καθώς και η κίνηση αυτού για τη χρονική περίοδο των τελευταίων -από το αίτημα- 10 ετών
νι) για τις πιστωτικές κάρτες: η ημερομηνία ανοίγματος και κλεισίματος της κάρτας, καθώς και η κίνηση αυτής για την χρονική περίοδο των τελευταίων -από το αίτημα- 10 ετών.