Το μέλλον των ενεργειακών συστημάτων

Του δρ Σπύρος Παπαευθυμίου 
Καθηγητή Πολυτεχνείου Κρήτης και προέδρου ΗΑΕΕ (Ελληνικής Εταιρείας Ενεργειακής Οικονομίας)

Ο ενεργειακός τομέας στην Ελλάδα και την Ευρώπη βρίσκεται σε αχαρτογράφητα νερά. Η Ευρώπη προετοιμάζεται για τον πιο δύσκολο, ενεργειακά, χειμώνα των τελευταίων 30 ετών και το φιλόδοξο σχέδιο REPowerEU έχει ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζεται. Η απειλή διακοπής της ροής φυσικού αερίου και η μεγάλη εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία έχουν δημιουργήσει τις συνθήκες μιας… τέλειας καταιγίδας στον ενεργειακό τομέα, ενώ προτείνονται σχέδια έκτακτης ανάγκης με περικοπές φυσικού αερίου, προκαλώντας σημαντικές αντιδράσεις από τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει ήδη δημιουργήσει αναταραχή στη λειτουργία των παγκόσμιων ενεργειακών συστημάτων και οι αναλυτές εκτιμούν ότι βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή αυτής της κρίσης. Η δημιουργία ενός ενεργειακού κόμβου στη γειτονιά μας θεωρείται κρίσιμης σημασίας και αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως προτεραιότητα στη στρατηγική της. Τα νέα έργα του FSRU στην Αλεξανδρούπολη, τα προτεινόμενα FSRU στην Κόρινθο, στη Θεσσαλονίκη και στη Θράκη, η νέα πλωτή πλατφόρμα FSU στη Ρεβυθούσα, ο αγωγός TAP, ο IGB, αλλά και ο πρόσφατα αναβιώσας East Med θα καταστήσουν την Ελλάδα σημαντική πύλη εισόδου του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, προωθώντας τον στόχο της βραχυμεσοπρόθεσμης απεξάρτησης της ηπείρου από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Επίσης, οι διακρατικές ηλεκτρικές διασυνδέσεις που σχεδιάζονται, όπως ο Euroasia Interconnector (Κρήτη-Κύπρος-Ισραήλ) και ο GREGY interconnector (Ελλάδα-Αίγυπτος) θα διασφαλίσουν τη ροή πράσινης ενέργειας από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη, με αντίστοιχη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων. Η μεγάλη ανάπτυξη των ΑΠΕ, περισσότερες και εμπροσθοβαρείς δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας, οι αυξημένες εισαγωγές LNG και η προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας και του πράσινου υδρογόνου είναι απαραίτητες για την ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης αλλά και για τη μείωση του ενεργειακού κόστους και την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.

Η πολυπλοκότητα και το βάθος αυτής της ενεργειακής κρίσης είναι αδιαμφισβήτητα, καθώς επηρεάζει σε πολλαπλά επίπεδα την καθημερινότητα των πολιτών και τις οικονομίες των χωρών, οι οποίες μόλις είχαν καταφέρει να ανακάμψουν από την πανδημία.

Σε αυτό το πλαίσιο, στην Ελληνική Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας (ΗΑΕΕ) έχουμε τη χαρά και την τιμή να φιλοξενούμε, για πρώτη φορά, στις 21-24 Σεπτεμβρίου 2022, το 17ο Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Συνέδριο της IAEE (Διεθνής Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας) με θέμα «Το μέλλον των διεθνών ενεργειακών συστημάτων» (The Future of Global Energy Systems), στο οποίο κρατικοί αξιωματούχοι, επικεφαλής ευρωπαϊκών θεσμών, διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί και σημαντικοί εκπρόσωποι εταιρειών του ελληνικού και διεθνούς ενεργειακού γίγνεσθαι θα έχουν την ευκαιρία να συναντηθούν και να ανταλλάξουν απόψεις σε μια εποχή τεκτονικών αλλαγών για τον ενεργειακό τομέα.

Το Συνέδριο θα αποτελέσει ένα εξαιρετικό forum, όπου θα αναλυθούν οι επιπτώσεις, οι προκλήσεις αλλά και οι ευκαιρίες που απορρέουν από την πρωτοφανή ενεργειακή κρίση μέσα από συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης και παρουσιάσεις δημοσιεύσεων από την παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα, επιτρέποντας την εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων για τα εργαλεία αντιμετώπισης της κρίσης, ιδίως εν όψει του επερχόμενου χειμώνα που δεν προμηνύεται εύκολος.