Διαφανείς και προβλέψιμοι όροι εργασίας, ώστε να στηριχθεί το σύνολο των 182 εκατ. εργαζομένων στην Ε.Ε., περιλαμβάνονται στην κοινοτική οδηγία που που πρέπει να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών-μελών.
Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Διαφανείς και προβλέψιμοι όροι εργασίας, ώστε να στηριχθεί το σύνολο των 182 εκατ. εργαζομένων στην Ε.Ε., περιλαμβάνονται στην κοινοτική οδηγία που που πρέπει να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών-μελών.
Μια οδηγία που δίνει κατευθύνσεις στήριξης ειδικά στους νέους εργαζομένους αλλά και σε όσους δουλεύουν με ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Με τους νέους κανόνες οι εργαζόμενοι θα έχουν το δικαίωμα σε μεγαλύτερη προβλεψιμότητα των συνθηκών εργασίας τους, για παράδειγμα όσον αφορά τις αναθέσεις καθηκόντων και τον χρόνο εργασίας. Θα έχουν επίσης το δικαίωμα να λαμβάνουν έγκαιρες και πληρέστερες πληροφορίες σχετικά με τις βασικές πτυχές της εργασίας τους, όπως ο τόπος εργασίας και η αμοιβή.
Με την οδηγία για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας, οι εργαζόμενοι στην Ε.Ε. θα έχουν το δικαίωμα:
- Σε πληρέστερη ενημέρωση σχετικά με τις βασικές πτυχές της εργασίας τους, η οποία πρέπει να λαμβάνεται εγκαίρως και γραπτώς.
- Σε οριοθέτηση της διάρκειας των δοκιμαστικών περιόδων στους έξι μήνες κατά την έναρξη της εργασίας.
- Να αναλάβουν άλλη θέση εργασίας σε άλλον εργοδότη. Τυχόν περιορισμοί του δικαιώματος αυτού θα πρέπει να δικαιολογούνται από αντικειμενικούς λόγους.
- Να ενημερώνονται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος εκ των προτέρων πότε θα πρέπει να πραγματοποιηθεί η εργασία. Η συγκεκριμένη παρέμβαση αφορά ιδίως εργαζομένους με απρόβλεπτα ωράρια εργασίας και κατά παραγγελία εργασία.
- Σε αποτελεσματικά μέτρα που αποτρέπουν την κατάχρηση της εργασίας με συμβάσεις μηδενικών ωρών εργασίας.
- Να λαμβάνουν γραπτή απάντηση σε αίτημα μετάθεσης σε άλλη πιο ασφαλή θέση εργασίας.
- Να λαμβάνουν δωρεάν υποχρεωτική κατάρτιση σχετικά με την εργασία, όταν ο εργοδότης έχει καθήκον να την παρέχει.
Εκτιμάται ότι 2 έως 3 εκατομμύρια εργαζόμενοι σε επισφαλείς και άτυπες μορφές απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της μερικής, προσωρινής και κατά παραγγελία εργασίας, θα έχουν πλέον δικαιώματα ενημέρωσης σχετικά με τους όρους απασχόλησής τους και νέας προστασίας, όπως το δικαίωμα σε μεγαλύτερη προβλεψιμότητα του χρόνου εργασίας τους. Ταυτόχρονα, η οδηγία αναφέρεται και στην ευελιξία της άτυπης απασχόλησης, διατηρώντας έτσι τα οφέλη της για τους εργαζομένους και τους εργοδότες. Η οδηγία εκτιμάται ότι θα ωφελήσει επίσης τους εργοδότες, διασφαλίζοντας ότι η προστασία των εργαζομένων παραμένει σύμφωνη με τις τελευταίες εξελίξεις στις αγορές εργασίας, μειώνοντας τα διοικητικά εμπόδια για τους εργοδότες. Για παράδειγμα, θα μπορεί να καταστεί δυνατή η ηλεκτρονική παροχή πληροφοριών και να δημιουργηθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ των εργοδοτών στην Ε.Ε., επιτρέποντας τον θεμιτό ανταγωνισμό με βάση το ίδιο ελάχιστο επίπεδο εργασιακών δικαιωμάτων.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, Νικολά Σμιτ, δήλωσε: «Η οδηγία για τους διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας αποτελεί άμεση απάντηση στην ταχέως μεταβαλλόμενη πραγματικότητα των αγορών εργασίας μας. Οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα σε πληρέστερη ενημέρωση σχετικά με τις συνθήκες απασχόλησής τους και μεγαλύτερη προβλεψιμότητα στην καθημερινότητά τους. Οι νέοι κανόνες θα συμβάλουν στη διασφάλιση ποιοτικών θέσεων εργασίας, θα δώσουν στους εργαζομένους σταθερότητα και θα τους επιτρέψουν να σχεδιάσουν τη ζωή τους».
Ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων αναφέρει την «ασφαλή και ευπροσάρμοστη απασχόληση» και τις «πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες απασχόλησης και την προστασία σε περίπτωση απολύσεων» ως βασικές αρχές για δίκαιες συνθήκες εργασίας. Αναφέρει ότι οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα να ενημερώνονται γραπτώς στην αρχή της απασχόλησής τους για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τη σχέση απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της δοκιμαστικής περιόδου.
Η νέα οδηγία για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας (ΕΕ/2019/1152) αντικαθιστά την οδηγία για τη γραπτή δήλωση (91/533/ΕΟΚ), η οποία ισχύει από το 1991 και παρέχει στους εργαζομένους που ξεκινούν μια νέα θέση εργασίας το δικαίωμα να ενημερώνονται γραπτώς για τις ουσιώδεις πτυχές της σχέσης εργασίας τους.
Η Εθνική Στρατηγική για Ενεργητικές Πολιτικές Απασχόλησης περιλαμβάνει τις δεσμεύσεις της χώρας με χρονικό ορίζοντα το 2030 για την αγορά εργασίας. Βασικό είναι τουλάχιστον το 71,1% του πληθυσμού ηλικίας 20-64 ετών να εργάζεται το 2030.
Επίσης, το 35%, το λιγότερο, όλων των ενηλίκων θα πρέπει να συμμετέχει σε προγράμματα εκπαίδευσης, κατάρτισης και μάθησης κάθε χρόνο με ορίζοντα το 2030 (σε σχέση με το 16% που ήταν το 2016). Τα άτομα που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού θα πρέπει να μειωθούν έως το 2030 κατά 7,3 ποσοστιαίες μονάδες (από 29% το 2019 σε 21,7% το 2030).