Για την προσυμβατική διαδικασία έργων με αναθέτουσα αρχή την ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ και την πορεία υλοποίησης σημαντικών έργων υποδομής της χώρας και τις τιμές των πρώτων υλών ενημέρωσε την Τετάρτη την αρμόδια Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής.
Για την προσυμβατική διαδικασία έργων με αναθέτουσα αρχή την ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ και την πορεία υλοποίησης σημαντικών έργων υποδομής της χώρας και τις τιμές των πρώτων υλών ενημέρωσε την Τετάρτη την αρμόδια Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής.
Καταρχάς αναφέρθηκε στα δύο έργα με αναθέτουσα αρχή την ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ. Το πρώτο αφορά στις υπολειπόμενες εργασίες σιδηροδρομικής υποδομής, επιδομής και ηλεκτροκίνησης στον Σιδηροδρομικό Σταθμό των Αθηνών και τη σύνδεσή του με το Μετρό. Και δεύτερο έργο, την κατασκευή συστήματος ηλεκτροκίνησης και αντιθορυβικών πετασμάτων στο τμήμα Κιάτο-Ροδοδάφνη.
Και τα δύο έργα θα χρηματοδοτηθούν μέσω του ΥΜΕΠΕΡΑΑ 2014 - 2020. Και τα δύο έχουν δημοπρατηθεί με κριτήριο την πιο συμφέρουσα προσφορά με βάση τη χαμηλότερη τιμή, ενώ και έχει δοθεί το «πράσινο φως» από το Ελεγκτικό Συνέδριο για την υπογραφή σύμβασης και των δύο έργων.
Αντικείμενο του πρώτου έργου σιδηροδρομικής υποδομής, επιδομής και ηλεκτροκίνησης στο Σιδηροδρομικό Σταθμό των Αθηνών και τη σύνδεσή του με το Μετρό είναι:
Προσωρινός μειοδότης είναι η ένωση οικονομικών φορέων «INTRAKAT - ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ Α.Τ.Ε.», με μέση τεκμαρτή έκπτωση 7,50% και με συνολική προσφορά ύψους 31,5 εκατομμυρίων ευρώ. Η συνολική προθεσμία περάτωσης όλων των κατασκευών του έργου, είναι για την περίοδο Τ1 οι 30 μήνες και για τη δεύτερη περίοδο Τ2 οι 36 μήνες.
Το δεύτερο έργο αφορά στην κατασκευή συστήματος ηλεκτροκίνησης και αντιθορυβικών πετασμάτων στο τμήμα Κιάτο-Ροδοδάφνη.
Ο κ. Καραμανλής υπενθύμισε ότι η αρχική σύμβαση υποδομής και επιδομής ήταν ένα πραγματικά χιλιο-ταλαιπωρημένο έργο, το οποίο ξεκίνησε το 2006. Σημείωσε ότι αυτή η κυβέρνηση πέτυχε την ολοκλήρωσή του, γλιτώνοντας μάλιστα για το ελληνικό Δημόσιο 240 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία η χώρα θα αναγκαζόταν να επιστρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν το έργο καθυστερούσε κι άλλο.
Εξήγησε ότι στο κομμάτι της ηλεκτροκίνησης είναι απαραίτητο να γίνουν μια σειρά από εργασίες, εξαιρετικά εξειδικευμένες τεχνικά. «Με τη νέα σύμβαση που κάνουμε τώρα, λοιπόν, εγκαθιστούμε ηλεκτροκίνηση, τηλεδιοίκηση και συστήματα για να γίνει πλήρως λειτουργική η γραμμή, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς διαλειτουργικότητας», σημείωσε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.
Πιο συγκεκριμένα, οι εργασίες που θα γίνουν συνοπτικά είναι οι εξής:
Προσωρινός μειοδότης του έργου ανακηρύχθηκε η ένωση οικονομικών φορέων ΤΕΡΝΑ - ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, με μέση τεκμαρτή έκπτωση 18,34%, και με συνολική προσφορά 55,4 περίπου εκατομμύρια ευρώ.
Οι προθεσμίες περάτωσης του έργου είναι κι εδώ αντίστοιχες, δηλαδή 30 μήνες για την περίοδο Τ1 και 36 μήνες για την περίοδο Τ2.
Στη συνέχεια, απαντώντας στους βουλευτές των κομμάτων της αντιπολίτευσης, ο κ. Καραμανλής επισήμανε ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να λύσει μία παθογένεια, που χαρακτήριζε για πολλά χρόνια τα σιδηροδρομικά έργα: τις κατακερματισμένες εργολαβίες.
Εξήγησε ότι «σε αντίθεση με τα σιδηροδρομικά έργα που γίνονται στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση, εδώ ήταν η χαρά του εργολάβου. Δηλαδή, άλλος έκανε την επιδομή, άλλος έκανε την υποδομή, άλλος τα συστήματα τηλεπικοινωνίας και τηλεδιοίκησης και μετά όλες αυτές οι εργολαβίες έπρεπε να παντρευτούν μαζί για να γίνουν λειτουργικά τα έργα. Αυτές τις παθογένειες προσπαθούμε να λύσουμε».
Υπενθύμισε δε ότι το υπουργείο Υποδομών μετά από δύο χρόνια διαπραγματεύσεων με τις αρμόδιες Γενικές Διευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατάφερε να αλλάξει τον τρόπο δημοπράτησης των σιδηροδρομικών έργων, η οποία θα γίνεται με τη διαδικασία της μελετοκατασκευής.
Αυτό σημαίνει, όπως ανέφερε, ότι «όλες αυτές οι εργολαβίες "παντρεύονται", δεν έχει πλέον κατακερματισμένες εργολαβίες» και επί της ουσίας τα σιδηροδρομικά έργα που δημοπρατήθηκαν στις 31 Δεκεμβρίου του 2021 «είναι ‘με το κλειδί στο χέρι’. Αυτή η διαδικασία θα μας γλυτώσει τουλάχιστον τέσσερα με πέντε χρόνια. Αυτά τα έργα τελικά θα μπορέσουν να ολοκληρωθούν και εντός των χρονοδιαγραμμάτων, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα σιδηροδρομικά έργα που έρχονται από το παρελθόν».
Ο κ. Καραμανλής εξήγησε επίσης ότι ορισμένα σιδηροδρομικά έργα έχουν «ουρά από το παρελθόν»: «Μερικές εργολαβίες τρέχουνε. Δεν μπορούμε να τις ακυρώσουμε και να ξεκινήσουμε από την αρχή διότι Αυτό θα ήταν προβληματικό και δεν θα υπηρετούσε το δημόσιο συμφέρον».
Με αφορμή την περίπτωση της Γερμανίας, που προχώρησε σε έκδοση μηνιαίας κάρτας κόστους εννέα ευρώ για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών επισήμανε ότι η κυβέρνηση εξαντλεί όλες τις δυνατότητες στήριξης του επιβατικού κοινού στο βαθμό που το επιτρέπουν τα πολύ στενά δημοσιονομικά περιθώρια στη χώρα μας. Υπενθύμισε ότι η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας μείωσε ξανά την τιμή του εισιτηρίου στο 1,20 ευρώ από 1,40 ευρώ, που το είχε αυξήσει η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Και τόνισε ότι θα ήταν λαϊκισμός να υποσχεθεί οτιδήποτε χωρίς να υπάρχει η δημοσιονομική δυνατότητα. Σημείωσε άλλωστε ότι το ελληνικό Δημόσιο επιδοτεί ήδη σήμερα παραπάνω τις συγκοινωνίες λόγω του ενεργειακού κόστους.
Ο κ. Καραμανλής ενημέρωσε την Επιτροπή για την πορεία των έργων υποδομών και τις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία στις τιμές των υλικών, θέμα για το οποίο ο υφυπουργός Υποδομών, Γιώργος Καραγιάννης, κατέθεσε τροπολογία την περασμένη εβδομάδα.
Ο κ. Καραμανλής υπενθύμισε ότι ήδη το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είχε προβεί σε ενέργειες για τις αναθεωρήσεις των τιμών των υλικών και την προστασία του κλάδου των κατασκευών.
Ανέφερε ειδικότερα ότι:
Πρώτον, προχώρησε η έκδοση συντελεστών αναθεώρησης για τα πρώτα τρία τρίμηνα του 2021 για 495 εργασίες με υλικά όπως ο χάλυβας, το αλουμίνιο, ο χαλκός, το PVC, το ξύλο, η άσφαλτος.
Δεύτερον, στις 2 Ιουνίου, δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ με την Υπουργική Απόφαση για τους συντελεστές αναθεώρησης τιμών δημοσίων έργων και για το τέταρτο τρίμηνο του 2021.
«Με αυτήν προβαίνουμε σε μια επιπλέον, ρεαλιστική αναθεώρηση που πλησιάζει το 10%, έναντι των συντελεστών του τελευταίου τριμήνου του 2021» τόνισε ο κ. Καραμανλής, αναφέροντας ότι έχουν προστεθεί και άλλες 70 εργασίες, συνολικά δηλαδή έχουν εκδοθεί συντελεστές αναθεώρησης για 565 άρθρα εργασιών όλων των κατηγοριών έργων.
Τρίτον, με νομοθετική ρύθμιση - και αυτή είναι η ουσία της τροπολογίας που κατατέθηκε την προηγούμενη εβδομάδα - προβλέπεται η απολογιστική πληρωμή συγκεκριμένων μόνο υλικών ασφάλτου, PVC και πολυαιθυλενίου, για περιορισμένο μόνο χρόνο από την έναρξη ισχύος της ρύθμισης και με αναδρομική ισχύ από την 1η/1/2022. Ενώ για εργασίες που περιλαμβάνουν αυτά τα υλικά, δεν θα προβλέπεται δαπάνη αναθεώρησης.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση κρίθηκε απαραίτητη, από τη στιγμή που οι ανατιμήσεις στις κατηγορίες αυτές είναι και οι μεγαλύτερες, σημείωσε ο κ. Καραμανλής.
Επιπλέον, εισάγεται η δυνατότητα επιμήκυνσης των προθεσμιών εκτέλεσης των έργων έως έξι μήνες, για τις εργοληπτικές επιχειρήσεις που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις αυξήσεις των τιμών των υλικών.
Ο κ. Καραμανλής επισήμανε ότι πρόβλημα λόγω των ανατιμήσεων στις πρώτες ύλες εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία δεν αντιμετωπίζουν μόνο οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, αλλά και οι μικρότερες κατασκευαστικές εταιρείες, που δεν έχουν έργα της κεντρικής διοίκησης, αλλά των Δήμων και των Περιφερειών, κάτι που έχει αναγνωρίσει και η αντιπολίτευση.
Ανέφερε τέλος ότι θεσπίζεται πριμ ολοκλήρωσης, σε ποσοστό 5% του ανεκτέλεστου υπολοίπου κάθε σύμβασης.
Τόνισε όμως ότι θα πρέπει, βεβαίως, να ικανοποιούνται δύο αναγκαίες προϋποθέσεις: Αφενός η εμπρόθεσμη ολοκλήρωση των έργων σύμφωνα με τα ισχύοντα χρονοδιαγράμματά τους, κι αφετέρου η μη χρήση του δικαιώματος επιμήκυνσης του χρονοδιαγράμματος των 6 μηνών.
«Για να είναι λοιπόν σαφές σε όλους: Οι εργολήπτες ή παίρνουν παράταση και διακόπτουν για έξι μήνες, ή παίρνουν μπόνους 5% και ολοκληρώνουν στην ώρα τους» ξεκαθάρισε ο κ. Καραμανλής.
Στο σημείο αυτό, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών απάντησε σε διάφορα «ευφάνταστα», που ακούστηκαν στη Βουλή, κατά την υποστήριξη της τροπολογίας την περασμένη εβδομάδα, ότι δήθεν η κυβέρνηση δίνει σε εργολάβους «κάτι εκατομμύρια δώρο».
Σχολίασε ότι «ίσως κάποιοι στην αντιπολίτευση κρίνουν εξ ιδίων τα αλλότρια», ξεκαθαρίζοντας ότι οι κατηγορίες αυτές δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα, ενώ υπογράμμισε ότι το σημαντικό είναι να μη σταματήσουν τα έργα υποδομής που εκτελούνται.
Ο κ. Καραμανλής επισήμανε εξάλλου πως όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν παρέμβει στην αγορά, διότι έχει αυξηθεί το κόστος κατά 70% στην άσφαλτο και στο PVC. Τόνισε επίσης ότι οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης είναι πολύ σημαντικές, ειδικά για τα μικρά έργα, που πραγματοποιούνται σε περιφέρειες και δήμους.
Κλείνοντας, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών δήλωσε: «Δεν σταματάμε εδώ. Εάν δούμε ότι αυτή η κατάσταση θα συνεχιστεί, εδώ είμαστε, σε διάστημα δύο και τριών και τεσσάρων μηνών να συζητήσουμε - πάντα στο πλαίσιο των δημοσιονομικών περιθωρίων που έχουμε, γιατί κάθε παρέμβαση περνάει από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους - για να κάνουμε κι άλλες παρεμβάσεις». Εξέφρασε πάντως την πεποίθηση ότι οι παρεμβάσεις, που ήδη έχουν γίνει, έχουν δώσει τεράστια ανακούφιση σε όλο τον εργοληπτικό κόσμο, ώστε να μη σταματήσουν τα μεγάλα, αλλά και τα μικρότερα έργα υποδομής σε όλη τη χώρα.
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών αρμόδιος για τις Υποδομές, Γιώργος Καραγιάννης, ανέφερε: «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι υποδομές στηρίζουν τη συνολική ανάταση της οικονομίας, ανοίγουν νέες θέσεις εργασίας και αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των πολιτών. Επίσης, αποτελούν μία σημαντική ευκαιρία να χτίσουμε, στη βάση της εμπιστοσύνης, τη σχέση Πολιτείας και πολιτών. Επομένως, κύριο μέλημά μας είναι να συνεχίζονται τα έργα απρόσκοπτα για να αποδοθούν στους μοναδικούς ιδιοκτήτες τους, τους πολίτες. Στην κατεύθυνση αυτή και ήδη από τα τέλη του 2021, όταν η αγορά βρέθηκε αντιμέτωπη με κατακόρυφες αυξήσεις σε βασικές πρώτες ύλες, προχωρήσαμε άμεσα στην αναθεώρηση συντελεστών για μία σειρά υλικών. Στη συνέχεια και μέσα στη ζοφερή πραγματικότητα που δημιουργεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία υιοθετήσαμε νέα μέτρα, προϊόν μίας τίμιας συμφωνίας όλων των πλευρών, τα οποία αποτυπώνονται στη νομοθετική ρύθμιση που έχει ήδη ψηφίσει η Βουλή. Καθώς οι ανατιμήσεις συνεχίζουν και τα προβλήματα παραμένουν, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε άμεσα στην ενεργοποίηση του Παρατηρητηρίου Τιμών και στην αναθεώρηση των συντελεστών του α’ τριμήνου 2022. Τα μέτρα και η μέριμνα αφορά όλους τους εργολήπτες, μεγαλύτερους και κυρίως μικρότερους, έργα σημαντικά για την καθημερινότητα των πολιτών και γι’ αυτό ήμασταν και παραμένουμε δίπλα στην αγορά για να παρεμβαίνουμε στο μέτρο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων μας».