Η υγειονομική κρίση (Covid-19) επηρέασε σημαντικά και συρρίκνωσε τη δυναμική του ελληνικού εταιρικού τομέα το 2020, αλλά από το 2021 η ελληνική οικονομία επιστρέφει δυναμικά.
Από την έντυπη έκδοση
Της Βάσως Βεγίρη
[email protected]
Η υγειονομική κρίση (Covid-19) επηρέασε σημαντικά και συρρίκνωσε τη δυναμική του ελληνικού εταιρικού τομέα το 2020, αλλά από το 2021 η ελληνική οικονομία επιστρέφει δυναμικά.
Τα στοιχεία της ICAP Group από τους ισολογισμούς και τα αποτελέσματα χρήσης 21.007 επιχειρήσεων για το οικονομικό έτος 2020, στο πλαίσιο της έκδοσης «Greece in Figures 2022», καταδεικνύουν πως ο ελληνικός εταιρικός τομέας εμφάνισε πτώση τόσο στον κύκλο εργασιών όσο και στην καθαρή κερδοφορία του.
Πιο συγκεκριμένα, τα έκτακτα μέτρα που ελήφθησαν από την Πολιτεία για τον περιορισμό της διασποράς του Covid-19, από τον Μάρτιο του 2020, όπως επισημαίνεται στην εισαγωγή της έκδοσης, συρρίκνωσαν την ελληνική οικονομία, η οποία κατέγραψε μείωση του ΑΕΠ σε όρους όγκου κατά 9,0% το 2020 σε σύγκριση με το 2019. Αντίθετα, το 2021 παρότι υπήρχαν ακόμη σε ισχύ περιοριστικά μέτρα για την άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ΑΕΠ της χώρας σημείωσε άνοδο 9,4% συνολικά στο εννεάμηνο του 2021.
«Η βαθιά ύφεση που βίωσε η ελληνική οικονομία το 2020, εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης», τονίζει σχετικά ο πρόεδρος και CEO της ICAP CRIF, Νικήτας Κωνσταντέλλος, σχολιάζοντας τα στοιχεία αλλά και τις προοπτικές, «επηρέασε αρνητικά τις ελληνικές εταιρείες που λειτούργησαν κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες και αυτό αποτυπώνεται στα οικονομικά τους αποτελέσματα».
Μετά την έντονη ύφεση του 2020, πάντως, όπως προσθέτει, τα μακροοικονομικά μεγέθη ανακτούν το χαμένο έδαφος και δημιουργούν θετικές προοπτικές. «Από το 2021, η ελληνική οικονομία επιστρέφει δυναμικά, καθώς σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 8,3% και αυτό αντανακλάται στην πορεία των ελληνικών επιχειρήσεων. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από τα οικονομικά αποτελέσματα 114 ελληνικών εταιρειών, που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, προκύπτει σημαντική αύξηση του κύκλου εργασιών τους κατά 16% περίπου το πρώτο εννεάμηνο του 2021», σημειώνει χαρακτηριστικά. «Ωστόσο, παρά τις θετικές εκτιμήσεις και προβλέψεις για την πορεία της εγχώριας οικονομίας το 2022, οι οποίες έκαναν λόγο για ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 5%, οι ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες που επικρατούν την τρέχουσα περίοδο σε διεθνές επίπεδο αναμένεται να οδηγήσουν σε χαμηλότερο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης. Η πρόσφατη γεωπολιτική αναταραχή, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η έκρηξη του κόστους της ενέργειας και οι έντονα πληθωριστικές πιέσεις δημιουργούν σημαντικά προβλήματα, εντείνοντας παράλληλα το κλίμα ανησυχίας στον επιχειρηματικό κόσμο. Αναμφίβολα και το τρέχον έτος αποτελεί μία δύσκολη χρονιά, ωστόσο, παρά την αβεβαιότητα που επικρατεί, εκτιμώ ότι οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας παραμένουν θετικές, με βασική όμως προϋπόθεση την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων και τη λήψη κατάλληλων μέτρων που θα επιτρέψουν στις επιχειρήσεις να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους».
Οι ισολογισμοί του 2020
Αναλύοντας τους ισολογισμούς 20.570 ελληνικών επιχειρήσεων (εκτός του χρηματοπιστωτικού τομέα), διαπιστώνεται ότι τα αποτελέσματα χρήσης του εταιρικού τομέα το 2020 επιδεινώθηκαν σημαντικά, έπειτα από μια πενταετία διαρκούς ανοδικής πορείας, με πτώση τόσο στον κύκλο εργασιών όσο και στα καθαρά αποτελέσματα.
Ειδικότερα, ο κύκλος εργασιών του συνόλου των εταιρειών μειώθηκε κατά 11,6% ή 18,5 δισ. διαμορφούμενος σε 140,7 δισ. ευρώ, ενώ τα καθαρά (προ φόρων) κέρδη συρρικνώθηκαν κατά 29,7% ή 1,7 δισ., διαμορφούμενα στα 4 δισ. ευρώ. Ωστόσο, θα πρέπει να τονισθεί ότι η μείωση των κερδών είναι πολύ πιο μεγάλη (-50%), εάν δεν ληφθούν υπόψη τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ, η οποία κατέγραψε κέρδη το 2020 από υψηλές ζημιές το 2019.
Ποιους τομείς χτύπησαν βαρύτερα οι επιπτώσεις των lockdowns
Μείωση κατέγραψαν οι πωλήσεις σε οκτώ από τους εννέα ευρύτερους κλάδους του εταιρικού τομέα (εξαιρουμένου του χρηματοπιστωτικού), σύμφωνα με την ICAP. Τη μεγαλύτερη (ποσοστιαία) μείωση στον κύκλο εργασιών κατέγραψε ο κλάδος των Ξενοδοχείων - Εστιατορίων (-61,9%) και ακολούθησε ο κλάδος των Μεταφορών - Επικοινωνιών (-18,8%). Με μικρή διαφορά έπονται οι κλάδοι των Λοιπών υπηρεσιών (-13,0%) και της Μεταποίησης (-12,2%). Μικρότερη (ποσοστιαία) μείωση σημείωσαν οι υπόλοιποι κλάδοι του εταιρικού τομέα, ενώ ο κλάδος της Γεωργίας - Αλιείας ήταν ο μόνος που παρουσίασε αύξηση των συνολικών του πωλήσεων το 2020/2019 (+7,3%).
Διαπιστώσεις
Σχετικά με τα συνολικά αποτελέσματα του εταιρικού τομέα (ανεξαρτήτως κλάδου), το 2020 σε σχέση με το 2019 διαπιστώνεται ότι:
*** Παράλληλα με τη μείωση των συνολικών πωλήσεων (-11,6%) συρρικνώθηκαν και τα μικτά κέρδη με ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό (-12,4%).
*** Οι δαπάνες διοίκησης και διάθεσης, καθώς και οι χρηματοοικονομικές δαπάνες παρουσίασαν συνολικά μείωση 2,9%.
*** Οι παραπάνω μεταβολές συνέβαλαν στη σημαντική επιδείνωση των λειτουργικών αποτελεσμάτων, τα οποία κατέγραψαν πτώση της τάξης του 38,0% το 2020 σε σύγκριση με το 2019.
*** Αντίθετα, αξιοσημείωτη είναι η «ανατροπή» του μη λειτουργικού αποτελέσματος, το οποίο κατέστη θετικό το 2020 από αρνητικό το 2019.
*** Τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν σε 4,1 δισ. ευρώ το 2020, παρουσιάζοντας σημαντική πτώση 29,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Κερδοφόροι - Ζημιογόνοι
Αναφορικά με τους επιμέρους κλάδους (του μη χρηματοπιστωτικού εταιρικού τομέα), δύο κατέστησαν ζημιογόνοι το 2020, ενώ οι υπόλοιποι ήταν κερδοφόροι. Συγκεκριμένα, οι κλάδοι Ξενοδοχεία - Εστιατόρια και Ορυχεία - Λατομεία κατέγραψαν ζημίες το 2020, όταν ο πρώτος το 2019 ήταν κερδοφόρος, ενώ ο δεύτερος ήταν ζημιογόνος. Τρεις κλάδοι (Γεωργία - Αλιεία, Ενέργεια - Ύδρευση και Κατασκευές) σημείωσαν θετικά αποτελέσματα (κέρδη) το 2020, ενώ το προηγούμενο έτος είχαν καταγράψει ζημίες.
Η πλειονότητα των 20.570 εταιρειών (63,0%) πάντως ήταν κερδοφόρες το 2020, τα δε κέρδη τους υπερίσχυσαν και καθόρισαν και το συνολικό αποτέλεσμα. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στα κέρδη είχαν οι κλάδοι του Εμπορίου και της Μεταποίησης.