Θα μπορούσε να είναι «πρωταπριλιάτικο» αστείο, αλλά δυστυχώς είναι αλήθεια: Ο αντιπρόεδρος του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας Ντμίτρι Μεντβέντεφ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να σταματήσει η Μόσχα τις εξαγωγές προϊόντων διατροφής σε «μη φιλικές χώρες. «Θα προμηθεύουμε τρόφιμα και καλλιέργειες μόνο στους φίλους μας- ευτυχώς έχουμε πολλούς και δεν βρίσκονται καθόλου στην Ευρώπη ούτε στη Βόρεια Αμερική», έγραψε ο στενός συνεργάτης του Πούτιν.
Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Θα μπορούσε να είναι «πρωταπριλιάτικο» αστείο, αλλά δυστυχώς είναι αλήθεια: Ο αντιπρόεδρος του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας Ντμίτρι Μεντβέντεφ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να σταματήσει η Μόσχα τις εξαγωγές προϊόντων διατροφής σε «μη φιλικές χώρες. «Θα προμηθεύουμε τρόφιμα και καλλιέργειες μόνο στους φίλους μας- ευτυχώς έχουμε πολλούς και δεν βρίσκονται καθόλου στην Ευρώπη ούτε στη Βόρεια Αμερική», έγραψε ο στενός συνεργάτης του Πούτιν.
Υπενθύμισε μάλιστα ότι η Ρωσία αντιπροσωπεύει σχεδόν το 30% των παγκόσμιων εξαγωγών σιτηρών και οι πωλήσεις τους υπερβαίνουν εκείνες των ρωσικών όπλων. Πέρυσι, οι εξαγωγές ρωσικών σιτηρών ξεπέρασαν μάλιστα τα 37 δισεκατομμύρια δολάρια.
Για τη Ρωσία, «μη φιλικές», θεωρούνται 48 χώρες που μετέχουν στις κυρώσεις που έχει επιβάλει η Δύση, σε αντίποινα για την εισβολή στην Ουκρανία.
Ανάμεσά τους και η Ελλάδα, για την οποία μάλιστα, ρωσικές διπλωματικές πηγές, που μίλησαν στην «Ναυτεμπορική», κάνουν λόγο για «καταστροφικές σχέσεις με τη Ρωσία». Η Ελλάδα εισάγει από τη Ρωσία περίπου το 50% των αναγκών της σε μαλακά σιτάρια, που είναι το κύριο συστατικό του ψωμιού, ενώ χρησιμοποιείται και σε προϊόντα ζαχαροπλαστικής.
Ένα άλλο 20%, προερχόταν από την Ουκρανία, αλλά λόγω του πολέμου τα προπληρωμένα συμβόλαια με το Κίεβο φαίνεται να είναι τώρα στον «αέρα». Με την Μαύρη θάλασσα και η Αζοφική κυρίως, να έχουν μετατραπεί σε θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων, η ναυσιπλοΐα για τα εμπορικά πλοία έχει καταστεί επικίνδυνα, με αποτέλεσμα μεγάλες ποσότητες σιτηρών να είναι εγκλωβισμένες σε αποθήκες στην εμπόλεμη ζώνη, στην Ουκρανία. Και φυσικά, οι τιμές στα σιτηρά ακολουθούν φρενήρη πορεία.
Στην ευρωπαϊκή αγορά, οι τιμές του σιταριού κυμαίνονται κοντά στα 400 δολάρια τον τόνο, από 300 δολάρια ,που ήταν πριν τον πόλεμο.
Οι τιμές αυξάνονται ξανά επειδή όλο και περισσότεροι συμμετέχοντες στην αγορά αναμένουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα διαρκέσει για αρκετό καιρό. Οι αναλυτές εκτιμούν επί του παρόντος ότι η Ουκρανία θα μπορεί να εξάγει μόνο 200.000 τόνους σίτου από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο. Η νέα συγκομιδή της Ουκρανίας το 2022 αναμένεται να πέσει κατακόρυφα κατά 55% σε μόλις 38,9 εκατομμύρια τόνους καθώς η ρωσική εισβολή έχει συρρικνώσει σημαντικά τις σπαρμένες εκτάσεις ,όπως εκτιμά η APK-Inform. Οι εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών την επόμενη σεζόν- από τον Ιούλιο του 2022 έως τον Ιούνιο του 2023 -θα μπορούσαν επομένως να μειωθούν κατά περίπου ένα τρίτο σε 30 εκατομμύρια τόνους, σύμφωνα με τον αγροτο-οικονομολόγο, Ολαφ Τσίνκε. Αμερικανοί αναλυτές αναμένουν επίσης ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα ασκήσει τεράστια πίεση στην παγκόσμια προσφορά σιτηρών και θα αυξήσει τις τιμές και τον πληθωρισμό.
Ο αγροτο-οικονομολόγος Ολεξάντρ Περεχότζουκ, στέλεχος του Γερμανικού Ινστιτούτου Αγροτικής Ανάπτυξης Leibniz, υποστηρίζει ότι η Μόσχα προσπαθεί από το 2007 να δημιουργήσει έναν «ΟΠΕΚ σιτηρών», στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Η ιδέα αφορά τη δημιουργία μιας πλατφόρμας για τον συντονισμό των εξαγωγών σιτηρών από τη Ρωσία, το Καζακστάν και την Ουκρανία. Το Καζακστάν, το οποίο έχει συγκομιδή 10 - 20 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών κάθε χρόνο, ενδιαφέρθηκε για την πρόταση της Μόσχας, καθώς αναγκάζεται να μεταφέρει το σιτάρι του στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας μέσω των ρωσικών σιδηροδρόμων. «Λόγω αυτής της γεωγραφικής θέσης, η εξαγωγή σιταριού από το Καζακστάν στην παγκόσμια αγορά βρίσκεται ουσιαστικά υπό τον έλεγχο της Ρωσίας», λέει ο Περεχότζουκ. Στην πρόταση του «ΟΠΕΚ σιτηρών» αντιτάχθηκε πάντως η Ουκρανία, καθώς διαθέτει αναπτυγμένες λιμενικές υποδομές στη Μαύρη Θάλασσα και μπορούσε να ανταγωνιστεί επιτυχώς τη Ρωσία στην παγκόσμια αγορά σιταριού.
«Ο Πούτιν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα σιτηρά ως διατροφικό όπλο, αν η Ουκρανία χάσει τα εδάφη της στη Μαύρη Θάλασσα, καθώς δεν θα έχει πλέον ελεύθερη και άμεση πρόσβαση στην παγκόσμια αγορά», γράφει το γερμανικό περιοδικό FOCUS. “Το διατροφικό όπλο είναι πιο επικίνδυνο από το «όπλο του αερίου ή του πετρελαίου», ακόμη πιο επικίνδυνο από τους ρωσικούς πυραύλους ή τις βόμβες, λέει ο Περεχότζουκ.
Ο Νταν Μπέις, επικεφαλής της AgResource Co, επικαλείται τον …Θεό: «Αν έχουμε και προβλήματα με τον καιρό εφέτος, ο Θεός να μας φυλάξει», λέει ο Μπέις. Περιγράφει μάλιστα τον πόλεμο στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας ως το μεγαλύτερο εφοδιαστικό σοκ εφοδιασμού από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και προσθέτει: «Η αβεβαιότητα σχετικά με την έκβαση και τη διάρκεια της ρωσικής εισβολής, θα διατηρήσει τις τιμές των σιτηρών σε υψηλά επίπεδα και θα ασκήσει ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις».