Παγκόσμιο σοκ ελλείψεων απειλεί την πετρελαϊκή αγορά και κλιμακώνει τους φόβους για βαθιά και παρατεταμένη ενεργειακή κρίση, λόγω των συνεπειών από τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Από την έντυπη έκδοση
Της Νικόλ Λειβαδάρη
[email protected]
Παγκόσμιο σοκ ελλείψεων απειλεί την πετρελαϊκή αγορά και κλιμακώνει τους φόβους για βαθιά και παρατεταμένη ενεργειακή κρίση, λόγω των συνεπειών από τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ) προειδοποίησε χθες ότι πρέπει να αναμένεται ισχυρό σοκ στην παγκόσμια προσφορά το επόμενο διάστημα, καθώς μόνον τον Απρίλιο αναμένεται να χαθούν από την αγορά 3 εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού πετρελαίου ημερησίως. Παρότι ο ενεργειακός κλάδος της Ρωσίας εξαιρείται από τις ευρωπαϊκές κυρώσεις, η ΙΕΑ επισημαίνει ότι πολλές πετρελαϊκές επιχειρήσεις έχουν ήδη γυρίσει την πλάτη τους στη Μόσχα, γεγονός που σημαίνει ότι το αποτύπωμα των μειωμένων ρωσικών εξαγωγών θα γίνει άμεσα αισθητό στην παγκόσμια αγορά. Η δε μείωση της ζήτησης, λόγω της εκρηκτικής ανόδου των τιμών, δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 1 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως, γεγονός που σημαίνει ότι το έλλειμμα στο ισοζύγιο θα είναι δυσαναπλήρωτο.
Η προειδοποίηση της ΙΕΑ και οι φόβοι για έλλειμμα προσφοράς κράτησαν σε υψηλά επίπεδα τις τιμές του πετρελαίου και σε κλίμα έντονης νευρικότητας την αγορά, παρά τη δίοδο εκτόνωσης που διαφάνηκε στο μέτωπο του πολέμου στην Ουκρανία και την αποκάλυψη των Financial Times ότι Μόσχα και Κίεβο συζητούν επί ειρηνευτικού σχεδίου 15 σημείων. Η τιμή του μπρεντ εκινείτο έως χθες το απόγευμα ανάμεσα στα 97 και τα 103 δολάρια το βαρέλι, ενώ οξείες διακυμάνσεις ανάμεσα στα 94 και τα 100 δολάρια το βαρέλι είχε και το αμερικανικό αργό.
Η έντονη μεταβλητότητα είναι συνέπεια όχι μόνον της παρατεινόμενης γεωπολιτικής ρευστότητας αλλά και νέων αστάθμητων παραγόντων, όπως τα lockdowns λόγω πανδημίας στην Κίνα. Σ’ αυτό το κλίμα, η Λιβύη άσκησε χθες νέες πιέσεις στον ΟΠΕΚ για δραστική αύξηση της παραγωγής του, με την ΙΕΑ ωστόσο να μη δίνει ισχυρές πιθανότητες ανταπόκρισης από τους μεγάλους παραγωγούς του καρτέλ και ειδικά από τη Σαουδική Αραβία.
Ενδεικτική της απόστασης, άλλωστε, που εξακολουθεί να χωρίζει το Ριάντ με τη Δύση είναι η αποκάλυψη της Wall Street Journal, σύμφωνα με την οποία η Σαουδική Αραβία και η Κίνα διαπραγματεύονται την πετρελαϊκή αποδολαριοποίηση - ήτοι, την τιμολόγηση μέρους των πωλήσεων πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας προς την Κίνα σε γιουάν. Εάν αυτή η κίνηση προχωρήσει θα πρόκειται για μείζων ανατροπή, με θεαματική μείωση της κυριαρχίας του δολαρίου στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Σήμερα, περίπου το 80% των παγκόσμιων πωλήσεων αργού γίνονται σε δολάρια, ενώ οι Σαουδάραβες τιμολογούν όλες τις εξαγωγές τους σε δολάρια μετά τη συμφωνία του 1974 με την κυβέρνηση Νίξον. Η Κίνα αγοράζει περισσότερο από το 25% του πετρελαίου που εξάγει η Σαουδική Αραβία.
Χθες, η Νορβηγία ανακοίνωσε ότι τους επόμενες μήνες θα αυξήσει την παροχή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Συγκεκριμένα, η κρατική εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα αυξήσει τις εξαγωγές της προς την Ευρώπη κατά 1,4 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, «τα οποία καλύπτουν τη ζήτηση 1,4 εκατ. ευρωπαϊκών νοικοκυριών για περίπου έναν χρόνο». Σύμφωνα με το Bloomberg, επίσης, η Γαλλία ξανάνοιξε τους διαύλους συζήτησης με την Ισπανία για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου. Ο Γάλλος πρέσβης στη Μαδρίτη Ζαν Μισέλ Καζά δήλωσε ότι το Παρίσι είναι πλέον πρόθυμο να συζητήσει τη βιωσιμότητα του αγωγού Midcat, ο οποίος θα μπορούσε να ενώσει τις δύο χώρες μέσω των Πυρηναίων.