Για δεκαετίες, η κυβέρνηση των ΗΠΑ, με μεγάλα έξοδα, ενθάρρυνε τους αγρότες να καλλιεργούν περισσότερο καλαμπόκι, ώστε να μπορεί να μετατραπεί σε αιθανόλη, ένα υποκατάστατο βενζίνης. Η «μανία» της Αμερικής με την αιθανόλη έχει ενισχύσει την κυριαρχία της Ρωσίας στις διεθνείς αγορές σιτηρών και προσφέρει ακόμη ένα όπλο στον Βλαντίμιρ Πούτιν, εξηγεί ο Atlantic.
Και εξηγεί: Η μετακομμουνιστική Ρωσία έχει αναδειχθεί ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σιταριού στον κόσμο. Εάν ο Πούτιν πετύχει αυτό που θέλει, δηλαδή να «απορροφήσει» με τον έναν ή τον άλλο τρόπο την Ουκρανία - επίσης σημαντικό παραγωγό σιταριού - η διευρυμένη «ρωσική αυτοκρατορία» θα καλύπτει σχεδόν το ένα τρίτο των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού.
Η Ρωσία έχει γίνει τόσο κυρίαρχη στις αγορές σιταριού σε μεγάλο βαθμό επειδή η Αμερική έχει αποσυρθεί από αυτές. Η παραγωγή σιταριού στις ΗΠΑ ήταν περίπου κατά ένα τρίτο χαμηλότερη το 2018 από ό,τι στο αποκορύφωμά της στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Το σιτάρι έχει δώσει τη θέση του στο καλαμπόκι. Σχεδόν το 70% της συνολικής παραγωγής σιτηρών στις ΗΠΑ είναι τώρα καλαμπόκι, από 47% στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Και από αυτή την τεράστια σοδειά καλαμποκιού, σχεδόν το μισό μετατρέπεται σε αιθανόλη για να οδηγεί αυτοκίνητα και φορτηγά.
«Η μετατροπή του καλαμποκιού σε καύσιμο δεν είχε ποτέ οικονομική λογική. Συμβαίνει μόνο λόγω μιας σειράς ομοσπονδιακών κανονισμών και επιδοτήσεων που ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Κάρτερ και διευρύνθηκαν και εμβαθύνθηκαν το 2005 και το 2007» σχολιάζει ο αρθογράφος και προσθέτει: «Αλλά αν οι κανόνες είναι περίπλοκοι, τα αποτελέσματα δεν είναι. Από το 2001 έως το 2005, το μερίδιο των Ηνωμένων Πολιτειών στις παγκόσμιες εξαγωγές σιταριού ήταν κατά μέσο όρο 25%. Από τότε που εγκρίθηκαν οι νέοι κανόνες για την αιθανόλη την πρώτη δεκαετία αυτού του αιώνα, το μερίδιο των ΗΠΑ έχει υποχωρήσει στο μισό, σε περίπου 13%
Η αιθανόλη είχε διαχρονικά παρουσιαστεί ως μία λύση ενεργειακής ανεξαρτησίας. Κάνοντας εκστρατεία στην Αϊόβα για το χρίσμα των Δημοκρατικών για την προεδρία το 2007, ο Μπαράκ Ομπάμα δήλωνε ότι η αιθανόλη «εν τέλει βοηθά την εθνική μας ασφάλεια, γιατί αυτή τη στιγμή στέλνουμε δισεκατομμύρια δολάρια σε μερικά από τα πιο εχθρικά έθνη στη γη». Ο Ομπάμα είχε πλούσιο background στην υπεράσπιση της αιθανόλης: Είχε μπει στην ομοσπονδιακή πολιτική ως γερουσιαστής από το Ιλινόις, τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό καλαμποκιού της χώρας μετά την Αϊόβα.
Ακόμη όμως και εάν δεχθούμε ότι το 2007 το επιχείρημα αυτό είχε ισχύ, τα πλεονεκτήματα είναι μηδενικά το 2022, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν γίνει ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο. Και παρόλο που η αιθανόλη μπορεί να έχει κάποια μικρά περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα έναντι της βενζίνης, αυτά τα αμφισβητούμενα οφέλη ακυρώνονται από την τρομερή επιβάρυνση που φέρει η αιθανόλη για την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων.
Εάν τα κράτη εισαγωγής τροφίμων στην Ασία και τη Μέση Ανατολή μπορούσαν να διασφαλίσουν ότι περισσότερο αμερικανικό σιτάρι, κριθάρι και ηλιέλαιο θα κατευθυνόταν στις αγορές τους και ότι περισσότερο καλαμπόκι θα ήταν διαθέσιμο για ζωοτροφές αντί να καίγεται ως καύσιμο αυτοκινήτων, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά.
Αν οι Αμερικανοί αποφασίσουν ακόμη και τώρα να καταργήσουν τις επιδοτήσεις της αιθανόλης, τα επόμενα χρόνια η μεγαλύτερη προσφορά τροφίμων θα μειώσει την πίεση στις τιμές. Η λιγότερη πίεση στις τιμές των τροφίμων θα αφαιρέσει ένα ρωσικό όπλο εκφοβισμού. Οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι ανακαλύπτουν τώρα πόση δύναμη στα χέρια της Ρωσίας είναι η δύναμη που η ίδια η Δύση της παρέδωσε απρόσεκτα.