Ο χαμηλός βαθμός της συνδικαλιστικής πυκνότητας και η πενία στις συλλογικές διαπραγματεύσεις στα Βαλκάνια και τη ΝΑ Ευρώπη επισημάνθηκαν στο Διεθνές Συνέδριο με θέμα “Σύγχρονες τάσεις της Συλλογικής Διαπραγμάτευσης στα Βαλκάνια & στη Ν.Α. Ευρώπη”, που διοργάνωσε ο Οργανισμός Μεσολάβησης & Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.) και οι Νομικές Σχολές των Πανεπιστημίων Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.) και Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.), με αφορμή τη συμπλήρωση 30 ετών λειτουργίας του Ο.ΜΕ.Δ., στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. στη Θεσσαλονίκη.
Της Βάσως Βεγίρη
[email protected]
Ο χαμηλός βαθμός της συνδικαλιστικής πυκνότητας και η πενία στις συλλογικές διαπραγματεύσεις στα Βαλκάνια και τη ΝΑ Ευρώπη επισημάνθηκαν στο Διεθνές Συνέδριο με θέμα “Σύγχρονες τάσεις της Συλλογικής Διαπραγμάτευσης στα Βαλκάνια & στη Ν.Α. Ευρώπη”, που διοργάνωσε ο Οργανισμός Μεσολάβησης & Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.) και οι Νομικές Σχολές των Πανεπιστημίων Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.) και Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.), με αφορμή τη συμπλήρωση 30 ετών λειτουργίας του Ο.ΜΕ.Δ., στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. στη Θεσσαλονίκη.
Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη και με τη συμμετοχή εκπροσώπων από οκτώ χώρες της εν λόγω περιοχής - συγκεκριμένα από Ελλάδα, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρο, Ρουμανία, Σερβία και Τουρκία - και στόχευσε στη συγκεκριμένη περιοχή, όπως επισήμανε στο naftemporiki.gr ο Πρόεδρος του Ο.ΜΕ.Δ., Ομότιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής των Αθηνών, Κώστας Παπαδημητρίου, καθώς τα Βαλκάνια έχουν έχουν μεν κάποιες διαφορές αλλά έχουν και αρκετά κοινά στοιχεία, αλλά και βάσει της πεποίθησης ότι η Θεσσαλονίκη πρέπει να διαδραματίζει πολιτικο-διπλωματικό ρόλο και να ανακτήσει έναν μητροπολιτικό ρόλο στην περιοχή.
"Μια βασική διαφορά που υπάρχει - σημειώνει ο κ.Παπαδημητρίου - είναι ότι αυτές οι χώρες άλλαξαν πολιτικό καθεστώς, κάνοντας ένα πολύ σημαντικό πέρασμα από το σοσιαλιστικού τύπου καθεστώς στο καθεστώς της αγοράς. Μολαταύτα, παρά τη διαφορά αυτή, μπορεί να πει κανείς ότι υπάρχει ένα κοινό ζήτημα, ότι οι εργαζόμενοι λόγω της κρίσης ασχολούνται με τη συμμετοχή στις συνδικαλιστικές οργανώσεις σε μικρότερο βαθμό σε σύγκριση με το παρελθόν, ότι δηλαδή υπάρχει παντού χαμηλός βαθμός συνδικαλιστικής πυκνότητας όπως λέμε. Μάλιστα ο δείκτης αυτός μικραίνει, βαίνει μειούμενος, άρα υπάρχουν προβλήματα και στην επιτυχία και την αποτελεσματικότητα της συλλογικής διαπραγμάτευσης. Υπάρχουν δηλαδή και στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες ολόκληροι τομείς, στους οποίους δεν ισχύουν τουλάχιστον οι κλαδικές συνδικαλιστικές οργανώσεις και το μόνο που μένει είναι ή η ατομική σύμβαση ή ο νομοθετικός μισθός, υπάρχει δηλαδή μια φτώχεια στη συλλογική διαπραγμάτευση και λόγω της κρίσης αλλά και λόγω του covid, αλλά η κρίση είναι το πιο σημαντικό. Με άλλα λόγια, υπάρχει μικρή πυκνότητα συνδικαλιστική, με συνέπεια και το αποτέλεσμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων να είναι φτωχό, να υπάρχουν δηλαδή είτε πολύ λίγες συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή το περιεχόμενό τους να μην είναι πλούσιο, με αποτέλεσμα η εργασιακή σχέση να ρυθμίζεται είτε από την ατομική σύμβαση, είτε από τον νομοθετικό μισθό τον κατώτατο, ο οποίος αυτονοήτως δεν είναι πολύ ψηλός. Αυτά λοιπόν είναι κρίσιμα ζητήματα.Η ύπαρξη αυτής της πενίας της συλλογικής διαπραγμάτευσης είναι ένα συμπέρασμα που ισχύει για όλες τις χώρες. Περαιτέρω, υπάρχει και ένα άλλο θέμα, οι νέες συμβάσεις εργασίας που υπάρχουν παντού, οι οποίες είναι επίσης ατυπικές, και οι οποίες επίσης θα πρέπει να ρυθμιστούν με έναν τρόπο ούτως ώστε οι εργαζόμενοι να αισθάνονται ασφαλείς και η εργασία τους και το καθεστώς τους να μη διαπνέεται από συνθήκες εργασιακής ανασφάλειας".
Σε άλλες χώρες, όπως προσθέτει ο Πρόεδρος του Ο.ΜΕ.Δ., τα θέματα αυτά παρατηρούνται σε μεγαλύτερη ένταση και αλλού σε μικρότερη, αλλά τα προβλήματα είναι κοινά και οι διαπιστώσεις είναι σε έναν βαθμό κοινές, υπάρχει δηλαδή ένας κορμός κοινών διαπιστώσεων. "Η Ελλάδα δεν είναι στη χειρότερη περίπτωση, αλλά είναι γεγονός ότι και στην Ελλάδα η συμμετοχή σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και η σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας είναι φθίνουσα", επισημαίνει σχετικά.
Τις εργασίες του συνεδρίου παρακολούθησε και μεγάλος αριθμός ενδιαφερομένων από το εξωτερικό μέσω διαδικτύου, καθώς ήταν υβριδικό. Στόχος του Ο.ΜΕ.Δ., εξάλλου, είναι μεταξύ άλλων, όπως αναφέρει ο Πρόεδρος του, η ανάπτυξη ενός δικτύου των Οργανισμών Επίλυσης των Συλλογικών Διαφορών (σ.σ. υπάρχει λ.χ. αντίστοιχος Οργανισμός στη Σερβία που έχει ήδη ζητήσει σχετική συνεργασία), ενώ εντός του τρέχοντος έτους αναμένεται να πραγματοποιηθούν και άλλες εκδηλώσεις για τα 30 χρόνια του Οργανισμού.