Πότε θα σπάσει η γυάλινη οροφή; Πότε θα κλείσει η ψαλίδα ανάμεσα σε γυναίκες και άνδρες σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο και κυρίως στην εκπροσώπηση σε θέσεις ευθύνης; Οι εκτιμήσεις είναι άκρως αποθαρρυντικές, αφού υπολογίζεται ότι θα πρέπει να περάσει περισσότερο από ενας αιώνας για να κατακτήσουμε την ισότητα. Αλλά οι εκτιμήσεις αυτές δεν πτοούν γυναίκες που είναι αποφασισμένες να δουν το χάσμα να κλείνει. Στην κατεύθυνση αυτή εργάζεται και το Women Corporate Directors, το οποίο μάλιστα ετοιμάζεται να αποκτήσει παρουσία στην Αθήνα. Η νέα του διευθύνουσα σύμβουλος, Jennifer Reynolds, μίλησε στη Ναυτεμπορική για το τι πρέπει να γίνει ώστε να αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, σε υψηλά αμειβόμενους ρόλους, αλλά και πόσο σημαντική είναι η παρουσία τους σε ηγετικές θέσεις για τις ίδιες τις εταιρείες που σήμερα αντιμετωπίζουν μία πληθώρα προκλήσεων.
Συνέντευξη στη Νατάσα Στασινού
[email protected]
Πότε θα σπάσει η γυάλινη οροφή; Πότε θα κλείσει η ψαλίδα ανάμεσα σε γυναίκες και άνδρες σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο και κυρίως στην εκπροσώπηση σε θέσεις ευθύνης; Οι εκτιμήσεις είναι άκρως αποθαρρυντικές, αφού υπολογίζεται ότι θα πρέπει να περάσει περισσότερο από ενας αιώνας για να κατακτήσουμε την ισότητα. Αλλά οι εκτιμήσεις αυτές δεν πτοούν γυναίκες που είναι αποφασισμένες να δουν το χάσμα να κλείνει. Στην κατεύθυνση αυτή εργάζεται και το Women Corporate Directors, το οποίο μάλιστα ετοιμάζεται να αποκτήσει παρουσία στην Αθήνα. Η νέα του διευθύνουσα σύμβουλος, Jennifer Reynolds, μίλησε στη Ναυτεμπορική για το τι πρέπει να γίνει ώστε να αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, σε υψηλά αμειβόμενους ρόλους, αλλά και πόσο σημαντική είναι η παρουσία τους σε ηγετικές θέσεις για τις ίδιες τις εταιρείες που σήμερα αντιμετωπίζουν μία πληθώρα προκλήσεων.
Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ υπολογίζει ότι θα πρέπει να περάσουν ακόμη 136 χρόνια για να κλείσει το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, καθώς η πανδημία έφερε νέα εμπόδια για τις γυναίκες. Πώς μπορεί να αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας;
Ξεκινώντας από τα βασικά, οι γυναίκες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη, ισότιμα βάρη στη φροντίδα παιδιών και ηλικιωμένων και την ευκαιρία να εργάζονται σε νόμιμο πλαίσιο. Η πανδημία έχει επιβαρύνει δυσανάλογα πολύ τις γυναίκες, όχι μόνο ως προς την απασχόληση και την οικονομική τους θέση, αλλά επίσης στην υγεία και την ασφάλεια. Ορισμένες χώρες έχουν αναλάβει δράση. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα περίπου 40 οικονομίες έχουν υιοθετήσει πολιτικές άδειας και επιδομάτων για να βοηθήσουν τους εργαζόμενους γονείς να ανταποκριθούν στις νέες διευρυμένες υποχρεώσεις για τη φροντίδα των παιδιών και πολλές κυβερνήσεις έχουν καθιερώσει υπηρεσίες αφιερωμένες στην προστασία των γυναικών από τη βία.
Ωστόσο το να ενταχθούν στην αγορά εργασίας οι γυναίκες είναι μόνο η αρχή της δουλειάς που πρέπει να γίνει για να κλείσει το χάσμα των δύο φύλων. Για να κερδίσουν οικονομική ισότητα οι γυναίκες, θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οδεύουν προς θέσεις υψηλότερης παραγωγικότητας και αμοιβών. Οι γυναίκες τείνουν να συγκεντρώνονται σε ρόλους με χαμηλότερους μισθούς, προσανατολισμένους στις υπηρεσίες, γι' αυτό και επλήγησαν περισσότερο στην πανδημία κατά την οποία οι θέσεις αυτές ήταν οι πρώτες που χάθηκαν και οι τελευταίες που επέστρεψαν. Αυτοί οι ρόλοι τείνουν επίσης να είναι πιο επισφαλείς με λιγότερη σταθερότητα εισοδήματος. Πρέπει να δούμε τις γυναίκες σε υψηλότερα αμειβόμενους ρόλους στις επιστήμες, την τεχνολογία, τη μηχανική και τα μαθηματικά. Αυτοί οι ρόλοι όχι μόνο παρέχουν υψηλότερη αμοιβή, αλλά έχουν επίσης καλύτερη εργασιακή ασφάλεια και ανοίγουν μονοπάτια για ηγετικούς ρόλους στην οικονομία. Οι ρόλοι στην οικονομία που οδηγούν σε υψηλότερο εισόδημα, σταθερότητα εργασίας και ηγεσία κυριαρχούνται από τους άνδρες σήμερα και αυτό πρέπει να αλλάξει προκειμένου να κλείσουμε σημαντικά το παγκόσμιο χάσμα μεταξύ των φύλων.
Το ποσοστό των γυναικών σε ηγετικές θέσεις στις επιχειρήσεις είναι επίσης εξαιρετικά χαμηλό, ακόμη και στις πλέον ανεπτυγμένες οικονομίες, όπως οι ΗΠΑ. Πώς μπορεί αυτό να αλλάξει;
Έχουμε δει βραδεία, αλλά σταθερή αύξηση στη συμμετοχή των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών τόσο στις ΗΠΑ όσο και ανά τον κόσμο. Ωστόσο θα χρειαστεί ακόμη να περάσουν χρόνια για να φτάσουμε σε ισότητα. Το μέσο ποσοστό των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια κυμαίνεται από 44% στη Γαλλία σε 12% στη Βραζιλία, σύμφωνα με την έκθεση BoardEx Global Gender Balance Report 2021. Παγκοσμίως το ποσοστό των γυναικών σε διοικητικές θέσεις παραμένει κάτω του 20% και ο ρυθμός προόδου είναι ανεπαρκής. Δεδομένων αυτών των χαμηλών ποσοστών δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι το ποσοστό των γυναικών στις υψηλότερες θέσεις της ιεραρχίας είναι επίσης χαμηλό. Σύμφωνα με έκθεση της Spencer Stuart οι γυναίκες καλύπτουν μόνο το 8% των θέσεων προέδρων στις εταιρείες του S&P 500, το 13% σε θέσεις γενικού διευθυντή, το 30% σε θέσεις επικεφαλής επιτροπής ελέγχου, το 28% σε θέσεις επιτροπής απολαβών και το 29% των υποψηφίων θέσεων προέδρων επιτροπής.
Το να αυξήσει κανείς τον αριθμό των γυναικών σε ηγετικές θέσεις στα διοικητικά συμβούλια είναι καθοριστικής σημασίας προκειμένου να αυξηθεί η επιρροή των γυναικών στη διακυβέρνηση των εταιρειών. Επιπλέον, όπου οι γυναίκες έχουν θέσεις προέδρου το συνολικό ποσοστό των γυναικών τείνει να αυξάνεται ταχύτερα. Είναι σημαντικό οι εταιρείες να επιδιώκουν όχι μόνο να αυξάνουν τον αριθμό των γυναικών στα Δ.Σ., αλλά και να διασφαλίζουν ότι τα Δ.Σ. θα δίνουν έμφαση στο να αναδεικνύουν γυναίκες σε ηγετικές θέσεις.
Ο κόσμος αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις: Από την πανδημία έως την κλιματική αλλαγή, τους γεωπολιτικούς κινδύους και την ενεργειακή κρίση. Πόσο σημαντικό είναι για μία εταιρεία να έχει ποικιλόμορφη ομάδα ηγεσίας για να τις αντιμετωπίσει;
Πιστεύω ότι οι πιο επιτυχημένες και βιώσιμες επιχειρήσεις αναλαμβάνουν πραγματική δέσμευση για ποικιλομορφία και επιδεικνύουν θετική κουλτούρα και τόνο στην κορυφή. Έρευνα μεταξύ των μελών του Women Corporate Directors το 2021 έδειξε πως το 96% πιστεύει ότι οι διαφορετικές οπτικές έχουν μεγάλο αντίκτυπο στο πώς οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν ζητήματα Περιβάλλοντος, Κοινωνικά και Διακυβέρνησης (ESG), τα οποία είναι καθοριστικής σημασίας για τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας για τους μετόχους. Πολλές μελέτες, συμπεριλαμβανομένων κάποιων του International Finance Corporation (ΙFC) έχουν καταδείξει ότι τα συμβούλια με ισότιμη συμμετοχή των δύο φύλων έχουν καλύτερη απόδοση ενεργητικού και πωλήσεις, ενώ έχουν χαμηλά ποσοστά φαινομένων απάτης και αναθεώρησης οικονομικών καταστάσεων. Η ποικιλομορφία όχι μόνο έχει θετική σύνδεση με τις επιδόσεις, αλλά αντιμετωπίζει την ευρεία γκάμα κινδύνων που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις πολύ πιο αποτελεσματικά.
Πρόσφατα το WCD κατέβαλε προσπάθειες για να προσελκύσει περισσότερες έγχρωμες γυναίκες όπως και γυναίκες της LGBTQ+ κοινότητας. Θα θέλατε να μας μιλήσετε για αυτές τις πρωτοβουλίες;
Μέρος της αποστολής του Women Corporate Directors Foundation, που είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός, είναι να στηρίζει την μεγαλύτερη ποικιλομορφία στα διοικητικά συμβούλια, κάτι που περιλαμβάνει την ισότητα των δύο φύλων, όπως και την εκπροσώπηση έγχρωμων γυναικών και γυναικών που προσδιορίζονται ως LGBTQ+. Για τον λόγο αυτό το 2020 το WCD συνεργάστηκε με την Diverse Directors Coalition για ένα κάλεσμα σε δράση. Το ίδιο έτος, το WCD συγκάλεσε μια επιτροπή μελών για να εξετάσει πώς θα μπορούσαμε, ως παγκόσμιος οργανισμός, να αντικατοπτρίσουμε καλύτερα το ευρύ φάσμα φυλών, εθνοτήτων, σεξουαλικών προσανατολισμών και εθνικοτήτων μεταξύ των γυναικών που συμμετέχουν επί του παρόντος σε εταιρικά συμβούλια και πώς το WCD θα μπορούσε να επιδιώξει να επηρεάσει τα διοικητικά συμβούλια σε όλο τον κόσμο ώστε να αντικατοπτρίζουν καλύτερα την ποικιλομορφία. Ο πρώτος στόχος της επιτροπής είναι να αυξήσει τη συμμετοχή γυναικών εκπροσώπων της διαφορετικότητας στο δίκτυο μελών του WCD στις ΗΠΑ κατά 50% μεταξύ 2022 και 2024. Στη συνέχεια θα εστιάσουμε την προσοχή μας στην αντιμετώπιση των αναγκών διαφορετικότητας σε όλο το παγκόσμιο δίκτυό μας.
Το WCD είναι επίσης έτοιμο να αποκτήσει παρουσία στην Αθήνα. Ποια είναι τα σχέδιά σας στην Ελλάδα;
Για περισσότερο από 20 χρόνια, το WCD είναι το μέρος όπου οι συγκεντρώνονται γυναίκες – διευθυντικά στελέχη με τη μεγαλύτερη επιρροή. Τα μέλη μας στην Ελλάδα θα έχουν άμεση πρόσβαση σε μία παγκόσμια κοινότητα 2.500 διευθυντών και σε ενημερώσεις για διοικητικές θέσεις που ανοίγουν.
Ο στόχος των συμπροέδρων, Ράνιας Αικατερινάρη και Βερώνης Παπατζήμου είναι να βοηθήσουν να αυξηθεί η εκπροσώπηση των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια εισηγμένων εταιρειών και να δώσουν τη δυνατότητα στα μέλη μας να καταστούν πιο αποτελεσματικά σε θέσεις διοίκησης μέσα από ευκαιρίες δικτύωσης και εκπαιδευτικά προγράμματα που το WCD προσφέρει. Ενθαρρύνω τις ελληνικές επιχειρήσεις να που θέλουν να συμμορφωθούν με τις νέες ποσοστώσεις για τη συμμετοχή των γυναικών σε εισηγμένες να έρθουν σε επαφή με το WCD για να βρουν υποψήφια διευθυντικά στελέχη.
Κλείνοντας, εάν είχατε μία συμβουλή για τις γυναίκες που προσπαθούν να ισορροπήσουν εργασία και οικογενειακή ζωή, ποια θα ήταν;
Δεν πιστεύω ότι υπάρχει ένας ορισμός της ισορροπίας εργασίας – προσωπικής ζωής ούτεμ μία ιδανική εκδοχή αυτής της ισορροπίας. Είναι κάτι που διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο ανάλογα με τις προσωπικές καταστάσεις που βιώνει. Η προσέγγισή μου είναι να αναγνωρίζω ότι δεν θα έχω ποτέ ισορροπία κάθε ημέρα ή κάθε εβδομάδα. Κάποιες εβδομάδες η οικογένειά μου χρειάζεται περισσότερη προσοχή και άλλες εβδομάδες το απαιτεί η δουλειά μου. Κοιτάζοντας πίσω στον χρόνο, στόχος μου είναι να βρίσκομαι στα πιο σημαντικά μέρη την πιο σημαντική στιγμή.
Μερικές φορές το πιο σημαντικό μέρος είναι σε μία αίθουσα διοικητικού συμβουλίου και άλλες είναι το να πάρεις το παιδί σου από το σχολείο ή το να δειπνήσεις με την οικογένειά σου. Όλοι πρέπει να αποφασίζουμε και να είμαστε σίγουροι ότι η επιλογή μας είναι η σωστή για εμάς προσωπικά.
Η Jennifer Reynolds έχει περάσει από σημαντικές θέσεις ευθύνης κατά τη σταδιοδρομία της. Μεταξύ άλλων έχει διατελέσει διευθύντρια στην BF&M Ltd., την Canada Development Investment Corporation και στη Citibank Canada. Σήμερα είναι πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος στο Toronto Finance International, μία σύμπραξη δημόσιου - ιδιωτικού τομέα, που αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την προώθηση του Τορόντο ως κορυφαίου διεθνούς χρηματοοικονομικού κέντρου. Στο παρελθόν είχε διατελέσει πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Women in Capital Markets, που είναι το μεγαλύτερο δίκτυο επαγγελματιών γυναικών στον χρηματοοικονομικό τομέα του Καναδά.