Εν μέσω πληθωριστικών πιέσεων και γεωπολιτικών εντάσεων η κυβέρνηση σχεδιάζει με προσοχή τα επόμενα βήματα με στόχο τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων χωρίς όμως να θέτει σε κίνδυνο τους δημοσιονομικούς στόχους.
Της Ραλλούς Αλεξοπούλου
[email protected]
Εν μέσω πληθωριστικών πιέσεων και γεωπολιτικών εντάσεων η κυβέρνηση σχεδιάζει με προσοχή τα επόμενα βήματα με στόχο τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων χωρίς όμως να θέτει σε κίνδυνο τους δημοσιονομικούς στόχους.
Το οικονομικό επιτελείο μελετά τρόπους ενίσχυσης συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων του πληθυσμού οι οποίες δεν έχουν και πολλά περιθώρια προσαρμογής τους εισοδήματος τους στις νέες συνθήκες όπως : οι χαμηλοσυνταξιούχοι χωρίς υψηλά περιουσιακά κριτήρια, δικαιούχοι του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης, άνεργοι.
Καθοριστικό ρόλο για τις αποφάσεις που θα ληφθούν θα παίξουν:
Οι παρεμβάσεις που θα ληφθούν θα βασιστούν στο δημοσιονομικό χώρο όπως θα έχει διαμορφωθεί. Αλλά και στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να υπάρχει εικόνα για το πώς κινούνται οι τιμές στην ενέργεια καθώς, όπως σημείωνε αρμόδιο κυβερνητικό στέλεχος, θα μπορούσε να «καταβροχθίσει» οποιοδήποτε δημοσιονομικό περιθώριο το οποίο θα δίνονταν για την ανακούφιση των νοικοκυριών.
Παράλληλα, ανάλογα με τις εξελίξεις σχετικά με την κρίση στην Ανατολική Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στην Ουκρανία, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις αρχές Μαρτίου η Κομισιόν αναμένεται να δώσει συγκεκριμένες κατευθύνσεις προς τα κράτη-μέλη ενόψει και της κατάρτισης των Μεσοπρόθεσμων Προγραμμάτων Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
Χαρτί και μολύβι πιάνουν οι αρμόδιες υπηρεσίες των υπουργείων κι άλλων φορέων ενόψει της κατάρτισης του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2023-2026 το οποίο θα πρέπει να υποβάλει η χώρα μας στην Κομισιόν τον Απρίλιο.
Με ένα βασικό σενάριο και λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2023 επιστρέφουν οι δημοσιονομικοί κανόνες, καλούνται οι υπηρεσίες των υπουργείων και φορέων της Γενικής Κυβέρνησης να προχωρήσουν στην αποστολή στοιχείων για την κατάρτιση του νέου ΜΠΔΣ 2023-226.
Δεδομένου όμως και των εξελίξεων στον τομέα της ενέργειας και τις επιπτώσεις που έχουν στις τιμές αγαθών και υπηρεσιών θα υπάρξει κι ένα ακόμα σενάριο το οποίο θα λαμβάνει υπόψη του τις τιμές στην ενέργεια, τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ βάσης. Όπως τονίζεται στην εγκύκλιο «αν κάποιες κατηγορίες δαπανών όπως καύσιμα ή προμήθειες συνδέονται με τον τιμάριθμο, αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη. Επίσης, αν κάποιες κατηγορίες εσόδων συνδέονται με τον ονομαστικό ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας ή την κατανάλωση θα πρέπει να γίνει προβολή βάσει της πρόβλεψης για τη μεταβολή των αντίστοιχων μεγεθών».
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών κ. Θόδωρου Σκυλακάκη, η σύνταξη του γίνεται με βάση το σενάριο ότι το 2023 θα πρέπει να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα, χωρίς δημοσιονομικές παρεμβάσεις και νέες πολιτικές πέρα από όσες έχουν ήδη θεσμοθετηθεί μέχρι σήμερα. Όσον αφορά το 2022 παραμένει η εκτίμηση για πρωτογενές έλλειμμα 1,5% του ΑΕΠ.
Όπως τονίζεται για το 2023 καθώς αναμένεται η απενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης που επέτρεψε την προσωρινή απόκλιση από τους δημοσιονομικούς κανόνες τα έτη 2020-2022. «Ως εκ τούτου η χώρα μας, όπως και οι υπόλοιπες χώρες-μέλη της Ε.Ε., θα δεσμευθεί εκ νέου στην εφαρμογή δημοσιονομικών κανόνων και την επίτευξη συγκεκριμένων δημοσιονομικών στόχων για την περίοδο 2023-2026.
Σημειώνεται ότι ΜΠΔΣ θα πρέπει να κατατεθεί τον Απρίλιο νωρίτερα από την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων για τους δημοσιονομικούς κανόνες που θα ισχύσουν από το 2023.
Με βάση την εγκύκλιο, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών δίνει περιθώριο έως τις 9 Μαρτίου στις υπηρεσίες των υπουργείων και των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης για να στείλουν τις προβλέψεις τους για τα επόμενα έτη έως το 2026.
Μάλιστα σημειώνει ότι το σενάριο βάσης θα πρέπει να είναι ρεαλιστικό και ακριβές και να αποτυπώνει τις καλύτερες δυνατές προβλέψεις για τις δημοσιονομικές επιδόσεις των φορέων σε όλη της υπό εξέταση περίοδο. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις προβλέψεις για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και στην εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες καθώς θα πρέπει να γίνει πλήρης καταγραφή ανεξάρτητα αν αυτές έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες. Επίσης, θα γίνεται πρόβλεψη για το εκάστοτε ύψος των απλήρωτων υποχρεώσεων για κάθε έτος της περιόδου έως το 2026.