Η κακοκαιρία που πλήττει τη χώρα θα επηρεάσει και έναν μεγάλο αριθμό εργαζομένων και επιχειρήσεων. Αρκετοί εργαζόμενοι δεν θα καταφέρουν να μεταβούν στους χώρους εργασίας τους, εξαιτίας των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούν στην περιοχή όπου διαμένουν. Αντίστοιχα, θα υπάρξουν επιχειρήσεις που, για τον ίδιο λόγο, δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν. Με βάση την εργατική νομοθεσία, προβλέπεται η καταβολή αποδοχών ακόμα και όταν οι εργαζόμενοι δεν μεταβούν στην εργασία τους λόγω κακοκαιρίας. Όμως προβλέπεται η μη καταβολή αποδοχών στην περίπτωση που και η επιχείρηση δεν λειτουργήσει λόγω ακραίων καιρικών συνθηκών.
Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Η κακοκαιρία που πλήττει τη χώρα θα επηρεάσει και έναν μεγάλο αριθμό εργαζομένων και επιχειρήσεων. Αρκετοί εργαζόμενοι δεν θα καταφέρουν να μεταβούν στους χώρους εργασίας τους, εξαιτίας των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούν στην περιοχή όπου διαμένουν. Αντίστοιχα, θα υπάρξουν επιχειρήσεις που, για τον ίδιο λόγο, δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν. Με βάση την εργατική νομοθεσία, προβλέπεται η καταβολή αποδοχών ακόμα και όταν οι εργαζόμενοι δεν μεταβούν στην εργασία τους λόγω κακοκαιρίας. Όμως προβλέπεται η μη καταβολή αποδοχών στην περίπτωση που και η επιχείρηση δεν λειτουργήσει λόγω ακραίων καιρικών συνθηκών. Υπάρχουν όμως και οι εξαιρέσεις της διαδικασίας, κατά την οποία οι αποδοχές πρέπει να καταβληθούν, παρά το γεγονός ότι μια επιχείρηση δεν θα λειτουργήσει. Σε κάθε περίπτωση και, ανεξάρτητα από την καταβολή ή μη των αποδοχών, η νομοθεσία θέτει συγκεκριμένους κανόνες για την προστασία των εργαζομένων που θα εργαστούν εν μέσω κακοκαιρίας, ειδικά όσων θα δουλέψουν σε εξωτερικούς χώρους.
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τι ισχύει ανά περίπτωση:
Στην περίπτωση που υπάρξουν εργαζόμενοι οι οποίοι δεν θα καταφέρουν να μεταβούν στην εργασία τους λόγω κακοκαιρίας και χωρίς οι ίδιοι να φέρουν κάποια ευθύνη, τότε δικαιούνται κανονικά τις αποδοχές τους για το χρονικό διάστημα που δεν θα εργαστούν. Ως κακοκαιρία θεωρείται, για παράδειγμα, η αδυναμία μετακίνησης λόγω χιονόπτωσης. Το ίδιο ισχύει εάν υπάρξει διακοπή λειτουργίας στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς λόγω επικινδυνότητας (παγετός ή χαμηλή ορατότητα) στο οδόστρωμα.
Για να καταβληθούν όμως οι αποδοχές, θα πρέπει ο εργαζόμενος να έχει πραγματοποιήσει το λιγότερο δεκαήμερη πραγματική εργασία στον εργοδότη, πριν από την εμφάνιση της κακοκαιρίας. Εάν υπάρχει αυτή η προϋπόθεση τότε θεμελιώνεται για τον εργαζόμενο το δικαίωμα στις αποδοχές του, στην περίπτωση που η επιχείρηση λειτούργησε κανονικά.
Αξίζει να επισημανθεί ότι εάν ο εργαζόμενος δεν καταφέρει για πρακτικούς λόγους να μεταβεί στην εργασία του, ο εργοδότης δεν μπορεί για εκείνη την ημέρα ή τις μέρες να του επιβάλει κανονική άδεια.
Η νομοθεσία αναφέρεται σε μέτρα «άκρας επιμέλειας και σύνεσης». Στην περίπτωση που δεν υπήρξαν τέτοια μέτρα από την επιχείρηση και τελικά, λόγω κακοκαιρίας, έγινε αναστολή λειτουργίας, τότε καταβάλλονται κανονικά οι αποδοχές, ακόμα και για εργαζόμενους που δεν κατάφεραν να μεταβούν στην εργασία τους. Μπορεί, για παράδειγμα, ο εργοδότης, από τη φύση της επιχείρησής του, να εκτίμησε ότι τη συγκεκριμένη ημέρα, λόγω κακοκαιρίας, δεν θα είχε τη δυνατότητα να πετύχει ικανοποιητικό τζίρο στην επιχείρησή του. Γι’ αυτό αποφάσισε να μη λειτουργήσει. Σε μια τέτοια περίπτωση, όμως, οι αποδοχές που οφείλονται για την ίδια μέρα θα πρέπει να καταβληθούν κανονικά.
Στην περίπτωση που η κακοκαιρία είναι τόσο σφοδρή (π.χ. έντονη χιονόπτωση) ώστε υπάρχει πρακτική αδυναμία λειτουργίας μιας επιχείρησης, αν ο εργοδότης αποφασίσει ότι θα μείνει κλειστή η επιχείρησή του για εκείνη την ημέρα, τότε δεν καταβάλλονται αποδοχές. Πρόκειται για το μοντέλο της αμοιβαίας απαλλαγής από τις υποχρεώσεις που έχουν οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι. Δηλαδή, όσοι εργάζονται στην επιχείρηση δεν έχουν υποχρέωση για την ημέρα ή τις ημέρες της κακοκαιρίας να παρέχουν τις υπηρεσίες τους και η επιχείρηση δεν έχει την υποχρέωση για το ίδιο χρονικό διάστημα της καταβολής των αποδοχών τους.
Πρόκειται για ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα εργασίας, αφού σε συνθήκες κακοκαιρίας ο κίνδυνος για τη σωματική υγεία των εργαζομένων που εκτίθενται σε υπαίθριες εργασίες είναι πολλαπλάσιος.
Ειδικά για συνθήκες ψύχους, ομάδες υψηλού κινδύνου θεωρούνται οι καρδιοπαθείς, οι πνευμονοπαθείς, οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα (σακχαρώδη διαβήτη, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, διαταραχές αρτηριακής πίεσης), όσοι παίρνουν συγκεκριμένα φάρμακα (ινσουλίνη, αντιδιαβητικά, διουρητικά) και οι γυναίκες κατά την κύηση. Απαιτείται βέβαια να υπάρχει σχετική γνωμάτευση του Γιατρού Εργασίας ή, αν δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο, να υπάρχει ιατρική βεβαίωση που έχει υποβληθεί από τον εργαζόμενο.
Κατά τη διάρκεια του ωραρίου, οι χώροι εργασίας πρέπει να έχουν θερμοκρασία ανάλογη με τη φύση της εργασίας και τη σωματική προσπάθεια που απαιτείται για την εκτέλεσή της. Εάν οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε εξωτερικές θέσεις εργασίας, αυτές πρέπει να διευθετούνται κατά τέτοιο τρόπο ώστε οι εργαζόμενοι να προστατεύονται από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Πρέπει να τους χορηγείται εξοπλισμός ατομικής προστασίας για προστασία από το ψύχος. Η οργάνωση και ο ρυθμός εργασίας δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων.
Στην περίπτωση εγκύων και γαλουχουσών εργαζομένων, για κάθε δραστηριότητα που ενδέχεται να εγκλείει συγκεκριμένο κίνδυνο έκθεσής τους σε ακραίες συνθήκες καταπόνησης λόγω ψύχους, πρέπει να αξιολογείται ο κίνδυνος για την ασφάλεια ή την υγεία τους. Απαγορεύεται η απασχόληση ανήλικων εργαζομένων σε εργασίες κατά τις οποίες ο νέος εκτίθεται σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
Το υπουργείο Εργασίας, με ξεχωριστή ανακοίνωση, υπενθύμισε ότι οι εργοδότες έχουν υποχρέωση να λαμβάνουν μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων τους. Επιπλέον, για τους εργαζόμενους διανομείς οι εργοδότες οφείλουν, εάν δεν το έχουν κάνει, να εφοδιάσουν τους διανομείς άμεσα με τον κατάλληλο εξοπλισμό προστασίας (κράνος, γάντια, αδιάβροχη στολή προστασίας, κ.λπ.). Προέχει η προστασία των εργαζομένων διανομέων, κυρίως δε κατά τις βραδινές ώρες που οι συνθήκες θα γίνουν ακόμη πιο δύσκολες.