Deja vu στην πανδημία - Τι θα γίνει με ανάπτυξη, πληθωρισμό

Της Νατάσας Στασινού
[email protected]  

Στην Ευρωζώνη αυτό το διάστημα επικρατεί μία αίσθηση déjà vu. Η αρχή του 2022 δεν διαφέρει όσο ελπίζαμε από εκείνη του 2021. Έξαρση κρουσμάτων – αυτή τη φορά εξαιτίας της μετάλλαξης Όμικρον- νέες πιέσεις στα συστήματα υγείας και επιβολή αυστηρότερων περιορισμών συνθέτουν και πάλι το σκηνικό. Αυτό που έχει αλλάξει όμως είναι ότι για κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες έχει προστεθεί ακόμη ένας πονοκέφαλος, που πριν από έναν χρόνο δεν υπήρχε καθόλου στον ορίζοντα: οι εκρηκτικές ανατιμήσεις στην ενέργεια και ο υψηλός πληθωρισμός.

Υπό τις συνθήκες αυτές η Capital Economics κατεβάζει τον πήχη της ανάπτυξης – τουλάχιστον για το πρώτο τρίμηνο του έτους και χτυπάει καμπανάκι για επίμονα υψηλές τιμές καταναλωτή – ακόμη και όταν η ενεργειακή κρίση υποχωρήσει.

Οι αναλυτές της CE επισημαίνουν ότι η Όμικρον έρχεται να θέσει εμπόδια στην ανάκαμψη με τρεις τρόπους:

• Πρώτον, οι περισσότερες κυβερνήσεις- αν και θα αποφύγουν το γενικό lockdown- αναμένεται να καταφύγουν σε πιο αυστηρά περιοριστικά μέτρα
• Δεύτερον, η αβεβαιότητα για τις εξελίξεις στο υγειονομικό επίπεδο θα καταστήσει τους καταναλωτές πιο επιφυλακτικούς και απρόθυμους για μεγάλες δαπάνες.
• Τρίτον, οι απουσίες από την εργασία θα χτυπήσουν κόκκινο. Η ταχύτητα με την οποία εξαπλώνεται η Όμικρον και η αύξηση των διαγνγωστικών ελέγχων πυροδοτούν ένα τσουνάμι επιβεβαιωμένων μολύνσεων. Ακόμη και εάν κάποιος είναι ασυμπτωματικός από τη στιγμή που θα κολλήσει οφείλει να μένει σε καραντίνα.

Τα καλά νέα είναι πως το κύμα της Όμικρον θα έχει πιθανότατα πολύ μικρότερη διάρκεια από προηγούμενα κύματα της πανδημίας. Έτσι ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2021 το ΑΕΠ της Ευρωζώνης είχε συρρικνωθεί κατά 0,2% (σε τριμηνιαία βάση), αυτή τη φορά η νομισματική ένωση θα αποφύγει πιθανότατα την ύφεση. Ωστόσο ο ρυθμός ανάπτυξης δεν θα υπερβεί το 0,5% υπολογίζει τώρα η CE, έναντι αρχικών προσδοκιών για πιο ισχυρό rebound.

Στο μέτωπο του πληθωρισμού το 5% του Δεκεμβρίου ήταν πιθανότατα η κορύφωση, η οποία και ήρθε με τις τιμές ενέργειας να κάνουν άλμα 26% και εκείνες των τροφίμων να αυξάνονται κατά 3,2%. Τους επόμενους μήνες η CE βλέπει υποχώρηση του πληθωρισμού – χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι οι καταναλωτές θα αισθανθούν ελαφρύνσεις στην τσέπη τους.

Οι τιμές ενέργειας ακόμη και δεν αυξηθούν περαιτέρω είναι ήδη σε υψηλότατα επίπεδα, ενώ το αυξημένο κόστος έχει μετακυληθεί σε μία σειρά από αγαθά και υπηρεσίες. 

Μάλιστα η CE προβλέπει ότι ακόμη και ο δομικός πληθωρισμός (εξαιρουμένων των κλάδων ενέργειας και τροφίμων) που τον Δεκέμβριο ήταν στα επίπεδα –ρεκόρ του 2,6%, θα παραμείνει πάνω από το 2% για το σύνολο του 2022.