Διευκρινήσεις για την εθνική σύνταξη, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου, τις περιπτώσεις σώρευσης ανταποδοτικών συντάξεων και τις συντάξεις χηρείας μετά την πρώτη τριετία, περιλαμβάνει εγκύκλιος που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας. Οι όποιες παρεμβάσεις θα ισχύουν εφεξής και δεν θα έχουν αναδρομική ισχύ.
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Διευκρινήσεις για την εθνική σύνταξη, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου, τις περιπτώσεις σώρευσης ανταποδοτικών συντάξεων και τις συντάξεις χηρείας μετά την πρώτη τριετία, περιλαμβάνει εγκύκλιος που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας. Οι όποιες παρεμβάσεις θα ισχύουν εφεξής και δεν θα έχουν αναδρομική ισχύ.
Όμως, υπάρχει ο κίνδυνος να προκύψουν περικοπές από τον πρώτο μήνα εφαρμογής της εγκυκλίου, αφού πλέον θα χορηγείται μόνο μία εθνική σύνταξη στους δικαιούχους, εξ ιδίου δικαιώματος. Αυτό σημαίνει ότι θα πάψει να χορηγείται εθνική σύνταξη, μέσω των συντάξεων χηρείας, αναπηρίας ή διπλών συντάξεων.
Πιο συγκεκριμένα, η εγκύκλιος θίγει τα ακόλουθα ζητήματα:
Με την εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι, βάσει του νόμου, η θέσπιση της εθνικής σύνταξης (επιπλέον της ανταποδοτικής σύνταξης) αποσκοπεί στη διασφάλιση ενός κατώτατου ποσού σύνταξης για κάθε κατηγορία συνταξιούχων του e-ΕΦΚΑ. Στο πνεύμα αυτό, η εθνική σύνταξη χρηματοδοτείται απευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό. Συνεπώς, εκ της ίδιας της φιλοσοφίας και αρχιτεκτονικής της εθνικής σύνταξης και, πάντα, σύμφωνα με το νόμο, δεν επιτρέπεται η σώρευση περισσοτέρων της μιας εθνικών συντάξεων στο ίδιο άτομο.
Σε εφαρμοστικό επίπεδο, όταν ένας ασφαλισμένος δικαιούται περισσότερες της μιας συντάξεις από οποιαδήποτε αιτία (γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου), του χορηγείται μια μόνο εθνική σύνταξη που δεν μπορεί να υπερβαίνει (μεμονωμένα ή ως άθροισμα εθνικών συντάξεων από διαφορετικές αιτίες) το ανώτατο όριο μιας πλήρους εθνικής σύνταξης (384 ευρώ). Ο κανόνας αυτός ισχύει και εφαρμόζεται, ανεξαρτήτως της προέλευσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (εξ ιδίου δικαιώματος ή κατά μεταβίβαση) και σε οποιονδήποτε συνδυασμό σώρευσης.
Το συνολικό ποσό των κατά μεταβίβαση συντάξεων που καταβάλλονται στα δικαιοδόχα πρόσωπα (σύζυγος, τέκνα) λόγω θανάτου του συνταξιούχου δεν μπορεί να υπερβαίνει τη σύνταξη του θανόντος. Αντιστοίχως, το ποσό του συνόλου των κατά μεταβίβαση συντάξεων που καταβάλλονται στα δικαιοδόχα πρόσωπα δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο των 360 ευρώ.
Εξαίρεση αποτελούν τα ορφανά τέκνα και από τους δύο γονείς στα οποία το κατώτατο όριο δεν επιμερίζεται αλλά το καθένα λαμβάνει τουλάχιστον το κατώτατο όριο.
Σε περίπτωση θανάτου συνταξιούχου που ελάμβανε δύο ανταποδοτικές συντάξεις, το δικαίωμα των δικαιοδόχων στη σύνταξη του θανόντος είναι ενιαίο και αδιαίρετο, ανεξαρτήτως του πλήθους και του είδους των δικαιωμάτων που μεταβιβάζονται από τον θανόντα.
Για τα τρία πρώτα χρόνια μετά το θάνατο του συνταξιούχου, καταβάλλεται στον επιζώντα σύζυγο ολόκληρη η σύνταξη χηρείας, η οποία ισούται με το 70% της σύνταξης του θανόντος. Οι κανόνες σώρευσης της εθνικής σύνταξης, όπως αναλύθηκαν παραπάνω, εφαρμόζονται απαρέγκλιτα.
Με το πέρας της πρώτης τριετίας, πάντα σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου, η σύνταξη προσαρμόζεται και καταβάλλεται το ήμισυ αυτής (δηλαδή, το 35% της σύνταξης του θανόντος), εφόσον ο επιζών εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε άλλη πηγή. Εάν ο επιζών σύζυγος είναι ανάπηρος σε ποσοστό τουλάχιστον 67%, εξακολουθεί να λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξη χηρείας, χωρίς περικοπή, για όσο διαρκεί η αναπηρία.
Την ίδια στιγμή, «Πρωτοχρονιάτικες περικοπές στις συντάξεις (χηρείας – αναπηρίας – διπλές), επεφύλαξε σε δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους, ο Κυριάκος Μητσοτάκης», τονίζει σε ανακοίνωσή του το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων, ζητώντας παράλληλα από την κυβέρνηση να ανακαλέσει επειγόντως την εγκύκλιο Τσακλόγλου και να ψηφίσει διάταξη: το 70% που δίδεται σε συντάξεις χηρείας για 3 έτη να συνεχίζεται και εφεξής και να μην περικόπτεται στο 35% μετά την τριετία.
«Με μια επαίσχυντη εγκύκλιο, παραμονές της αλλαγής του έτους, το υπουργείο Εργασίας προχώρησε σε μια αυθαίρετη ερμηνεία του «νόμου Κατρούγκαλου» (ν.4387/16) και ουσιαστικά προκαλεί δραματικές μειώσεις στις ανωτέρω συντάξεις, που μπορεί να ανέλθουν έως και τα 268 ευρώ το μήνα! Πρόκειται για μια ληστρική επίθεση στο εισόδημα δεκάδων χιλιάδων συνταξιούχων, που η κυβέρνηση αποφάσισε να πραγματοποιήσει «στα κρυφά», παραμονές Πρωτοχρονιάς¨, υποστηρίζει, διευκρινίζοντας τα εξής:
«Η εγκύκλιος (Χατζηδάκη – Τσακλόγλου), ορίζει ότι εφεξής όσοι λαμβάνουν περισσότερες από μία συντάξεις, θα παίρνουν μόνο μία εθνική σύνταξη! Αυτό σημαίνει ότι για παράδειγμα οι δικαιούχοι σύνταξης χηρείας, θα λαμβάνουν εθνική σύνταξη μόνο από τη δική τους. Η σύνταξη χηρείας τους θα υπολογίζεται μόνο ως προς το ανταποδοτικό της σκέλος, αφού θα έχει αφαιρεθεί η εθνική σύνταξη, την οποία εφεξής δεν θα δικαιούνται.
Πρόκειται για μια δυσμενέστατη εξέλιξη, που αφορά το σύνολο των διπλο – συνταξιούχων. Μάλιστα, στην ίδια εγκύκλιο ορίζεται το «πλαφόν» των 384 ευρώ, που είναι η εθνική σύνταξη μετά από 20 έτη απασχόλησης, το οποίο θα μπορεί να υποχωρεί μέχρι τα 360 ευρώ, για όσους έχουν λιγότερες ημέρες ασφάλισης.
Επίσης, στην ίδια εγκύκλιο ορίζεται ότι το μέτρο αυτό επηρεάζει όλες τις συντάξεις τέτοιου τύπου, που χορηγήθηκαν από την έναρξη του «νόμου Κατρούγκαλου», δηλαδή από τις 13 Μαΐου 2016 και μετά! Άρα, αφορά δεκάδες χιλιάδες συντάξεις, που από τον επόμενο μήνα, είναι πιθανό να υποστούν σημαντικές περικοπές. Επίσης, επηρεάζει όλες εκείνες τις συντάξεις που πρόκειται να εκδίδονται από εδώ και στο εξής (περίπου 80.000 ανά έτος). Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι το υπουργείο Εργασίας, ανακαλεί μέχρι και παραδείγματα (!) από εγκυκλίους του παρελθόντος, για να δείξει ασφαλώς τον διαφορετικό τρόπο, με τον οποίο θα υπολογίζονται εφεξής αυτές ακριβώς οι συντάξεις.
Ακόμα όμως και πιο «παλαιοί» συνταξιούχοι αυτής της κατηγορίας επηρεάζονται αρνητικά. Στην εγκύκλιο ορίζεται πως θα μπορούν να λάβουν την πρόσθετη εθνική σύνταξη (πχ χηρείας), η οποία όμως θα λογίζεται στο εξής ως προσωπική διαφορά. Άρα, όποια αύξηση αποφασιστεί στο μέλλον, γι’ αυτούς τους συνταξιούχους θα είναι απλώς μείωση της προσωπικής διαφοράς τους και έτσι, δεν θα λάβουν το παραμικρό ποσό!
Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων καταγγέλλει τις μεθοδεύσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του εντολοδόχου του στο υπουργείο Εργασίας, Κωστή Χατζηδάκη, σε βάρος δεκάδων χιλιάδων συνταξιούχων. Απαιτεί να ανακληθεί άμεσα η «επίμαχη» εγκύκλιος, που αδικεί κατάφωρα συμπολίτες μας, διότι το Υπουργείο κάνει επέκταση παρανόμως στις συντάξεις χηρείας-αναπηρίας της διάταξης που αφορά τον υπολογισμό της Εθνικής σύνταξης συσσωρευτικά όταν είναι εξ’ ιδίου δικαιώματος. Εν μέσω πανδημίας και ακρίβειας σε βασικά είδη διατροφής, τους οδηγεί σε αδικαιολόγητες μειώσεις συντάξεων, άρα και σημαντικές μειώσεις στο μηνιαίο τους εισόδημα χωρίς νόμο. Πρόκειται για ανθρώπους που ζουν μόνοι (συντάξεις χηρείας) ή έχουν σοβαρό πρόβλημα υγείας (συντάξεις αναπηρίας), και έχουν πληρώσει διπλές εισφορές στον εργασιακό τους βίο (διπλο – συνταξιούχοι), για να λάβουν αυτές τις παροχές. Είναι ντροπή και μόνο που το υπουργείο Εργασίας σκέφτηκε να εκδώσει αυτή την εγκύκλιο…».
Τέλος το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων διερωτάται: «Ο λαλίστατος κατά τα άλλα κύριος Χατζηδάκης, στις καθημερινές "βόλτες" που πραγματοποιεί στα διάφορα τηλε-παράθυρα, γιατί δεν έχει κάνει την παραμικρή αναφορά για την συγκεκριμένη εγκύκλιο; Δεν αποτελεί δική του επιλογή; Ήξερε για το κείμενό της που συντάχθηκε (βάσει υπογραφής), από τον υφιστάμενό του κ. Πάνο Τσακλόγλου».
Ταυτόχρονα, σκληρή κριτική στην κυβέρνηση σχετικά με την εγκύκλιο του υφυπουργού Εργασίας για «την εθνική σύνταξη, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου, τις περιπτώσεις σώρευσης ανταποδοτικών συντάξεων και τις συντάξεις χηρείας μετά την πρώτη τριετία», έκανε και η τομεάρχης Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, σημειώνοντας ότι «Η κυβέρνηση πετσοκόβει ως 268 ευρώ από μελλοντικές συντάξεις χηρείας αναπηρίας».
«Η κυβέρνηση Μητσοτάκη πρωτοχρονιάτικα μειώνει τις συντάξεις χηρείας και αναπηρίας. Αιφνιδιαστικά και στα μουλωχτά ο κ.Τσακλόγλου τροποποίησε εγκύκλιο της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ του 2016, και με νέα απαράδεκτη εγκύκλιο πετσοκόβει έως και 268 ευρώ από τις μελλοντικές συντάξεις χηρείας και αναπηρίας. Την ώρα που η κοινωνία δοκιμάζεται από την έξαρση της πανδημίας και της ακρίβειας, η κυβέρνηση πλήττει συστηματικά τους πιο αδύναμους, τους χαμηλοσυνταξιούχους, τις χήρες και τους ανάπηρους. Μοναδική λύση είναι η πολιτική αλλαγή», δήλωσε η κ. Ξενογιαννακοπούλου.
Επικριτικό εμφανίστηκε και το ΚΚΕ για το ίδιο θέμα, τονίζοντας σε ανακοίνωσή του ότι η νέα εγκύκλιος «πατάει πάνω στους αντιασφαλιστικούς νόμους των κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι θέσπισαν ηλικιακά όρια και κατακρεούργησαν τις συντάξεις χηρείας, έφεραν ισχυρές μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις αναπηρίας».
Η ανακοίνωση του ΚΚΕ
«Την ίδια στιγμή που η υγεία του λαού δοκιμάζεται από το νέο κύμα της πανδημίας και από τα πρωτόκολλα-λάστιχο, που οι ανατιμήσεις και η ενεργειακή φτώχεια έχουν δημιουργήσει μια εφιαλτική κατάσταση για κάθε εργατική - λαϊκή οικογένεια, η κυβέρνηση της ΝΔ με τη νέα πρωτοχρονιάτικη εγκύκλιο δίνει ένα ακόμα χτύπημα στο λαϊκό εισόδημα και φέρνει δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους αντιμέτωπους με νέες άμεσες και έμμεσες περικοπές στις συντάξεις τους.
Η νέα εγκύκλιος πατάει πάνω στους αντιασφαλιστικούς νόμους των κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι θέσπισαν ηλικιακά όρια και κατακρεούργησαν τις συντάξεις χηρείας, έφεραν ισχυρές μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις αναπηρίας.
Το ΚΚΕ όλα αυτά τα χρόνια έχει αναδείξει τις διαχρονικές πολιτικές ευθύνες όλων των κυβερνήσεων με τη συρροή αντιασφαλιστικών νόμων, που οδήγησαν στο χτύπημα των συντάξεων και των ασφαλιστικών δικαιωμάτων, έχει καταθέσει τροπολογίες για την αποκατάστασή τους και την προστασία τους, οι οποίες έχουν απορριφθεί από τα κόμματα που κυβέρνησαν.
Μόνη λύση είναι ο διεκδικητικός αγώνας εργαζομένων και συνταξιούχων, για να καταργηθούν οι αντιασφαλιστικοί νόμοι, να αποκρούσουμε την νέα επίθεση και να περάσουμε στην αντεπίθεση».
Σφοδρή επίθεση κατά της τωρινής κυβέρνησης όσο και κατά της προηγούμενης, για τις περικοπές στις συντάξεις, εξαπολύει και το ΜέΡΑ25.
Συγκεκριμένα, το ΜέΡΑ25 αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση ότι «λίγο πριν αλλάξει ο χρόνος, η κυβέρνηση προσπάθησε να περάσει στα μουλωχτά μία ακόμα μείωση στις αναπηρικές αυτή τη φορά συντάξεις και τις συντάξεις χηρείας. Πρόκειται για μια κατάπτυστη διάταξη που πλήττει κατάφωρα το εισόδημα των συγκεκριμένων συνταξιούχων την ώρα που ο υποκριτής κ. Μητσοτάκης δήθεν τους μοίραζε χριστουγεννιάτικους "μποναμάδες"».
Προσθέτει ακόμη ότι «Το έγκλημα αυτό βέβαια, του οποίου δεν ντράπηκε να υπεραμυνθεί κιόλας ο φερόμενος ως υπουργός Εργασίας, κ. Χατζηδάκης, είναι διαμνημονιακό, καθώς πατάει πάνω στον αντιασφαλιστικό νόμο του 2016 του κ. Κατρούγκαλου της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και σε προγενέστερους μνημονιακούς ασφαλιστικούς νόμους του συνόλου των κομμάτων του μνημονιακού τόξου.
Πρόκειται για μία ακόμα απαράδεκτη ρύθμιση σε βάρος των πιο ευάλωτων από τους συνταξιούχων μας, τους οποίους η Μητσοτάκης Α.Ε. δεν διστάζει να τους φτωχοποιήσει περαιτέρω, την ώρα που δήθεν παρουσιάζει τα διάφορα "success story" της στην οικονομία, αλλά η ακρίβεια, ο πληθωρισμός και η ενεργειακή φτώχεια χτυπάει ως μια Νέα Λιτότητα τους πολλούς».
Κλείνοντας το ΜέΡΑ25 καλεί «την ξεδιάντροπη ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας και την κυνική κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη να ανακαλέσουν την απαράδεκτη αυτή εγκύκλιο που έρχεται να μειώσει κατά έως και 268 ευρώ τις συντάξεις αυτές και να σταματήσουν το παιχνίδι των ευθυνών για το ποιο από τα μνημονιακά κόμματα είναι το πιο ανάλγητο απέναντι στους συνταξιούχους».