Όποιος και αν είναι ο προσανατολισμός της επενδυτικής ψυχολογίας, τα δεδομένα και η κληρονομία από το τελευταίο δίμηνο του 2021,αναγκάζουν αισιόδοξους και συντηρητικούς αναλυτές παγκόσμια να αναφέρονται στο 2022 με σειρά επιφυλάξεων. Όλοι αναγνωρίζουν ένα πλήθος κινδύνων που θα σφραγίσουν την έναρξη του έτους τουλάχιστον. Οι δε εγχώριοι αναλυτές αν και αναγνωρίζουν τα σημάδια ανεξάρτητης προσέγγισης στις ελληνικές μετοχές κατά καιρούς, στο μεγαλύτερο διάστημα διαβλέπουν σύνδεση της διάθεσης για ρίσκο στην Αθήνα με την τάση στα διεθνή.
Τα ασιατικά χρηματιστήρια εμφάνισαν μεικτή εικόνα στις μεταβολές των αγορών που λειτουργούσαν σήμερα Δευτέρα 3/1 την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης του 2022. Οι αγορές στην Ιαπωνία, την ηπειρωτική Κίνα και την Αυστραλία παρέμειναν κλειστές λόγω εορτών.
Tα futures για την Wall Street (τα ΣΜΕ του Dow Jones +0.33% S&P500 +0.42%) ειδοποιούν πως η έναρξη στη Νέα Υόρκη θα γίνει με άνοδο.
Tα futures του DAX ειδοποιούν για ανοδική έναρξη ενώ αυτά του Euro Stoxx 50 είναι επίπεδα.
Όποιος και αν είναι ο προσανατολισμός της επενδυτικής ψυχολογίας, τα δεδομένα και η κληρονομία από το τελευταίο δίμηνο του 2021,αναγκάζουν αισιόδοξους και συντηρητικούς αναλυτές παγκόσμια να αναφέρονται στο 2022 με σειρά επιφυλάξεων. Όλοι αναγνωρίζουν ένα πλήθος κινδύνων που θα σφραγίσουν την έναρξη του έτους τουλάχιστον. Οι δε εγχώριοι αναλυτές αν και αναγνωρίζουν τα σημάδια ανεξάρτητης προσέγγισης στις ελληνικές μετοχές κατά καιρούς, στο μεγαλύτερο διάστημα διαβλέπουν σύνδεση της διάθεσης για ρίσκο στην Αθήνα με την τάση στα διεθνή. Η αγορά των ΗΠΑ συνολικά, οδηγός των υπολοίπων στον κόσμο έχει αυξηθεί περισσότερο από 24% σε ετήσια βάση και σχεδόν 17,5% ετησίως τα τελευταία πέντε χρόνια. Πολύ πάνω από τις μακροπρόθεσμες μέσες ετήσιες αποδόσεις του 9% έως 10%. Ο Gregory Davis από τα μέσα Δεκεμβρίου ειδοποιεί στην WSJ: Θα αποδειχθεί μεγάλο λάθος αν θεωρήσουν οι επενδυτές μια επ' αόριστον συνέχεια. Οι αγορές αντιμετωπίζουν αντίθετους ανέμους, όπως: Η συνεχιζόμενη απρόβλεπτη κατάσταση της δημόσιας υγείας. Ένα ασταθές οικονομικό περιβάλλον με τον πληθωρισμό στο υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, με την ανάπτυξη των ΗΠΑ, συνεχίζοντας την επιβράδυνσή της, να προσεγγίζει στη μακροπρόθεσμη τάση στο περίπου 2% ετησίως.
Από τους εγχώριους αναλυτές τα μηνύματα δεν διαφέρουν πολύ: Ο υπεύθυνος του τμήματος ανάλυσης της Merit Sec. Πέτρος Τσούρτης ειδοποίησε:“Το 2022 θα είναι δύσκολη χρονιά για το Χ.Α. και οι επενδυτές θα εστιάσουν σε συγκεκριμένες μετοχές (stock picking) λόγω των κινδύνων που αντιμετωπίζει η Οικονομία και της πιθανής διόρθωσης στις Διεθνείς Αγορές, παρά το γεγονός ότι ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να είναι υψηλός (5,1%) λόγω του Τουρισμού, των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης και των εξαγωγών. Η κατακόρυφη αύξηση του ενεργειακού κόστους και του πληθωρισμού, η αύξηση των επιτοκίων στην Αμερική και πιθανή διόρθωση στις Διεθνείς Αγορές, η δημοσιονομική προσαρμογή που πρέπει να ξεκινήσει λόγω του υψηλού ελλείμματος και χρέους, νέο lockdown και η πιθανότητα πρόωρων εκλογών, θα επηρεάσουν αρνητικά την πορεία του Χ.Α. Σε αυτό το περιβάλλον, προτιμούμε κλάδους οι οποίοι είναι πιο αμυντικοί και Εταιρείες οι οποίες παράγουν ελεύθερες ταμειακές ροές και δεν είναι υπερδανεισμένες”.
Η Beta Sec. καταγράφει τα αίτια της συσσώρευσης των τελευταίων ημερών: “Επηρεασμένη από τα νέα περιοριστικά μέτρα και την εκτίναξη των κρουσμάτων της μετάλλαξης ‘Omicron’, σε συνδυασμό με τους χαμηλούς όγκους λόγω της εορταστικής περιόδου, η Αγορά κινήθηκε γύρω από τα τρέχοντα επίπεδα, συσσωρεύοντας περαιτέρω και περιμένοντας την πρώτη συνεδρίαση του 2022”.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης μεταξύ άλλων ανέφερε: Το 2022, όλα δείχνουν ότι οι κλάδοι που θα συνεχίζουν να υπεραποδίδουν είναι και πάλι αυτοί της Πληροφορικής, της Βιομηχανίας, των Κατασκευών, καθώς και της Ενέργειας που φαίνεται να περνά σε έναν νέο κύκλο επενδύσεων. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν ο Τραπεζικός κλάδος, που είναι και το ζητούμενο, θα καταφέρει να πρωταγωνιστήσει, μετά από πολλά χρόνια απραξίας και ζημιών, στην άνοδο του Χρηματιστηρίου. Καλώς, ή κακώς είναι εκείνος ο κλάδος που θα απελευθερώσει δυνάμεις στην Αγορά, θα αυξήσει τη ρευστότητα και θα βοηθήσει τον ΓΔ να ανέλθει πάνω από το επίπεδο των 1.000 μονάδων που μας τυραννά τα τελευταία 7 χρόνια.
Μια προσέγγιση για το μέλλον της Αθηναϊκής αγοράς στο 2022 έχει νόημα, αν έχει ως βάση όσα έγιναν στο 2021, με τις αποδόσεις δεικτών και μετοχών να μη δίνουν μια ολοκληρωμένη εικόνα της δυναμικής του. Η λήξη του χρηματιστηριακού έτους, βρήκε τον Γενικό Δείκτη με ετήσια κέρδη 10,43% και τον Τραπεζικό δείκτη με κέρδη 10,78%. Από τις μετοχές του ταμπλό 115 σημείωσαν άνοδο έναντι 34 τίτλων που σημείωσαν απώλειες, ενώ 17 εταιρείες σημείωσαν επιδόσεις που ξεπέρασαν το +80%. Το 2021 ήταν η σειρά της Intralot να αναδειχθεί “μετοχή της χρονιάς” με απόδοση 340,63%, δικαιώνοντας όλους όσους υποστηρίζουν ότι οι μεγάλες αποδόσεις θα συνεχίσουν να βγαίνουν από μετοχές εκτός υψηλής κεφαλαιοποίησης. Από συναλλακτικής πλευράς η μέση αξία των συναλλαγών διαμορφώθηκε στα 71,2 εκ. ευρώ έναντι 64,5 εκ. ευρώ το 2020, σημειώνοντας αύξηση κατά 10,4%, εξέλιξη που οφείλεται στις αυξημένες συναλλαγές κατά την περίοδο των μεγάλων ΑΜΚ του έτους (της Τράπεζας Πειραιώς, της Alpha Bank και της ΔΕΗ), σύμφωνα με την ανάλυση του Δ/ντη Επενδύσεων της Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ Δημήτρη Τζάνα.
Ο Νικόλας Πετράκης της Whitetip Investments ΑΕΠΕΥ αναγνώρισε ότι διαγραμματικά, ο Γενικός Δείκτης επανήλθε στα προ πανδημικά επίπεδα, μετά από ένα εντυπωσιακό ράλι στους τέσσερις πρώτους μήνες του έτους. Αλλά από τον Απρίλιο και έπειτα, η Αγορά διατηρήθηκε σταθερά εντός ενός στενού εύρους συσσώρευσης (830 - 930 μονάδων) αδυνατώντας να πάρει κατεύθυνση. Αυτή η συσσώρευση, αποτελεί και την μεγαλύτερη των τελευταίων 10 ετών τουλάχιστον, με την θεωρία να επιβάλλει έντονη κίνηση μετά την αναπόφευκτη διάσπασή της. Για το 2022 σημείωσε: “Το 2022 ξεκινά με αρκετούς ‘πονοκεφάλους’, που όπως όλα δείχνουν θα μας απασχολήσουν για αρκετούς μήνες ακόμα. Η αβεβαιότητα σχετικά με το πότε θα τελειώσει η ενεργειακή κρίση και οι ανατιμήσεις, η εξέλιξη της πανδημίας, μετά την έλευση της “Omicron” και τα νέα περιοριστικά μέτρα, οι αποφάσεις των Κεντρικών Τραπεζών και οι γεωπολιτικές εξελίξεις, φαίνεται να δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, τουλάχιστον για τους πρώτους μήνες του νέου έτους”.
ΗΠΑ ΕΥΡΩΠΗ ΚΟΣΜΟΣ
Ανασκόπηση της πορείας των μεγάλων αγορών μετοχών
Με κλείσιμο στο τέλος του 2020 στις 3756,07 μονάδες ο βαρύτερος δείκτης μετοχών στον πλανήτη με στήριγμα κύρια τις εταιρίες τεχνολογίας και ενέργειας βρέθηκε στις 31 Δεκεμβρίου ψηλότερα από τις 4825 μονάδες. Με πορεία που τα διαστήματα της διόρθωσης ήταν οπτικά δύσκολο να προσδιοριστούν
Το 2021 τα εταιρικά αποτελέσματα η αυξομείωση της ανησυχίας για την πανδημία, ο ιδιαίτερα υψηλός πληθωρισμός και η Fed με τη στροφή προς τη νομισματική σύσφιξη ήταν το μείγμα που ώθησε τις μετοχές των ΗΠΑ σχεδόν σταθερά ανοδικά. Το αποτέλεσμα ήταν, ο βαρύτερος μετοχικός δείκτης στον κόσμο S&P500, να εμφανίσει 69 ρεκόρ υψηλών βίου στηριγμένος, στις περισσότερες από τις κορυφώσεις του, στην άνοδο των γιγάντων στον τομέα της Τεχνολογίας και της Tesla της εταιρίας παραγωγής ηλεκτροκίνητων οχημάτων.
Το ξεκίνημα της χρονιάς είχε στοιχεία αστάθειας τα οποία σχετιζόντουσαν με την ανάληψη της διακυβέρνησης από την ομάδα του νέου Προέδρου των ΗΠΑ. Ο Πρόεδρος Μπάιντεν επιβεβαίωσε αρχικά ένα πακέτο δημοσιονομικών κινήτρων ύψους 1,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο συνόδευσε με μια πρόσθετη υπόσχεση 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε δαπάνες για υποδομές. Οι κλάδοι στην ενέργεια, τα χρηματοοικονομικά και ο βιομηχανικός σημείωσαν ισχυρά κέρδη. Η τεχνολογία και τα βασικά καταναλωτικά προϊόντα παρουσίασαν υστέρηση. Το δεύτερο τρίμηνο ήταν ισχυρό για τις αμερικανικές μετοχές και πράγματι ο S&P 500 έφτασε σε νέο υψηλό όλων των εποχών στα τέλη Ιουνίου. Σχεδόν όλοι οι κλάδοι σημείωσαν κέρδη κατά το τρίμηνο.
Η συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed) για τον καθορισμό των επιτοκίων δεν επέφερε καμία αλλαγή στην πολιτική, αλλά οι προβλέψεις της έδειξαν ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων θα μπορούσαν να επέλθουν το 2023. Συνολικά, η οικονομική εικόνα παρέμεινε ρόδινη. Το ΑΕΠ του 1ου τριμήνου αυξήθηκε στο 6,4% (σε τρίμηνο, σε ετήσια βάση), το οποίο ήταν ελαφρώς χαμηλότερο από το 6,7% της αγοραίας συναίνεσης. Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό, όπως ήταν αναμενόμενο, έτυχαν μεγάλης προσοχής. Τον Μάιο, ο πληθωρισμός του βασικού δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) αυξήθηκε από 3% σε 3,8% σε ετήσια βάση - η μεγαλύτερη αύξηση από τον Ιούνιο του 1992, με βασικό μοχλό την εκτίναξη της ζήτησης λόγω της «επαναλειτουργίας της οικονομίας».
Οι αμερικανικές μετοχές σημείωσαν μικρή θετική απόδοση το τρίτο τρίμηνο. Τα ισχυρά κέρδη είχαν ανεβάσει τις αμερικανικές μετοχές μέχρι τον Αύγουστο, όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) φάνηκε να έχει διστακτικότητα να σφίξει πολύ γρήγορα τη νομισματική πολιτική της. Ωστόσο, οι ανησυχίες για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό στα τέλη του τριμήνου οδήγησαν τις αμερικανικές μετοχές σε πτωτικά βήματα στο τέλος του Σεπτέμβριου ως και τις πρώτες μέρες του Οκτωβρίου. Η Fed δήλωσε τον Σεπτέμβριο ότι η μείωση της ποσοτικής χαλάρωσης (δηλαδή επιβράδυνση του ρυθμού αγορών περιουσιακών στοιχείων) θα ανακοινωθεί στη συνεδρίαση του Νοεμβρίου και θα ολοκληρωθεί έως τα μέσα του 2022. Τον Οκτώβριο τα εταιρικά κέρδη ήταν γενικά ισχυρά με τον παραδοσιακό ανεμοδείκτη την Caterpillar να δίνει ένα θετικό τόνο. Η ανοδική δυναμική συνεχίστηκε ως τις 19 Νοεμβρίου. Την επιβράδυνε και την ανέτρεψε η εμφάνιση του στελέχους Omicron αλλά το Santa Klaus ράλι οδήγησε σε νέα υψηλά έτους και βίου. Ακόμα και την τελευταία βδομάδα του 2021.
Σύμφωνα με την πορεία του πανευρωπαϊκού STOXX Europe 600 στο 2021, η Ευρωπαϊκή Κεφαλαιαγορά εμφάνισε καλύτερη απόδοση από τον GLOBAL DOW, αλλά αρκετά μικρότερη (+22,25%) από του S&P500 (+26,79%).
Οι αγορές μετοχών στην Ευρώπη ξεκίνησαν με άνοδο το 1ο τρίμηνο με μικρές αποκλείσεις από την πορεία του πλέον αντιπροσωπευτικού μετοχικού δείκτη στον κόσμο του S&P500 των ΗΠΑ. Οι ελπίδες για παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη στήριξαν τομείς που δεν πήγαν καλά το 2020, όπως η ενέργεια και τα χρηματοοικονομικά. Χαμηλές επιδόσεις εμφάνισαν αμυντικοί τομείς, όπως οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και τα ακίνητα. Ο δείκτης (PMI) για τον Μάρτιο έφτασε στο ρεκόρ υψηλού των 62,4 μονάδων, σηματοδοτώντας ισχυρή ανάπτυξη. Η εκτίναξη της ζήτησης αποκάλυψε προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα που έγιναν ορατά τον Φεβρουάριο που ξεθύμαναν τον Μάρτιο, χωρίς όπως φάνηκε, να ξεπεραστούν.
Οι μετοχές παγκόσμια σημείωσαν πρόοδο και το 2ο τρίμηνο. Οι μετοχές της Ευρωζώνης κέρδισαν, υποστηριζόμενες από μια περίοδο ανακοίνωσης ισχυρών εταιρικών κερδών και από την επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης εμβολίων στην περιοχή. Οι τομείς με τις κορυφαίες επιδόσεις περιλάμβαναν αμυντικούς τομείς, όπως τα βασικά καταναλωτικά προϊόντα και τα ακίνητα, τα οποία είχαν καθυστερήσει το 1ο τρίμηνο. Τα οικονομικά στοιχεία έδειξαν ισχυρή ανάκαμψη της δραστηριότητας το δεύτερο τρίμηνο. Ο σύνθετος (βιομηχανικός και υπηρεσιών) PMI της ευρωζώνης ανήλθε στο 59,2 τον Ιούνιο, το υψηλότερο επίπεδό του από τον Ιούνιο του 2006. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη υπολογίστηκε σε 1,9% τον Ιούνιο, από 2,0% τον Μάιο. Οι μετοχές της Ευρωζώνης παρέμειναν αρχικά σε άνοδο το τρίτο τρίμηνο εμφανίζοντας ωστόσο για καιρό, πλάγια κίνηση και πτώση στο τέλος του.
Το τρίμηνο ξεκίνησε με κέρδη εν μέσω μιας θετικής σεζόν κερδών στο δεύτερο τρίμηνο και της συνεχιζόμενης οικονομικής ανάκαμψης από την πανδημία. Ωστόσο, καθώς προχωρούσε η περίοδος, προέκυψαν ανησυχίες για τον πληθωρισμό λόγω των σημείων συμφόρησης στην εφοδιαστική αλυσίδα και της αύξησης των τιμών της ενέργειας. Ο ετήσιος πληθωρισμός στην ευρωζώνη υπολογίστηκε σε 3,4% τον Σεπτέμβριο, από 3,0% τον Αύγουστο και 2,2% τον Ιούλιο. Ο ενεργειακός τομέας ήταν ένας από εκείνους με τις ισχυρότερες επιδόσεις, όπως και η τεχνολογία και η πληροφορική με τις μετοχές που σχετίζονται με τους ημιαγωγούς να σημειώνουν ισχυρή πρόοδο. Η πτώση που ξεκίνησε το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου από τις ανησυχίες που προαναφέραμε σταμάτησε στις 4 Οκτωβρίου. Κατόπιν οι μετοχές της Ευρωζώνης σημείωσαν κέρδη τον Οκτώβριο με σταθερής κλίσης άνοδο που πήρε τον STOXX Europe 600 από τις 450 μονάδες και τον οδήγησε στο ανώτερό του για το έτος στις 490,58 μονάδες στις 17/11. Τα εταιρικά κέρδη του τρίτου τριμήνου στήριξαν αυτή την κίνηση.
Οι μετοχές της ευρωζώνης υποχώρησαν τον Νοέμβριο καθώς τα αυξανόμενα κρούσματα Covid-19 ανάγκασαν ορισμένες χώρες να επαναφέρουν περιορισμούς στη δραστηριότητα. Στο τέλος του μήνα, η ανακάλυψη του στελέχους Omikron επιβάρυνε την πορεία του πανευρωπαϊκού STOXX Europe 600 που παρακολούθησε τις διακυμάνσεις του S&P500 αλλά με χαμηλότερα επίπεδα επιδόσεων.
Διέκοψε νωρίς την άνοδο της η Κινέζική αγορά καθώς τα μέτρα που ελήφθησαν από τις κινεζικές αρχές για τον έλεγχο στη δραστηριότητα των εταιριών τεχνολογίας και η επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης από την ασυνέχεια στην εφοδιαστική αλυσίδα έφεραν ετήσια απόδοση στον Shanghai Stock Composite Index της τάξης του +4%.
Η αγορά μετοχών της Σαγκάης θεωρείται κεντρικός καθρέπτης της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας. Στο ξεκίνημα της χρονιάς κινήθηκε παράλληλα με την πορεία των βασικών δεικτών στις ΗΠΑ. Βασισμένη στην πιο γρήγορη αντίδραση από την ύφεση που προκάλεσαν τα lockdown το πρώτο τρίμηνο του 2020. Ωστόσο στα μέσα του πρώτου τριμήνου έγιναν ορατά κάποια δείγματα κόπωσης των ρυθμών στην κινεζική ανάπτυξη και ξεκίνησε η υπο-απόδοση του δείκτη έναντι του S&P500, του πιο αντιπροσωπευτικού μετοχικού δείκτη στον κόσμο. Έτσι, σε αντίθεση με τα 68 ρεκόρ υψηλών του S&P500 ο Shanghai Composite εμφάνισε υψηλό για το 2021 στις 18 Φεβρουαρίου. Ήταν οι 3731,69 μονάδες. Τότε ο απλός ΚΜΟ 200 ημερών ήταν αρκετά χαμηλότερα, στις 3273 περίπου μονάδες.
Ωστόσο οι προσδοκίες για ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής παγκόσμια βρέθηκαν αντιμέτωπες με την αβεβαιότητα για τις επικείμενες κινεζικές ρυθμίσεις σε ορισμένους κλάδους ενώ οι γεωπολιτικές ανησυχίες μείωσαν τη διάθεση για ρίσκο σε κινεζικές μετοχές. Έτσι δυο φορές μέσα στο Μάρτιο ο δείκτης χτύπησε πάνω στον ΚΜΟ200 και αναπήδησε και το ίδιο συνέβη στα μέσα Απριλίου και Μαΐου με αποτέλεσμα την πρώτη Ιουνίου ο SHCOM να κλείσει στις 3625 περίπου μονάδες. Το άνοιγμα της οικονομικής δραστηριότητας παγκόσμια έδωσε ελπίδα πως τα προβλήματα από την πανδημία θα έχουν εξαφανιστεί στο τέλος του έτους. Αλλά η εκτίναξη της ζήτησης έφερε ασυνέχειες στην εφοδιαστική αλυσίδα και εκτίναξη στις πληθωριστικές πιέσεις. Η ανησυχία για αυτές έφερε μια γενικευμένη επιφύλαξη στα χρηματιστήρια και τότε ήταν που ο SHCOM υποχωρώντας απότομα το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουλίου πέρασε κάτω από τον ΚΜΟ200 ημερών για πρώτη φορά το 2021 και παρέμεινε χαμηλότερα ως τις 6/8.
Αιτία για την πτώση ήταν, η άρνηση των Κινέζων αρμοδίων σε αξιωματούχους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) να διερευνήσουν επαρκώς την πηγή του Covid-19. Επιπλέον, οι κινεζικές ρυθμιστικές αρχές προκάλεσαν εκατομμύρια δολάρια ζημίες στους επενδυτές των ΗΠΑ όταν ανακοίνωσαν έρευνες σε κινεζικές εταιρείες τεχνολογίας που είχαν συμπεριλάβει Αμερικανούς επενδυτές σε μεγάλες Δημόσιες Εγγραφές λίγο νωρίτερα. Η κίνηση κάτω του απλού ΚΟΜΟ 200 επαναλήφθηκε τον Αύγουστο. Τότε, η εξάπλωση της παραλλαγής Δέλτα στην Κίνα από τις ακτές στις πόλεις στο εσωτερικό ώθησε τις αρχές να εφαρμόσουν αυστηρά μέτρα για τον έλεγχο της επιδημίας. Ενώ συνεχίστηκε ανησυχία των επενδυτών για την αύξηση των επίσημων κινεζικών ρυθμίσεων σε τομείς που αφορούν από την τεχνολογία, έως και την διαδικτυακή εκπαίδευση.
Η αντίδραση από τα χαμηλά του Αυγούστου έγινε παράλληλα με την άνοδο των μετοχικών αξιών παγκόσμια φέρνοντας πάλι τον SHCOM από τις 10 ως τις 14 Σεπτεμβρίου πάνω από τις 3700 μονάδες με ελαφρώς καλύτερα κλεισίματα από του Φεβρουαρίου. Η ανησυχία για χρεοκοπίες εταιριών κατασκευής ακινήτων τον γκρέμισαν στις αρχές Νοεμβρίου κάτω από τον ΚΜΟ200 ημερών από όπου ξεκόλλησε στο τέλος του. Λόγω προσδοκιών για παρέμβαση των Κινεζικών αρχών στον κλάδο των ακινήτων. Απέναντι στα (+25%) ετήσια κέρδη του S&P500 αντιπαραβάλει μια απόδοση της τάξης του +4%.
Στην τελευταία εβδομάδα του 2021 μόνο 3 εκ των 18 δεικτών που παρακολουθούμε εμφάνισαν απώλειες δηλαδή ακριβώς όπως την προηγούμενή της. Ο S&P500 κέρδισε +0,85%, τον Δεκέμβριο +4,36% και στο 2021 αποδίδει +26,79%. Ο Dow ενισχύθηκε κατά +1,08%, τον Δεκέμβριο +5,38%, με επίδοση +18,73% στο 2021. Ο S&P400 είχε μεταβολή +1,65%, με επίδοση στο 2021 +23,21%. Ο Russell 2000 της μικρής κεφαλαιοποίησης με μικρά κέρδη +0,17%, στο 2021 κερδίζει +13,69%. Ο δε Nasdaq, με μεταβολή -0,05%, στο 2021 κερδίζει +21,39% αλλά τον Δεκέμβριο μόνο +0,69%. Ο FTSE100 του Λονδίνου αυξήθηκε κατά +0,17% στη βδομάδα, στο μήνα +4,61% και στο έτος κερδίζει +14,30%. Ο DAX κέρδισε +0,82%, το Δεκέμβριο +5,20% και στο έτος αποδίδει +15,79%, ο CAC με μεταβολή +0,94%, το Δεκέμβριο +6,43% ενώ στο 2021 κερδίζει +28,85%. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας κέρδισε +1,75%, το Δεκέμβριο +4,31% στο έτος αποδίδει +7,93%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία ανέβηκε κατά +1,22%, στον μήνα +5,94% με ετήσια επίδοση +23,00%. Ο πανευρωπαϊκός StoxxEurope 600 με άνοδο +1,10%, στο Δεκέμβριο κερδίζει +5,37%, ενώ διαμόρφωσε ετήσια μεταβολή +22,25%.
Ο Bovespa της Βραζιλίας έχασε -0,07%, με επίδοση έτους -11,93%. Ο IPC του Μεξικού ενισχύθηκε κατά +0,84%, στο 2021 αποδίδει +20,89%. Ο χρυσός με άνοδο +0,64%, βρέθηκε στα 1830,50 δολάρια η ουγκιά, με επίδοση έτους -3,74%. Ανέβηκε κατά +2,29%, το πετρέλαιο Crude, αφού έκλεισε στα 75,45 δολάρια το βαρέλι. Στο έτος ενισχύεται κατά +55,82%.
Ο Nikkei, με εβδομαδιαία μεταβολή +0,03%, έχει απόδοση στο 2021 +4,91%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα έπεσε κατά -1,15%, στο 2021 αποδίδει +3,63%. Ο δείκτης Sensex στην Ινδία κέρδισε +1,98% στο έτος κερδίζει +21,69%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ, ο Hang Seng ενισχύθηκε κατά +0,75%, στο έτος χάνει -14,08%. Με εβδομαδιαία μεταβολή +0,60% ο δείκτης SSE Comp. της Σαγκάης κατέληξε με κέρδη +4,80% στο 2021.
ΧΑ
Αγώνες και αγωνίες για το ελληνικό χρηματιστήριο
Μια προσέγγιση για το μέλλον της Αθηναϊκής αγοράς στο 2022 έχει νόημα, αν έχει ως βάση όσα έγιναν στο 2021, με τις αποδόσεις δεικτών και μετοχών να μη δίνουν μια ολοκληρωμένη εικόνα της δυναμικής του. Η λήξη του χρηματιστηριακού έτους, βρήκε τον Γενικό Δείκτη με ετήσια κέρδη 10,43% και τον Τραπεζικό δείκτη με κέρδη 10,78%. Από τις μετοχές του ταμπλό 115 σημείωσαν άνοδο έναντι 34 τίτλων που σημείωσαν απώλειες, ενώ 17 εταιρείες σημείωσαν επιδόσεις που ξεπέρασαν το +80%. Το 2021 ήταν η σειρά της Intralot να αναδειχθεί “μετοχή της χρονιάς” με απόδοση 340,63%, δικαιώνοντας όλους όσους υποστηρίζουν ότι οι μεγάλες αποδόσεις θα συνεχίσουν να βγαίνουν από μετοχές εκτός υψηλής κεφαλαιοποίησης.
Από συναλλακτικής πλευράς η μέση αξία των συναλλαγών διαμορφώθηκε στα 71,2 εκ. ευρώ έναντι 64,5 εκ. ευρώ το 2020, σημειώνοντας αύξηση κατά 10,4%, εξέλιξη που οφείλεται στις αυξημένες συναλλαγές κατά την περίοδο των μεγάλων ΑΜΚ του έτους (της Τράπεζας Πειραιώς, της Alpha Bank και της ΔΕΗ), σύμφωνα με την ανάλυση του Δ/ντη Επενδύσεων της Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ Δημήτρη Τζάνα. Ωστόσο η γεύση που άφησαν οι συναλλαγές της χρονιάς που πέρασε ήταν πικρή κατά την εκτίμησή του. Δεν είναι υπερβολή αν λεχθεί ότι στο τέλος του 2021, το Ελληνικό Χρηματιστήριο παρουσιάζει σοβαρό υπαρξιακό πρόβλημα, οδηγώντας αρκετούς στην εκτίμηση ότι είναι επιτακτική η ανάγκη εφαρμογής ειδικού σχεδίου, προκειμένου να αντιμετωπιστούν όλες οι παθογένειες και τελικά να αναβαθμιστεί ο Θεσμός, για να επιτελέσει τους σκοπούς του.
Στα παραπάνω συνέβαλλαν τα δυο πρόσωπα της αγοράς στο 2021. Από την αρχή του ως το τέλος του Απριλίου αρχές Μαΐου η Αθήνα παρακολούθησε την άνοδο των διεθνών αγορών με κεντρικό πυλώνα τον Τραπεζικό κλάδο. Ο ΔΤΡ στις 5/5/21 κορύφωσε στις 624 μονάδες και από τότε δεν ξεπέρασε τις 600 μονάδες, παρά μόνο ελαφρά σε πέντε συνεδριάσεις ως το τέλος της χρονιάς, σε μια σύνοδο του Ιουνίου και σε τέσσερις του Νοεμβρίου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η αγορά επί ένα οκτάμηνο να συσσωρεύει και στο τέλος να διαψεύδει τους συγκρατημένα αισιόδοξους, καθώς η λήξη των συναλλαγών βρήκε τον Γενικό Δείκτη χαμηλότερα των 1000 μονάδων, που προέβλεπαν πολλοί, αλλά και χαμηλότερα των 900 μονάδων, που ήταν και το ελάχιστο ζητούμενο.
Οι απόψεις για την επίδοση της αγοράς διίστανται καθώς σύμφωνα με την Merit Sec. που βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο, “Το Χ.Α. πέτυχε, μετά από πολλά χρόνια, τον κύριο σκοπό του που είναι η άντληση κεφαλαίων από τις Επιχειρήσεις. Το 2021 ήταν χρονιά ρεκόρ, καθώς οι Εταιρείες άντλησαν €9,7 δισ. είτε μέσω Α.Μ.Κ. (€3,7 δισ.), ή μέσω της έκδοσης εισηγμένων στο Χ.Α., ή μη ομολόγων (€6 δισ.). Παρά το γεγονός ότι οι καταθέσεις του Τραπεζικού Συστήματος αυξήθηκαν κατά €12,4 δισ. στο πρώτο 11μηνο του έτους, οι ιδιώτες επενδυτές προτίμησαν πιο ασφαλείς επενδύσεις όπως οι ομολογιακές εκδόσεις και τα Αμοιβαία Κεφάλαια. Σε αυτά απέδωσαν την απουσία από το Χ.Α. της απαραίτητης ρευστότητας, ώστε να κινηθεί σύμφωνα με τις Διεθνείς Αγορές και να ξεπεράσει την ισχυρή αντίσταση των 900 - 920 μονάδων.
Υπάρχουν ωστόσο και ποιοτικά χαρακτηριστικά που χρειάζονται βελτίωση. Από τον Ιούλιο ο Μάνος Χατζηδάκης, υπεύθυνος του τμήματος ανάλυσης της Beta Sec. εξέφρασε ένα βαθύτερο προβληματισμό υποβάλλοντας ένα ρητορικό ερώτημα: Τι θα γινόταν αν το Χρηματιστήριο επανεξέταζε όλους τους φακέλους των Εταιρειών για την είσοδο τους σε αυτό; Από τις 157 Εταιρείες πόσες θα περνούσαν το κατώφλι της Κύριας Αγοράς, με βάση τα κριτήρια που έχει θέσει το Χρηματιστήριο. Πρακτικά μιλάμε για την πλήρωση των βασικών προϋποθέσεων εισαγωγής που αφορούν τρεις κλεισμένες χρήσεις, την καθαρή θέση, τη λειτουργική κερδοφορία και την ελεύθερη διασπορά. Οι Εισηγμένες που έχουν λειτουργικά κέρδη αθροιστικά άνω των 3 εκατ. ευρώ και θετικά λειτουργικά αποτελέσματα τις δύο τελευταίες χρήσεις, κατεβάζουν τον αριθμό των Εταιρειών στις 84. Το Χρηματιστήριο “ζητάει” ελάχιστη διασπορά 25%, ή 15% για εταιρείες που έχουν μεγάλο μέγεθος. Από την κατάταξη 14 Εταιρείες βγαίνουν εκτός λίστας. Για να καταλήξει στο συμπέρασμα πως η ποιότητα των Εισηγμένων με βάση τα κριτήρια εισαγωγής, δείχνει σημάδια επιδείνωσης. Ζητούμενο κατά τον Μάνο Χατζηδάκη από το γεγονός ότι το μισό ταμπλό του Χ.Α. παρουσιάζει ‘αστοχίες’ είναι να επισπευσθούν οι ενέργειες ανανέωσής του.
Ο Νικόλας Πετράκης της Whitetip Investments ΑΕΠΕΥ αναγνώρισε ότι διαγραμματικά, ο Γενικός Δείκτης επανήλθε στα προ πανδημικά επίπεδα, μετά από ένα εντυπωσιακό ράλι στους τέσσερις πρώτους μήνες του έτους. Αλλά από τον Απρίλιο και έπειτα, η Αγορά διατηρήθηκε σταθερά εντός ενός στενού εύρους συσσώρευσης (830 - 930 μονάδων) αδυνατώντας να πάρει κατεύθυνση. Αυτή η συσσώρευση, αποτελεί και την μεγαλύτερη των τελευταίων 10 ετών τουλάχιστον, με την θεωρία να επιβάλλει έντονη κίνηση μετά την αναπόφευκτη διάσπασή της. Για το 2022 σημείωσε: “Το 2022 ξεκινά με αρκετούς ‘πονοκεφάλους’, που όπως όλα δείχνουν θα μας απασχολήσουν για αρκετούς μήνες ακόμα. Η αβεβαιότητα σχετικά με το πότε θα τελειώσει η ενεργειακή κρίση και οι ανατιμήσεις, η εξέλιξη της πανδημίας, μετά την έλευση της “Omicron” και τα νέα περιοριστικά μέτρα, οι αποφάσεις των Κεντρικών Τραπεζών και οι γεωπολιτικές εξελίξεις, φαίνεται να δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, τουλάχιστον για τους πρώτους μήνες του νέου έτους”.
Τεχνική ανάλυση παράγωγα
Στο ξεκίνημα του 2022 τα στοιχήματα στα ΣΜΕ της σειράς Ιανουαρίου είναι ουδέτερα
Οι τράπεζες κρατούν, μαζί με λιγοστά blue chip (EEE OTE OΠΑΠ ΕΛΠΕ ΜΥΤΙΛ ΒΙΟ) το κλειδί για την πορεία του FTSE25 στο 2022. Στην τελευταία συνεδρίαση του έτους, μικρότερης κατά δυο ώρες, οι επενδυτές κίνησαν τον FTSE25 μόνιμα σε θετικό πεδίο. Το άνοιγμα αντιστοιχούσε σε ανοδικό χάσμα 2,76 μονάδων. Τον έκλεισαν τελικά 6,75 μονάδες ψηλότερα. Το ανώτερο ημέρας οι 2151,61 μονάδες, ήρθε στις 14:59. Το κατώτερο σημειώθηκε στις 11:17 και ήταν οι 2142,51 μονάδες. Το κλείσιμο στις 2148,86 από 2142,11 μονάδες αντιστοιχεί σε μεταβολή +0,32% για τον 25άρη. Ο τζίρος στα παράγωγα ανήλθε σε 2,613 εκατ. ευρώ την Παρασκευή 31/12.
Στα ΣΜΕ του 25άρη της σειράς Ιανουαρίου ο όγκος διαμορφώθηκε στα 113 ΣΜΕ με ανώτερο στις 2147,25 μονάδες και κατώτερο μέρας στις 2134,00 με τελευταίες πράξεις στις 2140,00 και η τιμή κλεισίματος ορίστηκε στις 2143,75 από 2138,75 μονάδες. Οι ανοικτές θέσεις διαμορφώθηκαν στα 2418 από 2476 ΣΜΕ. Άλλαξαν χέρια 2 συμβόλαια στα ΣΜΕ λήξης Φεβρουαρίου με ανώτερο τις 2144,25 μονάδες, κατώτερο στις 2143,50 και τελευταίες πράξεις στις 2143,50 ενώ η τιμή κλεισίματος ορίστηκε στις 2143,25 από 2136,25 μονάδες και ανήλθαν σε 141 από 142 τα ανοικτά ΣΜΕ.
Στα δικαιώματα προαίρεσης του ίδιου δείκτη εμφανίστηκε αχνό ενδιαφέρον. Υπήρξε συναλλαγή με ένα συμβόλαιο για τα calls λήξης Ιανουαρίου για τιμή εξάσκησης τις 2205 μονάδες, ενώ δεν άλλαξαν χέρια συμβόλαια της σειράς Φεβρουαρίου. Στα δικαιώματα πώλησης λήξης Ιανουαρίου άλλαξαν χέρια 50 συμβόλαια από 1 με τιμή εξάσκησης τις 2000 μονάδες. Για την επομένη σειρά των δικαιωμάτων πώλησης λήξης Φεβρουαρίου υπήρξε διακίνηση 20 συμβολαίων με τιμή εξάσκησης τις 2100 μονάδες.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης εκτιμά:
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν ο Τραπεζικός κλάδος, που είναι και το ζητούμενο, θα καταφέρει να πρωταγωνιστήσει, μετά από πολλά χρόνια απραξίας και ζημιών, στην άνοδο του Χρηματιστηρίου. Καλώς, ή κακώς είναι εκείνος ο κλάδος που θα απελευθερώσει δυνάμεις στην Αγορά, θα αυξήσει τη ρευστότητα και θα βοηθήσει τον ΓΔ να ανέλθει πάνω από το επίπεδο των 1.000 μονάδων που μας τυραννά τα τελευταία 7 χρόνια. Είναι δεδομένο ότι το Επενδυτικό Κοινό που θα ασχοληθεί με την Αγορά θα μεγαλώσει, κάτι που το Χ.Α. έχει ανάγκη.
Οι Αγορές φοβούνται το μέγεθος του πληθωρισμού, που από αυτό εξαρτάται και το μέγεθος της αύξησης επιτοκίων. Στην περίπτωση της Ελλάδας όμως έχουμε ένα πακέτο μέτρων στήριξης, που δεν το είχαμε καν φανταστεί την τελευταία 10ετια, μιας και η Οικονομία πήγαινε με σβηστές μηχανές και με ελάχιστο δανεισμό. Από την άλλη, όσο περνάει ο καιρός πλησιάζει και η είσοδος της Οικονομίας σε επενδυτική βαθμίδα, με κάποιους Οίκους να το περιμένουν και στο β' εξάμηνο του 2022. Οι προβλέψεις για το ΑΕΠ του νέου έτους κάνουν λόγο για 5%, γεγονός που αν επιβεβαιωθεί θα μπορέσει να ρίξει και το χρέος κάτω από το 200% του ΑΕΠ. Εν κατακλείδι οι πιθανότητες να τα πάμε καλύτερα είναι αισθητά μεγάλες, με βάση τα παραπάνω”.
Από την αρχή του ως το τέλος του Απριλίου αρχές Μαΐου η Αθήνα παρακολούθησε την άνοδο των διεθνών αγορών με κεντρικό πυλώνα τον Τραπεζικό κλάδο. Ο ΔΤΡ στις 5/5/21 κορύφωσε στις 624 μονάδες και από τότε δεν ξεπέρασε τις 600 μονάδες, παρά μόνο ελαφρά σε πέντε συνεδριάσεις ως το τέλος της χρονιάς, σε μια σύνοδο του Ιουνίου και σε τέσσερις του Νοεμβρίου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η αγορά επί ένα οκτάμηνο να συσσωρεύει και στο τέλος να διαψεύδει τους συγκρατημένα αισιόδοξους. Αφού η λήξη των συναλλαγών βρήκε τον Γενικό Δείκτη χαμηλότερα των 1000 μονάδων, που προέβλεπαν πολλοί, αλλά και χαμηλότερα των 900 μονάδων, που ήταν και το ελάχιστο ζητούμενο.
Τεχνικά ο ΔΤΡ τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο αναγνώρισε ως επίπεδα στήριξης τη ζώνη μεταξύ των 581 και 583 μονάδων και εκτινάχθηκε κατόπιν ως τις 621 στις 22/11 ενώ σε κλείσιμο το ανώτερό του ήταν οι 609,37 στις 18/11. Η κατρακύλα από την εμφάνιση της επίσημης αναγνώρισης της απειλής από το στέλεχος Όμικρον τον κατέβασαν ως τις 544 – 545 μονάδες αλλά στην αντίδραση που εμφανίστηκε κατόπιν τα επίπεδα πάνω από τις 583 λειτούργησαν και παρέμειναν ακόμα σκληρή οροφή και για το έτος που τελείωσε την Παρασκευή.
Στα ΣΜΕ του δείκτη των τραπεζών τρέχουσας σειράς, λήξης Μαρτίου άλλαξαν χέρια 2 συμβόλαια, η τιμή κλεισίματος οδηγήθηκε στις 578,00 από 576,25 μονάδες και τα ανοικτά ΣΜΕ ανήλθαν σε 9 από 8.
Στα ΣΜΕ επί μετοχών οι συναλλαγές ενισχύθηκαν από τα επίπεδα της προηγούμενης για τη σειρά Μαρτίου. Ξεχώρισαν τα ΣΜΕ:
Της ΑΛΦΑ με όγκο 1129 ΣΜΕ λήξης Μαρτίου με 93.472 από 93.667 ανοικτά ΣΜΕ και τιμή κλεισίματος στα 1,09 ευρώ.
Της ΕΤΕ που άλλαξαν χέρια 617 ΣΜΕ λήξης Μαρτίου με 25.941 από 26.270 ανοικτά ΣΜΕ και τιμή κλεισίματος 2,91 ευρώ.
Της ΕΥΡΩΒ με 163 ΣΜΕ λήξης Μαρτίου με 24.648 από 24.598 ανοικτά ΣΜΕ με τιμή κλεισίματος 0,890 ευρώ.
Της ΠΕΙΡ είχαν όγκο 111 ΣΜΕ λήξης Μαρτίου με 34.829 από 34.809 ανοικτά ΣΜΕ με τιμή κλεισίματος 1,30 ευρώ.
Τα καλύτερα σε όγκο εκτός των τραπεζικών blue chip ήταν τα 698 ΣΜΕ της ΔΕΗ λήξης Μαρτίου, τα 235 ΣΜΕ του ΟΤΕ και τα 141 ΣΜΕ της ΦΡΛΚ λήξης Μαρτίου.
Το συναλλακτικό ενδιαφέρον στο stock repo ήταν ανύπαρκτο.
Σήμερα
Τα ασιατικά χρηματιστήρια είχαν μεικτή εικόνα μεταβολών τη Δευτέρα την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης του 2022 ενώ η Wall Street έκλεισε πέρυσι με πτώση αλλά με διψήφια κέρδη σε ετήσια βάση.
Ο Hang Seng στο Χονγκ Κονγκ στις 8:15 έχανε -0,72%, ενώ ο Kospi της Σεούλ σημείωνε άνοδο +0,36%. Οι δείκτες αναφοράς όπως ο STI της Σιγκαπούρης +0,28%, και ο JAKIDX στη Τζακάρτα ανέβηκε +0,84% αλλά στη Μαλαισία ο FBMKLCI, υποχώρησε -1,16%. Οι αγορές στην Ιαπωνία, την ηπειρωτική Κίνα και την Αυστραλία παρέμειναν κλειστές λόγω εορτών.
Την Παρασκευή, ο S&P 500 SPX, -0,26% υποχώρησε 0,3% στις 4.766,18 μονάδες. Ο Dow Jones Industrial Average DJIA, -0,16% υποχώρησε 0,2% στις 36.338,30 μονάδες. Ο Nasdaq COMP, -0,61% υποχώρησε 0,6% στις 15.644,97 μονάδες. Ο δείκτης αναφοράς S&P 500 της Wall Street υποχώρησε την Παρασκευή εν μέσω συνεχών ανησυχιών για την παραλλαγή omicron του κορωνοϊού, αλλά έκλεισε το 2021 με ετήσια άνοδο 26,9%.
Στις αγορές ενέργειας, το αργό πετρέλαιο αναφοράς των ΗΠΑ σημείωσε άνοδο 40 σεντς στα 75,61 δολάρια το βαρέλι στις ηλεκτρονικές συναλλαγές στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης. Το συμβόλαιο υποχώρησε 1,78 δολάρια την Παρασκευή στα 75,21 δολάρια. Το αργό Brent, η βάση της τιμής για τα διεθνή πετρέλαια, ενισχύθηκε +0,72% ή 35 σεντς στα 78,13 δολάρια το βαρέλι στο Λονδίνο. Έχασε 1,75 δολάρια την προηγούμενη συνεδρίαση στα 77,78 δολάρια το βαρέλι.
Το δολάριο ενισχύθηκε +0,16% στα 115,28 γεν από τα 115,09 γεν της Παρασκευής.