Σαρωτικούς φορολογικούς ελέγχους σε επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες, επιτηδευματίες, καθώς επίσης σε μισθωτούς και συνταξιούχους, αλλά και ιδιοκτήτες ακινήτων προγραμματίζει για το 2022 η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Σαρωτικούς φορολογικούς ελέγχους σε επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες, επιτηδευματίες, καθώς επίσης σε μισθωτούς και συνταξιούχους, αλλά και ιδιοκτήτες ακινήτων προγραμματίζει για το 2022 η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
Με βάση μάλιστα το σχέδιο δράσης που έχει εκπονηθεί, με εντολή του επικεφαλής της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλή, για το επόμενο έτος θα διενεργηθούν 25.000 πλήρεις και μερικοί φορολογικοί έλεγχοι από τις ελεγκτικές υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης (ΓΔΦΔ).
Η υλοποίηση, πάντως, του σχεδίου, θα πρέπει να υπογραμμιστεί, εξαρτάται αποκλειστικά από το εάν θα μπει τελικά «φρένο» στην πανδημία και από το πότε η αγορά θα ανακτήσει εκ νέου βηματισμό προς την κανονικότητα, γεγονός που προς το παρόν δεν είναι ορατό με τα νέα περιοριστικά μέτρα που τίθενται σε εφαρμογή και είναι άγνωστο για πόσο χρονικό διάστημα θα διαρκέσουν.
Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, η ΑΑΔΕ, ευελπιστώντας ότι εντός του 2022 η πανδημία θα ελεγχθεί, έχει κάνει τον προγραμματισμό των ελέγχων, με κεντρικό πάντα στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και της διακίνησης του «μαύρου» χρήματος, καθώς επίσης και του λαθρεμπορίου, ούτως ώστε να τονωθούν οι εισπράξεις του Δημοσίου και να στηριχθεί ο κρατικός προϋπολογισμός, ο οποίος και το επόμενο έτος θα έχει ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες, καθώς έχουν μπει ήδη στο τραπέζι νέα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Είναι αξιοσημείωτο ότι από το σύνολο των 25.000 προγραμματισμένων ελέγχων τουλάχιστον το 70% θα αφορά φορολογικά έτη, χρήσεις, υποθέσεις, περιόδους ή υποχρεώσεις της τελευταίας πενταετίας, ενώ το 75% των εν λόγω ελέγχων θα αφορά κατ' αρχήν υποθέσεις της τελευταίας τριετίας, για τις οποίες έχει λήξει η προθεσμία υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
2.500 έλεγχοι στα ακίνητα
Πέραν δε του αριθμού των συγκεκριμένων φορολογικών ελέγχων, το 2022 θα διενεργηθούν από τις ελεγκτικές υπηρεσίες 2.500 έλεγχοι για τη διαπίστωση της ορθής εκπλήρωσης των μη ετήσιων υποχρεώσεων των φορολογιών κεφαλαίου.
Από το «τσουνάμι» των ελέγχων δεν θα γλιτώσουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν έχουν δηλώσει τυχόν εισοδήματα από βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών τα οποία απέκτησαν κατά τη διάρκεια των ετών 2019 και 2020. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων αναμένεται να ζητήσει και να λάβει από τις τρεις μεγάλες πλατφόρμες διάθεσης ακινήτων για βραχυχρόνιες μισθώσεις στοιχεία για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από ακίνητα τα οποία διατέθηκαν στην Ελλάδα για τα έτη 2019 και 2020.
Τα στοιχεία αυτά θα διασταυρωθούν με τα δεδομένα των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος που υπέβαλαν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών τα συγκεκριμένα έτη και σε όσες περιπτώσεις διαπιστωθεί ότι τα εισοδήματα αυτά δεν δηλώθηκαν ή δηλώθηκαν ανακριβώς θα αποσταλούν στους ιδιοκτήτες ειδοποιητήρια για την υποβολή εκπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος. Όσοι ανταποκριθούν στα ειδοποιητήρια θα κληθούν να καταβάλουν τους επιπλέον φόρους εισοδήματος που θα προκύψουν, προσαυξημένους μόνο με τους αναλογούντες τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
Όσοι δεν ανταποκριθούν θα κληθούν να πληρώσουν και τους επιπλέον φόρους αλλά και πρόστιμα για την υποβολή ανακριβών δηλώσεων και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
«Ξεχασμένα» εισοδήματα
Στις προτεραιότητες της ΑΑΔΕ θα είναι μάλιστα και το 2022 ο έλεγχος φορολογουμένων, μισθωτών και κυρίως συνταξιούχων που έχουν λάβει αναδρομικά ποσά και από διασταυρώσεις έχει διαπιστωθεί ότι έχουν «ξεχάσει» να τα δηλώσουν στην εφορία.
Φυσικά στο «στόχαστρο» του ελεγκτικού μηχανισμού θα είναι -όπως πάντα- οι κλάδοι επαγγελματιών που έχει διαπιστωθεί ότι κάνουν «πρωταθλητισμό» στο «σπορ» της φοροδιαφυγής, ή συστηματικά δεν εκδίδουν αποδείξεις, ή εκδίδουν παραποιημένα στοιχεία.
Η διαπίστωση, πάντως, μη έκδοσης ή ανακριβούς έκδοσης περισσοτέρων από δέκα αποδείξεων, ή ανεξαρτήτως πλήθους εφόσον η αξία των παραστατικών υπερβαίνει τα 500 ευρώ, με βάση τις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας, ανοίγει τον δρόμο για αναστολή λειτουργίας της επιχείρησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα «ρολά» κατεβαίνουν άμεσα για 48 ώρες την πρώτη φορά και για 96 ώρες αν η επιχείρηση ξαναπέσει στην ίδια παράβαση μέσα στην ίδια ή την επόμενη χρονιά για τρεις αποδείξεις ανεξαρτήτως αξίας και αμελλητί για δέκα ημέρες κάθε φορά που εντός δύο φορολογικών ετών από την πρώτη παράβαση διαπιστώνεται από τον ίδιο έλεγχο η μη έκδοση ή η ανακριβής έκδοση τουλάχιστον τριών παραστατικών πώλησης σε οποιαδήποτε επαγγελματική εγκατάσταση του υπόχρεου, ανεξαρτήτως αξίας αυτών.
Παρεμπόδιση ελέγχων
Στην περίπτωση, εξάλλου, κατά την οποία παρεμποδίζεται η διενέργεια επιτόπιου ελέγχου με απειλή ή χρήση βίας κατά των ελεγκτικών οργάνων, αναστέλλεται μέχρι έναν μήνα η λειτουργία της επαγγελματικής εγκατάστασης του υπόχρεου την οποία αφορά ο έλεγχος. Οι ποινές φυσικά διαφοροποιούνται στην περίπτωση όπου η φορολογική νομοθεσία ορίζει πως για μη έκδοση αποδείξεων ή παρεμπόδιση ελέγχων επιβάλλονται πρόστιμα αντί για αναστολή λειτουργίας, όπως προβλέπεται για παράδειγμα για φροντιστήρια, φαρμακεία, γραφεία τελετών, ξενοδοχεία κ.λπ.
Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι στις περιπτώσεις απειλής χρήσης βίας με όπλα ή άλλα αντικείμενα που δύνανται να προκαλέσουν σωματική βλάβη ή κίνδυνο ζωής υπαλλήλου της ΑΑΔΕ ή χρησιμοποίησης βίας που είχε ως αποτέλεσμα τη σωματική βλάβη ή τον κίνδυνο ζωής ή που θα μπορούσε να προκαλέσει σωματική βλάβη ή κίνδυνο ζωής υπαλλήλου της ΑΑΔΕ κατά τη διάρκεια και εξαιτίας εκτέλεσης της υπηρεσίας του, με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ επιβάλλονται σωρευτικά:
* Ειδικό πρόστιμο από 10.000 έως 50.000 ευρώ στον υπαίτιο διάπραξης των ανωτέρω πράξεων.
* Αναστολή λειτουργίας της επαγγελματικής εγκατάστασης του υπαίτιου διάπραξης των ως άνω πράξεων, από δύο έως έξι μήνες την πρώτη φορά και από έξι μήνες έως και τρία χρόνια στην περίπτωση υποτροπής.
Ποιοι παίρνουν σειρά... προτεραιότητας
Με βάση τον προγραμματισμό της, η ΑΑΔΕ αναμένεται να δώσει και το 2022, όπως κάθε χρόνο, προτεραιότητα στους ελέγχους που αφορούν:
* Υποθέσεις που αφορούν επιστροφές φόρων.
* Υποθέσεις που αφορούν έλεγχο βάσει δείγματος σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα σε διατάξεις και αποφάσεις, όπως ενδεικτικά δικαιούχων που έτυχαν επιστροφής ΦΠΑ, καθώς και δικαιούχων νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που έτυχαν επιστροφής φόρου εισοδήματος χωρίς έλεγχο.
* Υποθέσεις για τις οποίες έχει εκδοθεί σημείωμα διαπιστώσεων με τα αποτελέσματα του φορολογικού ελέγχου και προσωρινός προσδιορισμός φόρων και προστίμων.
* Υποθέσεις που προέκυψαν από εισαγγελικές παραγγελίες, εντολές ανακριτικών και προανακριτικών πράξεων, περιλαμβανομένων αιτημάτων και εντολών διενέργειας φορολογικών ελέγχων που έχουν προκύψει από εντολή οποιασδήποτε εισαγγελικής ή δικαστικής αρχής και διατηρούνται στην ΑΑΔΕ.
* Υποθέσεις για τις οποίες επίκειται η έκδοση σημειώματος διαπιστώσεων και προσωρινού προσδιορισμού φόρου και προστίμου, συνεκτιμώντας αιτιολογημένα στο ΟΠΣ Elenxis.
* Υποθέσεις που αφορούν εκθέσεις έρευνας των Υπηρεσιών Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων.
* Υποθέσεις που αφορούν πορισματικές εκθέσεις που διαβιβάζονται στην ΑΑΔΕ από τη Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος.
* Υποθέσεις των ΔΟΥ και ΥΕΔΔΕ που αφορούν διενέργεια μερικού επιτόπιου ελέγχου διαπίστωσης της εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεων, της τήρησης των βιβλίων και της έκδοσης των φορολογικών στοιχείων για φορολογουμένους που ασκούν οποιαδήποτε δραστηριότητα ή διακινούν αγαθά.
* Υποθέσεις που αφορούν διασταυρωτικούς ελέγχους ενδοκοινοτικών συναλλαγών (VIES) και υποθέσεις πολυμερών (ταυτόχρονων) ελέγχων που διενεργούνται από ελληνικές και αλλοδαπές φορολογικές αρχές.
* Υποθέσεις αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής κατόπιν αιτήματος.
Ψηλά στη «λίστα» των ελέγχων του 2022 θα βρίσκονται και οι εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις που παραγράφονται στο τέλος του επόμενου έτους, με πρώτες στον κατάλογο του ελεγκτικού μηχανισμού αυτών που παρουσιάζουν το μεγαλύτερο εισπρακτικό ενδιαφέρον.