H αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης, μέσω εξαγοράς, για να χρησιμοποιηθούν για τη συνταξιοδότηση ή ως προσαύξηση της σύνταξης θα μπορεί να πραγματοποιείται χωρίς να υπάρχει χρονικό όριο.
Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
H αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης, μέσω εξαγοράς, για να χρησιμοποιηθούν για τη συνταξιοδότηση ή ως προσαύξηση της σύνταξης θα μπορεί να πραγματοποιείται χωρίς να υπάρχει χρονικό όριο. Η εγκύκλιος που υπέγραψε ο υφυπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων, Πάνος Τσακλόγλου, ορίζει ότι η διαδικασία αυτή είναι κοινή για όλους τους ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ, με αίτηση συνταξιοδότησης από τη 18η Ιουλίου 2018 και μετά. Ουσιαστικά, η παρέμβαση αυτή αφορά εργαζόμενους - υποψήφιους συνταξιούχους από τα Ειδικά Ταμεία (ΔΕΗ, ΟΤΕ, Τράπεζες) για τους οποίους δεν είχε αποσαφηνιστεί το συγκεκριμένο καθεστώς υποβολής της αίτησης που απαιτείται για την αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης.
Έτσι, θα μπορεί να υπάρξει θεμελίωση ή κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος σε μικρότερο ηλικιακό όριο, από τα γενικά όρια ηλικίας (67 έτη με 15ετία & 62 έτη με 40 χρόνια ασφάλισης) που έχουν θεσπιστεί και τα οποία θα ισχύουν για όλους από την 1η.1.2022 και μετά. Μάλιστα, στα πλασματικά έτη που μπορούν να αναγνωριστούν περιλαμβάνεται και ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας.
Το πρόβλημα που εντοπίστηκε αφορούσε τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με προϋποθέσεις προηγούμενου έτους. Αυτό σημαίνει ότι ο ασφαλισμένος διαπίστωνε ότι θα μπορούσε να θεμελιώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (π.χ. 35ετία) ήδη από το 2019, εάν είχε προβεί σε αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης (π.χ. στρατιωτική υπηρεσία). Έτσι, στην εγκύκλιο αποσαφηνίζεται ότι έστω και σε μεταγενέστερο χρόνο μπορεί να υποβληθεί αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών για να κατοχυρωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Συγκεκριμένα, η εγκύκλιος ορίζει ότι για όλους τους ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ η αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών ασφάλισης μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε, προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους, του οποίου τις προϋποθέσεις επιθυμούν να κατοχυρώσουν οι ενδιαφερόμενοι. Όμως, η αίτηση πρέπει να υποβληθεί το αργότερο μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης. Έτσι, αναγνωρίζεται χρόνος ασφάλισης, που μπορεί να αναχθεί σε οποιοδήποτε προηγούμενο έτος, προς θεμελίωση ή κατοχύρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης, που ίσχυαν τότε. Όλα αυτά θα εφαρμοστούν όχι μόνο για αιτήσεις που θα προκύψουν, αλλά και για τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι του e-ΕΦΚΑ που με χρήση πλασματικών ετών ασφάλισης μπορούν να θεμελιώσουν ή να κατοχυρώσουν το δικαίωμα συνταξιοδότησης σε μικρότερο ηλικιακό όριο, παροτρύνονται να μη βιαστούν να υποβάλουν την αίτηση αναγνώρισης ή και την αίτηση συνταξιοδότησης. Μπορούν να υποβάλουν από κοινού αυτές τις αιτήσεις, ακόμη και μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2021, όταν και θα «κλειδώσουν» τα αυξημένα όρια ηλικίας. Με τη χρήση των πλασματικών ετών δίνεται η δυνατότητα σε μια μεγάλη ομάδα ασφαλισμένων να κατοχυρώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τα όρια ηλικίας και τους χρόνους ασφάλισης που ίσχυαν ακόμα και πριν από το 2015.
Υπενθυμίζεται ότι το τελευταίο εξάμηνο είχε διαπιστωθεί σημαντική αύξηση στις αιτήσεις εξαγοράς πλασματικών ετών από ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ. Εφεξής, το ίδιο δικαίωμα θα έχουν και όσοι προέρχονται από τη ΔΕΗ, τον ΟΤΕ και τις Τράπεζες.
Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι οι πλασματικοί χρόνοι δεν μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης που θα χορηγηθεί. Πρέπει οπωσδήποτε να χρησιμοποιηθούν για κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και στη συνέχεια να επιφέρουν την όποια προσαύξηση στο τελικό ποσό.
Άρα, η επιλογή της λύσης της εξαγοράς πλασματικών ετών πρέπει να κριθεί στην πράξη, ανά περίπτωση, σε σχέση και με τη δαπάνη που προκύπτει. Επίσης και σε σχέση με την προσαύξηση που μπορεί να προκαλέσει. Εκεί θα διαπιστώσει ο ασφαλισμένος αν τον συμφέρει η συγκεκριμένη επιλογή, ώστε να βγει νωρίτερα στη σύνταξη, ή από του χρόνου, αν θα πρέπει να περιμένει για να συμπληρώσει τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Το κόστος εξαγοράς
Οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η αναγνώριση πλασματικών ετών έχει κόστος εξαγοράς. Αυτό είναι:
* Στο Δημόσιο, ανάλογα με το έτος υποβολής της σχετικής αίτησης το κόστος μπορεί να είναι από 6,67% έως 20% των συντάξιμων αποδοχών.
* Στην ασφάλιση των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, το κόστος εξαγοράς είναι στο 20% επί των μικτών αποδοχών του τελευταίου μήνα πριν από τον μήνα υποβολής της αίτησης.
* Στην ασφάλιση των αυτοαπασχολουμένων και των ελευθέρων επαγγελματιών το κόστος εξαγοράς είναι στο επίπεδο της εισφοράς κύριας σύνταξης της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχει επιλεχθεί κατά το έτος υποβολής της αίτησης εξαγοράς.
Η εξόφληση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ είτε με μηνιαίες δόσεις. Υπάρχει και η επιλογή της εξόφλησης με παρακράτηση από τη σύνταξη που θα λάβει ο ενδιαφερόμενος. Κάτι τέτοιο όμως γίνεται μόνο στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος επιλέξει να υποβάλει την αίτηση εξαγοράς μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης.
Ειδικά για τους δημοσίους υπαλλήλους που συνταξιοδοτούνται και μόνο γι' αυτούς, η εξόφληση του κόστους εξαγοράς των πλασματικών ετών γίνεται με παρακράτηση από τη σύνταξη. Ο λόγος είναι ότι δεν είναι εφικτή η έκδοση σχετικών αποφάσεων εξαγοράς νωρίτερα.