Πλεόνασμα έως και 960 εκατ. στην Κοινωνική Ασφάλιση

Από την έντυπη έκδοση

Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]

Θετική πορεία για την Κοινωνική Ασφάλιση, με πλεόνασμα που μπορεί να ανέλθει έως και τα 960 εκατ. ευρώ (Ασφαλιστικά Ταμεία, ΟΑΕΔ, ΕΟΠΥΥ, ΟΠΕΚΑ και ΝΑΤ), προβλέπει ο προϋπολογισμός της νέας χρονιάς. Βέβαια, αν επικεντρωθεί η ανάλυση μόνο στα ασφαλιστικά Ταμεία, η εκτίμηση για το πλεόνασμα το 2022 περιορίζεται στα 444 εκατ. ευρώ, 88 εκατ. ευρώ λιγότερα από την ανάλογη πρόβλεψη για φέτος.

Με δεδομένο όμως ότι εκφράζεται η αισιοδοξία για απασχόληση αυξημένη κατά 2,6% του χρόνου και για ανεργία που θα υποχωρήσει από το 13,7% το 2021 στο 12,2%, το 2022, προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι το έσοδο από ασφαλιστικές εισφορές ουσιαστικά μένει αμετάβλητο. Ακριβέστερα, τα στοιχεία του προϋπολογισμού για την επόμενη χρονιά δείχνουν τα εξής: Το ισοζύγιο των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (Ασφαλιστικά Ταμεία, ΟΑΕΔ, ΕΟΠΥΥ, ΟΠΕΚΑ και ΝΑΤ) για το 2022 προβλέπεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 960 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας βελτίωση κατά 568 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2021. Η μεταβολή αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στα έσοδα, τα οποία προβλέπεται να είναι αυξημένα κατά 586 εκατ. ευρώ, ενώ αντίστοιχα στα έξοδα προβλέπεται οριακή αύξηση ύψους 18 εκατ. ευρώ.

• Η πρόβλεψη για πλεόνασμα 444 εκατ. ευρώ για τα ασφαλιστικά Ταμεία το 2022 είναι μειωμένη κατά 88 εκατ. ευρώ σε σχέση με την εκτίμηση για φέτος. Το έσοδο από ασφαλιστικές εισφορές όμως διατηρείται στα ίδια επίπεδα (15,178 δισ. ευρώ φέτος, έναντι 15,177 δισ. ευρώ το 2022). Το στοιχείο αυτό εγείρει ερωτήματα ως προς το ύψος που θα κυμανθούν οι μισθοί τη νέα χρονιά, μιας και προεξοφλείται αύξηση της απασχόλησης.
• Το Οικονομικό Επιτελείο προβλέπει αύξηση δαπανών για συντάξεις, η οποία είναι όμως ελάχιστη (50 εκατ. ευρώ) για τις κύριες και πολύ μεγαλύτερη (266 εκατ. ευρώ) για τις επικουρικές. Με δεδομένο όμως ότι εκτιμάται πως θα αυξηθεί και το πλήθος των συνταξιούχων, φαίνεται ότι οι νέες συντάξεις που θα εκδίδονται θα είναι πολύ πιο χαμηλές, σε σχέση με τις παλιότερες. Παράλληλα, εκτιμάται ότι θα υπάρξει μείωση των μεταβιβάσεων το 2022, κάτι που δεν συνέβη φέτος, αφού καταβλήθηκαν αναδρομικά 203 εκατ. ευρώ προς κληρονόμους. Το στοιχείο αυτό, όμως, δείχνει ότι η κυβέρνηση προεξοφλεί ότι οι δικαστικές διαμάχες με τους συνταξιούχους για τα αναδρομικά δεν θα αποφέρουν τέτοιο αποτέλεσμα, ώστε να προκύψει εκ νέου πρόσθετη καταβολή αναδρομικών ποσών.
• Στα 36 εκατ. ευρώ ανέρχεται η ενίσχυση του ΕΦΚΑ για το 2022, λόγω της απώλειας εσόδων από την επικουρική ασφάλιση. Πρόκειται για την πρώτη επιβάρυνση που προκύπτει λόγω έναρξης της μεταρρύθμισης. Υπενθυμίζεται ότι από 1.1.2022 υποχρεωτικά όλοι οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας και εθελοντικά όσοι είναι εργαζόμενοι έως 35 ετών αποκτούν «ατομικό κουμπαρά» για την επικουρική τους ασφάλιση. Όμως οι εισφορές τους παύουν να καταλήγουν στον ΕΦΚΑ και έτσι θα καλύπτεται εφεξής αυτή η απώλεια από τον κρατικό προϋπολογισμό.
• ΟΑΕΔ: Εκτιμάται ότι θα προκύψει πλεόνασμα 356 εκατ. ευρώ για το 2022, αυξημένο κατά 211 εκατ. ευρώ σε σχέση με την εκτίμηση για φέτος. Τα συνολικά έσοδα του Οργανισμού προβλέπονται αυξημένα κατά 33 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2021. Οι ασφαλιστικές εισφορές, συμπεριλαμβανομένων και των εσόδων, θα αυξηθούν κατά 159 εκατ. ευρώ λόγω αύξησης της απασχόλησης. Η αύξηση αυτή θα προέλθει παρά την παράταση για άλλο ένα έτος της μείωσης κατά τρεις μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών. Πρόκειται για ένα μέτρο που επιδρά αρνητικά στον ΟΑΕΔ κατά 849 εκατ. ευρώ. Για τον λόγο αυτό θα γίνει ισόποση μεταφορά κονδυλίου από τον κρατικό προϋπολογισμό (594,3 εκατ. ευρώ προς τον ΟΑΕΔ).

• Τα άλλα 254,7 εκατ. ευρώ είναι το ποσό που θα έπρεπε να επιστρέψει ο ΕΦΚΑ προς τον ΟΑΕΔ ως κοινωνικό πόρο και θα δοθεί ως επιχορήγηση στον ΕΦΚΑ. Η κρατική χρηματοδότηση όμως θα είναι μειωμένη κατά 126 εκατ. ευρώ επειδή δεν έχουν προβλεφθεί παρεμβάσεις για αντιμετώπιση τυχόν συνεπειών από την πανδημία. Στις δαπάνες προβλέπεται μείωση κατά 178 εκατ. ευρώ για επιδόματα ανεργίας, λόγω αύξησης της απασχόλησης.

Στο σχέδιο του προϋπολογισμού υπάρχει αναφορά και για μια σειρά από μέτρα που έχουν ήδη ξεκινήσει από φέτος και ορισμένα από αυτά θα επεκταθούν και στη νέα χρονιά. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων:

α) Επεκτείνεται έως το τέλος του 2022 η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και η μείωση των τριών μονάδων των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα.

β) Επεκτείνεται το πρόγραμμα «Συν-Εργασία» έως το τέλος του 2021.

γ) Επεκτείνεται το πρόγραμμα των 100.000 νέων θέσεων εργασίας για άλλες 50.000 νέες θέσεις μέχρι εξαντλήσεώς τους.

δ) Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης κενών θέσεων στον πολιτισμό έως τον Δεκέμβριο του 2021.