Ένας χρόνος έκλεισε χθες από τις 9 Νοεμβρίου του 2020, όταν η Pfizer μαζί με τον Γερμανό εταίρο της BioNTech ανακοίνωσαν ότι το εμβόλιό τους απέναντι στον Covid-19 είναι περισσότερο από 90% αποτελεσματικό, αλλάζοντας τον ρου της ιστορίας του κορονοϊού και δημιουργώντας άκρατο ενθουσιασμό για ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας και των αγορών. Παρότι ένα μέρος των αισιόδοξων προσδοκιών ευοδώθηκε, υπάρχει ένα μεγάλο μέρος της αγοράς, από τις αναδυόμενες αγορές έως τις μετοχές των αεροπορικών, που υπολειτουργεί και ένα μέρος της αγοράς που μοιράζεται μεταξύ κερδισμένων και χαμένων.
Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Ένας χρόνος έκλεισε χθες από τις 9 Νοεμβρίου του 2020, όταν η Pfizer μαζί με τον Γερμανό εταίρο της BioNTech ανακοίνωσαν ότι το εμβόλιό τους απέναντι στον Covid-19 είναι περισσότερο από 90% αποτελεσματικό, αλλάζοντας τον ρου της ιστορίας του κορονοϊού και δημιουργώντας άκρατο ενθουσιασμό για ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας και των αγορών. Παρότι ένα μέρος των αισιόδοξων προσδοκιών ευοδώθηκε, υπάρχει ένα μεγάλο μέρος της αγοράς, από τις αναδυόμενες αγορές έως τις μετοχές των αεροπορικών, που υπολειτουργεί και ένα μέρος της αγοράς που μοιράζεται μεταξύ κερδισμένων και χαμένων.
Αδιαμφισβήτητος νικητής τα κρυπτονομίσματα και ορισμένα νομίσματα, μεγάλοι χαμένοι οι μετοχές αξίας, το χρέος υψηλής απόδοσης, οι αναδυόμενες αγορές και ο χρυσός. Το αισιόδοξο σενάριο είναι ότι έναν χρόνο μετά ο Covid-19 δεν αποτελεί πλέον την κορυφαία ανησυχία των επενδυτών, όπως δείχνει η τελευταία μηνιαία ανάλυση της BofA. Πόσο θα κρατήσει αυτό είναι ένα μεγάλο ερώτημα, καθώς οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης διέρχονται νέο «κύμα» έξαρσης του κορονοϊού.
Το bitcoin και το ether υποδέχθηκαν την επέτειο του ενός χρόνου με νέο ρεκόρ: το πρώτο αναρριχήθηκε στα 68.513 δολάρια, ενώ το ether εκτινάχθηκε στα 4.840 δολάρια, με τη συνολική αξία των κρυπτονομισμάτων, σύμφωνα με την CoinGecko, να αγγίζει τα 3,1 τρισ. δολάρια. Από τις 9 Νοεμβρίου του 2020, οπότε το bitcoin κατέγραφε απώλειες, έχει ενισχυθεί 340%, ενώ το ether 1.000%, ενώ μόνο φέτος τα δύο βασικότερα κρυπτονομίσματα του πλανήτη καταγράφουν κέρδη άνω του 130% και 550%, παρά την έντονη μεταβλητότητά τους. Το bitcoin βούλιαξε κάτω από τα 30.000 δολάρια τον Ιούνιο, εν μέσω ανησυχιών που προκάλεσαν τα μέτρα καταστολής του Πεκίνου αλλά και της έντονης κριτικής για το πόσο ενεργοβόρος είναι η διαδικασία του bitcoin mining.
Η Φέντεραλ Ριζέρβ έχει προειδοποιήσει για τον κίνδυνο που ενέχουν ορισμένες κατηγορίες ενεργητικού, εάν το επενδυτικό κλίμα επιδεινωθεί, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τα stablecoins, τα κρυπτονομίσματα που είναι συνδεδεμένα με νομίσματα, ενώ η κεντρική τράπεζα της Σιγκαπούρης εφιστά την προσοχή ότι οι μικροεπενδυτές μπορεί να υποστούν τεράστιες ζημίες.
Το τελευταίο «κύμα» ανόδου πυροδοτήθηκε από την άκρως επιτυχημένη κυκλοφορία του πρώτου αμερικανικού διαπραγματεύσιμου αμοιβαίου σε bitcoin τον προηγούμενο μήνα, το οποίο, σύμφωνα με αναλυτές, θα ανοίξει τον δρόμο για μαζικές επενδύσεις στον κόσμο του ψηφιακού νομίσματος. Η startup στον χώρο του fintech, Ripple, παρουσίασε χθες ένα νέο προϊόν που επιτρέπει σε εταιρείες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών να προσφέρουν στους πελάτες τους τη δυνατότητα να αγοράζουν και να πωλούν κρυπτονομίσματα, ενώ η Mastercard κυκλοφόρησε μία νέα κάρτα πληρωμών συνδεδεμένη με κρυπτονομίσματα για τις αγορές της Ασίας.
Αναλυτές βλέπουν πλέον ως επόμενο ορόσημο για το bitcoin τα 70.000 δολάρια, με την JP Morgan να έχει διπλασιάσει τις προβλέψεις της στα 146.000 δολάρια, βλέποντάς το στα 73.000 δολάρια έως τα τέλη του έτους. Κάποιοι αναλυτές θεωρούν το bitcoin αντιστάθμισμα στον υψηλό πληθωρισμό, μία εκδοχή ωστόσο που δεν έχει εξακριβωθεί, παρότι βρίσκει ισχύ σε ορισμένες χώρες, όπως η Τουρκία, που έχει πολύ υψηλό πληθωρισμό, κοντά στο 20%, και άκρως εξασθενημένο νόμισμα.
Για τις μετοχές αξίας, όπως τραπεζών και ενέργειας, που παρουσίαζαν εδώ και χρόνια χαμηλές αποτιμήσεις και πενιχρές προοπτικές ανάπτυξης, η πανδημία του Covid-19 έδωσε το τελειωτικό «χτύπημα», οδηγώντας τον δείκτη μετοχών αξίας MSCI σε ιστορικό χαμηλό έναντι των μετοχών ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων των κορυφαίων τεχνολογικών εταιρειών. Το εμβόλιο της Pfizer έφερε ωστόσο κάποια ανάκαμψη στις μετοχές αξίας, με αρκετά «κύματα» μετακίνησης των επενδυτών από τις μετοχές ανάπτυξης στις μετοχές αξίας, τα οποία όμως αποδείχθηκαν προσωρινά. Αποτέλεσμα, ο δείκτης μετοχών αξίας δεν απέχει και πολύ από το ιστορικό χαμηλό που άγγιξε το 2020 έναντι των μετοχών ανάπτυξης.
Οι 12 μήνες μετά το εμβόλιο προσέθεσαν 16 τρισ. δολάρια στην κεφαλαιοποίηση των διεθνών αγορών μετοχών, όμως το μεγαλύτερο μέρος κατευθύνθηκε στην τεχνολογία, η οποία εκπροσωπεί σήμερα το 24% της παγκόσμιας χρηματιστηριακής αξίας συγκριτικά με το 20% έναν χρόνο νωρίτερα.
Οι μετοχές του κλάδου αερομεταφορών, που θεωρούνται οι πλέον ευνοημένες του εμβολίου, ενισχύθηκαν λιγότερο από 20% έναντι 24% των μετοχών τεχνολογίας. «Η ευφορία του εμβολίου της Pfizer αντικαταστάθηκε έναν χρόνο μετά από τις διαταραχές της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας, τις ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό και την αγωνία του πληθωρισμού», αναφέρει ο Κένεθ Μπρουξ, στρατηγικός αναλυτής της Societe Generale.
Το ενεργητικό με την πιο χαμηλή επίδοση ήταν οι μετοχές αναδυόμενων, που ενισχύθηκαν μόλις 7%, καθώς πολλές από τις κεντρικές τους τράπεζες αύξησαν τα επιτόκια και ο τουρισμός τους μειώθηκε.
Τα κρατικά ομόλογα συγκαταλέγονται στους μεγάλους χαμένους μετά την είδηση του εμβολίου. Τους 12 μήνες που ακολούθησαν, το ασφαλές «καταφύγιο» των ελβετικών και ιαπωνικών κρατικών ομολόγων, που έχουν ωστόσο χαμηλή απόδοση, καθοδήγησε τα κέρδη, ενώ αντίθετα το χρέος υψηλής απόδοσης, όπως της Ιταλίας και της Αυστραλίας, υπέστη ζημίες. Το κόστος δανεισμού στα αμερικανικά, βρετανικά και γερμανικά κρατικά ομόλογα αυξήθηκε 40 έως 65 μονάδες βάσης, ενώ στα αμερικανικά γνώρισε τη μεγαλύτερη ετήσια άνοδο από το 2013.
Η άνοδος 100% των τιμών πετρελαίου ώθησε την κορόνα Νορβηγίας και το δολάριο Καναδά σε άνοδο 6% και 4% αντίστοιχα. Μεγάλος κερδισμένος και ο δείκτης δολαρίου που ενισχύθηκε 4,5%, στο καλύτερο έτος από το 2015.
Στον αντίποδα, το ευρώ και το δολάριο Αυστραλίας «χτυπήθηκαν» από την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας και τις ενδείξεις ότι οι κεντρικές τράπεζες των χωρών τους κινούνται με πιο αργό ρυθμό σε ό,τι αφορά τη σύσφιγξη της πολιτικής τους, όπως και τα περισσότερα νομίσματα των αναδυόμενων. Ωστόσο, κάποια νομίσματα, όπως το μπαχτ της Ταϊλάνδης, που εξαρτάται τα μέγιστα από τον τουρισμό, άρχισαν να ανακάμπτουν τελευταίως, με στήριγμα όχι τόσο τα εμβόλια όσο τη μείωση των κρουσμάτων και την επανεκκίνηση του τουρισμού.
Ο μεγάλος χαμένος του 12μήνου των εμβολίων αλλά και της έξαρσης του πληθωρισμού είναι ο χρυσός, γεγονός που προκαλεί έκπληξη, καθότι θεωρείται αντιστάθμισμα στην άνοδο των τιμών καταναλωτή. Παρ’ όλα αυτά, ο χρυσός έχασε έδαφος και μαζί του και οι μεταλλευτικοί κολοσσοί του βασικού μετάλλου που αναδείχθηκαν στον χειρότερο σε επίδοση κλάδο του S&P 500.
Να σημειωθεί ότι ο χρυσός ιστορικά βρίσκεται σε αντίστροφη σχέση με τις πραγματικές αποδόσεις.
Όσο λιγότερα προσφέρουν τα ομόλογα μετά τον πληθωρισμό, τόσο πιο ελκυστικός γίνεται ο χρυσός. Όμως, οι πραγματικές αποδόσεις παρέμειναν εξωφρενικά χαμηλές και παρ’ όλα αυτά το όλο σκηνικό δεν βοήθησε.
Η τελευταία φορά που συνέβη κάτι αντίστοιχο ήταν το 2013 στη διάρκεια του taper tantrum της αγοράς ομολόγων. Την άνοιξη του 2013, όταν οι ομολογιακές αποδόσεις στις ΗΠΑ εκτινάχθηκαν στα ύψη μετά την ξαφνική πιο αυστηρή γραμμή της Φέντεραλ Ριζέρβ, ο χρυσός κατέγραψε δραματική πτώση.
Αναλυτές του Bloomberg προειδοποιούν ότι η χαμηλή επίδοση του χρυσού στη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών μπορεί να εμπεριέχει ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό μήνυμα:
Εάν επαληθευτούν, με βάση τα σημερινά στοιχεία, οι προβλέψεις για πληθωρισμό τουλάχιστον 4% τον Οκτώβριο για έκτο διαδοχικό μήνα στις ΗΠΑ, τότε θα αναζωπυρωθούν οι συζητήσεις για πιο αυστηρή νομισματική πολιτική, δίνοντας μία πολύ καλή δικαιολογία στις αγορές κρατικών ομολόγων για νέο «κύμα» ρευστοποιήσεων.