Πανδημία, ενέργεια και πληθωρισμός συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα τόσο για τις οικονομίες των κρατών-μελών της Ε.Ε. όσο και για τις χώρες σε όλο τον κόσμο, με τις κυβερνήσεις να επιστρατεύουν διάφορα μέσα για να τα αντιμετωπίσουν.
Της Ραλλούς Αλεξοπούλου
Πανδημία, ενέργεια και πληθωρισμός συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα τόσο για τις οικονομίες των κρατών-μελών της Ε.Ε. όσο και για τις χώρες σε όλο τον κόσμο, με τις κυβερνήσεις να επιστρατεύουν διάφορα μέσα για να τα αντιμετωπίσουν.
Οι εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας αλλά και οι τιμές στην ενέργεια, οι οποίες «τροφοδοτούν» τον πληθωρισμό αναμένεται να απασχολήσει τους υπουργούς Οικονομικών της Ε.Ε. στις συνεδριάσεις του Εurogroup και του Ecofin την ερχόμενη Δευτέρα και Τρίτη στις Βρυξέλες. Παράλληλα, οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε. αναμένεται να κάνουν και μια πρώτη συζήτηση για τις αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας, στη βάση των προτάσεων της Κομισιόν.
Η συνεχιζόμενη άνοδος του πληθωρισμού, αν και οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ένα φαινόμενο που θα είναι παροδικό, έχει θέσει σε πλήρη εγρήγορση τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Αναμένουμε τον πληθωρισμό να πέσει αυτήν την χρονιά, αλλά φτάνει σε σημεία που δεν έχουμε ξαναδεί. Και αυτό ανησυχεί...» δήλωσε ευρωπαίος αξιωματούχος με αφορμή την συνεδρίαση του Eurogroup. Η συνεχιζόμενη άνοδος των τιμών στα καύσιμα αποτελεί και το βασικό «τροφοδότη» του πληθωρισμού ο οποίος τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τη Eurostat, έφτασε στο 4,1% στην ευρωζώνη, αυξανόμενος με τον ταχύτερο ρυθμό που έχει καταγραφεί μετά το 2008. Αλλά και στην Ελλάδα, με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat, τον προηγούμενο μήνα ο πληθωρισμός στην Ελλάδα έφτασε στο 3%, το υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2008.
Σύμφωνα μάλιστα με την πρόεδρο της ΕΚΤ κ. Κριστίν Λαγκάρντ ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί. Με βάση τα έως τώρα δεδομένα, οι προβλέψεις κάνουν λόγο για σταδιακή υποχώρηση του πληθωρισμού το 2022. Στο πλαίσιο αυτό οι Κυβερνήσεις δίνουν τη δική τους «μάχη» για να μετριάσουν τις επιπτώσεις από την αύξηση του κόστους ζωής στους πολίτες.
Στην Ελλάδα, ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας πρόσφατα είχε δηλώσει ότι τους πρώτους μήνες του 2022 αναμένεται να φανεί μια αποκλιμάκωση στις τιμές αγαθών και υπηρεσιών, με τις τιμές στην ενέργεια να ακολουθούν.
Από την άλλη πλευρά, η πορεία του ΑΕΠ τόσο για την Ελλάδα όσο και για το σύνολο της ευρωζώνης παραμένει ευνοϊκό. «Το ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ έχει σχεδόν επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα, σε ύψος μεγαλύτερο από αυτό που πιστεύαμε ότι θα έχει νωρίτερα εντός του έτους. Αυτό θα συμβάλει στην ανακούφιση των κινδύνων που προκύπτουν στην οικονομία μακροπρόθεσμα και καταδεικνύει ότι οι πολιτικές μας λειτουργούν» δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup κ. Πασκάλ Ντόναχιου με αφορμή την επικείμενη συνεδρίαση του Eurogroup. Στα θετικά προσθέτει επίσης, την συνεχιζόμενη πτώση της ανεργίας στις χώρες της ευρωζώνης.
Μακρές και επίπονες φαίνεται ότι θα είναι οι συζητήσεις για τις αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Οι πρώτες αποφάσεις, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, εκτιμάται ότι θα ληφθούν στο δεύτερο εξάμηνο του 2022. Ωστόσο, την ερχόμενη Δευτέρα και Τρίτη, οι υπουργοί Οικονομικών των 27 κρατών-μελών θα πραγματοποιήσουν την πρώτη συζήτηση για τους δημοσιονομικούς κανόνες, στη βάση των προτάσεων της Κομισιόν και της συζήτησης που έχει ξεκινήσει από αυτές.
Το πρώτο όμως επίσημο "ραντεβού" φαίνεται ότι θα είναι το Μάρτιο του 2022, όταν θα ολοκληρωθεί η "δημόσια διαβούλευση" που έχει ξεκινήσει. Οριστικές αποφάσεις όμως δεν αναμένονται πριν από τα μέσα του επόμενου έτους, περίοδο κατά την οποία θα έχουν ολοκληρωθεί και οι εκλογές στη Γαλλία οι οποίες θα πραγματοποιηθούν στα τέλη Απριλίου (πρώτος γύρος) και στις αρχές Μαΐου (ο δεύτερος γύρος). «Μεγάλο μέρος της δημόσιας συζήτησης αποτελούν οι δημοσιονομικοί κανόνες, αλλά το θέμα δεν αφορά μόνο αυτό. Υπάρχει ευρύτερο πλαίσιο συντονισμού, διαχείρισης που πρέπει να αποφασιστεί» δήλωσε ευρωπαίος αξιωματούχος.
«Είναι σαφές ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζαμε πριν από την πανδημία δεν έχουν εξαφανιστεί. Από την άλλη, μάθαμε νέα πράγματα για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων: υπάρχει μεγαλύτερη συνειδητοποίηση ότι αν θέλεις να έχεις σταθερή δημοσιονομική κατάσταση χρειάζεσαι ανάπτυξη. Επομένως, το θέμα είναι να βρεθεί μια ισορροπία μεταξύ εργαλείων και δημοσιονομικών πολιτικών και στήριξης της ανάπτυξης. Και το ερώτημα είναι αν είναι εφικτό με τους ισχύοντες κανόνες ή χρειάζονται πιο φιλόδοξοι κανόνες». Παρόλα αυτά το επόμενο διάστημα, όταν θα οριστεί και η νέα γερμανική κυβέρνηση και κυρίως ο νέος υπουργός Οικονομικών, η συζήτηση θα αρχίσει να «ζωηρεύει» καθώς σύμφωνα με τον αξιωματούχο «δεν είναι μυστικό ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις. Κάποιοι είναι ενθουσιώδεις στην ευελιξία των ισχύοντων κανόνων, άλλοι χρειάζονται κάποιες αναθεωρήσεις που θα λάβουν υπόψη τους τη νέα πραγματικότητα».