Σε ασφυξία οδηγείται για ακόμα μια φορά η εγχώρια λιανική, ενώ υπό τον φόβο νέου «κύματος» λουκέτων βρίσκεται ο κλάδος της εστίασης, καθώς τα νέα μέτρα που προωθούνται για την ανακοπή της εξάπλωσης των κρουσμάτων Covid-19 δημιουργούν συνθήκες άτυπου lockdown στην αγορά.
Από την έντυπη έκδοση
Των Δ. Αλεξάκη, Φ. Ζώη και Λ. Καλαμαρά
Σε ασφυξία οδηγείται για ακόμα μια φορά η εγχώρια λιανική, ενώ υπό τον φόβο νέου «κύματος» λουκέτων βρίσκεται ο κλάδος της εστίασης, καθώς τα νέα μέτρα που προωθούνται για την ανακοπή της εξάπλωσης των κρουσμάτων Covid-19 δημιουργούν συνθήκες άτυπου lockdown στην αγορά.
Εν αναμονή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που θα εξειδικεύσει τα μέτρα, οι μέχρι στιγμής αντιδράσεις από το σύνολο του εμπορικού κόσμου είναι έντονες, με την πλειονότητα του επιχειρηματικού κόσμου να συγκλίνει πως πρόκειται για «επιπόλαιες, βιαστικές και ανεφάρμοστες αποφάσεις», που όχι μόνο δεν εξυπηρετούν τον υγειονομικό σκοπό τους, αλλά λειτουργούν και ως τροχοπέδη στην εμπορική ανάπτυξη. Όπως λένε χαρακτηριστικά στη «Ν», πρόκειται για ένα ακόμη χτύπημα στην κατανάλωση μετά τις αναστολές εργασίας εργαζομένων και κυρίως μετά το τσουνάμι ακρίβειας λόγω ενεργειακής κρίσης, αλλά και κρίσης στην εφοδιαστική αλυσίδα. Επισημαίνουν πως δεν είναι δυνατόν οι επιχειρήσεις να αποτελούν το εξιλαστήριο θύμα της επιδεινωμένης κατάστασης που προκαλεί η πανδημία Covid-19 και καλούν την κυβέρνηση να αναιρέσει άμεσα τα νέα μέτρα που αφορούν το λιανεμπόριο, γιατί οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες δεν αντέχουν άλλη διάκριση εις βάρος τους.
Τα παράπονα της λιανικής
Για αθέμιτο ανταγωνισμό με τα σούπερ μάρκετ κάνουν λόγο εκπρόσωποι της μικρής-παραδοσιακής λιανικής, που επισημαίνουν ότι «πέρα όλων των δυσκολιών που προκαλεί η διαδικασία ελέγχων, ένα βασικό ζήτημα είναι η αύξηση του χρόνου αναμονής για να μπει κάποιος στα καταστήματα και οι ουρές που θα σχηματιστούν, γεγονός που θα αποτρέψει τους καταναλωτές και θα τους στρέψει στις μεγάλες σάλες του οργανωμένου λιανεμπορίου». Αντίστοιχα, εκπρόσωποι από τον κλάδο της ένδυσης και υπόδησης, μιλώντας στη «Ν», επισημαίνουν ότι «η συγκυρία μέσα στην περίοδο των ενδιάμεσων εκπτώσεων αλλά και εν όψει της Black Friday αλλά και της εορταστικής σεζόν δεν είναι ιδανική ώστε τα καταστήματα να προχωρούν σε face control των καταναλωτών. Με τις ανατιμήσεις να έχουν ήδη πλήξει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, οι εκτιμήσεις για τον κλάδο της ένδυσης-υπόδησης έκαναν λόγο για περιορισμένη κινητικότητα φέτος. Τα νέα μέτρα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση, με αποτέλεσμα να απειλείται η βιωσιμότητα κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Και οι μεγάλες αλυσίδες ωστόσο δεν μένουν αλώβητες, καθώς η μέση διάρκεια αναμονής θα είναι μεγάλη, παράγοντας ιδιαίτερα ανασταλτικός για την κατανάλωση. Η διέξοδος στις online αγορές δεν είναι πανάκεια για τον κλάδο».
Τα μηνύματα από την πλευρά των εμπόρων είναι δυσοίωνα και μιλούν για πτώση τζίρου που μπορεί να ξεπεράσει το 30%, ποσοστό ιδιαίτερα μεγάλο τόσο για τις οργανωμένες αλυσίδες όσο και κυρίως για τους μικρομεσαίους. Οι πιο αισιόδοξοι τονίζουν πως η πτώση σε καμία περίπτωση δεν θα είναι μεγαλύτερη από εκείνη που είχε σημειωθεί πέρυσι με τα click away, click inside και lockdown. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία της αγοράς σχετικά με την κίνηση κατά το προηγούμενο δίμηνο, ειδικά στην κατηγορία των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, στελέχη από τις προμηθεύτριες εταιρείες τονίζουν στη «Ν» πως συγκριτικά με πέρυσι ο Σεπτέμβριος κινήθηκε στο +9,5%, ενώ στα ίδια επίπεδα κινήθηκε και ο Οκτώβριος. Ο Νοέμβριος παρά το γεγονός πως ξεκίνησε με εκπτώσεις δεν πρόλαβε να δείξει την τάση του, ενώ οι κυβερνητικές αποφάσεις που προέκυψαν δυναμίτισαν την όποια προσπάθεια ομαλής και θετικής πορείας της αγοράς εν όψει και των εορτών.
Σε ό,τι αφορά τον κλάδο της εστίασης, οι επιχειρηματίες εκφράζουν αγανάκτηση, καθώς, όπως υποστηρίζουν, «για ακόμα μια φορά καλούμαστε να διαχειριστούμε μια πρακτικά μη εφαρμόσιμη συνθήκη. Η “διασταύρωση” στοιχείων δεν αποτελεί μέρος της δικής μας δραστηριότητας». Οι εκπρόσωποι του κλάδου κάνουν λόγο για «άτυπο lockdown», εκτιμώντας ότι το τελευταίο δίμηνο του έτους με άδεια μαγαζιά θα αποτελέσει το τελικό χτύπημα για πολλές επιχειρήσεις που έδωσαν μάχη να επιβιώσουν στα προηγούμενα lockdowns. «Εάν μέσα στο κόστος ενός καφέ/ποτού πρέπει να προστεθούν τουλάχιστον 10 ευρώ που είναι το κόστος για τα rapid test, τότε αντιλαμβάνεστε ότι αυτόματα οι ανεμβολίαστοι θα κόψουν τις εξόδους. Δεν μπορεί μια έξοδος να ξεκινά με καπέλο 10 ευρώ και μάλιστα σε αυτή τη συγκυρία όπου ο οικογενειακός προϋπολογισμός έχει πληγεί από το κύμα ανατιμήσεων. Η επιλογή για κατανάλωση στο σπίτι θα συμπαρασύρει και μερίδα εμβολιασμένων που θα ακολουθήσουν την παρέα και τους οικείους τους. Με τρεις στις δέκα επιχειρήσεις εστίασης να βρίσκονται ήδη στο “κόκκινο” μια τέτοια εξέλιξη θα εκτοξεύσει τα λουκέτα στην αγορά. Εάν για εφέτος οι υπολογισμοί θέλουν 2.000 λουκέτα στον κλάδο, με ασθενική κίνηση στο τελευταίο δίμηνο ο αριθμός αυτός θα εκτοξευθεί».
ΚΕΕΕ - ΕΕΑ: Οι επιχειρήσεις κινδυνεύουν
«Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το γεγονός ότι η εφαρμογή των όσων ανακοίνωσε ο υπουργός Υγείας προκαλεί νέα προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, κάτι που είναι σίγουρο ότι θα αποτυπωθεί στους τζίρους μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων, ειδικά από τον χώρο του λιανεμπορίου και της εστίασης». Αυτό τονίζει σε δήλωσή του στη «Ν» ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας (ΚΕΕΕ) και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ) Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, εκφράζοντας τους φόβους του για τις σοβαρές επιπτώσεις των νέων μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας στην αγορά.
«Η κυβέρνηση οφείλει να εξαντλήσει κάθε προσπάθεια πειθούς ώστε όσοι αρνούνται τον εμβολιασμό να αλλάξουν στάση και να κάνουν το εμβόλιο. Μοναδικός τρόπος για να σταματήσουμε να θρηνούμε ανθρώπινες απώλειες και να βλέπουμε επιχειρήσεις στο χείλος της καταστροφής είναι να οικοδομήσουμε το ταχύτερο δυνατό ένα ισχυρό τείχος ανοσίας. Μέχρι τότε όμως η κυβέρνηση πρέπει να στηρίξει έμπρακτα τις επιχειρήσεις, ειδικά τις πιο ευάλωτες, οι οποίες κινδυνεύουν να γίνουν τα παράπλευρα θύματα της πανδημίας» υπογραμμίζει ο κ. Χατζηθεοδοσίου.
Τη δυσαρέσκειά του για τα νέα υγειονομικά μέτρα, λέγοντας ότι μειώνονται οι δυνητικοί πελάτες και υπάρχει κίνδυνος να χαθούν θέσεις εργασίας από το άτυπο lockdown, εξέφρασε με δηλώσεις του στη «Ν» ο πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ) Γιώργος Καββαθάς.
Το πρόβλημα, είτε αναφερόμαστε στην εστίαση είτε στο λιανικό εμπόριο, είναι ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να οδηγεί τους κλάδους σε άτυπο lockdown χωρίς να αναλαμβάνει τη στήριξη των κλάδων, ανέφερε ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, υπενθυμίζοντας ότι τέτοια εποχή πέρυσι ξεκίνησε το πεντάμηνο lockdown, με τεράστια ζημία για τις επιχειρήσεις.
Είναι περίοδος των ενδιάμεσων εκπτώσεων, ενώ πλησιάζει και ο Δεκέμβριος, περίοδο κατά την οποία γίνεται ο μεγαλύτερος τζίρος του λιανεμπορίου, επισήμανε ο κ. Καββαθάς.
Αναφορικά με το πώς θα λειτουργήσουν από το προσεχές Σάββατο οι επιχειρήσεις εστίασης και διασκέδασης, σημείωσε ότι ο έλεγχος του εξωτερικού χώρου είναι πολύ δύσκολος γιατί «είναι πολύ δύσκολο για τον επιχειρηματία να διώξει από τα τραπεζοκαθίσματα τον ανεμβολίαστο πελάτη».
Πιο μετριοπαθή στάση εκφράζει ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ) και του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής (ΠΕΣΑ) Βασίλης Κορκίδης, ο οποίος μιλώντας στη «Ν» σημειώνει ότι «ο επιχειρηματικός κόσμος οφείλει να αντιμετωπίσει τα μέτρα όχι ως περιοριστικά, αλλά ως προληπτικά για να αποφύγουμε τα χειρότερα, που άλλωστε έχουμε βιώσει στο πρόσφατο παρελθόν. Σίγουρα μας δυσκολεύουν και δεν μας διευκολύνουν, αλλά μας προστατεύουν. Έχουν κόστος και διαδικασία για τους καταναλωτές, αλλά αποτρέπουν τα καταστροφικά lockdowns. Ας μην ξεχνάμε πως φτάσαμε σχεδόν τα 7.000 κρούσματα ημερησίως και κινδυνεύουμε να ξεπεράσουμε τα 10.000, ενώ χάσαμε 57 συνανθρώπους μας σε μία ημέρα και πάνω από 1.100 τον μήνα Οκτώβριο. Ας λάβουμε επίσης υπόψη μας πως έχουμε 600.000 ανεμβολίαστους και άγνωστο αριθμό εμβολιασμένων που δεν έχουν μετά την πάροδο του εξαμήνου εμβολιαστική κάλυψη με αντισώματα. Το τέταρτο κύμα δυναμώνει εν όψει του χειμώνα και τουλάχιστον φέτος έχουμε την άμυνα του εμβολίου που πρέπει και οι παραγωγικοί φορείς να αναδείξουμε ξανά με μια εκστρατεία πειθούς».
Να αναιρέσει άμεσα τα νέα μέτρα που αφορούν το λιανεμπόριο καλούν την κυβέρνηση ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης και η Ομοσπονδία Εμπορίου Παραγωγικότητας και Επιχειρηματικότητας Κεντρικής - Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΟΕΠΕΚΑΜΘ), ενώ αρνητική κριτική εκφέρει και η διοίκηση της ΠΟΒΑΚΩ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών), σε συνέχεια των έντονων αντιρρήσεων που έχει εκφέρει ο κλάδος της εστίασης και θέτουν θέμα αθέμιτου ανταγωνισμού από τις μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου. Τα νέα μέτρα, σύμφωνα με τον ΕΣΘ, προκαλούν μεγάλο προβληματισμό και απογοήτευση στο λιανεμπόριο, ενώ χαρακτηρίζει αδιανόητο τον διαχωρισμό των καταστημάτων από τα σούπερ μάρκετ και τις συγκοινωνίες.
Η ΟΕΠΕΚΑΜΘ τονίζει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί το εμπόριο να «πληρώσει το μάρμαρο» για μια ακόμη φορά, σημειώνοντας ότι προκαλείται αθέμιτος ανταγωνισμός εις βάρος των εμπορικών καταστημάτων και υπέρ των υπεραγορών τροφίμων που πωλούν βιομηχανικά είδη του εμπορίου. Καταστροφικά χαρακτηρίζει τα νέα μέτρα μιλώντας στη «Ν» ο πρόεδρος της ΠΟΒΑΚΩ και πρόεδρος του Συλλόγου Κοσμηματοπωλών Θεσσαλονίκης (ΣΚΩΘ), Πέτρος Καλπακίδης, τονίζοντας ότι έρχονται ως «κερασάκι» σε ένα τεράστιο «τσουνάμι» που έχει δεχθεί η αγορά, όπως επίσης και ότι αφενός δεν μπορούν να εφαρμοστούν όσον αφορά τη διενέργεια ελέγχων από τους καταστηματάρχες, αφετέρου προκαλούν αθέμιτο ανταγωνισμό εις βάρος των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων από τις μεγάλες λιανεμπορικές αλυσίδες.