Nέα κεφάλαια 6- 8 δισ ευρώ θα απαιτηθούν για τις ελληνικές τράπεζες από το 2024 και μετά με βάσει τα τρέχντα δεδομένα συνεπεία της πιστωτικής επέκτασης. Τα νέα δάνεια διαμορφώνουν νέες προβλέψεις και οι νέες προβλέψεις απαιτούν νέα κεφάλαια.
Της Ειρήνης Σακελλάρη
Nέα κεφάλαια 6- 8 δισ ευρώ θα απαιτηθούν για τις ελληνικές τράπεζες από το 2024 και μετά με βάσει τα τρέχντα δεδομένα συνεπεία της πιστωτικής επέκτασης. Τα νέα δάνεια διαμορφώνουν νέες προβλέψεις και οι νέες προβλέψεις απαιτούν νέα κεφάλαια.
Η απαίτηση οι τράπεζες να χρηματοδοτήσουν το νέο περιβάλλον υπό την ομπρέλα μιας ενισχυμένης εποπτείας αλλά και να υπολογίσουν τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής θα οδηγήσει σε μια ανάγκη για ενίσχυση των κεφαλαίων τους σταδιακά. Αυτό καταγράφει η καινούρια πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που εφαρμόζει το πλαίσιο της Βασιλείας με μια σειρά από σημαντικές τροποποιήσεις, με αποτέλεσμα σύμφωνα με την εκτίμηση της ίδιας της Επιτροπής, οι τράπεζες να οδηγηθούν σε μια αύξηση των ελάχιστων κεφαλαιακών απαιτήσεων κατά μέσο όρο από 6,4% έως 8,4%.
Η ανάλωση των κεφαλαίων
Ετσι σε ένα εύρος χρόνου ζητούμενο θα είναι ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας ως ελάχιστο όριο να διαμορφώνεται στο 16%.
Με βάση τα τρέχοντα δεδομένα οι ελληνικές τράπεζες εκτιμάται πως θα χρειαστούν στο σύνολό τους 6-8 δις. ευρώ επιπλέον για να λειτουργήσουν με βάση τις παραπάνω απαιτήσεις όμως κανένας δεν ξέρει σε 3-4 χρόνια από τώρα που θα βρίσκονται τα μεγέθη των ευρωπαϊκών αλλά και των ελληνικών τραπεζών προκειμένου να πει κάποιος με ασφάλεια πόσα θα είναι τα κεφάλαια που απαιτούνται.
Παρά το γεγονός πάντως ότι ο συνολικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας των ελληνικών τραπεζών βρίσκεται άνω 15% και υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις που έχουν θέσει οι εποπτικές αρχές στην παρούσα φάση , απέχει από τον αντίστοιχο μέσο όρο της Ευρωζώνης
Η συντριπτική πλειονότητα των ευρωπαϊκών τραπεζών κινείται πάνω από το 16%.
Ωστόσο σε ένα αναπτυξιακό περιβάλλον όπου θα αυξηθεί η πιστωτική επέκταση κάτι το οποίο είναι και το ζητούμενο οι τράπεζες θα αναλώσουν κεφάλαια. Επομένως από το 2024 και μετά η ανάγκη για την κεφαλαιακή τους ενίσχυση θα πρέπει να είναι σημαντική με δεδομένες τις μακροοικονομικές εκτιμήσεις.
Οι πράσινοι κίνδυνοι αποτελούν το νέο δεδομένο των ασκήσεων ακραίων καταστάσεων
Μπορεί τα πράσινα stress tests να μην παράξουν άμεσα αποτελέσματα όσον αφορά τα κεφάλαια των τραπεζών.
Θα ενσωματωθούν ωστόσο στο τέλος της ημέρας στα κανονικά stress tests των τραπεζών καταγράφοντας τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες που θα ανακύψουν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Αυτό ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξή του κ. Édouard Fernandez-Bollo, μέλος του του Δ.Σ. του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ.
“Όχι σε αυτό το στάδιο και δεν αναμένουμε ότι αυτό το stress test θα έχει άμεση σχέση με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις. Στόχος είναι να σημειώσουμε πρόοδο σε αυτόν τον τομέα. Αργότερα, θα χρησιμοποιήσουμε τεστ ακραίων καταστάσεων για την αύξηση των δυνατοτήτων των πιστωτικών ιδρυμάτων και επίσης για τη βαθμονόμηση του κεφαλαίου τους που απαιτείται σε ακραίες καταστάσεις . Αλλά αυτή τη φορά δεν θα υπάρχει κεφαλαιακό απόθεμα ασφαλείας που θα οριστεί ως αποτέλεσμα της δοκιμασίας ακραίων καταστάσεων για το κλίμα.
Σε μεταγενέστερο χρόνο, στοχεύουμε πραγματικά να ενσωματώσουμε τον κλιματικό κίνδυνο στη συνήθη μεθοδολογία των stress tests και στη συνέχεια, φυσικά, τα αποτελέσματα θα δημοσιευτούν” καταλήγει ο κ. Bollo.
Διαφοροποίηση κινδύνων
Αλλάζει ο τρόπος με τον οποίο υπολογίζονται οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες.
Για παράδειγμα ο κίνδυνος των στεγαστικών δανείων προσμετράται ως μικρός ενώ αντιθέτως ενισχυμένος είναι ο κίνδυνος για τα μετοχικά ανοίγματα των τραπεζών. Υπ’ αυτήν την έννοια δικαιολογείται ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίζονται οι τράπεζες τη χρηματοπιστωτική επέκταση στη στεγαστική πίστη τουλάχιστον στη χώρα μας όπου και η συγκεκριμένη αγορά παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες.
Δύο ακόμη τομείς που ενισχύουν το πλαίσιο σε σχέση με τα όσα προβλέπει η Βασιλεία ΙΙΙ είναι οι αναθεωρήσεις στην αξιολόγηση των ανώτερων στελεχών, διευθυντές και διοίκηση αλλά και η μελλοντική προληπτική μεταχείριση περιουσιακών στοιχείων κρυπτογράφησης.
Ο νέος κανονισμός υπολογίζει τα νέα δεδομένα και επιβάλει ενίσχυση της εποπτείας σε ποιοτικό επίπεδο αλλά και σε ποσοτικό όπου αυτό απαιτείται (αυξήσεις κεφαλαίων).
Επέκταση των τραπεζών στο εξωτερικό
Ο καινούριος κανονισμός αναδεικνύει ως πρόκληση το branching των τραπεζών.
Λόγω της σημαντικής προόδου που σημειώθηκε στην ψηφιοποίηση για την παροχή υπηρεσιών, γίνεται όλο και πιο πιθανή η ηλεκτρονική εξάπλωση των τραπεζών με βάσει την ενιαία άδεια στην Ε.Ε
Η πανδημία έδωσε νέες ευκαιρίες για τη χρήση αυτού του παλιού εργαλείου, με τον πλούτο της εμπειρίας που έχουν αποκτήσει οι τράπεζες μέσω της απομακρυσμένης τραπεζικής και τη δυνατότητα για την αποκόμιση κεφαλαιακών κερδών θα πει στη συνέντευξή του ο κ. Bollo. Μάλιστα η ευκαιρία αυτή προσφέρεται και προς τις μεγάλες και προς τις μικρότερες τράπεζες.
Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε στην ΕΚΤ να εποπτεύει στενότερα τα υποκαταστήματα τρίτων τραπεζών στο έδαφός της. Προτείνεται δηλαδή στην ΕΕ αυτό που κάνουν ήδη οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί, που είναι –όταν έχουν υποκαταστήματα τρίτων χωρών– να υπάρχει μηχανισμός θα διασφαλίζει την ακεραιότητα των υπηρεσιών.