Συγκρατημένη αισιοδοξία επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο μετά και την αύξηση 29% που κατέγραψαν τα φορολογικά έσοδα το Σεπτέμβριο σε σχέση με το στόχο που είχε τεθεί. Αν η εικόνα αυτή συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες και μάλιστα διαπιστωθεί ότι έχει πιο μόνιμα χαρακτηριστικά τότε εκτιμάται ότι και η ανάκαμψη θα είναι μεγαλύτερη από τις προβλέψεις για το 2021 και θα υπάρξει το απαιτούμενο δημοσιονομικό περιθώριο για επιμήκυνση των μέτρων ή ακόμα και για μέτρα περαιτέρω ενίσχυσης του εισοδήματος νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, θα πρέπει να υπάρξει μία ισορροπία συγκράτησης του ελλείμματος και των αναγκών που τυχόν προκύψουν για μέτρα στήριξης.
Συγκρατημένη αισιοδοξία επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο μετά και την αύξηση 29% που κατέγραψαν τα φορολογικά έσοδα το Σεπτέμβριο σε σχέση με το στόχο που είχε τεθεί. Αν η εικόνα αυτή συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες και μάλιστα διαπιστωθεί ότι έχει πιο μόνιμα χαρακτηριστικά τότε εκτιμάται ότι και η ανάκαμψη θα είναι μεγαλύτερη από τις προβλέψεις για το 2021 και θα υπάρξει το απαιτούμενο δημοσιονομικό περιθώριο για επιμήκυνση των μέτρων ή ακόμα και για μέτρα περαιτέρω ενίσχυσης του εισοδήματος νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, θα πρέπει να υπάρξει μία ισορροπία συγκράτησης του ελλείμματος και των αναγκών που τυχόν προκύψουν για μέτρα στήριξης.
Ήδη διανύουμε το τελευταίο τρίμηνο του 2021, ένα διάστημα ιδιαίτερα κρίσιμο για την πορεία των εσόδων και με προσδοκίες για περαιτέρω βελτίωση τους καθώς τον Οκτώβριο πέρα από την καταβολή των δόσεων του φόρου εισοδήματος που βρίσκονται σε εξέλιξη και το ΦΠΑ, ξεκινά και η πληρωμή των διπλών δόσεων του ΕΝΦΙΑ. Τα παραπάνω αναμένεται να αποτελέσουν μια σημαντική τονωτική ένεση για τα δημόσια έσοδα.
Έχει μόνιμο χαρακτήρα η αύξηση στα φορολογικά έσοδα;
Όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές θα πρέπει να ξεκαθαριστεί αν η όποια υπέρβαση καταγράφηκε στα φορολογικά έσοδα του Σεπτεμβρίου είναι συγκυριακή ή έχει πιο μόνιμα χαρακτηριστικά. Τα πρώτα στοιχεία από την πορεία των εσόδων του Οκτωβρίου είναι ενθαρρυντικά αλλά θα πρέπει να «κλείσει» ο μήνας προκειμένου να υπάρχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα. Στο 9μηνο η υπέρβαση στα έσοδα κατά 900 εκατ. ευρώ, αρμόδιες πηγές εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα μη συγκυριακό στοιχείο που συνδέεται με την άνοδο του ΑΕΠ και με τον τουρισμό.
Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι θα πρέπει να ξεκαθαριστεί από πού προέρχονται τα έσοδα, δηλαδή αν είναι από την άμεση ή έμμεση φορολογία. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, βασική πηγή ενίσχυσης των εσόδων είναι ο ΦΠΑ κι άλλοι έμμεσοι φόροι όπως και τα υψηλότερα κέρδη των επιχειρήσεων. Δεν απέκλεισαν όμως σημαντικό μέρος να συνδέεται με τον τουρισμό, ο οποίος κινήθηκε σε πολύ καλύτερα επίπεδα από το αναμενόμενο, όπως και την αλλαγή της συμπεριφοράς των επιχειρήσεων λόγω της χαμηλότερης φορολογίας κι άλλων παραμέτρων.
Τι σημαίνει για το ΑΕΠ
Η σύνδεση που υπάρχει μεταξύ της πορείας των εσόδων και του ΑΕΠ θα μπορούσε κανείς να πει ότι το ΑΕΠ πιθανόν να κινηθεί κατά 2% υψηλότερα σε σχέση με τις εκτιμήσεις για την πορεία του όπως αυτές διατυπώθηκαν στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Δηλαδή να ξεπεράσει την πρόβλεψη για ανάπτυξη 6,1% που καταγράφεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 2022.
Όσον αφορά την επίπτωση στο ΑΕΠ από τις αυξήσεις των τιμών στην ενέργεια, όπως διευκρίνιζε αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, η Ελλάδα δεν έχει τόσο μεγάλη εξάρτηση σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Το μεγαλύτερο πλήγμα στη χώρα μας αφορά το ρεύμα, το οποίο καλύπτεται ενώ το πετρέλαιο θέρμανσης δεν έχει τόσο μεγάλη διείσδυση. Έτσι, το πλήγμα στο ΑΕΠ δεν αναμένεται να είναι πολύ μεγάλο έως το τέλος του έτους.
Στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού το οποίο θα κατατεθεί εντός του Νοεμβρίου και πιο συγκεκριμένα έως τις 20 του μήνα, θα αποτυπώνονται όλα τα στοιχεία όχι μόνο για το ύψος των δαπανών αλλά και για το ύψος του ελλείμματος και του ΑΕΠ τόσο για φέτος όσο και το 2022. Πρόσφατα μάλιστα στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας είχε δηλώσει ότι εάν η ανάπτυξη συνεχιστεί και το 2022, τότε και το έλλειμμα θα μειωθεί και η σχέση χρέους / ΑΕΠ θα υποχωρήσει και πάλι προς το 190%.
Ραλλού Αλεξοπούλου