Μέτρα 3,4 δισ. ευρώ το 2021-2022

Της Ραλλούς Αλεξοπούλου

Το πακέτο των μέτρων για την αντιμετώπιση του κύματος ανατιμήσεων κυρίως στην ενέργεια, τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της απασχόλησης των νέων, συνολικού ύψους 3,4 δισ. ευρώ (1,05 δισ. ευρώ το 2021 και 2,35 δισ. ευρώ το 2022), ξετύλιξε ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ.

Το έναυσμα έδωσαν, μεταξύ άλλων, η αναθεώρηση του στόχου για το ΑΕΠ του 2021 στο 5,9% (αρχική πρόβλεψη 3,6%), σε συνδυασμό με δείκτες όπως η πορεία της βιομηχανικής παραγωγής, η καλύτερη από το αναμενόμενο πορεία του τουρισμού και η σημαντική αύξηση των επενδύσεων. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός προανήγγειλε την προμήθεια ακόμα 6 Rafale, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών που θα αποκτήσει η χώρα μας σε 24.

Για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, πέρα από τη διατήρηση του χαμηλού ΦΠΑ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε αυστηρούς ελέγχους για την αποφυγή φαινομένων αισχροκέρδειας, παρεμβάσεις στα τιμολόγια ρεύματος, αλλά και αύξηση του επιδόματος θέρμανσης κατά 20%.

Ωστόσο ερωτηματικό παραμένει το πότε θα εφαρμοστούν μέτρα όπως: 

- η επέκταση της αναστολής της εισφοράς αλληλεγγύης για τους εργαζόμενους στο δημόσιο και τους συνταξιούχους

- η περαιτέρω μείωση του φόρου των επιχειρήσεων στο 20%

- η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος

- η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,1% που απομένει με βάση και τις κυβερνητικές εξαγγελίες.

Στο σκέλος των φοροελαφρύνσεων τα μέτρα αφορούν:

• Επέκταση για όλο το 2022 της απαλλαγής από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα
• Μείωση 3% των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα με κόστος 1,58 δις ευρώ για το 2021 και 1,58 δις για το 2022
• Μείωση του φορολογικού συντελεστή των επιχειρήσεων στο 22% από 24% από το 2022 με κόστος 183 εκατ. ευρώ για το 2022.
• Μειώνεται το ποσοστό επιστροφής όλων των επιστρεπτέων προκαταβολών ανάλογα με την πτώση του τζίρου της επιχείρησης. Πιο συγκεκριμένα, εφόσον η επιχείρηση έχει τηρήσει τη ρήτρα διατήρησης εργαζομένων που προβλεπόταν σε κάθε κύκλο επιστρεπτέας, επιστρέφεται:

Για επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών πριν την 1η Ιανουαρίου 2019 και έχουν θετικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:

- Επιστρέφεται το εν τέταρτο (25%), εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020 σε σχέση με το 2019 άνω του 70% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων.

- Επιστρέφεται το εν τρίτο (33,3%) εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020 σε σχέση με το 2019 μεταξύ 30% και 70% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων.

- Για τις λοιπές επιχειρήσεις επιστρέφεται το 50%. 

Για νέες επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών μετά την 1η Ιανουαρίου 2019 ή είχαν μηδενικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:

- Επιστρέφεται το εν τέταρτο (25%) εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020 σε σχέση με το 2019 (εφόσον είχαν καταγράψει θετικά ακαθάριστα έσοδα το 2019) άνω του 30% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων.

- Για τις λοιπές επιχειρήσεις επιστρέφεται το εν τρίτο (33,3%). 

Σύμφωνα με τους υπολογισμού του οικονομικού επιτελείου:

• To 28% των επιχειρήσεων θα επιστρέψουν το εν τέταρτο (25%)
• Το 39% των επιχειρήσεων θα επιστρέψουν το εν τρίτο (33,3%)
• Το 33% θα επιστρέψουν το 50%.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα στις επιστρεπτέες 1 έως 3 επιστρεφόταν από 50% έως και 100% ανάλογα με την πτώση τζίρου, ενώ για όλες τις επιχειρήσεις στις επιστρεπτέες 4 έως 7 επιστρεφόταν το 50%.

Επιπρόσθετα ισχύει η έκπτωση 15% σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του ποσού προς επιστροφή έως 31 Δεκεμβρίου 2021. Σε διαφορετική περίπτωση, το ποσό καταβάλλεται σε 60 δόσεις από τον Ιανουάριο 2022.

Το κόστος του συγκεκριμένου μέτρου για φέτος ανέρχεται σε 660 εκατ. ευρώ.

• Επεκτείνεται έως τον Ιούνιο του 2022 η εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις μεταφορές, τον καφέ και μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους και το τουριστικό πακέτο. (κόστος για Οκτ.-Δεκ. 2021: 64 εκ. ευρώ και για το 2022: 211 εκ. ευρώ).
• Μειώνεται ο συντελεστής ΦΠΑ στα γυμναστήρια και τις σχολές χορού από 24% σε 13% από 1η Οκτωβρίου 2021 έως τον Ιούνιο του 2022.(κόστος για Οκτ.-Δεκ. 2021: 1 εκ. ευρώ και για το 2022: 4 εκ. ευρώ).
• Επεκτείνεται η αναστολή πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης από τον Οκτώβριο του 2021 έως τον Ιούνιο του 2022.(κόστος για Οκτ.-Δεκ. 2021: 4,5 εκ. ευρώ και για το 2022: 9 εκ. ευρώ.
• Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης κενών θέσεων στον πολιτισμό έως τον Δεκέμβριο του 2021. (κόστος για το 2021: 16 εκατ. ευρώ και για το 2022: 6 εκατ. ευρώ).
• Δίνεται αποζημίωση ειδικού σκοπού για επιπλέον δύο μήνες για τους καλλιτέχνες (για τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο) και τους ξεναγούς (για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο). (επιπλέον κόστος 30 εκατ. ευρώ για το 2021).
• Επεκτείνεται το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ έως το τέλος του 2021. (κόστος για το 2021: 50 εκ. ευρώ).
• Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης δόσεων δανείων νοικοκυριών που επλήγησαν από την πανδημία «ΓΕΦΥΡΑ» για τρεις μήνες με κάλυψη 40% επί των δόσεων δανείων. (48 εκ. ευρώ για το 2021).
• Επεκτείνεται το πρόγραμμα των 100.000 νέων θέσεων εργασίας για άλλες 50.000 θέσεις (κόστος: 169 εκ. για το 2022).
• Φορολογικά κίνητρα για τη χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών: Από τον Ιανουάριο του 2022 και έως το 2025, το 30% των δαπανών που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής προς συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους και μέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως, εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα των φυσικών προσώπων. 

Ενδεικτικοί κλάδοι: 

• Εργασίες υδραυλικού, ηλεκτρολόγου, ελαιοχρωματιστή
• Οικιακές υπηρεσίες, Υπηρεσίες καθαρισμού, Υπηρεσίες φροντίδας παιδιών, Υπηρεσίες για βοήθεια ατόμων στο σπίτι
• Γυμναστήρια, σχολές χορού
• Ταξί
• Νομικές υπηρεσίες

Επιπλέον, οι δαπάνες για ιατρικές, οδοντιατρικές και κτηνιατρικές υπηρεσίες μετρούν διπλά στο ελάχιστο όριο δαπανών 30% με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.

• Αναμορφώνεται το πλαίσιο της φορολοταρίας: Σήμερα σε κάθε φορολοταρία 1.000 τυχεροί κερδίζουν από 1.000 ευρώ, με κόστος 12 εκ. ευρώ ετησίως. Τι προτείνεται:
• Θα δίνεται διαφορετική στάθμιση ανάλογα με το ποσοστό του εισοδήματος που καταναλώνεται.
• Πολίτες με χαμηλότερο οικογενειακό εισόδημα και με περισσότερα τέκνα θα έχουν προσαύξηση στον αριθμό των λαχνών και στην πιθανότητα να κερδίσουν.
• Τα βραβεία της λοταρίας κάθε μήνα θα κλιμακώνονται και θα φτάνουν έως και τις 50.000 ευρώ. Επιπλέον τα Χριστούγεννα θα υπάρχει ιδιαίτερη λοταρία με βραβεία έως και 100.000 ευρώ.

- Χορήγηση προσαυξημένης έκπτωσης για δαπάνες που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση: Από την 1η Ιανουαρίου 2022 και για τρία έτη, επιλεγμένες δαπάνες που αφορούν σε  πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό έως εκατό τοις εκατό (100%). 

- Κίνητρα για συγχωνεύσεις και εξαγορές:

• Από την 1η Οκτωβρίου 2021 μειώνεται κατά 50% ο φόρος στην συγκέντρωση κεφαλαίου. (κόστος 18 εκατ. ευρώ ετησίως).
• Οι ατομικές επιχειρήσεις δύνανται μέσω συμπράξεων να δημιουργήσουν νέο νομικό πρόσωπο ανώτερης μορφής, ώστε να υπόκεινται στην φορολογία των νομικών προσώπων με ευνοϊκούς όρους.
• Για τις επιχειρήσεις-νομικά πρόσωπα που συγχωνεύονται σε νέο νομικό πρόσωπο ή που συγχωνεύονται δια απορροφήσεως από υφιστάμενο νομικό πρόσωπο, δημιουργώντας σημαντικές οικονομίες κλίμακας, θα παρέχεται έκπτωση 30% επί του ποσού του οφειλόμενου φόρου για τρία έτη.
• Δανεισμός: Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις είναι ένα από τα πέντε κριτήρια επιλεξιμότητας για την πρόσβαση στα δάνεια των 12,7 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, με πολύ χαμηλό επιτόκιο. 

-  Καταργείται ο φόρος γονικών παροχών-δωρεών για συγγενείς πρώτου βαθμού, που αφορά γονικές παροχές-δωρεές έως 800.000 ευρώ, από 1η Οκτωβρίου 2021 (κόστος 26 εκατ. ετησίως).

- Μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών αναμένεται μείωση των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ που θα ισχύσει για το 2022. Τα αποτελέσματα αυτής της άσκησης που είναι σε εξέλιξη θα είναι διαθέσιμα έως τα τέλη του έτους. Η άσκηση έχει στόχο τη δικαιότερη κατανομή του φόρου με παράλληλη μείωση του ΕΝΦΙΑ για την πλειονότητα των πολιτών από το νέο έτος. Παράλληλα, ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ ενσωματώνεται στον κύριο φόρο.

Έμφαση στην ενίσχυση της απασχόλησης των νέων

Ειδικά προγράμματα ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός για τους νέους και κυρίως την ενίσχυση της απασχόλησης σε ηλικίες έως 29 ετών. Για το 2022 και προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ανεργία των νέων στα πλαίσια αντιμετώπισης των συνεπειών του κορωνοϊού,

• όλοι οι νέοι από 18 έως 29 ετών που δεν έχουν προηγούμενη εργασιακή εμπειρία και θα προσληφθούν εντός του έτους, λαμβάνουν για 6 μήνες προπληρωμένο χρόνο εργασίας που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για την πρώτη τους απασχόληση. Η ενίσχυση ανέρχεται σε 1.200 ευρώ για τους πρώτους 6 μήνες πλήρους απασχόλησης. Από αυτό το ποσό τα μισά θα τα λαμβάνει ο εργαζόμενος (επιπλέον του μισθού του) ως κίνητρο εύρεσης εργασίας και τα υπόλοιπα ο εργοδότης ως επιδότηση του μισθολογικού κόστους. Για εργασία μερικής απασχόλησης που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 50% της πλήρους, θα δίνεται το ήμισυ του ποσού. Δημοσιονομικό κόστος 28 εκατ. ευρώ για το 2021 και 14 εκατ. ευρώ για το 2022.

Παράλληλα,

• Μειώνεται το τέλος συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας από 12% έως 20% που κυμαίνεται σήμερα στο 10% και καταργείται για νέους έως 29 ετών από 1η Ιανουαρίου 2022. (κόστος: 68 εκατ. ευρώ κατ’ έτος).
• Από φέτος επεκτείνεται η χορήγηση στεγαστικού επιδόματος και στους σπουδαστές των δημόσιων ΙΕΚ (υπολογίζεται ότι περίπου 5.000 από τους 20.000 σπουδαστές των δημόσιων ΙΕΚ θα ζουν σε άλλη πόλη και θα καλύπτουν τα εισοδηματικά/περιουσιακά κριτήρια ώστε να καταστούν δικαιούχοι). (κόστος για το 2022: 5 εκατ. ευρώ)

Αντισταθμιστικά μέτρα κατά της ακρίβειας

Με βασικό στόχο τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση των καταναλωτών από τις αυξήσεις στο ρεύμα, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι :

• για το 4ο τρίμηνο του 2021 (μήνες Οκτώβριο έως Δεκέμβριο) επιδοτούνται για το σύνολο του πληθυσμού οι πρώτες 300 Kwh με ποσό 30 €/Mwh, αντισταθμίζοντας σχεδόν το σύνολο της αναμενόμενης αύξησης του ρεύματος. Σημειώνεται ότι η μέση κατανάλωση για ένα τυπικό νοικοκυριό κυμαίνεται στις 300-400 Kwh μηνιαίως. Η ανωτέρω επιδότηση ισχύει και για επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής τάσης. Το κόστος για το τρίμηνο ανέρχεται σε 150 εκατ. ευρώ και θα επιδοτηθεί από την ανακατανομή των εσόδων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων.
• Επίδομα θέρμανσης. Αυξάνεται το ποσό ενίσχυσης για το επίδομα θέρμανσης που θα δοθεί τον Δεκέμβριο του 2021 κατά 20%. (κόστοςγια το 2021: 15 εκ. ευρώ).

Παράλληλα, μειώνεται σε μόνιμη βάση από 1η Οκτωβρίου 2021 το ΦΠΑ των ζωοτροφών που προορίζονται για ζωική παραγωγή από το 13% στο 6%. (κόστος : 15 εκ. ευρώ κατ’έτος)

Παραδείγματα

Όφελος από μείωση ασφαλιστικών εισφορών και εισφοράς αλληλεγγύης:

• Εργαζόμενος με μεικτό μισθό 1.000 ευρώ (847 καθαρά) έχει ετήσιο όφελος 132 ευρώ από την μείωση ασφαλιστικών εισφορών.
• Εργαζόμενος με μεικτό μισθό 1.200 ευρώ (1016 καθαρά) έχει ετήσιο όφελος 207 ευρώ (158 ευρώ από την μείωση ασφαλιστικών εισφορών και 49 ευρώ από την εισφορά αλληλεγγύης.
• Εργαζόμενος με μεικτό μισθό 2.000 ευρώ (1693 καθαρά) έχει ετήσιο όφελος 604 ευρώ (243 ευρώ από την μείωση ασφαλιστικών εισφορών και 461 ευρώ από την εισφορά αλληλεγγύης.

Επιπλέον οφέλη για τους νέους:

• Εάν είναι νέος έως 29 ετών με μηνιαίο λογαριασμό κινητής 50 ευρώ, θα έχει επιπλέον ετήσιο όφελος 90 ευρώ.
• Εάν εργαστεί για πρώτη φορά, θα λάβει επιπλέον του μισθού του από το κράτος 600 ευρώ.
• Εάν φοιτά σε δημόσιο ΙΕΚ σε άλλη πόλη, θα λάβει επιπλέον 1.000 ευρώ ετησίως στεγαστικό επίδομα.
• Πλέον μπορεί ο γονέας να κάνει γονική παροχή περιουσία ή χρήματα στο παιδί του χωρίς κανέναν φόρο.

Οφέλη για τις επιχειρήσεις:

• Από την διατήρηση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις μονάδες, έχουν ετήσιο όφελος 251 ευρώ για κάθε εργαζόμενο που λαμβάνει μεικτό μισθό 1.000 ευρώ.
• Μειώνεται ο φόρος εισοδήματος από 24% σε 22%.
• Διατηρείται η μείωση του ΦΠΑ σε μια σειρά από κλάδους και επεκτείνεται σε άλλους.
• Εάν προσλάβει εργαζόμενο μέσα από το πρόγραμμα των 100.000 θέσεων εργασίας, δεν θα πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές για έξι μήνες και εάν προσλάβει μακροχρόνια άνεργο, θα λαμβάνει 200 ευρώ το μήνα επιδότηση μισθολογικού κόστους. Επιπλέον, εάν προσλάβει νέο χωρίς προηγούμενη εργασιακή εμπειρία, θα λάβει 600 ευρώ.
• Μειώνεται κατά 50% ο φόρος στη συγκέντρωση κεφαλαίου.
• Σε περίπτωση συγχώνευσης μειώνεται ο φόρος εισοδήματος κατά 30% για τρία έτη.