Το προσχέδιο νόμου για «τη διαχείριση, έλεγχο και εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την προγραμματική περίοδο 2007-2013» δόθηκε σήμερα από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών για διαβούλευση στους Γενικούς Γραμματείς των Περιφερειών και στους εκπροσώπους των κοινωνικών φορέων της χώρας.
Με το προσχέδιο νόμου διαμορφώνεται το πλαίσιο βασικών αρχών για τη διαχείριση των κοινοτικών και εθνικών πόρων, με ρυθμίσεις που συμβάλλουν στην απλούστευση των διαδικασιών, στον περιορισμό της γραφειοκρατίας και στην ενίσχυση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας. Στόχος είναι η νέα προγραμματική περίοδος 2007-2013 να αξιοποιηθεί πλήρως για την ανάπτυξη - ιδιαίτερα την περιφερειακή – της ελληνικής οικονομίας και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007-2013 της Ελλάδας στις 28 Μαρτίου 2007, το δεύτερο που ενέκρινε μεταξύ των προγραμμάτων των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα παρουσιάζει σε ανοικτή διαβούλευση ένα ολοκληρωμένο προσχέδιο νόμου για τη διαχείριση κοινοτικών πόρων, λίγους μόνο μήνες μετά την υιοθέτηση και του τελευταίου κοινοτικού Κανονισμού της νέας περιόδου (Δεκέμβριος 2006).
Για τη σύνταξη του προσχεδίου ελήφθησαν υπόψη, εκτός από τις διατάξεις των νέων Κανονισμών που έχουν ενσωματωθεί σε αυτό, εξειδικευμένες μελέτες και η μέχρι σήμερα εμπειρία από τη διαχείριση των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης. Ειδικότερα, μελετήθηκε η λειτουργία του συστήματος διαχείρισης της προγραμματικής περιόδου 2000-2006 και αξιοποιούνται τα θετικά του στοιχεία, ενώ με νέες ρυθμίσεις απλουστεύεται και βελτιώνεται η διαχείριση των προγραμμάτων και επιταχύνεται η εκτέλεση των έργων.
Το προσχέδιο νόμου αποτελεί ένα ενδεικτικό κείμενο, το οποίο θα οριστικοποιηθεί από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών και θα κατατεθεί στα αρμόδια όργανα της Βουλής μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ, ΕΛΕΓΧΟ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 2007-2013
Α. Απλούστευση διοικητικών διαδικασιών, περιορισμός διοικητικού κόστους και γραφειοκρατίας, επιτάχυνση των διαδικασιών διαχείρισης προγραμμάτων και εκτέλεσης συγχρηματοδοτούμενων έργων:
Απλοποιούνται οι διοικητικές διαδικασίες διαχείρισης με την εφαρμογή συστήματος ηλεκτρονικής επικοινωνίας / διεκπεραίωσης και πιστοποίησης ηλεκτρονικών υπογραφών μεταξύ των Ειδικών Υπηρεσιών (Διαχειριστικών Αρχών).
Απλοποιούνται οι διαδικασίες προκήρυξης και αξιολόγησης που εφαρμόζουν οι διαχειριστικές αρχές, με την κατάργηση περιττών διοικητικών ρυθμίσεων. Ειδικότερα, προβλέπονται ανοικτές προκηρύξεις για όλη την προγραμματική περίοδο με ετήσια επικαιροποίηση των στοιχείων τους και προβλέπονται περιοδικές αξιολογήσεις των προτάσεων που υποβάλλονται. Με το τρόπο αυτό ενισχύεται η διαφάνεια και η ποιότητα των έργων.
Απλοποιούνται και επιταχύνονται οι διαδικασίες εγγραφής και χρηματοδότησης των έργων στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), μετά τις αποφάσεις ένταξής τους σε Επιχειρησιακό Πρόγραμμα.
Ενισχύεται η διαφάνεια στις διαδικασίες διαχείρισης και ελέγχου με τη δημοσίευση, πέραν όλων των προκηρύξεων, και των αποφάσεων ένταξης πράξεων και των ανακλήσεων αυτών.
Απλοποιούνται και εξορθολογίζονται οι διαδικασίες επιθεωρήσεων που ασκούν οι διαχειριστικές αρχές. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη και προσδιορίζεται ο χρόνος ολοκλήρωσης των ενεργειών αυτών για τη διαχειριστική αρχή σε 10 εργάσιμες ημέρες, ενώ επίσης επιταχύνονται και απλοποιούνται οι διαδικασίες έκδοσης των πορισμάτων ελέγχου που εκτελούν τα όργανα ελέγχου της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου.
Επιταχύνονται περαιτέρω οι διαδικασίες ένταξης έργων στα Επιχειρησιακά Προγράμματα, με την κατάργηση των διαδικασιών συντονισμού από το ΥΠΟΙΟ σε έργα προϋπολογισμού κάτω των 5 εκατ. ευρώ
Για τη μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού αποτελέσματος προβλέπεται η θέσπιση κατώτερου ορίου προϋπολογισμού στις υποβαλλόμενες προς ένταξη προτάσεις, η ενθάρρυνση των φορέων για την ομαδοποίηση συναφών δράσεων και η εισαγωγή νέων μέσων χρηματοδοτικής τεχνικής. Παράλληλα, περιορίζεται σημαντικά το διαχειριστικό βάρος και το αντίστοιχο διοικητικό κόστος.
Καταργείται το βέτο του Προέδρου των Επιτροπών Παρακολούθησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων η λήψη των αποφάσεων λαμβάνεται με απόλυτη πλειοψηφία.
Επιταχύνονται οι διαδικασίες κήρυξης απαλλοτριώσεων ακινήτων που αφορούν συγχρηματοδοτούμενα έργα.
Β. Διατάξεις βελτίωσης της διοικητικής αποτελεσματικότητας και εκσυγχρονισμού των διοικητικών λειτουργιών των αρχών διαχείρισης δημόσιων πόρων και των φορέων εκτέλεσης έργων
Βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα σχεδιασμού και διαχείρισης των εθνικών πόρων δημοσίων επενδύσεων.
Βελτιώνεται η ποιότητα του σχεδιασμού και της παρακολούθησης της περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής, με τη σύσταση Αναπτυξιακού Οργανισμού Περιφέρειας, ο οποίος υποστηρίζει τα αρμόδια όργανα στη λήψη αποφάσεων που συνδέονται με τον προγραμματισμό της περιφερειακής ανάπτυξης.
Ενισχύεται η αποτελεσματικότητα των δράσεων του ΕΣΠΑ με την πρόβλεψη μηχανισμών συντονισμού και διατομεακής συνεργασίας για συγκεκριμένες πολιτικές.
Ενισχύεται η διοικητική αποτελεσματικότητα των φορέων υλοποίησης (δικαιούχων) συγχρηματοδοτούμενων έργων, με τη θέσπιση κανόνων επιβεβαίωσης της διαχειριστικής επάρκειάς τους πριν από την ανάληψη της ευθύνης εκτέλεσης έργων. Προβλέπεται Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) με την οποία καθορίζονται οι απαιτήσεις αυτές, ενώ παράλληλα λαμβάνονται μέτρα για τη μεταβατική περίοδο μέχρι την ενεργοποίηση της ΚΥΑ.
Θεσπίζονται κίνητρα (ετήσιο αποθεματικό επίδοσης) υπέρ των δικαιούχων, οι οποίοι ικανοποιούν τους ετήσιους στόχους των έργων τους, ενώ επιβάλλονται κυρώσεις στους δικαιούχους που αποκλίνουν από αυτούς.
Ενισχύεται η αποδοτικότητα της λειτουργίας των ειδικών υπηρεσιών και η ποιότητα του παραγόμενου έργου τους, με τη θέσπιση εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, την πιστοποίησή τους κατά ISO 9001, τη θέσπιση ετήσιου προγραμματισμού των ενεργειών τους με ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους, την πρόβλεψη συγκεκριμένων θέσεων ευθύνης σε κάθε ειδική υπηρεσία και κινήτρων στελέχωσής τους τόσο από το δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα.