Tην προσεχή βδομάδα θα εγκριθούν τα εθνικά προγράμματα ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας και άλλων τεσσάρων χωρών (Πορτογαλία, Ισπανία, Δανία, Λουξεμβούργο), ενώ την ολοκλήρωση των συζητήσεων και την έγκρισή τους θα ανακοινώσει προσωπικά η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία θα επισκεφθεί τις πέντε χώρες. Τον Ιούλιο οι πρώτες χρηματοδοτήσεις.
Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Tην προσεχή βδομάδα θα εγκριθούν τα εθνικά προγράμματα ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας και άλλων τεσσάρων χωρών (Πορτογαλία, Ισπανία, Δανία, Λουξεμβούργο), ενώ την ολοκλήρωση των συζητήσεων και την έγκρισή τους θα ανακοινώσει προσωπικά η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία θα επισκεφθεί τις πέντε χώρες. Τον Ιούλιο οι πρώτες χρηματοδοτήσεις.
Όπως ανακοίνωσε χθες η εκπρόσωπος της Επιτροπής, η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν θα επισκεφθεί στις 16 Ιουνίου την Πορτογαλία και την Ισπανία, στις 17 Ιουνίου τη Δανία και την Ελλάδα και στις 18 Ιουνίου το Λουξεμβούργο, προκειμένου να παρουσιάσει στις πέντε κυβερνήσεις τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της Κομισιόν.
Προσωπική εμπλοκή
Είμαστε πάρα πολύ κοντά στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, είπε, ενώ αν και ρωτήθηκε πιεστικά αρνήθηκε να αναφερθεί σε λεπτομέρειες, παραπέμποντας στην προσεχή βδομάδα.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τις επισκέψεις στις πέντε πρωτεύουσες, είπε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης έχει τεράστια σημασία για την Ε.Ε. και η πρόεδρος της Επιτροπής έχει εμπλακεί προσωπικά στην υλοποίηση των στόχων του, γι’ αυτό και οι επισκέψεις της στα κράτη-μέλη.
Αναφορικά με τη διαδικασία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεδριάσει εκτάκτως την Τρίτη το απόγευμα, όπου σύμφωνα με πληροφορίες οι επίτροποι θα εγκρίνουν επί της αρχής προφορικά τα προγράμματα των πέντε χωρών, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσει γραπτή διαδικασία για κάθε πρόγραμμα που θα εγκρίνεται ξεχωριστά. Προφανώς το ελληνικό πρόγραμμα θα έχει εγκριθεί μέχρι τις 17 Ιουνίου, όταν η πρόεδρος της Επιτροπής θα επισκεφθεί αυθημερόν την Αθήνα.
Έγκριση ΕCOFIN
Το επόμενο και τελικό βήμα θα γίνει από το Συμβούλιο ΕCOFIN, το οποίο από τη στιγμή που θα παραλάβει την αξιολόγηση-εισήγηση της Κομισιόν θα έχει στη διάθεσή του τέσσερις βδομάδες προκειμένου να το εγκρίνει με τη διαδικασία της ειδικής πλειοψηφίας. Παράλληλα την εν λόγω περίοδο η Κομισιόν θα βγει στις χρηματαγορές με την έκδοση των πρώτων ομολόγων, ενώ θα ακολουθήσουν κι άλλες έξοδοι το φθινόπωρο, με τις συνολικές δανειακές ανάγκες για φέτος να εκτιμώνται σε 80 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα θα λάβει μέσα στον Ιούλιο ή τις πρώτες μέρες του Αυγούστου ως προκαταβολή το 13% του συνολικού ποσού που της αναλογεί, δηλαδή περίπου 4 δισ. ευρώ, ενώ θα επιδιώξει να πάρει άλλα τόσα έως το τέλος του έτους. Συνολικά από το Ταμείο Ανάκαμψης η Ελλάδα θα λάβει 32 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 19,5 δισ. ευρώ θα είναι επιχορηγήσεις και 12,5 δισ. ευρώ δάνεια. Το 70% των επιχορηγήσεων θα εκταμιευθεί μέχρι το τέλος του 2023 και τα υπόλοιπα μέχρι και το 2026.
Ψήφισμα Ευρωβουλής
Εν τω μεταξύ, «ιστορικής σημασίας» για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας μετά την πανδημία χαρακτηρίζει η Ευρωβουλή το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ καλεί την Κομισιόν να αξιολογήσει με μεγάλη προσοχή τα εθνικά σχέδια, προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση των στόχων για μεταρρυθμίσεις, αλλά και η επίτευξη της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Σύμφωνα με το ψήφισμα, που εγκρίθηκε από την ολομέλεια με μεγάλη πλειοψηφία (514 ψήφοι υπέρ, 163 κατά και 9 αποχές), ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, βασική συνιστώσα του Ταμείου Ανάκαμψης, δεδομένου ότι θα διαχειριστεί τα 672,5 δισ. ευρώ από τα 750 δισ. ευρώ του Ταμείου, είναι ένα ιστορικής σημασίας εργαλείο, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια ευημερία και να συμβάλει με δίκαιο τρόπο στην ανάπτυξη.
Οι 6 πυλώνες
Οι ευρωβουλευτές καλούν επίσης την Επιτροπή να εγκρίνει μόνο εκείνα τα σχέδια που ανταποκρίνονται πλήρως στους στόχους που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του κανονισμού για τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και να μην υποκύψει σε πολιτικές πιέσεις.
Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά από την Επιτροπή να αξιολογήσει προσεκτικά και να διασφαλίσει ότι καθένα από τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας συμβάλλει αποτελεσματικά στους έξι πυλώνες που έχουν συμφωνηθεί: πράσινη μετάβαση, ψηφιακός μετασχηματισμός, ανταγωνιστικότητα, κοινωνική συνοχή, θεσμικό πλαίσιο ετοιμότητας και αντιμετώπισης κρίσεων, και πολιτικές για τις επόμενες γενιές, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης.
Το ψήφισμα επισημαίνει επίσης ότι τουλάχιστον το 37% του προϋπολογισμού των σχεδίων θα πρέπει να διοχετευθεί για την προστασία του κλίματος, συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας, ενώ τονίζουν ότι η αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» αποτελεί καίριο εργαλείο για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης.
Οι ευρωβουλευτές σημειώνουν ότι ο προϋπολογισμός που διατίθεται για ψηφιακές δράσεις (20%) πρέπει να συμβάλει στην ψηφιακή μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων που άπτονται της ασφάλειας, των στρατηγικών συμφερόντων της Ε.Ε. και των ψηφιακών υποδομών.
«Ανασυσκευασία» έργων
Σύμφωνα με την Ευρωβουλή, προκειμένου να εξασφαλιστεί ο μεγαλύτερος δυνατός αντίκτυπος, τα κονδύλια πρέπει να κατανέμονται δίκαια μεταξύ των διάφορων τομέων και των κοινωνιών, λαμβάνοντας υπόψη τις μελλοντικές γενιές και την ισότητα των φύλων. Στο πλαίσιο αυτό, ζητά να αποθαρρυνθεί η πρακτική της «ανασυσκευασίας» έργων χωρίς πραγματική προστιθέμενη αξία και επιμένει ότι όλες οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις πρέπει να υλοποιούνται βάσει ορόσημων, στόχων και κοστολόγησης και να παρακολουθούνται επαρκώς με συναφή, ξεκάθαρο και λεπτομερή τρόπο βάσει κοινών δεικτών. Τέτοιου είδους μέτρα θα συμβάλουν στην πρόληψη και τον εντοπισμό της διαφθοράς, της απάτης και των συγκρούσεων συμφερόντων που συνδέονται με την αποδέσμευση κονδυλίων, τονίζει.
Τέλος, οι ευρωβουλευτές υπενθυμίζουν τον κανονισμό του κράτους δικαίου, που συνδέει την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση με τον σεβασμό των ευρωπαϊκών αξιών και τονίζουν ότι κανένα σχέδιο δεν μπορεί να αντιβαίνει στις αξίες της Ε.Ε. Θέλουν να διασφαλίσουν ότι θα υπάρχει διάλογος με την κοινωνία των πολιτών, τους κοινωνικούς εταίρους και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές κατά την υλοποίηση και την παρακολούθηση των έργων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η καλύτερη συμμετοχή των δικαιούχων, καθώς και η διαφάνεια.