Φορολογικά έσοδα ύψους 8,2 δις. ευρώ «χάθηκαν» το 2020 εξαιτίας της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας αλλά και των αναστολών πληρωμής φορολογικών υποχρεώσεων που «έφερε» η πανδημία. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση φορολογικών εσόδων της ΑΑΔΕ, το 2020 τα φορολογικά έσοδα μειώθηκαν στα 43,2 δισ. ευρώ από 51,4 δισ. ευρώ που ήταν το 2019..
Φορολογικά έσοδα ύψους 8,2 δις. ευρώ «χάθηκαν» το 2020 εξαιτίας της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας αλλά και των αναστολών πληρωμής φορολογικών υποχρεώσεων που «έφερε» η πανδημία. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση φορολογικών εσόδων της ΑΑΔΕ, το 2020 τα φορολογικά έσοδα μειώθηκαν στα 43,2 δισ. ευρώ από 51,4 δισ. ευρώ που ήταν το 2019..
Βασική αιτία των απωλειών που καταγράφεται στα φορολογικά έσοδα του περσινού έτους ήταν το γεγονός ότι η πανδημία οδήγησε σε δραστικό περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας με την επιβολή των δύο lockdown αλλά και στο γεγονός η Κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, προχώρησε, μεταξύ άλλων, στην αναστολή πληρωμής σε διάφορες φορολογικές υποχρεώσεις. Οι επιπτώσεις από την πανδημία αναμένεται να φανούν και στα φετινά φορολογικά έσοδα δεδομένου ότι ήδη διανύουμε το τέταρτο μήνα του 2021 και μόλις από σήμερα ξεκινά μια μικρή άρση περιορισμών, αρχής γενομένης από το λιανεμπόριο με ταυτόχρονη όμως συνέχιση των μέτρων στήριξης.
Όπως προκύπτει από την έκθεση της ΑΑΔΕ, το 2020 τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 43,1 δισ. ευρώ από 51,4 δισ. ευρώ το 2019, καταγράφοντας μείωση 15,9%. Το ποσοστό επίτευξης του στόχου για το σύνολο του 2020 διαμορφώθηκε σε 83,08%.
Υστέρηση εσόδων καταγράφεται στους φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών η οποία οφείλεται στον περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας και την αρνητική μεταβολή των ρυθμών μεγέθυνσης που επέφερε η υγειονομική κρίση. Επίσης, υστέρηση καταγράφεται και στα έσοδα από το φόρο εισοδήματος εξαιτίας της αύξησης του αριθμού των δόσεων καταβολής του φόρου εισοδήματος σε φυσικά και νομικά πρόσωπα και στην μετατόπιση μέρους των αναμενόμενων εσόδων του τρέχοντος έτους στο επόμενο. Το μεγαλύτερο ποσοστό των εσόδων προέρχεται από τις εξής κατηγορίες :
-Φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών (55,4%)
-Φόρος εισοδήματος (31,5%)
-Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας (5,6%)
Όλες οι επιμέρους κατηγορίες των φόρων επί αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν αρνητική μεταβολή το 2020 σε σύγκριση με το 2019.
Επιπρόσθετα, τονίζεται η επίδραση στα έσοδα της κατηγορίας από τις νομοθετικές παρεμβάσεις για την ανακούφιση των πληττόμενων ομάδων φορολογούμενων από τα νέα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας που λήφθηκαν μέσα στο 2020.
Σημειώνεται ότι χορηγήθηκε εκ νέου παράταση και αναστολή είσπραξης έως 30/04/2021 στις βεβαιωμένες οφειλές για τις οποίες είχε ήδη χορηγηθεί παράταση προθεσμιών καταβολής και αναστολή είσπραξης στο πλαίσιο των μέτρων για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της εμφάνισης του κορωνοϊού COVID – 19.
Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας
Τα έσοδα από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας το 2020 διαμορφώθηκαν σε 2,4 δισ. €, μειωμένα κατά 358,6 εκατ. €, σε σχέση με το 2019
Τα έσοδα από τους τακτικούς φόρους επί της ιδιοκτησίας ακίνητης περιουσίας , τα οποία αποτελούν τη μοναδική επιμέρους κατηγορία εσόδων από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας, καθορίζονται σχεδόν αποκλειστικά από τα έσοδα του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων - ΕΝ.Φ.Ι.Α., τα οποία το 2020 καταγράφουν μείωση κατά 322,83 εκ. €. Υπογραμμίζεται ότι οι δόσεις του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για το έτος 2020 ήταν 6 από 5 που ήταν το 2019, με τη τελευταία δόση να πληρώνεται έως την 26/2/2021. Η αλλαγή αυτή στον αριθμό των δόσεων αιτιολογεί, εν μέρει, και τη μείωση που παρατηρείται στα έσοδα της κατηγορίας το 2020 σε σύγκριση με το 2019.
Φόρος εισοδήματος
Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος το 2020 ανήλθαν σε 13,5 δςσ. €, μειωμένα κατά 3,1 δισ. € σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η πτώση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος το 2020 οφείλεται κυρίως στην αισθητή μείωση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος που πληρώνουν τα Φυσικά πρόσωπα και τον φόρο εισοδήματος που καταβάλλουν τα Νομικά Πρόσωπα, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν το 92,1% των εσόδων από φόρο εισοδήματος.
Φόρος εισοδήματος Φυσικών Προσώπων
Τα έσοδα της κατηγορίας καταγράφουν μείωση κατά 865,3 εκατ. €, η οποία οφείλεται στη κυρίως στη μείωση των εσόδων από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, το φόρο στο εισόδημα από μισθούς - παρακράτηση, από το φόρο στο εισόδημα ΦΠ (πλην μισθών και συντάξεων) - παρακράτηση καθώς και από ειδική εισφορά αλληλεγγύης για την καταπολέμηση της ανεργίας και στα φυσικά πρόσωπα. Στον αντίποδα, αύξηση εμφανίζουν τα έσοδα από φόρο στο εισόδημα από συντάξεις - παρακράτηση και από λοιπούς φόρους στο εισόδημα φυσικών προσώπων.
Σημειώνεται ότι, η μείωση που παρατηρείται στα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα φυσικών προσώπων - εκκαθάριση και προκαταβολή δηλώσεων κατά 342,99 εκατ. €, αντανακλά εν μέρει, τη διαφοροποίηση στον αριθμό και κατά συνέπεια στον χρόνο καταβολής των δόσεων φόρου εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα μεταξύ των ετών 2019 και 2020. Ως εκ τούτου, το 2020 καταβλήθηκαν οι έξι δόσεις (από το σύνολο των οκτώ), σε αντίθεση με το προηγούμενο έτος όπου οι δόσεις ορίστηκαν σε τρεις διμηνιαίες με ημερομηνία καταβολής μέσα στο 2019.
Φόρος εισοδήματος Νομικών Προσώπων
Τα έσοδα της κατηγορίας κινήθηκαν πτωτικά κατά 2,1 δισ. € σε σχέση με το 2019, καθώς μείωση παρουσίασαν όλοι οι βασικοί επιμέρους αναλυτικοί λογαριασμοί της κατηγορίας.
Ως προς τους παράγοντες που συντελούν στη σημαντική παρατηρούμενη υστέρηση εσόδων από φόρους εισοδήματος νομικών προσώπων, έναντι του προηγούμενου έτους, αναφέρονται οι εξής:
■ Μείωση του συντελεστή φορολόγησης νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων από 29% σε 24% για τα εισοδήματα του φορ. έτους 2019.
■ Μείωση ποσού προκαταβολής φόρου εισοδήματος, ανάλογα με το ποσοστό μείωσης του κύκλου εργασιών που δηλώνεται για σκοπούς Φόρου Προστιθέμενης Αξίας του πρώτου εξαμήνου του 2020 έναντι του πρώτου εξαμήνου του 2019.
■ Καταβολή του φόρου εισοδήματος των νομικών προσώπων και των νομικών οντοτήτων για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2019 σε 8 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, με την τελευταία να τοποθετείται στις 26/2/2021.
Οι παραπάνω νομοθετικές παρεμβάσεις συντελούν στη μείωση των αναμενόμενων εσόδων από φόρους εισοδήματος νομικών προσώπων μέσα στο 2020 και στη μετατόπιση μέρους των προϋπολογισθέντων εσόδων από το 2020 στο έτος 2021.
Φόροι επί κερδών διακράτησης
Τα έσοδα από φόρους της εν λόγω κατηγορίας διαμορφώθηκαν σε 37,1 εκατ. €, καταγράφοντας αύξηση 5,7 εκατ. € σε σχέση με το 2019, κυρίως, λόγω της αύξησης των εσόδων από φόρο μεταβίβασης επιχειρήσεων και χρηματοοικονομικών στοιχείων, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 98,7% των εσόδων της εν λόγω κατηγορίας.
Φόροι επί κερδών από λαχεία και τυχερά παίγνια
Μείωση κατά 47,6 εκατ. € παρουσίασαν τα έσοδα από τους φόρους επί κερδών από λαχεία και τυχερά παίγνια το 2020 σε σύγκριση με το 2019 και διαμορφώθηκαν στα 101,1 εκατ. €, η οποία προέρχεται αποκλειστικά από τον μοναδικό επιμέρους λογαριασμό της εν λόγω κατηγορίας, ήτοι από τους λοιπούς φόρους επί κερδών από λαχεία και τυχερά παίγνια.
Φόρος εισοδήματος κατοίκων αλλοδαπής
Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος κατοίκων αλλοδαπής σημειώνουν αύξηση κατά 1,18 εκατ. € το 2020 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, η οποία αποδίδεται κυρίως στην άνοδο των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος αλλοδαπής για πνευματικά και άλλα δικαιώματα, που αντιπροσωπεύει το 98,4% των εσόδων της εν λόγω κατηγορίας .
Φόρος εισοδήματος ειδικών κατηγοριών
Μείωση κατά 64 εκατ. € παρουσιάζουν τα έσοδα της εν λόγω κατηγορίας, καθώς όλοι οι επιμέρους λογαριασμοί, με εξαίρεση τους λογαριασμούς εσόδων από φόρο πλοίων και από λοιπούς φόρους εισοδήματος ειδικών κατηγοριών, κινήθηκαν πτωτικά το 2020 σε σύγκριση με το 2019.
Ραλλού Αλεξοπούλου