Μια νέα πρωτοβουλία για την ενίσχυση των δικαιωμάτων των καταναλωτών ενέργειας στην ΕΕ δρομολογήθηκε σήμερα, με την κατάθεση, εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρότασης για χάρτη των δικαιωμάτων των καταναλωτών ενέργειας.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Κομισιόν, αναμένεται ότι στο χάρτη θα οριοθετηθούν τα δικαιώματα των καταναλωτών στους τομείς της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου, συμπεριλαμβανομένων συμβάσεων, πληροφόρησης, τιμών, ρύθμισης διαφορών και προστασίας από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Θα είναι η πρώτη φορά που τα εν λόγω δικαιώματα περιγράφονται σε αδρές γραμμές σε ένα ενιαίο έγγραφο.
Η Επιτροπή προσδιόρισε τέσσερις καίριες επιδιώξεις στις οποίες θα πρέπει να βασίζεται ο μελλοντικός χάρτης:
- αποτελεσματικότερη προστασία των ευάλωτων πολιτών
- περισσότερη πληροφόρηση των καταναλωτών
- λιγότερη γραφειοκρατία κατά την αλλαγή προμηθευτή
- προστασία των καταναλωτών από αθέμιτες πρακτικές πώλησης.
Τα δικαιώματα των καταναλωτών βάσει του σχεδίου χάρτη αναμένεται να περιλαμβάνουν τα εξής:
Σύνδεση: το δικαίωμα λήψης, έναντι πληρωμής, τακτικών και προβλέψιμων επιπέδων ασφαλών και μόνιμων υπηρεσιών ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου
Παροχή: το δικαίωμα δωρεάν αλλαγής προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου
Συμβάσεις: ο χάρτης απαριθμεί τα ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει κάθε σύμβαση με προμηθευτή ενέργειας
Πληροφόρηση: για την ενεργειακή παροχή, τους συμβατικούς όρους, τις τιμές και τους τιμοκαταλόγους, τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης και την προέλευση και τη μέθοδο που χρησιμοποιείται στην ηλεκτροπαραγωγή
Τιμές: πρέπει να διατίθεται η ενέργεια σε λογικές, εύκολα και σαφώς συγκρίσιμες και διαφανείς τιμές
Κοινωνικά μέτρα: παροχή, στους ευάλωτους πολίτες, ελάχιστων επιπέδων ενεργειακών υπηρεσιών (ηλεκτρικό ρεύμα, θερμότητα και φωτισμός) ώστε να αποφευχθεί η ενεργειακή πενία
Ρύθμιση διαφορών: το δικαίωμα σε απλές και ολιγοδάπανες διαδικασίες προσφυγής σε περίπτωση που ανακύπτουν διαφορές
Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές: αυτές απαγορεύονται με βάση την κοινοτική οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Επόμενα βήματα
Θα διενεργηθεί διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους παράγοντες (συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων των καταναλωτών, των ρυθμιστικών αρχών ενέργειας, των κρατών μελών της ΕΕ και του κλάδου της ηλεκτρικής ενέργειας και του αερίου) σχετικά με τα προτεινόμενα στοιχεία για το χάρτη. Η Επιτροπή θα συντάξει έπειτα το τελικό έγγραφο με βάση τις εισηγήσεις των παραγόντων, το οποίο θα προσυπογράψουν τα ενδιαφερόμενα μέρη σε επίσημη τελετή.
Αυτό θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Δεκεμβρίου 2007.
Ο χάρτης θα βοηθήσει τους καταναλωτές να λαμβάνουν ενσυνείδητα αποφάσεις κατά την επιλογή προμηθευτή όταν ασκούν τα δικαιώματά τους στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου που έχουν ανοίξει στον ανταγωνισμό – όπως θα συμβαίνει στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ από την 1η Ιουλίου 2007.
“Οι ευρωπαίοι καταναλωτές αναμένουν από εμάς να διαμορφώσουμε μια κοινή ευρωπαϊκή απάντηση στις προκλήσεις της ενέργειας και της κλιματικής αλλαγής”, δήλωσε ο αρμόδιος για την ενέργεια Ευρωπαίος Επίτροπος κ. Andris Piebalgs. “Παράλληλα δε με την παροχή προς αυτούς μιας αειφόρου, ασφαλούς και ανταγωνιστικής παροχής ενέργειας, περιμένουν από την ΕΕ να εργαστεί για να προστατεύσει τα δικαιώματα των καταναλωτών καθώς ανοίγονται οι ενεργειακές αγορές στις δυνατότητες ευρύτερης επιλογής που έχει ο καταναλωτής. Σε αυτό το σημείο έχει σημασία ο προτεινόμενος χάρτης για τους καταναλωτές ενέργειας.”
“Το άνοιγμα των εν λόγω αγορών αντιπροσωπεύει τόσο μια πρόκληση όσο και μια ευκαιρία για τους ευρωπαίους καταναλωτές”, δήλωσε η αρμόδια για τους καταναλωτές Ευρωπαία Επίτροπος κα Meglena Kuneva. “Μόνο όταν έχουμε επιτύχει να δημιουργήσουμε μια διαφανή και αποδοτική αγορά όπου τα δικαιώματα των καταναλωτών διασφαλίζονται πλήρως και οι καταναλωτές ενσυνείδητα κάνουν χρήση των γνώσεών τους για να εκμεταλλευθούν τις διαθέσιμες προσφορές, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι πετύχαμε την επιδίωξή μας.”
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε σχετικά με ενεργειακή πολιτική στις 10 Ιανουαρίου 2007, η Επιτροπή διακήρυξε τη βούλησή της να προστατεύσει τους καταναλωτές ενέργειας. Οι Υπουργοί Ενέργειας και οι αρχηγοί κρατών της Ευρώπης ζήτησαν επίσης καλύτερη προστασία του καταναλωτή, υπό το πρίσμα του πλήρους ανοίγματος των ενεργειακών αγορών της ΕΕ τον Ιούλιο 2007, με το οποίο θα δοθεί στους καταναλωτές το δικαίωμα να έχουν προμηθευτή ενέργειας της προτίμησής τους.
Οι κοινοτικές οδηγίες για την ηλεκτρική ενέργεια και το αέριο (2003/54/ΕΚ και 2003/55/ΕΚ) έχουν ήδη θεσπίσει δικαιώματα για τον καταναλωτή στο ενεργειακό πεδίο, παράλληλα με διασφαλίσεις για τους ευάλωτους πολίτες, τα δικαιώματα όμως αυτά θα πρέπει να διευκρινισθούν υπό το πρίσμα του πλήρους ανοίγματος της αγοράς.
Οι καταναλωτές χρειάζονται σαφείς πληροφορίες που να τους βοηθούν να επιλέγουν μεταξύ των προμηθευτών, χρειάζονται δε προστασία από τυχόν αθέμιτες πρακτικές πώλησης που τους πιέζουν να αλλάξουν προμηθευτή ή καθιστούν δύσκολη την αλλαγή αυτή. Οι διαδικασίες αλλαγής προμηθευτή πρέπει να είναι αποτελεσματικές. Πρέπει δε παράλληλα να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος της “πενίας καυσίμου” προστατεύοντας τους πολίτες που πιθανώς να είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στις αυξήσεις των τιμών ενέργειας, καταλήγει η ανακοίνωση της Κομισιόν.