Ο αντίκτυπος 12 εμπορικών συμφωνιών της Ε.Ε. με τρίτες χώρες, που έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται ακόμη σε φάση διαπραγμάτευσης, θα είναι θετικός για τους Ευρωπαίους παραγωγούς ορισμένων προϊόντων, κυρίως του γαλακτοκομικού τομέα, αλλά και αρνητικός για κάποια άλλα όπως το ρύζι, η ζάχαρη και το βόειο κρέας.
Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Ο αντίκτυπος 12 εμπορικών συμφωνιών της Ε.Ε. με τρίτες χώρες, που έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται ακόμη σε φάση διαπραγμάτευσης, θα είναι θετικός για τους Ευρωπαίους παραγωγούς ορισμένων προϊόντων, κυρίως του γαλακτοκομικού τομέα, αλλά και αρνητικός για κάποια άλλα όπως το ρύζι, η ζάχαρη και το βόειο κρέας.
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από μελέτη που δημοσίευσε η Κομισιόν, σύμφωνα με την οποία οι εμπορικές συμφωνίες αναμένεται να οδηγήσουν σε ουσιαστικές αυξήσεις των εξαγωγών αγροδιατροφικών προϊόντων της Ε.Ε. και σε περιορισμό της αύξησης των εισαγωγών, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε, συνολικά, σε θετικό εμπορικό ισοζύγιο. Η μελέτη επιβεβαιώνει επίσης ότι η προσέγγιση της Ε.Ε. για περιορισμό των εισαγωγών με μειωμένο δασμό (μέσω των δασμολογικών ποσοστώσεων) είναι η πλέον κατάλληλη για την προστασία συγκεκριμένων ευάλωτων αγροδιατροφικών τομέων της Ε.Ε.
Η μελέτη που εκπονήθηκε από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής (JRC) και αποτελεί επικαιροποίηση της μελέτης του 2016, καλύπτει τον σωρευτικό αντίκτυπο 12 εμπορικών συμφωνιών στον τομέα των αγροδιατροφικών προϊόντων μέχρι το 2030.Η εν λόγω μελέτη εστιάζει σε 12 εμπορικές συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών (ΣΕΣ), εκ των οποίων ορισμένες έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ (Καναδάς, Ιαπωνία και Βιετνάμ), ορισμένες έχουν ήδη ολοκληρώσει το στάδιο των διαπραγματεύσεων (Μεξικό και Mercosur) και ορισμένες βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση ή εντάσσονται στο εμπορικό θεματολόγιο της Ε.Ε. (Χιλή, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Ινδονησία, Μαλαισία, Φιλιππίνες και Ταϊλάνδη).
Ανάγκη προστασίας
Η μελέτη επιβεβαιώνει ότι η Ε.Ε. και ο γεωργικός της τομέας μπορούν να αντλήσουν οφέλη από το εμπορικό θεματολόγιο της Ε.Ε. Αυτό αντικατοπτρίζει την ανταγωνιστικότητα του γεωργικού τομέα της Ε.Ε. και την ικανότητά του να αξιοποιεί ευκαιρίες στις διεθνείς αγορές, όπου βρίσκεται η μελλοντική ανάπτυξη. Ωστόσο, όπως τονίζεται, πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία ώστε να εξασφαλιστεί επαρκής προστασία για τα ευαίσθητα κοινοτικά προϊόντα τα οποία έχουν πολύ σημαντική οικονομική και κοινωνική αξία για διάφορα κράτη-μέλη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με περιορισμένα ανοίγματα για ευαίσθητους τομείς της Ε.Ε. μέσω δασμολογικών ποσοστώσεων.
Ειδικότερα, διαπιστώνεται ότι η σωρευτική εφαρμογή των δώδεκα ΣΕΣ θα οδηγήσει σε ισόρροπη αύξηση τόσο των εξαγωγών όσο και των εισαγωγών αγροδιατροφικών προϊόντων της Ε.Ε., με ελαφρώς μεγαλύτερη αύξηση των εξαγωγών. Τα προαναφερόμενα θα οδηγήσουν σε περαιτέρω αύξηση το καθαρό θετικό εμπορικό ισοζύγιο αγροδιατροφικών προϊόντων της Ε.Ε. -το οποίο προβλέπεται ήδη ότι θα παραμείνει σε μεγάλο βαθμό θετικό το 2030- κατά 800 εκατ. έως 1 δισ. ευρώ, ανάλογα με το υπό εξέταση σενάριο. Επιπλέον, οι επιπτώσεις στην παραγωγή και στις τιμές παραγωγού θα παραμείνουν περιορισμένες. Πιο συγκεκριμένα, οι εξαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων της Ε.Ε. θα αυξηθούν κατά 2,8% έως 3,3% σε σύγκριση με το σενάριο χωρίς ΣΕΣ - το οποίο σημαίνει αύξηση ύψους 4,7 έως 5,5 δισ. ευρώ.
Για τα γαλακτοκομικά προϊόντα διαπιστώνει ότι οι εξαγωγές θα αυξηθούν κατά 7,3% το 2030 (+1,3 δισ. ευρώ), στο φιλόδοξο σενάριο, εκ των οποίων η παραγωγή γάλακτος προβλέπεται να αυξηθεί κατά περίπου 0,2% λόγω των ευνοϊκών τιμών. Για τους παραγωγούς γάλακτος αυτό θα αποφέρει επιπλέον 890 εκατ. ευρώ το 2030.
Για το χοιρινό κρέας οι εξαγωγές θα αυξηθούν κατά 8,9% (+914 εκατ. ευρώ) στο φιλόδοξο σενάριο, ενώ οι τιμές παραγωγού θα αυξηθούν κατά 4,8% σε συνδυασμό με επέκταση της παραγωγής κατά 1%, με αποτέλεσμα η αξία της παραγωγής χοιρινού κρέατος να αυξηθεί κατά 2 δισ. ευρώ το 2030.
Για το βόειο κρέας οι ετήσιες εισαγωγές της Ε.Ε. αναμένεται να αυξηθούν, σύμφωνα και με τα δύο σενάρια, κατά 85.000 τόνους στο συντηρητικό και κατά 100.000 τόνους στο φιλόδοξο σενάριο. Οι εξαγωγές βόειου κρέατος της Ε.Ε. θα αυξηθούν κατά 25.000 και 40.000 τόνους στο συντηρητικό και στο φιλόδοξο σενάριο αντίστοιχα. Οι τιμές παραγωγού προβλέπεται να μειωθούν κατά περίπου 2,4% και στα δύο σενάρια, με οριακές επιπτώσεις στην κατανάλωση και την παραγωγή λόγω της αύξησης των εξαγωγών.
Ευαίσθητοι τομείς
Όσον αφορά τους ευαίσθητους τομείς, οι εισαγωγές ρυζιού στην Ε.Ε. θα αυξηθούν κατά 2,2% (συντηρητικό σενάριο) και κατά 3,2% (φιλόδοξο σενάριο), με αποτέλεσμα την πτώση της παραγωγής και των τιμών του ρυζιού στην Ε.Ε. Για τη ζάχαρη οι συνολικές εισαγωγές θα αυξηθούν κατά 12% έως 13% σε σύγκριση με το βασικό σενάριο. Επιπλέον, σε ό,τι αφορά τους άλλους τομείς, οι εξαγωγές μεταποιημένων γεωργικών προϊόντων προβλέπεται να αυξηθούν κατά 3,1% στο φιλόδοξο σενάριο, με αποτέλεσμα να προστεθούν 1,7 δισ. ευρώ σε εξαγωγές, ενώ οι εξαγωγές οίνου και ποτών θα αυξηθούν κατά 2% σύμφωνα με το ίδιο σενάριο, με αποτέλεσμα να προστεθούν 834 εκατ. ευρώ στην αγορά το 2030.