Εντός του πρώτου τριμήνου του 2021 αναμένεται να νομοθετηθεί το νέο δημόσιο σύστημα επικουρικής ασφάλισης για τους νέους εργαζόμενους, σύμφωνα με τον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Παναγιώτη Τσακλόγλου. Όπως τόνισε, δεν πρόκειται να μειωθούν οι σημερινές επικουρικές συντάξεις, ενώ το νέο σύστημα αφορά όλους τους καινούριους εργαζόμενους ή και υφιστάμενους μέχρι την ηλικία των 35 ετών.
Εντός του πρώτου τριμήνου του 2021 αναμένεται να νομοθετηθεί το νέο δημόσιο σύστημα επικουρικής ασφάλισης για τους νέους εργαζόμενους, σύμφωνα με τον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Παναγιώτη Τσακλόγλου. Όπως τόνισε, δεν πρόκειται να μειωθούν οι σημερινές επικουρικές συντάξεις, ενώ το νέο σύστημα αφορά όλους τους καινούριους εργαζόμενους ή και υφιστάμενους μέχρι την ηλικία των 35 ετών.
Μιλώντας στο «Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5», ο υφυπουργός εξήγησε πως το νέο σύστημα θα έχει για τον κάθε εργαζόμενο τη μορφή κουμπαρά, όπου θα μαζεύονται οι εισφορές του, θα επενδύονται και στο τέλος του εργασιακού βίου του θα λαμβάνει την επικουρική σύνταξη, μαζί με την απόδοση που αυτή θα έχει εξασφαλίσει.
Ο κ. Τσακλόγλου παρουσίασε τις αρχές σύστασης και λειτουργίας του νέου δημόσιου συστήματος επικουρικής ασφάλισης για τους νέους εργαζόμενους.
Όπως σημείωσε, το νέο σύστημα θα προβλέπει:
Αιτία της μεταρρύθμισης
Η ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου συστήματος επικουρικής ασφάλισης κεφαλοποιητικού χαρακτήρα - κατ’ αντιστοιχία των συστημάτων συμπληρωματικής ασφάλισης που υπάρχουν σε όλες τις αναπτυγμένες, αλλά και σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες Ευρώπης - προκύπτει κυρίως από τη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού. Επιπλέον, το υφιστάμενο σύστημα δεν βοηθά στην ανάπτυξη της οικονομίας και αντιμετωπίζει την καχυποψία των νεότερων γενεών.
Ι. Ποιους αφορά:
Το νέο σύστημα Επικουρικής Ασφάλισης αφορά:
✓ Τους νέους μισθωτούς δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας.
✓ Τους νέους αυτοαπασχολούμενους που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας και απασχολούνται σε κλάδους στους οποίους σήμερα είναι υποχρεωτική η επικουρική ασφάλιση (π.χ. μηχανικοί, δικηγόροι).
✓ Σε εθελοντική βάση, όλους τους υφιστάμενους εργαζομένους (μισθωτούς και αυτοαπασχολούμενους) ηλικίας έως 35 ετών.
ΙΙ. Ποιους ΔΕΝ αφορά
Το νέο σύστημα Επικουρικής Ασφάλισης δεν αφορά:
✓ Τους σημερινούς συνταξιούχους.
✓ Τους σημερινούς σφαλισμένους άνω των 35 ετών.
✓ Τους σημερινούς ασφαλισμένους κάτω των 35 ετών οι οποίου θα επιλέξουν να παραμείνουν στο υφιστάμενο σύστημα επικουρικής ασφάλισης.
Δηλαδή, το νέο σύστημα
✓ Δεν επιφέρει καμία αλλαγή και δεν θίγει τις συντάξεις όσων έχουν ήδη βγει στη σύνταξη
✓ Δεν επιφέρει καμία αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων των σημερινών εργαζομένων που παραμένουν στο ισχύον σύστημα επικουρικής ασφάλισης.
ΙΙΙ. Δημόσιος χαρακτήρας συστήματος
Το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης παραμένει δημόσιο, ως μέρος του λεγόμενου πρώτου πυλώνα ασφάλισης, για τον οποίο το κράτος εγγυάται συνταγματικά και φέρει την πλήρη ευθύνη λειτουργίας του.
ΙV.Ύψος Εισφορών
Οι ασφαλιστικές εισφορές παραμένουν οι ίδιες με το σημερινό σύστημα επικουρικής ασφάλισης. Δηλαδή, το συνολικό ύψος για τους μισθωτούς είναι 6% και επιμερίζεται σε 3% για τον εργαζόμενο και 3% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών. Οι εισφορές για τους αυτοαπασχολούμενους θα υπολογίζονται βάσει των ασφαλιστικών κατηγοριών που ισχύουν και σήμερα.
V. Αποταμίευση για τη νέα γενιά
Tο νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης είναι κεφαλαιοποιητικό, δηλαδή οι εισφορές των νέων εργαζομένων, αντί να χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις των τωρινών συνταξιούχων, θα αποταμιεύονται και θα επενδύονται για τις συντάξεις των ίδιων των ασφαλισμένων. Δημιουργείται, δηλαδή, ένα μεγάλο αποθεματικό κεφάλαιο αποκλειστικά για τις συντάξεις των νέων εργαζομένων, που θα λειτουργήσει και ως μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας.
VI. Ατομικός κουμπαράς - Διαφάνεια
Με το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης ενισχύεται η διαφάνεια. Για κάθε νέο ασφαλισμένο θα δημιουργηθεί ατομικός λογαριασμός στον οποίο θα καταγράφονται οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί από τον εργοδότη για τον μισθωτό ή από τον ίδιο εφόσον πρόκειται για αυτοαπασχολούμενο καθώς και οι αποδόσεις των επενδύσεων που αντιστοιχούν στις εισφορές του. Ανά πάσα στιγμή ο ασφαλισμένος θα μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες, μέσα από την οθόνη του υπολογιστή του ή του κινητού του τηλεφώνου όπως, για παράδειγμα, μπορεί σήμερα να ελέγξει την κίνηση του τραπεζικού του λογαριασμού.
Ερωτήσεις & απαντήσεις
1. Για ποιον λόγο γίνεται η μεταρρύθμιση;
- Για να περιοριστούν οι κίνδυνοι του ασφαλιστικού μας συστήματος που απορρέουν από τη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού.
Σήμερα το σύνολο του ασφαλιστικού μας συστήματος - κύρια και επικουρική ασφάλιση - είναι εκτεθειμένο στη δημογραφική γήρανση καθώς είναι και οι δυο διανεμητικού χαρακτήρα. Με την προσθήκη κεφαλαιοποιητικού πυλώνα στην επικουρική ασφάλιση επιτυγχάνεται διασπορά ρίσκου και αντιμετωπίζεται μέρος του δημογραφικού ρίσκου.
- Για να εξασφαλιστούν υψηλότερες επικουρικές συντάξεις για τη νέα γενιά
Στο σημερινό σύστημα ολοένα και μικρότερος αριθμός εργαζομένων πληρώνει για τις συντάξεις ολοένα και περισσότερων συνταξιούχων, με αποτέλεσμα τη μείωση της αναλογίας της επικουρικής σύνταξης προς το μέσο μισθό. Στο νέο σύστημα οι επικουρικές συντάξεις θα καθορίζονται από τις αποδόσεις των επενδύσεων των εισφορών των ασφαλισμένων, οι οποίες - με βάση τη διεθνή εμπειρία - μακροχρονίως είναι πολύ υψηλότερες από τις αποδόσεις των διανεμητικών συστημάτων.
- Για να δοθεί ώθηση στην αναπτυξιακή διαδικασία της οικονομίας
Σημαντικό τμήμα των εισφορών των ασφαλισμένων του νέου συστήματος θα επενδύεται στην ελληνική οικονομία, με αποτέλεσμα, υψηλότερη ανάπτυξη, αύξηση της απασχόλησης και βελτίωση της παραγωγικότητας και των μισθών.
- Για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των νέων στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης
Πολλοί νέοι σήμερα θεωρούν ότι με το ισχύον σύστημα μπορεί να μην λάβουν επαρκή σύνταξη μετά το τέλος του εργασιακού τους βίου, γεγονός που δημιουργεί κίνητρα για ανασφάλιστη εργασία. Με τη δημιουργία ατομικών λογαριασμών και τη δημιουργία κουλτούρας διαφάνειας ανατρέπεται αυτή η τάση αλλά και τα κίνητρα για μαύρη-αδήλωτη εργασία.
2. Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος και πως αυτό διαφέρει από τα αντίστοιχα συστήματα των χωρών της ΕΕ;
Βασικό χαρακτηριστικό του υφιστάμενου ασφαλιστικού συστήματος είναι ότι το σύνολο των εισφορών (κύριας και επικουρικής ασφάλισης) των σημερινών εργαζομένων χρησιμοποιούνται για την πληρωμή των συντάξεων των σημερινών συνταξιούχων (σ.σ. διανεμητικό σύστημα), κάτι που αυξάνει την έκθεση στο ρίσκο της δημογραφικής γήρανσης.
Δημογραφική γήρανση καταγράφεται και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες (αλλά σε μικρότερη κλίμακα από όσο στην Ελλάδα). Σε αυτές στις χώρες η έκεθσεη στο δημογραφικό κίνδυνο αφορά μόνο την κύρια σύνταξη. Για την, κατ’ αντιστοιχία, δική τους συμπληρωματική σύνταξη, τα χρήματα από τις εισφορές των εργαζομένων αποταμιεύονται και επενδύονται, δημιουργώντας ένα αποθεματικό για τις δικές τους συντάξεις (κεφαλαιοποιητικό σύστημα), επιτυγχάνοντας διασπορά του ρίσκου.
Η Ελλάδα είναι σήμερα η δεύτερη πιο γερασμένη χώρα στην ΕΕ, μετά την Ιταλία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, μέχρι το 2030 θα περάσουμε στην πρώτη θέση. Αν διατηρήσουμε το σημερινό σύστημα συντάξεων κοινωνικής ασφάλισης (αποκλειστικά διανεμητικού χαρακτήρα), θα πρέπει ένας ολοένα και μικρότερος πληθυσμός εργαζομένων να πληρώνει για τις συντάξεις ολοένα και περισσότερων συνταξιούχων.
Η δημιουργία εθνικής αποταμίευσης μέσω ενός νέου συστήματος δημόσιας επικουρικής ασφάλισης, κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα εξασφαλίζει καλύτερα τις μελλοντικές συντάξεις από τις επιπτώσεις της δημογραφικής γήρανσης (δηλ. της γήρανσης του πληθυσμού και της αύξησης των συνταξιούχων ως προς τον αριθμό των εργαζομένων).
Πηγή: «Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5»