Για μεγάλη μεταρρύθμιση, που θα συμβάλει καθοριστικά στην ολοκληρωμένη και αειφόρο ανάπτυξη της ελληνικής Επικράτειας, έκανε λόγο ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γιώργος Σουφλιάς, παρουσιάζοντας το Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο.
Όπως είπε ο κ. Σουφλιάς, στόχος είναι η ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και αειφορική οργάνωση του εθνικού χώρου, που προωθεί ισόρροπα την ανταγωνιστικότητα, την κοινωνική και οικονομική συνοχή και την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Το ΕΘνικό Χωροταξικό Σχέδιο θα προωθηθεί για έγκριση από την Ολομέλεια της Βουλής, μετά από γνωμοδότηση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξικού Σχεδιασμού, στο οποίο θα προωθηθεί εντός της εβδομάδας, και την έγκρισή του από την αρμόδια Κυβερνητική Επιτροπή.
Το περιεχόμενο του Εθνικού Χωροταξικού Σχεδίου
Α. ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΚΥΡΙΟΙ ΠΟΛΟΙ ΚΑΙ ΑΞΟΝΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ
Η Ελλάδα λόγω της γεωγραφικής της θέσης βρίσκεται μακριά από το κεντρικό αναπτυξιακό σύμπλεγμα της Ε.Ε., ενώ ταυτόχρονα έχει να αντιμετωπίσει ένα ασταθές εξωτερικό περιβάλλον (Βαλκάνια, Μέση Ανατολή κλπ.) Ωστόσο τα δεδομένα αυτά θα αλλάζουν σταδιακά όσο θα ενισχύεται η ευρωπαϊκή πολιτική των γειτόνων μας. Ειδικά εκτιμάται ότι αξιοσημείωτη διαφοροποίηση θα προκύψει μετά την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην Ε.Ε., ενώ μία ενδεχόμενη είσοδος της Τουρκίας, θα επιφέρει σημαντικότατες συνέπειες στην ανάπτυξη του ελληνικού χώρου και αυτά πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη.
Στον Χάρτη 3.1
Απεικονίζεται διαγραμματικά η ένταξη της χώρας στον ευρωπαϊκό και ευρύτερο της χώρο.
Διακρίνονται τρεις άξονες προσανατολισμού της χώρας:
- ΒΔ, προς το ευρωπαϊκό κεντρικό αναπτυξιακό σύμπλεγμα.
- Β- ΒΑ, προς τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη και
- Ν., προς τη Ν.Α. και την ευρύτερη Μεσόγειο.
Προϋπόθεση για την αποτελεσματική συμμετοχή της Ελλάδας στο διεθνή και τον ευρωπαϊκό χώρο αποτελεί η ανάπτυξη λειτουργιών διακρατικής εμβέλειας, και η ενδυνάμωση της διεθνούς θέσης και εικόνας της με αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της στις παρακάτω κατευθύνσεις:
- Ενισχύεται η ένταξη της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης στα διεθνή και ευρωπαϊκά μητροπολιτικά δίκτυα, με διακριτούς ρόλους για καθένα από τα δυο αυτά αστικά κέντρα.
- Ενθαρρύνεται η χρήση του δικτύου των αστικών κέντρων της χώρας και της υπαίθρου για την ανάπτυξη και την ενίσχυση κοινών δράσεων και συνεργασιών με τις χώρες των αξόνων συνεργασίας στους τομείς του πολιτισμού, της παιδείας και της προστασίας του φυσικού και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, της δημιουργίας κοινών υποστηρικτικών υποδομών και εξυπηρετήσεων.
- Προβάλλεται ο προϊστορικός, ο κλασικός, ο βυζαντινός και ο νεώτερος πολιτισμός, ως συνδετικό στοιχείο με τον ευρωπαϊκό και Μεσογειακό χώρο, καθώς και τη Μέση Ανατολή και αξιοποιείται μαζί με τις σύγχρονες πολιτιστικές δημιουργίες και το φυσικό πλούτο της χώρας όχι μόνο ως στοιχείο προσέλκυσης επισκεπτών, αλλά και για την ευρύτερη ακτινοβολία του τόπου.
- Τα στοιχεία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος στην ύπαιθρο, στους οικισμούς και στα αστικά κέντρα αποτελούν βάση για τη συνολική βελτίωση του οικιστικού περιβάλλοντος.
Στον χάρτη 3.2 απεικονίζεται η Ελλάδα στον Βαλκανικό χώρο
Διακρίνονται οι κύριοι άξονες ανάπτυξης της χώρας στη διαμόρφωση των οποίων αναμένεται να συμβάλλει το παρόν και η διασύνδεση τους με τους κύριους πανευρωπαικούς χερσαίους διαδρόμους και διεθνείς θαλάσσιους άξονες.
Κύριοι πόλοι και άξονες ανάπτυξης
Η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλέγματος πόλων και αξόνων ανάπτυξης, αποτελεί προϋπόθεση για την ανταγωνιστική παρουσία της χώρας στο διεθνές περιβάλλον και την εξασφάλιση κοινωνικής και οικονομικής συνοχής στο σύνολο του εθνικού χώρου.
Στον χάρτη 5 παρουσιάζονται διαγραμματικά οι Πύλες οι Πόλοι και οι ¶ξονες Ανάπτυξης.
Οι κύριοι πόλοι ανάπτυξης χαρακτηρίζονται από τέσσερις ιεραρχημένες κατηγορίες αστικών κέντρων για την ανάπτυξη των οποίων περιλαμβάνονται συγκεκριμένες προτάσεις.
Α. Εθνικοί πόλοι - Μητροπολιτικά κέντρα: Πρόκειται για τα μητροπολιτικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Αθήνα:
- Η ενίσχυση και εδραίωση του ρόλου της Αθήνας ως πόλης - πύλης και ως Περιφερειακού Μητροπολιτικού Πόλου της Ε.Ε.
- Προώθηση του ρόλου της ως επιχειρηματικού κέντρου σύνδεσης της Ε.Ε. με την Νότιο - Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, τα Βαλκάνια και τις Παρευξείνιες χώρες, σε δικτύωση με τις αντίστοιχες μητροπόλεις για τη συγκρότηση ευρύτερων δυναμικών ζωνών οικονομικής ολοκλήρωσης.
- Προσδιορισμός και ενίσχυση δραστηριοτήτων διεθνούς εμβέλειας και βελτίωση της ελκυστικότητας της με την απόκτηση υψηλής ποιότητας περιβάλλοντος.
- Λειτουργική εξειδίκευση του αναπτυξιακού ρόλου της, στη βάση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της.
- Συγκέντρωση σύγχρονων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (χρηματοπιστωτικό σύστημα, ασφάλειες, ναυτιλία), ως διεθνούς κόμβου μεταφορών και διαμετακομιστικού εμπορίου, ως κέντρου έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, ως πολιτιστικής μητρόπολης, ως τουριστικού πόλου διεθνούς ακτινοβολίας, ως κέντρου παροχής υπηρεσιών υγείας και αθλητισμού.
- Ανάδειξη του ρόλου της Αθήνας ως εθνικού μητροπολιτικού κέντρου και ως πόλου διάχυσης της αναπτυξιακής δυναμικής στο σύνολο του εθνικού χώρου, στο πλαίσιο της ισόρροπης και πολυκεντρικής περιφερειακής ανάπτυξης.
Θεσσαλονίκη
- Ενίσχυση του ρόλου της Θεσσαλονίκης ως πόλης-πύλης και ως περιφερειακού μητροπολιτικού πόλου της Ε.Ε.
- Προώθηση του ρόλου της ως πολιτιστικής μητρόπολης και ως πόλου τουρισμού και αναψυχής με ακτινοβολία στα Βαλκάνια και τις χώρες του Ευξείνου Πόντου.
- Προώθηση του ρόλου της ως επιχειρηματικού / εμπορικού συνδέσμου της Ε.Ε. με τα Βαλκάνια και τις χώρες του Εύξεινου Πόντου
- Ανάδειξη της ως Βαλκανικού πόλου έρευνας και καινοτομίας, κόμβου μεταφορών και διαμετακόμισης, καθώς και κέντρου παροχής κοινωνικών υπηρεσιών (παιδεία, υγεία).
- Βελτίωση της λειτουργικότητας της σε όλους τους τομείς (οικονομία, πολιτισμός, εκπαίδευση, υγεία, αναψυχή), βελτίωση του περιβάλλοντος και σταδιακή εξισορρόπηση με την Αθήνα
Β. Λοιποί εθνικοί πόλοι: Περιλαμβάνουν ιδιαίτερα σημαντικά αστικά κέντρα, που είναι είτε σημερινές έδρες περιφερειών, είτε συνδέονται λειτουργικά με αυτές ενισχύοντας την αναπτυξιακή τους πορεία. Πρόκειται για την Πάτρα, το δίπολο Λάρισα - Βόλος, τα Ιωάννινα, το δίπολο Ηράκλειο - Χανιά και το δίπολο Κομοτηνή - Αλεξανδρούπολη.
Στους παραπάνω πόλους επιβάλλεται η ανάπτυξη υπηρεσιών διεθνούς και εθνικής ακτινοβολίας καθώς και η συμμετοχή τους στην ανάπτυξη διεθνών δικτύων συνεργασίας
Γ. Δευτερεύοντες πόλοι: Περιλαμβάνονται τα ακόλουθα αστικά κέντρα, Κέρκυρα, το δίπολο Κοζάνη - Πτολεμαϊδα, τη Λαμία και την Τρίπολη (έδρες σημερινών Περιφερειών της χώρας) καθώς και την Καβάλα και την Καλαμάτα. Προωθείται η αναβάθμιση των τεχνικών και κοινωνικών υποδομών και υπηρεσιών των πόλεων και η καινοτομία, με στόχο την ανάπτυξη και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του παραγωγικού τους δυναμικού.
Δ. Λοιποί Δυναμικοί πόλοι: Περιλαμβάνονται το Αγρίνιο, η Δράμα, το Δίπολο Τρίκαλα - Καρδίτσα, η Κατερίνη, η Ξάνθη, οι Σέρρες, η Χαλκίδα.
Ενισχύεται ο ιδιαίτερος χαρακτήρας (παραγωγικός, πολιτιστικός) και αναβαθμίζεται η ποιότητα ζωής και το αστικό περιβάλλον του κάθε πόλου
2. Κύριοι άξονες ανάπτυξης
Το διαμορφούμενο δίκτυο αστικών πόλων εντάσσεται σε ένα πλέγμα αξόνων ανάπτυξης που συμπληρώνεται με τις περιοχές γεωργικών, κτηνοτροφικών αλιευτικών, εξορυκτικών, βιομηχανικών, ενεργειακών, τουριστικών, εμπορικών, διοικητικών κ.α. δραστηριοτήτων και υπηρεσιών. Το πλέγμα αυτό υποστηρίζεται από τα στρατηγικά δίκτυα μεταφορών και υποδομών, όπως το πρόγραμμα «ΔΡΟΜΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ» που υλοποιούμε, και διασυνδέεται με τις πύλες εισόδου εξόδου της χώρας.
Συγκεκριμένα, προτείνεται η ανάπτυξη των παρακάτω κύριων αξόνων:
Ο Ανατολικός χερσαίος ¶ξονας (ΠΑΘΕ). Παραμένει ο παραδοσιακός άξονας ανάπτυξης της χώρας.
Ο Βόρειος ¶ξονας: Περιλαμβάνει το Μητροπολιτικό κέντρο της Θεσσαλονίκης τα σημαντικά αστικά κέντρα των Ιωαννίνων, της Κοζάνης, της Καβάλας, της Ξάνθης και το δίπολο Κομοτηνής-Αλεξανδρούπολης, καθώς και τις διεθνείς πύλες της χώρας προς τα Βαλκάνια (Κακαβιά, Ιεροπηγή / Κρυσταλοπηγή, Εύζωνοι, Προμαχώνας, Ορμένιο), την Αδριατική / Ιταλία (Ηγουμενίτσα) και την Μικρά Ασία(Κήποι).
Ο Δυτικός ¶ξονας: Περιλαμβάνει τους κυρίους αναπτυξιακούς πόλους της Ηγουμενίτσας - Πάτρας - Καλαμάτας. Ο Δυτικός ¶ξονας αναπτύσσεται κατά μήκος της Ιόνιας Οδού και τμήματος του αυτοκινητοδρόμου Κόρινθος - Πάτρα - Πύργος - Τσακώνα.
Ο ¶ξονας της κεντρικής ενδοχώρας: Αναπτύσσεται κατά μήκος του ¶ξονα Κεντρικής Ελλάδος (Ε65) που στοχεύει στην διασύνδεση των δυτικών περιοχών της Πίνδου με τον παραδοσιακό άξονα Βορρά - Νότου. Οργανώνεται από τους αστικούς πόλους Λαμία, Τρίκαλα, Εγνατία (Παναγιά), Βόλος, / Λάρισα, Τρίκαλα / Καρδίτσα.
Ο διαγώνιος ¶ξονας: Αναπτύσσεται κατά μήκος του οδικού άξονα Λαμία-Ιτέα / ¶μφισσα - Αντίρριο - Πάτρα. Διασυνδέει άμεσα το διεθνές λιμάνι της Πάτρας με την Κεντρική Ελλάδα μέσω της Λαμίας, διευκολύνοντας τις ροές ανθρώπων και αγαθών.
Ο ¶ξονας Κεντρικής Πελοποννήσου: Αναπτύσσεται κατά μήκος του οδικού άξονα Κόρινθος-Τρίπολη- Καλαμάτα / Σπάρτη - Γύθειο.
Ο ¶ξονας της Κρήτης: Αναπτύσσεται κατά μήκος του βόρειου οδικού άξονα του νησιού (ΒΟΑΚ).
Η ολοκλήρωση των παραπάνω αξόνων ανάπτυξης προϋποθέτει την κατασκευή και ολοκλήρωση των σχετικών με αυτούς έργων υποδομής αλλά και σειράς δράσεων και παρεμβάσεων που αφορούν στην ανάπτυξη της παραγωγικής υποδομής σύμφωνα με όσα αναφέρονται στα οικεία άρθρα.
Βασικές κατευθύνσεις για την επιλογή των παραπάνω έργων-δράσεων και παρεμβάσεων είναι η διευκόλυνση των μετακινήσεων μέσω της μείωσης των χρονοαποστάσεων και την μείωση του κόστους μεταφοράς καθώς και η άρση της απομόνωσης και περιφερικότητας των σχετικά απομονωμένων περιοχών της χώρας.
3. Πολυπολικά αναπτυξιακά νησιωτικά συμπλέγματα
Ο νησιωτικός χώρος του Αιγαίου συγκροτείται από επιμέρους πολυπολικά νησιωτικά συμπλέγματα (Κυκλάδων, του Β. Αιγαίου, των Δωδεκανήσων) που αναπτύσσουν δράσεις διεθνούς και εθνικής εμβέλειας με κύριο προσανατολισμό στον τουρισμό, τον πολιτισμό και το περιβάλλον καθώς και άλλες δραστηριότητες στις οποίες κατά περίπτωση διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα (π.χ. εξόρυξη στη Μήλο, στο Γυαλί, στη Τήνο).
Ο υπόλοιπος νησιωτικός χώρος βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση και λειτουργική εξάρτηση με πόλους της ηπειρωτικής χώρας.
Β. ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
Ι. ΔΙΚΤΥΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
Η ένταξη της χώρας στα διεθνή δίκτυα, η ομαλή λειτουργία του προτεινόμενου πλέγματος οικισμών και η υλοποίηση των αναπτυξιακών αξόνων εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη βέλτιστη διάταξη των στρατηγικής σημασίας δικτύων υποδομών και κυρίως εκείνων των μεταφορών / συγκοινωνιών, επικοινωνιών και ενέργειας.
Κύριο στόχο της χωρικής διάρθρωσης των στρατηγικών δικτύων αποτελεί η διασύνδεση όλων των σημαντικών αστικών κέντρων, των βασικών αξόνων και κόμβων μεταφορών και των παραγωγικών περιοχών, στην βάση του κανόνα της ισότητας της πρόσβασης στις υποδομές.
Βασική επιδίωξη αποτελεί η αύξηση της ποιότητας των υφιστάμενων υποδομών μεταφορών και των σχετικών υπηρεσιών σε όλη την επικράτεια με σκοπό την αύξηση του βαθμού προσβασιμότητας και της προσπελασιμότητας, της μείωσης του χρόνου και του κόστους των μεταφορικών υπηρεσιών, της ασφάλειας των μεταφορικών / συγκοινωνιακών υπηρεσιών (επιβατών, εμπορευμάτων και πεζών) και της μείωσης κατανάλωσης καυσίμων.
Στο πλαίσιο αυτό προβλέπονται εξειδικευμένες κατευθύνσεις / πολιτικές τόσο για τον κλάδο των μεταφορών (εμπορευματικών και επιβατικών ανά κατηγορία μέσου οδικές, θαλάσσιες, σιδηροδρομικές, αεροπορικές) όσο και για την ανάπτυξη των αντίστοιχων υποδομών και υπηρεσιών.
Επισημαίνω, ότι οι κατευθύνσεις του Εθνικού Χωροταξικού Σχεδίου δεν περιορίζονται μόνο στα δίκτυα διεθνούς και εθνικού ενδιαφέροντος. Αντίθετα μάλιστα υπεισέρχονται κατά τρόπο, όπως θα δείτε, λεπτομερειακό, στο κείμενο που θα σας μοιραστεί, στο σύνολο των υποδομών και των συνδεόμενων με αυτές υπηρεσιών. Στους οδικούς άξονες π.χ. δεν περιορίζονται οι αναφορές μόνον στον ΠΑΘΕ στην ΕΓΝΑΤΙΑ και στο πρόγραμμα «ΔΡΟΜΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ» αλλά και σε άλλους οδικούς άξονες που είναι αναγκαίοι για την ολοκλήρωση του δικτύου και την κάλυψη αναγκών για την ανάπτυξη όλης της χώρας.
Στο χάρτη 6.1. απεικονίζεται το Βασικό Οδικό Δίκτυο Εθνικού ενδιαφέροντος
Στο χάρτη 6.2. απεικονίζονται οι Λιμένες και Αερολιμένες διεθνούς και εθνικού ενδιαφέροντος και
Στο χάρτη 6.3. απεικονίζονται οι σιδηροδρομικές υποδομές και υπηρεσίες.
ΙΙ Ενέργεια
Για τον τομέα της ενέργειας επιδιώκεται:
(α) η πλήρης εξασφάλιση κάλυψης των ενεργειακών αναγκών σε όλα τα σημεία του εθνικού χώρου (σε συνδυασμό με τη συνεχή προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας σε όλους τους τομείς).
(β) η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, ταχεία προώθηση των ΑΠΕ και ο εκσυγχρονισμός των μονάδων Λιγνίτη.
(γ) ο αποτελεσματικός έλεγχος της περιβαλλοντικής επίδοσης του ενεργειακού τομέα, σε σχέση με τις κλιματικές αλλαγές και τις Κοινοτικές δεσμεύσεις της χώρας.
(δ) η ενίσχυση του διεθνή ρόλου της χώρας μας ως κέντρου μεταφοράς ενέργειας, φυσικού αερίου και πετρελαίου
(ε) η υπογειοποίηση των δικτύων μεταφοράς ενέργειας στους παραδοσιακούς οικισμούς, τους αρχαιολογικούς χώρους.
Οι υποδομές παραγωγής και μεταφοράς ενέργειας απεικονίζονται διαγραμματικά στο χάρτη 6.4.
ΙΙΙ.ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στη δυνατότητα ευχερούς και ισότιμης πρόσβασης στις υποδομές επικοινωνίας και πληροφορικής. Απαιτείται επομένως η ταχύρυθμη βελτίωση και επέκταση των σχετικών υποδομών με στόχους:
(α) την εξασφάλιση ευχερούς ψηφιακής διασύνδεσης σε όλα τα σημεία της χώρας και ιδιαίτερα στην ύπαιθρο,
(β) τον εκσυγχρονισμό των υποδομών για τη δυνατότητα μεγαλύτερης διασποράς επιχειρήσεων και
(γ) την υποστήριξη της εύρυθμης λειτουργίας του αποκεντρωμένου δημόσιου τομέα προς όφελος των πολιτών.
Οι υποδομές επικοινωνίας και πληροφορικής που θα χρησιμοποιηθούν πρέπει να βασίζονται στην πλέον σύγχρονη και καινοτόμο τεχνολογία, ενώ προβλέπεται η διαδικασία συνεχούς τους εκσυγχρονισμού.
Γ. ΤΡΙΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΤΟΜΕΩΝ
Ο νέος χωροταξικός σχεδιασμός δίνει ιδιαίτερη σημασία στην ορθολογική οργάνωση και ανάπτυξη των παραγωγικών τομέων και τη διασφάλιση των προϋποθέσεων συνύπαρξης των παραγωγικών δραστηριοτήτων (αγροτικός τομέας, βιομηχανία, τουρισμός) μεταξύ τους.
1. Αγροτικός τομέας (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία)
Βασικοί μας στόχοι είναι η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη του αγροτικού τομέα με προστασία του περιβάλλοντος, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του και η προστασία της αγροτικής γης και των βοσκοτόπων. Προς αυτή την κατεύθυνση, μεταξύ άλλων προτείνεται ο δραστικός περιορισμός της διάχυσης αστικών χρήσεων στην γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας.
Στο πλαίσιο αυτό, προωθείται η αύξηση της ελκυστικότητας των αγροτικών περιοχών ως περιοχών ανάπτυξης ποιοτικών πρωτογενών δραστηριοτήτων σε συμπληρωματικότητα με τον τομέα του τουρισμού.
Προβλέπει στις γόνιμες πεδινές περιοχές τη διατήρηση της γεωργίας και της εντατικής κτηνοτροφίας, με παράλληλη προστασία της γεωργικής γης.
Προβλέπει επίσης τη προώθηση Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών σε περιοχές μεγάλης συγκέντρωσης υδατοκαλλιεργειών, με στόχο την ορθολογική διαχείριση και ανάπτυξη τους και την επίτευξη οικονομιών κλίμακας σε ότι αφορά τουλάχιστον τη δημιουργία σύγχρονων εγκαταστάσεων υποστήριξης.
2. Βιομηχανία (εξόρυξη - μεταποίηση)
Τις προωθούμενες αλλαγές στον χώρο της Βιομηχανίας, τις παρουσιάσαμε αναλυτικά με το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για την Βιομηχανία. Τονίζω, για μία ακόμη φορά, ότι βασική μας επιδίωξη είναι ο εξορθολογισμός της χωροθέτησης των βιομηχανικών μονάδων. Αυτό συνεπάγεται αφενός ρυθμίσεις για την εγκατάσταση νέων μονάδων, αφετέρου αντιμετώπιση των προβλημάτων από ήδη υφιστάμενες συγκεντρώσεις ή διάσπαρτες μονάδες.
Για τις νέες μονάδες επιδιώκεται η συγκέντρωση σε οργανωμένους υποδοχείς σε κατάλληλες θέσεις, παράλληλα με τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης. Οργανωμένοι χώροι προβλέπονται σε όλους τους νομούς, αλλά οι μεγαλύτερες ανάγκες για οργανωμένους υποδοχείς διαπιστώνονται στις ζώνες επιρροής των μεγάλων αστικών κέντρων και κατά μήκος των αξόνων ανάπτυξης.
Για τις υφιστάμενες άτυπες συγκεντρώσεις απαιτούνται μέτρα εξυγίανσης των περιοχών με αναβάθμιση των υποδομών για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και των περιβαλλοντικών επιδόσεων των μονάδων. Ανάγκες εξυγίανσης διαπιστώνονται σε περιοχές μεγάλης έκτασης όπως των Οινοφύτων - Σχηματαρίου και του Θριάσιου Πεδίου στην Αττική αλλά και μικρότερης κλίμακας στη ζώνη επιρροής των λοιπών αστικών κέντρων.
Προβλέπονται επίσης ειδικές κατευθύνσεις για τον κλάδο της εξόρυξης.
3. Τουρισμός
Όπως είχα τονίσει παρουσιάζοντας το Ειδικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό, στόχος μας είναι η ορθολογική οργάνωση και ανάπτυξη του τομέα με την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας, η βελτίωση της απόδοσης και της ανταγωνιστικότητας του τομέα με την προσαρμογή και τον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος και του σχεδιασμού στα νέα δεδομένα και τάσεις της τουριστικής αγοράς (Προώθηση μεταξύ άλλων νέων μορφών και τρόπων διαχείρισης του που αναμένεται να συμβάλουν και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου), η διάχυση της τουριστικής δραστηριότητας και των αποτελεσμάτων της σε νέες περιοχές σύμφωνα με τις φυσικές, πολιτιστικές, οικονομικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής, η ενίσχυση των πολιτικών περιφερειακής ανάπτυξης, η περιβαλλοντική αναβάθμιση των περιοχών τουριστικού ενδιαφέροντος καθώς και η εξασφάλιση της προστασίας και της βιωσιμότητας των πόρων.
Δ. ΤΕΤΑΡΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ - ΟΡΕΙΝΟΣ, ΠΑΡΑΚΤΙΟΣ ΚΑΙ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟΣ, ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ - ΠΑΡΑΜΕΘΟΡΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
1. Χωρική διάρθρωση του Αστικού Δικτύου
Για την ισόρροπη ανάπτυξη του Εθνικού χώρου επιδιώκεται η δημιουργία πολυκεντρικής δομής με την ανάπτυξη ενός ιεραρχημένου οικιστικού δικτύου εξαρτημένου από επιλεγμένους πόλους υπερεθνικής και εθνικής σημασίας.
Στην κατεύθυνση αυτή προβλέπονται δράσεις που στοχεύουν σε :
- Συμπληρωματικότητα των ρόλων των αστικών κέντρων.
- Ενίσχυση του οικονομικού δυναμισμού τους.
- Βελτίωση της προσπελασιμότητας τους.
- Ποιότητα αστικού περιβάλλοντος.
- Αποκεντρωμένη διοίκηση.
- Υψηλό επίπεδο παρεχόμενων υπηρεσιών με έμφαση στην υγεία, στη γνώση με περαιτέρω ενίσχυση της τριτοβάθμιας και την ανάπτυξη υποδομών έρευνας.
Στον χάρτη 8.1. απεικονίζεται διαγραμματικά η χωρική διάρθρωση του αστικού δικτύου.
Συνεργασία και εταιρική σχέση πόλης-υπαίθρου
Η αντιμετώπιση των τάσεων υπέρμετρης αστικοποίησης προϋποθέτει ευρύ φάσμα παρεμβάσεων, που αναπτύσσεται αναλυτικά στο Χωροταξικό Σχέδιο, για την ενίσχυση της συνεργασίας και την εγκαθίδρυση εταιρικής σχέσης μεταξύ αστικών κέντρων και υπαίθρου.
Στόχο αποτελεί η βελτίωση της ελκτικότητας και η αποκατάσταση της δημογραφικής ευρωστίας της υπαίθρου, με τη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης στους κατοίκους της, όπως και την εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στις υπηρεσίες, στις υποδομές και στη γνώση.
Στο χάρτη 8.2. απεικονίζονται διαγραμματικά οι χωρικές ενότητες βασισμένες στη συνεργασία αστικών, ημιαστικών και λοιπών οικισμών
2. Χωρική οργάνωση και ανάπτυξη του ορεινού, παράκτιου και νησιωτικού, αγροτικού χώρου, καθώς και των παραμεθόριων περιοχών
Οι ορεινές, παράκτιες και παραμεθόριες περιοχές, αγροτικές ή μη, έχουν ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που καθιστούν αναγκαία την ειδική αντιμετώπιση τους.
Για αυτές τις περιοχές δίδονται οι ακόλουθες γενικές κατευθύνσεις:
- Ενίσχυση της ανάπτυξής τους με βιώσιμο τρόπο και της σύνδεσής τους με βασικά αστικά κέντρα της λοιπής χώρας με ικανοποιητικές συγκοινωνίες, ώστε να εξασφαλιστεί η συνοχή και η περιφερειακή ισορροπία.
- Διαφύλαξη της πλούσιας βιοποικιλότητας και των ωραίων τοπίων που αποτελούν βασικά στοιχεία έλξης και επομένως το συγκριτικό πλεονέκτημά τους, καθώς και της αρμονίας του ανθρωπογενούς με το φυσικό περιβάλλον, που αποτελεί προϋπόθεση ποιότητας ζωής.
Για τον αγροτικό χώρο επιδιώκεται η αύξηση της ελκυστικότητας του, ως χώρου κατοίκισης, αναψυχής, ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων ιδιαίτερα δε του πρωτογενή με την ανάπτυξη ποιοτικών πρωτογενών δραστηριοτήτων σε συμπληρωματικότητα με τον τουρισμό. Επιδιώκεται επίσης η συνετή διαχείριση του με στόχο τη διαφύλαξη των χαρακτηριστικών του ως φυσικό απόθεμα και ως τοπίο. Ο χώρος αυτός που καταλαμβάνει το σύνολο σχεδόν του ορεινού και ημιορεινού χώρου καθώς και σημαντικά τμήματα του παράκτιου δεν είναι ομοιόμορφος. Για το λόγο αυτό καθορίζονται διαφοροποιημένες κατευθύνσεις:
- Για τις αγροτικές περιοχές υψηλής παραγωγικότητας, υλοποίηση πολιτικών και αποτελεσματικών μέτρων για την αειφόρο διαχείριση των εδαφικών και υδατικών πόρων, με εξορθολογισμό της χρήσης αγροχημικών και συστημάτων άρδευσης.
- Ιδιαίτερα για τις περιαστικές αγροτικές περιοχές, λήψη μέτρων για την αποφυγή της απώλειας γόνιμης γης λόγω άναρχης αστικοποίησης.
- Στις ορεινές και ημιορεινές, καθώς και στις νησιωτικές, αγροτικές περιοχές, ενθάρρυνση των πολλαπλών πρωτογενών δραστηριοτήτων, με καλλιέργειες φιλικές προς το περιβάλλον, έμφαση στα προϊόντα ποιότητας και συνδυασμό με τον εναλλακτικό τουρισμό και παραθερισμό.
Για τις ορεινές περιοχές επιδιώκεται η ανασυγκρότηση των παραγωγικών δραστηριοτήτων, η συγκράτηση του πληθυσμού και η ισόρροπη σχέση μεταξύ πόλης και υπαίθρου.
Για τον παράκτιο και νησιωτικό χώρο, που δέχεται ισχυρές πιέσεις από την άσκηση μεγάλου αριθμού δραστηριοτήτων που συχνά δεν είναι συμβατές μεταξύ τους γεγονός που καθιστά περισσότερο αναγκαία τη χρήση ολοκληρωμένου χωρικού σχεδιασμού δίδονται μεταξύ άλλων οι ακόλουθες κατευθύνσεις.
- Ενίσχυση της συνοχής, προσβασιμότητας και επικοινωνίας των απομακρυσμένων παράκτιων περιοχών, με ιδιαίτερη έμφαση στο νησιωτικό χώρο του Αιγαίου. Ειδικότερα, εξασφάλιση δυνατοτήτων απασχόλησης, υπηρεσιών και ικανοποιητικών συγκοινωνιών και συνδέσεων με τα αστικά κέντρα.
- Βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων τόσο του θαλάσσιου όσο και του χερσαίου τμήματος της παράκτιας ζώνης, με σεβασμό στη χωρητικότητα και αντοχή των οικοσυστημάτων και στις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής. Αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των νησιών και στήριξη εναλλακτικών ήπιων μορφών ανάπτυξης.
- Βελτίωση του συντονισμού των δράσεων, που αναλαμβάνουν όλες οι ενδιαφερόμενες αρχές σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, τόσο στη θάλασσα όσο και στην ξηρά για τη διαχείριση των παράκτιων ζωνών, ώστε να εξασφαλίζεται η αναγκαία συμβατότητα, συμπληρωματικότητα και συνέργεια των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων και να διατηρούνται και οι απαραίτητες ζώνες ελεύθερης πρόσβασης κι αναψυχής των πολιτών.
Επίσης, στρατηγική μας επιλογή είναι η αποφυγή χωροθέτησης κοντά στην παραλία εγκαταστάσεων που δεν απαιτούν γειτνίαση με τη θάλασσα.
Ειδική μέριμνα προβλέπει το Χωροταξικό Σχέδιο για τις λεγόμενες παραμεθόριες περιοχές. Για τις περιοχές αυτές, κύριες κατευθύνσεις αποτελούν:
- Η ενίσχυση των αναπτυξιακών ευκαιριών και της πολιτιστικής ταυτότητας, η αντιμετώπιση της δημογραφικής αποψίλωσης και η εξασφάλιση μεγαλύτερης επικοινωνίας και συνοχής με την υπόλοιπη χώρα.
- Η ενθάρρυνση της διασυνοριακής συνεργασίας σε πολλούς τομείς, όπως (α) η διαχείριση κοινών υδατικών πόρων (λιμνών και ποταμών), (β) η προώθηση διασυνοριακών δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος (όπως στις Πρέσπες, τη Ροδόπη και τον Έβρο), και (γ) η ανάπτυξη επιχειρηματικών συνεργασιών.
- Η αναβάθμιση των μεθοριακών σταθμών και διασυνοριακών υπηρεσιών για την άνετη και ευχάριστη διακίνηση των ταξιδιωτών και τη διευκόλυνση του διεθνούς εμπορίου.
Ε. ΠΕΜΠΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ
- Για τη διατήρηση, την προστασία και την ανάδειξη της εθνικής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, τη διατήρηση και ανάδειξη της ποικιλομορφίας της υπαίθρου, καθώς και τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, προβλέπεται ο προσδιορισμός περιοχών προτεραιότητας φυσικού και πολιτιστικού πλούτου καθώς και κατευθύνσεις πολιτικές για τη βιώσιμη διαχείριση φυσικού και πολιτιστικού πλούτου, την προστασία του τοπίου και της υπαίθρου και τη διαχείριση.
Στον χάρτη 10 απεικονίζονται διαγραμματικά οι περιοχές προτεραιότητας για την προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος, όπως αυτές προσδιορίζονται σε εφαρμογή των διεθνών κοινοτικών δεσμεύσεων της χώρας και της εθνικής περιβαλλοντικής πολιτικής, καθώς και περιοχές με πολιτιστικούς πόρους διεθνούς και εθνικής εμβέλειας που επιλέγονται για την προβολή της πολιτιστικής ταυτότητας της χώρας και τη στήριξη των πόλων και αξόνων ανάπτυξής της.
Για την αποτελεσματική και ολοκληρωμένη διαχείριση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς δίδονται συγκεκριμένες κατευθύνσεις:
- Ολοκλήρωση κι εφαρμογή της οριοθέτησης και των διαχειριστικών σχεδίων για τις 27 φυσικές περιοχές με Φορέα Διαχείρισης. Ολοκλήρωση μέχρι το 2013 των διαδικασιών μελέτης και κήρυξης των περίπου 80 φυσικών περιοχών.
- Εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών για τις υπόλοιπες φυσικές περιοχές, που έχουν ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000.
- Ανάδειξη και προστασία κατά προτεραιότητα των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς με διεθνή και εθνική σημασία, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την αξιοποίησή τους ως πόλων έλξης επισκεπτών. Ανάδειξη και προστασία και των λοιπών πολιτιστικών μνημείων εθνικού και τοπικού χαρακτήρα, με εξασφάλιση της κατάλληλης πρόσβασης, λειτουργική σύνδεσή τους με το περιβάλλον τοπίο τους και σύνδεση των μνημείων μεταξύ τους ανά χωρική ενότητα.
- Προώθηση της δημιουργίας ενιαίων δικτύων φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, οργάνωση χώρων και διαδρομών και εν γένει ανάδειξη και αξιοποίησή τους με συνεργασία των αρμόδιων αρχών.
Για την προστασία του τοπίου και της υπαίθρου από την άναρχη οικιστική ανάπτυξη, που αποτελεί την κυριότερη απειλή κατά της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς δίδονται μεταξύ άλλων οι ακόλουθες κατευθύνσεις:
- Προωθείται η αρχή της ‘συμπαγούς πόλης’ σε όλα τα επίπεδα χωρικού σχεδιασμού. Οι όποιες προτάσεις επεκτάσεων θα πρέπει να αιτιολογούνται τεκμηριωμένα επί τη βάσει αντικειμενικών αναγκών (δημογραφικών, οικιστικών και παραγωγικών).
- Λαμβάνονται μέτρα για τις υπόλοιπες προστατευόμενες και προς προστασία περιοχές, στα πλαίσια Ρυθμιστικών-Πολεοδομικών Σχεδίων.
- Στον υπόλοιπο περιαστικό και αγροτικό χώρο περιορίζεται σταδιακά η εκτός σχεδίου και ενισχύεται η συγκέντρωση νέων παραγωγικών μονάδων σε οργανωμένους υποδοχείς.
Τέλος δίνονται κατευθύνσεις για τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, κατά το σχεδιασμό σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Για το υδατικό και θαλάσσιο περιβάλλον, προωθούνται (α) συντονισμός και οργάνωση των Φορέων Διαχείρισης Νερού, (β) συνολική διαχείριση των υδάτινων πόρων της χώρας με τρόπο ώστε αφενός να καλύπτονται ισόρροπα οι ανάγκες χρήσης και ανάπτυξης των διαφορετικών χωρικών και διοικητικών ενοτήτων, δηλαδή μεταφορά ποσοτήτων νερού από μια λεκάνη απορροής σε μια άλλη στο ίδιο ή διαφορετικό υδατικό διαμέρισμα όπως στην περίπτωση των νερών του Εύηνου και του Μόρνου για την ύδρευση της πρωτεύουσας, του Αλιάκμονα για την ύδρευση της Θεσσαλονίκης και την άρδευση του κάμπου δυτικά αυτής, του Αχελώου για τη αποκατάσταση οικοσυστημάτων (ιδιαίτερα του Πηνειού και του δέλτα εκβολής του, αποκατάσταση της στάθμης του υπόγειου υδροφορέα, αντιμετώπιση υφαλμύρινσης και καθιζήσεων των εδαφών της και αφετέρου να διατηρείται η ποιότητά τους σε ικανοποιητικά επίπεδα), παραγωγή πράσινης ενέργειας, ύδρευση οικισμών, άρδευση του θεσσαλικού κάμπου (γ) χωροταξικά μέτρα που συμβάλουν στη δραστική μείωση του ρυπαντικού φορτίου από αστικά, βιομηχανικά και αγροτικά απόβλητα σε όλους τους υδατικούς υποδοχείς, και μάλιστα στις ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές, και (δ) οριοθέτηση των υδατορεμάτων.
Για το έδαφος, προωθούνται: (α) η κατάργηση και εξυγίανση των ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης και η χωροθέτηση εγκαταστάσεων για ανακύκλωση απορριμμάτων στην πηγή, (β) η κατάρτιση μητρώου ποιότητας εδαφών και παρακολούθηση της εξέλιξής τους, (γ) η αποτελεσματική αντιμετώπιση της ρύπανσης των εδαφών από τη βιομηχανία, αλλά και από τις γεωργικές δραστηριότητες και παρεμβάσεις αποκατάστασης (δ) η αποφυγή της διάβρωσης κι απερήμωσης των εδαφών μέσω προγραμμάτων φυσικής αναγέννησης και αναδασώσεων και (ε) ο περιορισμός της υφαλμύρινσης των εδαφών με έλεγχο των αντλήσεων από τους υπόγειους υδροφορείς.
Για την ατμόσφαιρα, προωθούνται: (α) χωροταξικά μέτρα που συμβάλλουν στην εφαρμογή επιχειρησιακών σχεδίων δράσης για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, (β) χωροταξικά μέτρα που συμβάλλουν στον περιορισμό των ρύπων από τα οχήματα και πριμοδότηση των μέσων μαζικής μεταφοράς, (γ) υποδομές για τη χρήση καυσίμων με χαμηλές εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων και ιδιαίτερα του φυσικού αερίου και (δ) επέκταση και ενίσχυση του αστικού και περιαστικού πρασίνου.
Για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών προωθούνται πέραν των ανωτέρω: (α) σχέδια χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, (β) υποδομές για γενίκευση της χρήσης φυσικού αερίου (ιδιαίτερα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας), (γ) υποχρεωτική μείωση εκπομπών του θερμοκηπίου από βιομηχανίες, (δ) εφαρμογή βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών στις βιομηχανίες, (ε) μέτρα πρόληψης των δασικών πυρκαγιών και αναδασώσεις, (στ) εφαρμογές βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής κ.ά.
ΣΤ΄. ΕΚΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
Στόχος μας είναι η δημιουργία βιώσιμων διοικητικών και αναπτυξιακών ενοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό, οι κατευθύνσεις μας στοχεύουν:
Στον ανασχεδιασμό του χάρτη των υφιστάμενων διοικητικών Περιφερειών της χώρας, ώστε να μειωθεί ο αριθμός τους και να αποκτήσουν ισχυρή διοικητική δομή και ικανοποιητική κρίσιμη μάζα από δημογραφικής και οικονομικής απόψεως. Επίσης προτείνεται η μείωση του αριθμού των Νομαρχιών και των Δήμων.
Στην ανακατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους και τοπικής αυτοδιοίκησης.
Στη καθιέρωση μητροπολιτικών αυτοδιοικήσεων στα πολεοδομικά συγκροτήματα Αθήνας και Θεσσαλονίκης και την εξέταση εφαρμογής και σε άλλα αστικά κέντρα.
Ζ. ΕΒΔΟΜΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ - ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ
Για τη συντονισμένη διαχείριση του εθνικού χώρου κρίνεται απαραίτητη η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της κεντρικής και της αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης, της τοπικής αυτοδιοίκησης και των δύο βαθμών και την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών φορέων και των πολιτών.
Προτάσεις βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού
Για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου που αφορά τη διαχείριση του χώρου, προτείνονται μεταξύ άλλων οι ακόλουθες ρυθμίσεις:
- Αναθεώρηση της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας με σκοπό την ουσιαστική διασύνδεση του χωροταξικού με τον αναπτυξιακό σχεδιασμό, την απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών κατάρτισης και έγκρισης, τον εξορθολογισμό και ενδεχομένως ελάττωση των επιπέδων σχεδιασμού, καθώς και την αποφυγή αλληλοεπικαλύψεων.
- Κατάλληλη ανακατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους - κεντρικού και αποκεντρωμένου - και τοπικής αυτοδιοίκησης.
- Υιοθέτηση της αρχής της μέγιστης δυνατής ευελιξίας στο σύστημα του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού.
- Πρόβλεψη, στο πλαίσιο του προηγουμένου στόχου, τρόπων έγκαιρης αντιμετώπισης προτάσεων ιδιωτικών επενδύσεων μεγάλης κλίμακας και σημαντικής δημόσιας ωφέλειας.
- Σταδιακός περιορισμός και βαθμιαία, υποκατάστασή της εκτός σχεδίου δόμησης με κατάλληλες σχεδιαστικές ρυθμίσεις κατά προτεραιότητα στις κρίσιμες περιοχές του εξωαστικού χώρου (ευρύτερες αστικές, νησιωτικές, παράκτιες, τουριστικές περιοχές κλπ).
- Οριστικοποίηση της οριοθέτησης ζωνών προστασίας (αρχαιολογικοί τόποι και τοπία, τοπία φυσικών οικοσυστημάτων, αγροτικά τοπία), όπου η εκτός σχεδίου δόμηση δεν θα επιτρέπεται παρά μόνον σε ειδικές και περιορισμένες περιπτώσεις.
- Αντιμετώπιση του φαινομένου της αυθαίρετης δόμησης με:
Αναμόρφωση απλούστευση και κωδικοποίηση της πολεοδομικής νομοθεσίας.
Αυστηρό έλεγχο και άμεση κατεδάφιση των αυθαιρέτων κτισμάτων.
¶μεση πολεοδόμηση περιοχών που παρουσιάζουν ιδιαίτερα υψηλή ζήτηση (περιοχές περιαστικών, παραθεριστικών ή τουριστικών δραστηριοτήτων.
Κατάρτιση δασικών χαρτών
Παρακολούθηση και αξιολόγηση των χωρικών εξελίξεων
Για την αποτελεσματική παρακολούθηση της εφαρμογής του Γενικού Πλαισίου προωθείται και η επεξεργασία σύνθετων, ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών παρακολούθησης των χωρικών εξελίξεων ως προς την επίτευξη των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης (οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή).
Η παρακολούθηση των δεικτών γίνεται κατά κύριο λόγο σε περιφερειακό ή/ και νομαρχιακό επίπεδο. Τα εν λόγω στοιχεία αποστέλλονται στο Εθνικό Δίκτυο Πληροφοριών για το Χωροταξικό Σχεδιασμό, το οποίο τα επεξεργάζεται και συντάσσει σχετική Έκθεση. Τα αποτελέσματα κοινοποιούνται από τα αρμόδια όργανα του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. στο Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης και την Βουλή και δίδονται στη δημοσιότητα.
Με βάση τα στοιχεία αυτά, θα αξιολογείται η τυχόν ανάγκη προσαρμογών ή λήψης ειδικών διορθωτικών μέτρων, περιλαμβανομένης της αναθεώρησης του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού.