Αυστηρότεροι κανόνες για τη διαχείριση του ΕΣΠΑ

ΕΓΚΡΙΘΗΚΕ σήμερα από την Κυβερνητική Επιτροπή και κατατίθεται αύριο προς ψήφιση στη Βουλή το σχέδιο νόμου για τη διαχείριση των αναπτυξιακών παρεμβάσεων της προγραμματικής περιόδου 2007 – 2013. Όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Γιώργος Αλογοσκούφης, με το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας και για το σκοπό αυτό περισσότερο από το 80% των πόρων θα κατευθυνθούν στην Περιφέρεια.

«Με το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς έχουμε λαμβάνειν από την Κοινότητα για την επόμενη περίοδο ένα ποσό που σε σημερινές τιμές προσεγγίζει τα 24,5 δισ. ευρώ», υπογράμμισε ο υπουργός και πρόσθεσε: «Είναι ίσως η τελευταία πολύ μεγάλη ευκαιρία που έχουμε για την αξιοποίηση τέτοιων πόρων και έχει πολύ μεγάλη σημασία η αξιοποίηση των πόρων να γίνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».

Όπως είπε ο κ. Αλογοσκούφης, με το εν λόγω σχέδιο νόμου προωθούνται:

1. Διαυγείς ως προς τον στόχο προτεραιότητες.

2. Οκτώ τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα για περισσότερη ευελιξία κατά την υλοποίηση. Είναι τα Προγράμματα «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας», «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα», «Ψηφιακή Σύγκλιση», «Περιβάλλον – Αειφόρος Ανάπτυξη», «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», «Διοικητική Μεταρρύθμιση» και «Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής».

3. Πέντε Περιφερειακά Προγράμματα: Αττικής, Μακεδονίας –Θράκης, Δυτικής Ελλάδας - Πελοποννήσου -Ιονίων Νήσων, Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας - Ηπείρου και Κρήτης – Νήσων Αιγαίου.

4. Σημαντικά μικρότερο αριθμό ικανών και πιστοποιημένων Φορέων Υλοποίησης, για να μην χάνονται οι πόροι σε έναν ατελείωτο λαβύρινθο. Σήμερα υπάρχουν περίπου 6.000 Φορείς Υλοποίησης και στόχος μας είναι να μειωθούν κατά περίπου 90%. Για παράδειγμα, οι Φορείς Υλοποίησης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση Α΄ Βαθμού είναι σήμερα περίπου 1.050 και θα περιορισθούν σημαντικά με τη σύσταση, μεταξύ άλλων, της «Δήμος Α.Ε.».

5. Ανάπτυξη αξιόπιστου και αποτελεσματικού Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου, με απλοποίηση των διαδικασιών και στόχο την ποιότητα και τη διαφάνεια.

6. Έγκαιρο σχεδιασμό και σύσταση των απαιτούμενων φορέων για την υλοποίηση των Προγραμμάτων.

Με τις διατάξεις του Σχεδίου Νόμου προωθείται επίσης ένα ολοκληρωμένο σύνολο ρυθμίσεων, που αποσκοπεί στην ουσιαστική βελτίωση της αποτελεσματικότητας του συστήματος διαχείρισης των δημόσιων πόρων. Αναβαθμίζονται οι διοικητικοί μηχανισμοί που εμπλέκονται στην υλοποίηση των έργων. Υποστηρίζονται ενεργά οι φορείς της Αυτοδιοίκησης που αποτελούν βασικό κεφάλαιο της νέας προγραμματικής περιόδου.

Όπως ανέφερε ο κ. Αλογοσκούφης, για την αντιμετώπιση των αδυναμιών που έχουν εντοπιστεί στο υφιστάμενο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου προβλέπονται μέτρα που αφορούν:

• Στη βελτίωση της λειτουργίας των ειδικών υπηρεσιών και τον περιορισμό του διοικητικού κόστους (Εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας και πιστοποίηση - Εισαγωγή συστήματος ηλεκτρονικής επικοινωνίας -Θεσμοθέτηση ετήσιου προγραμματισμού - Θεματικές δικτυώσεις).

• Στην επιτάχυνση των διαδικασιών στο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου και την ενίσχυση της διαφάνειας (Ανοικτές προκηρύξεις - Προθεσμίες για την ολοκλήρωση των διαδικασιών προέγκρισης – Περιορισμός των διαδικασιών συντονισμού {Για παράδειγμα για έργα υποδομής προϋπολογισμού κάτω των 5 εκατ. ευρώ δεν χρειάζεται η προέγκριση της Εθνικής Επιτροπής Συντονισμού} - Επιτάχυνση εγγραφής έργων στο ΠΔΕ - Επιτάχυνση έκδοσης αποτελεσμάτων ελέγχων κ.α.).

• Στην ενίσχυση της διαφάνειας και την ενδυνάμωση των ανταγωνιστικών διαδικασιών, με στόχο τη μεγιστοποίηση της συνεισφοράς των έργων στους αναπτυξιακούς στόχους και τον περιορισμό των περιφερειακών ανισοτήτων. Εφαρμόζουμε κατά κανόνα τη συγκριτική αξιολόγηση επιλογής έργων, θέτουμε ελάχιστο όριο προϋπολογισμού έργων, δημοσιοποιούμε τις αποφάσεις έγκρισης και ανάκλησης έργων και εισάγουμε τις ανοικτές προκηρύξεις για όλη την Προγραμματική Περίοδο.

• Στην πρόληψη πιθανών αστοχιών, με την παράλληλη ενίσχυση της ουσιαστικής παρακολούθησης των έργων. Οι διαχειριστικές αρχές ασκούν συστηματικά προληπτικούς ελέγχους.

• Στην ενίσχυση των μηχανισμών συντονισμού και στη θέσπιση κανόνων για το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, το οποίο είναι το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Στις διατάξεις του Σχεδίου Νόμου προβλέπονται, επίσης, τα ακόλουθα:

• Η σαφής περιγραφή των αρμοδιοτήτων διαχείρισης των ΠΕΠ

• Η κατάργηση του βέτο του Προέδρου της Επιτροπής Παρακολούθησης

• Η υποστήριξη των Περιφερειών στο σχεδιασμό των αναπτυξιακών παρεμβάσεων με τη σύσταση των Αναπτυξιακών Οργανισμών Περιφέρειας

• Η ενίσχυση των διαδικασιών προγραμματισμού σε τοπικό επίπεδο.

• Ο περιορισμός των παρεμβάσεων των κεντρικών φορέων στις διαδικασίες επιλογής πράξεων.

• Η εισαγωγή νέων χρηματοοικονομικών εργαλείων και συνολικών επιχορηγήσεων (JEREMY).

• Η θέσπιση κινήτρων στους φορείς που υλοποιούν επιτυχώς τους στόχους τους.

• Η βελτίωση της διαχειριστικής ικανότητας των φορέων εκτέλεσης έργων, με την εισαγωγή συστήματος επιβεβαίωσης της διαχειριστικής επάρκειας των δικαιούχων και την παράλληλη υποστήριξη των φορέων της αυτοδιοίκησης για την ανταπόκρισή τους σε αυτό.

• Η υποστήριξη των φορέων της Αυτοδιοίκησης στην υλοποίηση έργων, με στόχο την έγκαιρη απόδοση των έργων αυτών στις τοπικές κοινωνίες στην ενδεδειγμένη ποσότητα και ποιότητα (ομάδες υποστήριξης, ΔΗΜΟΣ Α.Ε.).

• Η επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων, με την απλοποίηση των δικαιολογητικών συμμετοχής σε διαγωνισμούς, τη θεσμοθέτηση συντονιστή για την παρακολούθηση της εκτέλεσης μεγάλων έργων κ.λπ.

Επίσης, με άλλες διατάξεις του Σχεδίου Νόμου καθορίζονται οι δομές και οι βασικές λειτουργίες του Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας και προβλέπονται ρυθμίσεις για ειδικά θέματα που σχετίζονται με την εφαρμογή τους.