Με την πανδημία του κορονοϊού να γνωρίζει νέα φάση έξαρσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία της Ευρωζώνης, οι επενδυτές βλέπουν την αυριανή συνεδρίαση της ΕΚΤ ως ορόσημο, καθώς θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Πόσο ξεκάθαρη και πόσο σαφής όμως θα είναι η καθοδήγηση που θα δώσει η ΕΚΤ για τη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου;
Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Με την πανδημία του κορονοϊού να γνωρίζει νέα φάση έξαρσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία της Ευρωζώνης, οι επενδυτές βλέπουν την αυριανή συνεδρίαση της ΕΚΤ ως ορόσημο, καθώς θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Πόσο ξεκάθαρη και πόσο σαφής όμως θα είναι η καθοδήγηση που θα δώσει η ΕΚΤ για τη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου;
Αναλυτές και οικονομολόγοι αναμένουν επέκταση του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων (PEPP), σήμερα στο 1,35 τρισ. ευρώ, στο 1,8 τρισ. ευρώ στην τελευταία συνεδρίαση του έτους, με αποτέλεσμα οι συνολικές αγορές ομολόγων να ξεπεράσουν τα 5 τρισ. ευρώ έως τα τέλη του 2023. Και αυτό επειδή οι προοπτικές για την παγκόσμια οικονομία έχουν επιδεινωθεί καθώς οι κυβερνήσεις προχωρούν και πάλι σε νέο γύρο περιοριστικών μέτρων, εξέλιξη που θέτει σε κίνδυνο τις τελευταίες προβλέψεις της ΕΚΤ ότι η οικονομία θα επιστρέψει σε προ κρίσης επίπεδα έως τα τέλη του 2022. «Προς το παρόν η ΕΚΤ δεν προβλέπει αρνητική ανάπτυξη στο τέταρτο τρίμηνο. Εάν όμως προσαρμόσει τις προοπτικές της ή αναφέρει ότι επίκεινται περισσότεροι καθοδικοί κίνδυνοι για την οικονομία, τότε ενδεχομένως αυτό να αποτελέσει ένδειξη ότι προετοιμάζεται για περαιτέρω μέτρα» εκτιμά ο Ντέιβιντ Αρνό, διαχειριστής κεφαλαίου της Canada Life Asset Management.
Ακόμη ένας λόγος ανησυχίας είναι οι διαφορετικές απόψεις που εκφράζονται στους κόλπους του δ.σ. της ΕΚΤ. Tα μέλη του δ.σ. Φάμπιο Πανέτα και Όλι Ρεν, σε συνδυασμό με τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Ισπανίας Πάμπλο Χερνάντες ντε Κος και σε λιγότερο βαθμό ο κορυφαίος οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν, συντάσσονται υπέρ της αύξησης των μέτρων. Από την άλλη, ο αντιπρόεδρος Λουίς ντε Γκίντος, ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ Γενς Βάιντμαν, ο Ολλανδός Κλάας Νοτ και ο Γάλλος Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό συστήνουν στάση αναμονής.
Αντιθέσεις εντός της ΕΚΤ δημιουργεί και το κοινωνικό προφίλ της κεντρικής τράπεζας που προσπαθεί να προωθήσει η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ εδώ και έναν χρόνο, από τότε που ανέλαβε τα ηνία. Η Λαγκάρντ έστρεψε την προσοχή σε κοινωνικά θέματα, όπως κλιματική αλλαγή, ανισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα και εισοδηματικό χάσμα, διευρύνοντας τους ορίζοντες της κεντρικής τράπεζας, σε μία ωστόσο εξέλιξη που την εκθέτει σε επιθέσεις και κριτική, δοκιμάζοντας την ανεξαρτησία της. Αυτή είναι μία νέα αποστολή για την ΕΚΤ, η οποία διαφοροποιεί τη Λαγκάρντ από τους προκατόχους της. Το αποτέλεσμα των προσπάθειών της θα εξαρτηθεί από την έκβαση της αναθεώρησης της ΕΚΤ, που βρίσκεται σε εξέλιξη - η πρώτη εδώ και 17 έτη. Όμως, η Λαγκάρντ έχει ήδη αφήσει να εννοηθεί ότι δεν πρόκειται να ασπαστεί το δόγμα της ουδετερότητας στην αγορά ενεργητικού και ότι θα δώσει στην κλιματική αλλαγή περισσότερη έμφαση.
Ο τρόπος που ερμηνεύει την εντολή της ΕΚΤ είναι φυσικό να έχει προκαλέσει αντιδράσεις, ειδικά στη Γερμανία, η οποία ισχυρίζεται ότι η ΕΚΤ μπαίνει στην πολιτική εφόσον αναμιγνύεται με κοινωνικά ζητήματα χωρίς να έχει εξουσιοδότηση ή τα σωστά εργαλεία για να το κάνει.
Εν τω μεταξύ, ο Χερνάντες ντε Κος, διοικητής της ισπανικής κεντρικής τράπεζας, υπογράμμισε ξανά την ανάγκη συγκεντρωτισμού μεταξύ των ευρωπαϊκών τραπεζών ούτως ώστε να ενδυναμωθεί η τραπεζική ένωση. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες δέχονται αυξανόμενες πιέσεις να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να αντιμετωπίσουν τη συσσώρευση επισφαλών δανείων, αλλά και τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια.